Stemmen Europese verkiezingen 2014
|
|
- Quinten Dijkstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stemmen Europese verkiezingen 2014
2 2
3 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten, in samenwerking met de afdeling communicatie van de Gemiva-SVG Groep. In dit boek staat eerst een algemene uitleg over de Europese Unie en het Europees Parlement. Hierna staat informatie over de Europese politieke partijen. Als laatste staan er een aantal stemwijzers die je op internet kunt vinden. In het boek en op websites staan soms moeilijke woorden. We raden aan om hulp te vragen als je het niet begrijpt. Samen kom je er vast uit. Veel succes met bedenken op wie je wilt stemmen op 22 mei Voor de teksten in dit boek is gebruik gemaakt van materiaal van het Europees Parlement Informatiebureau in Nederland. 3
4 Inhoudsopgave Bladzijde Voorwoord 3 Inhoudsopgave 4 Verkiezingen in Europa 5 De Europese Unie 6 Het Europees Parlement: hoe werkt het? 8 Europese partijen 9 De Fracties van het Europees Parlement 10 Wat doet het Europees Parlement precies? 11 Tolken 12 Verkiezingen van het Europees Parlement 13 De Nederlandse politieke partijen die meedoen aan de Europese verkiezingen 14 De verkiezingsdag 17 Uw gedrag in het stemlokaal 19 Uw gedrag in het stemhokje 20 Stemwijzers op internet 21 4
5 Verkiezingen in Europa Van 22 tot en met 25 mei 2014 zijn de Europese verkiezingen. De inwoners van de Europese Unie (EU) mogen dan stemmen voor de nieuwe samenstelling van het Europees Parlement. Het Europees Parlement is de enige instelling van de EU die burgers direct kunnen kiezen. Door te stemmen hebben burgers dus invloed op de besluiten van de Europese Unie. In Nederland gaan we op 22 mei 2014 naar de stembus. In de meeste andere EU-lidstaten gaan de inwoners op zondag 25 mei 2014 stemmen. In Nederland gaan we nooit op zondag stemmen. In andere landen gebeurt dat juist wel. Elke vijf jaar mogen de inwoners van de EU vanaf 18 jaar stemmen voor het Europees Parlement. Behalve in Oostenrijk, daar mogen jongeren al vanaf hun 16e naar de stembus. In enkele Europese landen, zoals België en Luxemburg, zijn de inwoners verplicht om te gaan stemmen. In Nederland heb je het recht om te stemmen. Op 22 mei kan je tussen 7.30 en uur stemmen. Neem je stempas en identiteitsbewijs mee naar het stembureau. Op de stempas staat welk stembureau het dichts bij je huis is. 5
6 De Europese Unie De Europese Unie bestaat uit 28 landen, die ook wel lidstaten worden genoemd. In totaal wonen er ongeveer 500 miljoen mensen in de EU. Om de EU goed te kunnen besturen, is er een aantal instellingen opgericht. De 4 belangrijkste instellingen zijn: Europese Raad, de Europese Commissie, de Raad van Ministers, en het Europees Parlement. De Europese Raad is de naam voor de vergadering van 28 staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie. Van elke lidstaat 1. De regeringsleiders bepalen het algemene politieke beleid. Ze bespreken hoe de EU er in de toekomst uitziet. De Europese Commissie wordt ook wel de Commissie genoemd. Zij is een soort regering van de EU. Zij is het dagelijks bestuur en kan als enige instelling wetsvoorstellen indienen. Bij het opstellen van wetsvoorstellen houdt de Commissie altijd rekening met de beleidslijnen van de Europese Raad. De Commissie wordt gevormd door 28 commissarissen. Van elke lidstaat 1. Elke Commissaris, ook wel Eurocommissaris genoemd, is verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein. Dit noemen we een portefeuille. Voorbeelden van portefeuilles zijn vervoer, milieu, handel en gezondheid. Neelie Kroes is nu de Nederlandse Eurocommissaris. Haar portefeuille is internet en mobiele telefonie in de EU. Dan is er de Raad van Ministers, die bestaat uit nationale ministers van alle verschillende landen. De Raad van Ministers heeft een wisselende samenstelling. Die hangt af van het onderwerp dat besproken wordt. Als het onderwerp bijvoorbeeld onderwijs is, komen de ministers van Onderwijs uit alle lidstaten bijeen. Gaat het over landbouw? Dan komen de ministers van Landbouw bij elkaar. 6
7 Het Europees Parlement is de enige instelling waarbij je de politici direct kunt kiezen om jou te vertegenwoordigen. Ze moeten kritisch kijken naar wetsvoorstellen van de Europese Commissie. Het Europees Parlement bepaalt samen met de Raad van Ministers hoeveel geld de Europese Unie mag uitgeven. En waar dit geld aan besteed wordt. Dit wordt ook wel het begrotingsrecht genoemd. De belangrijkste instellingen van de EU in het kort: Europese Raad Regeringsleiders van de lidstaten Bepaalt de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten Europese Commissie Dagelijks bestuur Wetsvoorstellen doen 28 commissarissen Raad van Ministers Verschillende samenstellingen Wetsvoorstellen kritisch bekijken, aanpassen en aannemen Vaststellen begroting Europees Parlement Verkiesbaar Wetsvoorstellen kritisch bekijken, aanpassen en aannemen Vaststellen begroting 7
