Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen

Transcriptie

1 Staatstoezicht op de Mijnen Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen KNAW-MINISYMPOSIUM AARDGASWINNING EN AARDBEVINGEN IN GRONINGEN Amsterdam 27 maart

2 Waar gaat het over? Staatstoezicht op de Mijnen 1. Intro Staatstoezicht op de Mijnen 2. Ontwikkeling seismische activiteit in Groningen 3. Advies van SodM over het winningsplan 2

3 Staatstoezicht op de Mijnen Staatstoezicht op de Mijnen Missie: Het zeker stellen dat de mijnbouw en het transport van gas op een maatschappelijk verantwoorde wijze worden uitgevoerd Status: Onafhankelijk inspectie- en adviesorgaan Rapporteert aan EZ, SZW en I&M 3

4 Doorsnede Groningen Staatstoezicht op de Mijnen Bron: NAM (winningsplan 2013) 4

5 Productie, compactie en seismiciteit Staatstoezicht op de Mijnen Oorspronkelijke situatie Gasproductie Drukverlaging Samendrukking gesteente Bodemdaling Spanningsverandering Seismiciteit 5

6 De wereld voor 2012 Alleen kans op kleine bevingen Situatie is semi stationair (de partitiecoefficient is dan constant) Maximaal verwachte beving 3,9 [ eerder 3,3 (1993) en 3,0 (1990) ] Geen structurele schade bij 3,9 Maatschappelijk acceptabel gezien belang gaswinning/opslag Bevestigd door uitspraak RvS t.a.v. opslagvergunning Bergermeer 6

7 Staatstoezicht op de Mijnen Ontwikkeling seismiciteit in Groningen 1. Locatie epicentra in ruimte en tijd 2. Ontwikkeling frequentie en magnitude in de tijd 7

8 Aardbevingen Groningen 8 Staatstoezicht op de Mijnen

9 Groningen seismiciteit Staatstoezicht op de Mijnen 3,5 3,5 M 3 M M 3 < 3,5 M < 3,5 2,5 M 2,5 3 M < M 3M < < 3,5 23 M 2,5 < 2,5 M M < 2,5 < 1,5 3 1,5 M < 2M < M 2 < 1, aantal bevingen jaar 9

10 Historie seismiciteit 10

11 Link met productie? Annual number of events M>=1.5 Annual production (BCM/yr) annual production annual seismcity 11

12 Adviezen SodM Staatstoezicht op de Mijnen Januari 2013: advies SodM: o Zo veel en zo snel als realistisch mogelijk de gasproductie reduceren o Er moet een nieuw winningsplan komen, met Berekening van het veiligheidsrisico Maatregelen om meer en sterkere aardbevingen te voorkomen Maatregelen om schade zoveel mogelijk te beperken December 2013: nieuw winningsplan van NAM Januari 2014: advies SodM over nieuw winningsplan NAM 12

13 Groningen seismiciteit Toekomst (NAM) NAM studies: energie die bij de bevingen vrijkomt zal toenemen 1E+17 Totaal jaarlijks seismisch moment (Nm) 1E+16 1E+15 1E+14 1E+13 1E jaar 13

14 Seismisch risico Groepsrisico (maatschappelijk risico): het risico op grotere aantallen slachtoffers Plaatsgebonden risico (voor aardbevingen Lokaal Persoonlijk Risico): het jaarlijkse risico dat een individu op een bepaalde locatie loopt Daarnaast wordt Individueel Risico gebruikt: Het gemiddelde risico op overlijden dat een specifiek individu, dat in een gebied woont dat blootgesteld staat aan een dreiging, of een bepaald levenspatroon volgt waardoor deze aan de gevolgen van een dreiging wordt blootgesteld. (Dit is vergelijkbaar met bv. het risico op overlijden in het verkeer.) Bij aardbevingen vormt het zwaar beschadigen en instorten van gebouwen het grootste risico voor individuen. Echter ook risico ten gevolge van secundaire oorzaken zoals bv. het doorbreken dijken. 14

15 Groepsrisico s 15

16 Risico zit in de staart Instortende huizen -> P50 P90 P98 P99,8 Eurocode 8 Curve voor het meest kwetsbare gebouwtype: "niet-versterkte bakstenen huizen van voor 1920" 16

17 Seismisch risico Groepsrisico Aantal slachtoffers 17

18 Seismisch risico Lokaal Persoonlijk Risico LPR meest kwetsbare type huizen (URM): per jaar URM= 90% huizen binnen 15 km van Huizinge 77% huizen boven het hele gasveld 18

19 Seismisch risico Staatstoezicht op de Mijnen Aanpak risicoanalyse SodM Internationale standaardmethodiek voor natuurlijke seismiciteit gebruikt Berekeningen beoordeeld door het RIVM: Correct uitgevoerd en geven een goed beeld. Conclusie risicoanalyse SodM Veiligheidsrisico's zijn hoog, vergelijkbaar met overstromingsrisico's Veiligheidsrisico verlagen door zowél: beperken van productie waardoor het jaarlijkse aantal en de sterkte van de bevingen wordt teruggedrongen (oorzaak) huizen preventief te versterken (gevolg) 19

20 Effect ingreep productie Winningsplan NAM Marktvraag 30 BCM/jaar met insluiting 20

21 Effect ingreep productie TNO model Marktvraag 30 BCM/jaar met insluiting 21

22 Partitie coëfficiënt Bron: Technische bijlage NAM (winningsplan 2013) 22

23 Effect ingreep productie: achtergrond kamerbrief Staatstoezicht op de Mijnen Ministerie van Economische Zaken Illustratie van effect kabinetsbesluit op de kans op aardbevingen 23

24 Advies SodM Staatstoezicht op de Mijnen Noodmaatregel: vijf clusters rondom Loppersum 100% sluiten voor tenminste 3 jaar Nieuw NAM winningsplan op basis van state-of-the-art modellen en parameters Risico s zorgvuldig en correct doorrekenen voor het héle Groninger veld Beheersing veiligheidsrisico belangrijkste factor in NAM productiefilosofie Meet- en regelprotocol om seismisch risico binnen acceptabele grenzen te krijgen en houden (hand aan de kraan) 24

25 Ontwerpbesluit Minister Staatstoezicht op de Mijnen Loppersum clusters: 3 BCM/jaar voor periode van 3 jaar Gasproductieniveau voor jaren 2014, 2015 en 2016: maximaal 42,5, 42,5 en 40 BCM/jaar Aanpassing winningsplan op basis van afspraken met NAM NAM moet op korte termijn (6 maanden) de risico s voor het hele Groninger veld zorgvuldig en correct doorrekenen, Op basis van deze uitkomsten bepalen hoe de gasproductie over het hele veld verdeeld kan worden 25

26 Staatstoezicht op de Mijnen Einde 26

27 Risicobeheersing 27