8 Het Europees Parlement: hoe werkt het? Net als het Nederlandse Parlement bestaat het Europees Parlement uit vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen. Deze vertegenwoordigers noemen we leden van het Europees Parlement of Europarlementariërs. De EU bestaat uit 28 verschillende landen. Er zijn in het Europees Parlement ook 28 verschillende nationaliteiten. Burgers stemmen wel gewoon op mensen van hun eigen land. Ga jij stemmen? Dan stem je op een kandidaat van een Nederlandse partij. De partij van wie jij denkt dat die de juiste politieke kleur heeft. Of omdat die partij jou heeft overtuigd dat hij of zij jou het beste vertegenwoordigt. Deze regel geldt voor elke burger in de EU. Een Duitser stemt dus op een kandidaat van een Duitse partij. Een Fransman die in Frankrijk woont, kan dus niet stemmen op een kandidaat van een Britse partij. Zetels In 2014 zijn er in het Europees Parlement 751 zetels. Omdat er grote en kleine landen zijn, zijn zetels naar verhouding van het aantal inwoners verdeeld. In Duitsland wonen 80 miljoen mensen. Dit land heeft recht op 96 zetels. In Nederland wonen 17 miljoen mensen. Wij hebben recht op 26 zetels. De kleine landen van de EU, zoals Cyprus, Estland, Luxemburg en Malta, hebben maar 6 zetels. 8
9 Europese partijen In de Tweede Kamer zijn verschillende politieke partijen. Zo zijn er ook fracties in het Europees Parlement. Leden van een fractie zitten bij elkaar. De Europarlementariërs zitten niet als Nederlanders of als Fransen bij elkaar. Ook in het Europees Parlement zijn er bijvoorbeeld liberale, socialistische, christelijke en groene fracties. Net als in de Nederlandse politiek. In de Europese fracties zitten alle liberale partijen uit de verschillende landen bij elkaar. Ze vormen samen één Europese fractie. Een groep van politieke partijen die samen één Europese partij in het Europees Parlement vormt, heet een Europese fractie. In 2013 had het Europees Parlement 7 fracties. Een fractie is een groep die bestaat uit politieke partijen van dezelfde politieke stroming. Naast deze fracties is er in het Europees Parlement ook nog een groep niet-fractiegebonden leden. In deze groep zitten Europarlementariërs die zich niet willen aansluiten bij een van de fracties. 9
10 De Fracties van het Europees Parlement Hieronder staan de fracties die nu in het Europees parlement zitten. In het oranje staat de Nederlandse politieke partij die in die fractie zit. Fractie van de Europese Volkspartij (EPP) Christen Democratisch Appèl (CDA) Fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten in het Europees parlement (S&D) Partij van de Arbeid (PvdA) Fractie Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE) Democraten 66 (D 66) Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) Fractie De Groenen / Vrije Europese Alliantie (Greens / EFA) GroenLinks Fractie Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) ChristenUnie Confederale Fractie Europees Unitair Links / Noords Groen Links (GUE/NGL) Socialistische Partij (SP) Fractie Europa van Vrijheid en Democratie (EFD) Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) De PVV wil na de verkiezingen ook graag een samenwerking aangaan met andere Europese politieke partijen. 10
11 Wat doet het Europees Parlement precies? Het Europees Parlement vergadert in Straatsburg (Frankrijk) én in Brussel (België). Dat betekent dat alle Europarlementariërs en hun werknemers elke maand heen en weer moeten reizen tussen beide steden. Tijdens de vergaderingen houden Europarlementariërs toespraken. Of ze geven hun mening en stellen ze belangrijke zaken aan de orde. Ook stemmen alle Europarlementariërs samen over wetsvoorstellen van de Europese Commissie. Een wetsvoorstel wordt aangenomen als de helft (50%) plus 1 van alle uitgebrachte stemmen) voor stemt. Het is dus een voordeel als jouw partij de grootste is, want dan is het makkelijker om een meerderheid te halen. Ook als je het niet eens bent met een voorstel. Commissies in het Europees Parlement Eén Europarlementariër kan niet overal verstand van hebben. Daarom zijn er voor allerlei onderwerpen commissies. In totaal zijn er 22 commissies. Die gaan bijvoorbeeld over milieu, landbouw, bestrijding van criminaliteit, industrie of werkgelegenheid. Alle 571 Europarlementariërs zitten in minstens 1 commissie. Ze kiezen een commissie die over een onderwerp gaat waar ze het meeste verstand van hebben. Is er bijvoorbeeld een wetsvoorstel van de Europese Commissie over landbouw, dan is het de taak van de landbouwcommissie om kritisch naar het wetsvoorstel te kijken. Eventueel past de commissie het voorstel aan. Als de commissie van het Europees Parlement tevreden is, kan het hele Europees Parlement er over stemmen. Zo hoeven de 571 leden niet alle voorstellen in detail te behandelen. Een Europarlementariër hoeft dus niet overal verstand van te hebben. 11
12 Tolken In het Europees Parlement worden er 24 verschillende talen gesproken. Iedereen mag in zijn eigen taal een toespraak houden, een vraag stellen of commentaar geven. Omdat niemand al deze talen beheerst, werken er veel tolken in het Europees Parlement. Zij vertalen direct wat iemand zegt, terwijl de spreker nog aan het woord is. Iedereen kan via een koptelefoon naar de vertaling in zijn of haar nationale taal luisteren. 12
13 Verkiezingen van het Europees Parlement. Wat wil jij veranderen in Europa? Elke vijf jaar zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement. Door te stemmen bepaal je mee: wie er in het Europees Parlement zit; welke partij de grootste is; welke onderwerpen of thema s behandeld worden. 13
14 De Nederlandse politieke partijen die meedoen aan de Europese verkiezingen Lijst 1 CDA Europese Volkspartij Gecombineerd met ChristenUnie-SGP Lijst 2 PVV Lijst 3 PvdA / Europese Sociaaldemocraten Gecombineerd met GroenLinks Lijst 4 VVD Lijst 5 Democraten 66 ALDE Lijst 6 GroenLinks Gecombineerd met PvdA / Europese Sociaaldemocraten Lijst 7 SP Lijst 8 ChristenUnie-SGP Gecombineerd met CDA Europese Volkspartij
15 De Nederlandse politieke partijen die meedoen aan de Europese verkiezingen Lijst 9 Artikel 50 Lijst 10 IQ, de Rechten-Plichten-Partij Geen internetadres gevonden. Lijst 11 Piratenpartij Lijst 12 50PLUS Lijst 13 De Groenen Lijst 14 Anti EU(ro) Partij Lijst 15 Liberaal Democratische Partij Lijst 16 JEZUS LEEFT 15
16 De Nederlandse politieke partijen die meedoen aan de Europese verkiezingen Lijst 17 ikkiesvooreerlijk.eu Lijst 18 Partij voor de Dieren Lijst 19 Aandacht en Eenvoud 16
17 De verkiezingsdag Neem je legitimatiebewijs en stempas mee naar het stembureau. Bij het stembureau aangekomen, ga je naar binnen. Je ziet op de bordjes waar je heen moet. Binnen geef je je stempas af aan de mensen achter de tafel. Deze mensen kijken je stempas en legitimatiebewijs na. 17
18 Dan krijg je een stembiljet. Je gaat naar een stemhokje. Soms moet je even wachten. Houd dan genoeg afstand van de stemhokjes. Heb je hulp nodig? Heb je een zichtbare lichamelijke beperking? Dan mag iemand die je begeleidt je helpen. Vouw je stembiljet open. De namen van de politieke partijen staan bovenaan op het stembiljet. Daaronder staan de namen van de mensen waaruit je kunt kiezen. Zoek de persoon op wie je wilt stemmen. Voor de naam staat een leeg vakje. Dat kleur je rood. Let op: maak maar 1 vakje rood. Heb je een fout gemaakt? Vraag dan een nieuw stembiljet. Vouw het stembiljet dubbel en stop het in de stembus. 18
19 19
20 20
21 Stemwijzers op internet Op deze site komt een stemwijzer. Bij het uitkomen van dit boek was deze site nog in ontwikkeling, dus nog niet klaar. Op deze site staat een stemwijzer. Je kunt over 30 stellingen je mening geven. Aan het eind berekent de stemwijzer welke politieke partij het best bij jou past. De stemwijzer is in geschreven taal. Op deze site staat een stemwijzer. Je kunt over stellingen je mening geven. Aan het eind berekent de stemwijzer welke politieke partij het best bij jou past. De stemwijzer is in geschreven taal. 21
Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019
Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement op 23 mei 2019. Het boek is gemaakt door de medewerkers van Leren & Ontwikkelen Cliënten.
Nadere informatieStemmen Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen 2015
Stemmen Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen 2015 2 Voorwoord In dit boek staat informatie over de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen. Die zijn op 18 maart 2015. Het boek gaat over
Nadere informatieStemmen Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen 2019
Stemmen Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen 2019 2 Voorwoord In dit boek staat informatie over de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen. Die zijn op 20 maart 2019. Het boek gaat over
Nadere informatieDe Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu?
De Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu? Naam: Klas: So you think you have no power? Think again.. Introductie: verkiezingen in Europa Van 22 tot en met 25 mei 2014 vinden de Europese verkiezingen plaats.
Nadere informatieJe kunt op internet ook kijken op: www.kieskompas.nl www.stemwijzer.nl www.ookjij.nl www.wiekiesjij.nl. We hopen dat het boek je verder helpt.
In dit boek staat informatie over de Provinciale Statenverkiezingen. Die zijn op 2 maart 2011. Het boek gaat over de verkiezingen in de provincie Zuid-Holland. Het Educatief Centrum voor Cliënten van de
Nadere informatieDe Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu?
De Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu? Naam: Klas: Introductie: Verkiezingen in Europa Van 22 tot en met 25 mei 2014 vinden de Europese verkiezingen plaats. De inwoners van de Europese Unie mogen dan
Nadere informatieStemmen Tweede Kamerverkiezingen 2012
Stemmen Tweede Kamerverkiezingen 2012 Voorwoord Dit boek gaat over de Tweede Kamerverkiezingen van 12 september 2012. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten (ECC)
Nadere informatieStemmen Gemeenteraadsverkiezingen 2018
Stemmen Gemeenteraadsverkiezingen 2018 2 Voorwoord Dit boek gaat over de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018. Het boek is gemaakt door de medewerkers van de afdeling Leren & Ontwikkelen Cliënten,
Nadere informatieDeze partijen doen mee aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer in Naam van de partij. Vrijheid en Democratie VVD. Arbeid P.v.d.A.
Deze partijen doen mee aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 Nummer op stembiljet Logo van de partij Naam van de partij 1 Volkspartij voor Vrijheid en Democratie VVD 2 Partij van de Arbeid P.v.d.A.
Nadere informatieKijktip: Nieuwsuur in de Klas
Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren
Nadere informatieEen wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.
Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.
Nadere informatieEuropa Actueel. Werkbladen onderbouw voortgezet onderwijs. Thema Vier voorzitters: docentenhandleiding
Europa Actueel Werkbladen onderbouw voortgezet onderwijs Thema Vier voorzitters: docentenhandleiding Vier voorzitters - 1 computer HULPMIDDELEN computer met atlas kleurpotloden woordenboek internetaansluiting
Nadere informatieStemmen Tweede Kamerverkiezingen 2017
Stemmen Tweede Kamerverkiezingen 2017 Voorwoord Dit boek gaat over de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017. Het boek is gemaakt door de medewerkers van de afdeling Leren & Ontwikkelen voor Cliënten
Nadere informatieIk ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8
Ik ben de Hamer Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Goedendag! Als
Nadere informatieStemmen Gemeenteraadsverkiezingen 2014
Stemmen Gemeenteraadsverkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten, in
Nadere informatieVERKIEZINGSKRANT 15 MAART 2017 TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN STEM OOK!
VERKIEZINGSKRANT 15 MAART 2017 TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN STEM OOK! Wil jij weten welke politieke partij bij jou past? Doe de test op www.stemwijzer.nl. Op woensdag 15 maart zijn er Tweede Kamerverkiezingen.
Nadere informatieMODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!
MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese
Nadere informatieTweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8
Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie
Nadere informatieSTEM JIJ OOK? WAAR STEM JE VOOR? WAAROVER GAAT DE EUROPESE UNIE? HOE MOET IK STEMMEN? Kijk voor meer informatie op:
STEM JIJ OOK? Kijk voor meer informatie op: www.stemjijook.nu WAAR STEM JE VOOR? WAAROVER GAAT DE EUROPESE UNIE? HOE MOET IK STEMMEN? VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 WAAR STEM JE
Nadere informatieRaad van de Europese Unie
Raad van de Europese Unie Raad van de Europese Unie Jullie zijn nu de Raad van de Europese Unie. De Raad van de Europese Unie stemt voor of tegen regels die de Europese Commissie heeft bedacht. Samen met
Nadere informatieMocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%
Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Ja 55,9% Nee 44,1% Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Op welke partij heb je gestemd? PvdA 27,1% D66 17,9% VVD 16,4% SP
Nadere informatieDE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE
DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op
Nadere informatieVan-A-3 Verkiezingen
Van-A-3 Verkiezingen Didactische suggesties Doelen Dit Actua-magazine verschijnt naar aanleiding van de Europese en Vlaamse verkiezingen op 07 juni 2009. De leerlingen kunnen individueel de Van-A-3 krant
Nadere informatieAEG deel 3 Naam:. Klas:.
AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.
Nadere informatieVERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag
VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag WAT DOET DE EUROPESE UNIE? Nederland is lid van de Europese Unie (EU). In de EU
Nadere informatieVoorlopige uitslag Amsterdam. Project: 12213 Verkiezingen Tweede Kamer 2012 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen
Verkiezingen 2012 Tweede Kamer Voorlopige uitslag Amsterdam Project: 12213 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen Samenstelling publicatie: Jeroen Slot Cor Hylkema Oudezijds Voorburgwal
Nadere informatie1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?
HOE KIES JE OP WIE JE STEMT? (DIA 1) De deelnemers ontdekken waarom de Europese Parlementsverkiezingen voor hen belangrijk zijn. Aan de hand van actuele thema s die spelen in de EU geven deelnemers hun
Nadere informatiePolderen voor beginners
Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.
Nadere informatieHANDLEIDING Leerkracht
Lesbrief Onderwerp: verkiezingen maart 2017 HANDLEIDING Leerkracht Tijd Doelgroep Doelen 60 minuten VO Uw leerlingen leren: - Wat verkiezingen inhouden. - Wat een democratie is. - Wat stemmen is. Introductie
Nadere informatieStem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer
Provinciale Statenverkiezingen Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Stem ook! Op woensdag 18 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen.
Nadere informatieStem ook! Woensdag 12 september Tweede Kamerverkiezingen
Tweede Kamerverkiezingen Wil jij weten welke politieke partij bij jou past? Geef je mening over de stellingen op www.stemwijzer.nl. Ontdek welke politieke partij het best bij jou past. Woensdag 1 september
Nadere informatieWorkshop Tweede Kamerverkiezingen
Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat
Nadere informatieBeginselen van de politieke partijen die in 2006 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd waren
Beginselen van de politieke partijen die in 2006 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd waren Partij van de Arbeid (PvdA) Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) Christen-democratisch Appèl (CDA) Democraten
Nadere informatieMaatschappijleer Parlementaire Democratie 10 VWO 2014-2015
Maatschappijleer Parlementaire Democratie 10 VWO 2014-2015 Mensbeelden, ideologieën, politieke partijen Politieke partijen Welke politieke partijen zijn er eigenlijk in Nederland en wat willen ze? Om antwoord
Nadere informatieWie bestuurt de Europese Unie?
Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen
Nadere informatieWat elke Nederlander moet weten over het Europees Parlement
Wat elke Nederlander moet weten over het Europees Parlement Uw stem in Europa sinds 1958 In 2008 bestaat het Europees Parlement 50 jaar. Het Parlement werd opgericht bij de instelling van de Europese Economische
Nadere informatieGemeenteraadsverkiezingen. Stem ook!
Gemeenteraadsverkiezingen Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen Stem ook! Op woensdag 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen. Bepaal mee wie er in de gemeenteraad
Nadere informatieSamenstelling van het Parlement
Samenstelling van het Parlement Eerste Parlement : 1979 1984 Aantredend Parlement (Kiesgerechtigd) S 112 EPP 108 ED 63 COM 44 L 40 DEP 22 CDI 11 NI 10 Totaal 410 S : Socialistische Fractie COM : Communistische
Nadere informatieEuropa en de. Peter van Dalen. Europarlementariër voor de ChristenUnie
Europa en de Peter van Dalen Europarlementariër voor de ChristenUnie Inhoud 1: De ChristenUnie in het EP 2: Europa en de regio s 3: Europa en de Drechtsteden 2 Deel 1: de ChristenUnie in het EP 3 De 3
Nadere informatieDen Haag, 3 april 2008. Geachte Nederlander,
Den Haag, 3 april 2008 Geachte Nederlander, Dit jaar bestaat het Europees Parlement 50 jaar. Volgend jaar juni zijn er opnieuw verkiezingen voor het Europees Parlement. Daarnaast wordt in 2009 een nieuw
Nadere informatieDE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE
DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op
Nadere informatieHerziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8
Herziene versie 2012 M WRKBLAD N PUZZL groepen 6-8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De weede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet
Nadere informatieSTEM JIJ OOK? VERKIEZINGEN TWEEDE KAMER WAAROM IS STEMMEN BELANGRIJK? OP WIE KAN IK STEMMEN? WAAROVER BESLIST DE TWEEDE KAMER? HOE MOET IK STEMMEN?
STEM JIJ OOK? Kijk voor meer informatie op: www.stemjijook.nu WAAROM IS STEMMEN BELANGRIJK? OP WIE KAN IK STEMMEN? WAAROVER BESLIST DE TWEEDE KAMER? HOE MOET IK STEMMEN? VERKIEZINGEN TWEEDE KAMER WOENSDAG
Nadere informatie5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave
Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We
Nadere informatieWELKOM IN HET EUROPEES PARLEMENT! DG Comm, Visits and Seminars Unit
WELKOM IN HET EUROPEES PARLEMENT! DG Comm, Visits and Seminars Unit EEN PARLEMENT, DRIE PLAATSEN 2 BELANGRIJKE EU VERDRAGEN 3 1952* Verdrag van Parijs (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) 1958 Verdrag
Nadere informatieTweede Kamerverkiezingen
Herziene versie 2017 Tweede Kamerverkiezingen groepen 6-8 inhoud 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 8 5. Kiezen 9 6. De uitslag 10 7. De meerderheid 11 8. Ministers
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek
Samenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek Samenvatting door een scholier 1027 woorden 10 augustus 2010 5,3 17 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 3. Politiek 3.1. Keuzes
Nadere informatieWerkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?)
Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie onderzoeken hoe de Nederlandse politieke partijen over de Europese
Nadere informatieEuropa Actueel. Werkbladen onderbouw voortgezet onderwijs. Thema Europees Parlement: docentenhandleiding
Europa Actueel Werkbladen onderbouw voortgezet onderwijs Thema Europees Parlement: docentenhandleiding Feit of fictie over het EP - 1 computer HULPMIDDELEN computer met atlas kleurpotloden woordenboek
Nadere informatieRapportage. Amsterdam, Standaard rapportage. Gesloten vragen. DirectResearch Herengracht CA Amsterdam
DirectResearch Herengracht 454 1017 CA Amsterdam 020 770 75 79 info@directresearch.nl www.directresearch.nl Rapportage Amsterdam, 17-06-2016 Oekraïne Oekraïne referendum referendum (meting 2) Standaard
Nadere informatieVerdieping Verkiezingen Eerste Kamer
Verdieping Verkiezingen Eerste Kamer Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van het krachtenveld De macht in de provincie herhaalt u kennis over onze staatsinrichting: de Eerste Kamer wordt gekozen door
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer 1 Politiek
Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek Samenvatting door een scholier 1057 woorden 17 maart 2016 7,8 8 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1 Hoofdstuk 1 In de politiek gaat het om keuzes maken. Dat
Nadere informatieVier voorzitters - 1
Vier voorzitters - 1 Op 23 mei 2019 worden er in Nederland weer verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. De Europese burgers kiezen hun vertegenwoordigers in het parlement. Het gekozen Europees
Nadere informatieStem ook! EDITIE AMSTERDAM
Gemeenteraadsverkiezingen Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen Stem ook! EDITIE AMSTERDAM Op woensdag 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Iedereen vanaf 1 jaar mag dan stemmen. Bepaal mee
Nadere informatieNieuwsbrief CliëntAanZet
Speciale editie verkiezingen Maart 2018 Van de redactie Hallo allemaal, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet! Zoals je misschien weet zijn er op woensdag 21 maart verkiezingen voor de gemeenteraad.
Nadere informatieHIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER
STEM 2019 VOOR (V)MBO MAGAZINE OVER DE EERSTE KAMER HOE WORDT DE EERSTE KAMER GEKOZEN? Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen Dit doet de Eerste Kamer HIER GEBEURT HET! INVLOED VAN
Nadere informatieDocentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel)
Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel) Als voorbereiding op de opdracht kunt u onderstaande tekst lezen. Wat heb jij aan Europa Europa een ver van je bed show? Nee hoor. Je eten, je kleding, de prijs
Nadere informatieHandboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal
Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over
Nadere informatieWie bestuurt de Europese Unie?
Wie bestuurt de Europese Unie? 2 De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere
Nadere informatieStem ook! EDITIE AMSTERDAM
Gemeenteraadsverkiezingen Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen Stem ook! Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen EDITIE AMSTERDAM RottERDAM Op woensdag 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen.
Nadere informatieDE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT
DE EUROPESE UNIE JANUARI 2016 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 EERSTE EN WAT HEB JE NODIG Grote letters A, B en C Aftelklok (op digibord) 50 sterren, uitgeprint op geel papier Circa 4 grote enveloppen Een prijsje
Nadere informatieWorkshop B Hoe kan ik stemmen?
Workshop B Hoe kan ik stemmen? Workshop B - Hoe kan ik stemmen? Korte omschrijving werkvorm In deze workshop doorlopen de deelnemers de stemprocedure van A tot Z in een zo reëel mogelijke setting. Dit
Nadere informatieWie bestuurt de Europese Unie?
Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen
Nadere informatieVERKIEZINGSKRANT Waarom stemmen op 21 maart? Waarover gaat de gemeente? Hoe bepaal ik op wie ik stem? Hoe kan ik stemmen?
VERKIEZINGSKRANT Waarom stemmen op 21 maart? Waarover gaat de gemeente? Hoe bepaal ik op wie ik stem? Hoe kan ik stemmen? Op woensdag 21 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Alle Nederlanders vanaf
Nadere informatieVerkiezingen Tweede Kamer, voorlopige uitslag. Onderzoek, Informatie en Statistiek
Verkiezingen Tweede Kamer, maart voorlopige uitslag Projectnummer: Slot, Jeroen Hylkema, Cor Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal Postbus, AR Amsterdam j.slot@amsterdam.nl Telefoon www.ois.amsterdam.nl c.hylkema@amsterdam.nl
Nadere informatieVERKIEZINGSUITSLAG 2017
VERKIEZINGSUITSLAG 2017 MAART 2017 AAN DE SLAG MET #1 DE WERKVORM IN HET KORT De leerlingen krijgen twee werkbladen. Ze verdiepen zich eerst in de zetelverdeling voor de verkiezingen. Daarna bekijken ze
Nadere informatieWelke lijsttrekker zou volgens jou de beste minister-president zijn?
Welke lijsttrekker zou volgens jou de beste minister-president zijn? Mark Rutte (VVD) 26,1% Diederik Samsom (PvdA) 22,6% Alexander Pechtold (D66) 15,4% Emile Roemer (SP) 12,9% Geert Wilders (PVV) 6,4%
Nadere informatieQuiz: Welk standpunt hoort bij welke partij?
Quiz: Welk standpunt hoort bij welke partij? Korte omschrijving werkvorm In deze quiz testen uw leerlingen hun kennis over de standpunten van enkele partijen over belangrijke Europese kwesties. Ze verbinden
Nadere informatieVerkiezingen. Wat gebeurt er op 07/06/09? Vlaamse - en Europese verkiezingen. Van-A-3 gesteld aan een grote groep. A-3 zal in deze editie proberen het
Wat gebeurt er op 07/06/09? Deze vraag werd door de redactie van Van-A-3 gesteld aan een grote groep jongeren tussen 11 en 13 jaar. De meeste kinderen wisten spontaan te vertellen dat er die dag verkiezingen
Nadere informatieInstructie: Quiz EU - Test je kennis!
Instructie: Quiz EU - Test je kennis! Korte omschrijving werkvorm De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen en blufvragen. Bij kennisvragen kiest
Nadere informatieDerde Kamer Handboek Politiek 1
Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen
Nadere informatieMaatschappijleer Parlementaire Democratie 10 VWO 2014-2015
Maatschappijleer Parlementaire Democratie 10 VWO 2014-2015 Dilemma s Inleiding Tijdens de vorige les heb je geleerd dat het woord democratie een samentrekking is van de woorden demos (volk) en kratein
Nadere informatie6,6. Samenvatting door een scholier 1139 woorden 2 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer POLITIEK
Samenvatting door een scholier 1139 woorden 2 mei 2004 6,6 25 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer POLITIEK Politiek is de manier waarop voor een land besluiten worden genomen (de meeste besluiten worden
Nadere informatieWie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u?
Wie beslist wat? Korte omschrijving werkvorm: De werkvorm Wie-Beslist-Wat is een variant op het spel Ren je rot. De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen
Nadere informatieLeerlingen Grotius College in debat met politici over EU
PERSBERICHT Leerlingen Grotius College in debat met politici over EU Uitslag scholierenverkiezingen Europees Parlement 2019 Op woensdag 22 mei maakte ProDemos bekend wat volgens de 6.086 geldig uitgebrachte
Nadere informatieEUROPESE VERKIEZINGEN
Europees Parlement EUROPESE VERKIEZINGEN Op donderdag mei zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement. In deze krant lees je wat de Europese Unie doet. Ook lees je hoe je te maken kunt krijgen met
Nadere informatieQUIZ: WAT VIND JIJ VAN DE EUROPESE UNIE? Korte omschrijving werkvorm LEERDOEL NIVEAU BRONNEN DUUR HANDLEIDING
QUIZ: WAT VIND JIJ VAN DE EUROPESE UNIE? Korte omschrijving werkvorm In deze quiz onderzoeken leerlingen hun eigen houding ten aanzien van de Europese Unie. Moeten landen vooral hun soevereiniteit opeisen?
Nadere informatieVERKIEZINGSKRANT woensdag 20 maart 2019
VERKIEZINGSKRANT woensdag 20 maart 2019 GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE NOORD-HOLLAND FLEVOLAND OVERIJSSEL ZUID-HOLLAND UTRECHT GELDERLAND NOORD-BRABANT ZEELAND LIMBURG PROVINCIALE STATENVERKIEZINGEN WATERSCHAPSVERKIEZINGEN
Nadere informatieEUROPESE VERKIEZINGEN
Europees Parlement EUROPESE VERKIEZINGEN Op donderdag mei zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement. In deze krant lees je wat de Europese Unie doet. Ook lees je hoe je te maken kunt krijgen met
Nadere informatieDe Stemming van 25 mei 2014 en EP2014
De Stemming van 25 mei 2014 en EP2014 Op dit moment is de officiele Nederlandse uitslag van de verkiezing voor het Europees Parlement nog niet bekend. Ipsos is gekomen met een exitpoll, GeenStijl met de
Nadere informatieVVD. De VVD wil dat de overheid zich weinig bemoeit met de economie. Mensen en bedrijven weten zelf wel wat goed voor ze is.
VVD De VVD wil dat de overheid zich weinig bemoeit met de economie. Mensen en bedrijven weten zelf wel wat goed voor ze is. De overheid moet wel zorgen voor veiligheid. Daarom moet de overheid overlast
Nadere informatie5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer
Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid
Nadere informatieWie bestuurt de gemeente?
Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden
Nadere informatieD66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen
D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen Gegroeid optimisme over toekomst Europa vertaalt zich niet in afname euroscepsis 15 mei Een week voor de verkiezingen voor
Nadere informatieRECHTSGROND LEDEN EN SAMENSTELLING
HET EUROPEES PARLEMENT: ORGANISATIE EN WERKING De organisatie en werking van het Europees Parlement vallen onder het Reglement van het Parlement. De activiteiten van het Parlement worden verricht door
Nadere informatieeuropese verkiezingen
Europees Parlement europese verkiezingen Op donderdag 22 mei zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement. In deze krant lees je wat de Europese Unie doet. Ook lees je hoe je te maken kunt krijgen
Nadere informatieVerkiezingsuitslagen Tweede Kamer 22 januari 2003
Verkiezingsuitslagen Tweede Kamer 22 januari 2003 1. Totaaluitslag Opkomstpercentage: 85,26 1 Christen Democratisch Appèl (CDA) 2342 2239 103 2 Lijst Pim Fortuyn (LPF) 615 1784-1169 3 VVD 1956 1415 541
Nadere informatieWie krijgt jouw stem? (v)mbo. tweede kamerverkiezingen
(v)mbo tweede kamerverkiezingen Wil jij weten welke politieke partij bij jou past? Geef je mening over de stellingen op www.stemwijzer.nl en ontdek met welke politieke partij jij veel overeenkomsten hebt.
Nadere informatieEUROPESE VERKIEZINGEN
VERKIEZINGSKRANT Europees Parlement EUROPESE VERKIEZINGEN Op donderdag 22 mei zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement. In deze krant leest u wat de Europese Unie doet. Ook leest u hoe u te maken
Nadere informatieVrouwen in de politiek geactualiseerde versie, januari 2011
Vrouwen in de politiek geactualiseerde versie, januari 2011 Bij de landelijke verkiezingen in juni 2010 zijn er 61 vrouwen in het parlement gekozen, zes meer dan bij de verkiezingen van 2003 en van 2006.
Nadere informatieNederland dient financiële steun te geven aan landen van de Europese Unie met een hoge staatsschuld die anders in grote problemen zullen komen.
Aankondiging Op 12 september dit jaar worden verkiezingen gehouden voor de Tweede Kamer. Politieke partijen hebben hun verkiezingsprogramma voor de komende jaren vastgesteld. De lijsttrekkers van de partijen
Nadere informatieEuropese Raad WERKBLAD
Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.
Nadere informatieStap 3 Stellingen 01 02
Stap 3 Stellingen 01 NIET AKKOORD NEUTRAAL AKKOORD ALS IK MAG GAAN STEMMEN, HOOR IK PAS ECHT BIJ DE VOLWASSENEN. 01 IN EEN DEMOCRATIE HEBBEN ALLE BURGERS INSPRAAK DOORDAT ZE MOGEN GAAN STEMMEN. DAT IS
Nadere informatieRONDE 1. De Geschiedenis van het kiesrecht ronde (meerkeuze)
De Geschiedenis van het kiesrecht ronde (meerkeuze) Vraag 1 : In 1917 kregen mannen actief kiesrecht, vrouwen kregen echter alleen passief kiesrecht. Wat is het verschil tussen actief en passief kiesrecht?
Nadere informatieDeel 3: Wie heeft het in Europa voor het zeggen?
Deel : Wie heeft het in Europa voor het zeggen?. Raadje plaatje Net zoals een gemeente, een provincie en een land bestuurd worden, wordt ook de Europese Unie geleid door politici. Ze werken in verschillende
Nadere informatieModule 7 Staatsinrichting en rechtsstaat
Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen
Nadere informatieCONTROLERENDE TAAK TWEEDE KAMER
CONTROLERENDE TAAK TWEEDE KAMER MEI 2018 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 WAT HEB JE NODIG? Voor elke leerling het werkblad met de partijen. Voor elke leerling het werkblad met de nieuwsartikelen. DE WERKVORM
Nadere informatieIn de bijlage treft u de bijdragen van de fracties aan waarin zij hun standpunten inzake o.a. de subsidiariteit meer in detail uiteenzetten.
CONCEPT Aan de heer Jean-Claude Juncker Voorzitter van de Europese Commissie Rue de la Loi 200 B-1049 Bruxelles België Onderwerp: Gemotiveerd advies inzake de subsidiariteit over het EU-voorstel voor een
Nadere informatie1 Tweede I<amer DER. Voorzitter. Aan de heer Jean-Claude Juncker. Voorzitter van de Europese Commissie. Den Haag, 27 juni 2017
1 Tweede I
Nadere informatiePuzzel: welke regering krijgen we?
Puzzel: welke regering krijgen we? Korte omschrijving werkvorm Leerlingen leren door het invullen van de werkbladen welke politieke partijen met elkaar kunnen samenwerken op basis van de verkiezingsuitslag
Nadere informatie