Therapietrouw op maat

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Therapietrouw op maat"

Krista van Beek
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 Therapietrouw op maat Moderator Tineke Duyts, Linda Luppens 1st author / speaker Christel Boons Co-authors Jacqueline Hugtenburg, Lonneke Timmers

3 Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: Christel C.L.M. Boons VUmc Klinische Farmacologie en Apotheek Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Ik heb de volgende mogelijke belangenverstrengelingen: Type van verstrengeling / financieel belang Ontvangst van subsidie(s)/research ondersteuning: Naam van commercieel bedrijf Bristol-Myers Squibb, Novartis, ZonMw Ontvangst van honoraria of adviseursfee: Lid van een commercieel gesponsord speakersbureau : Financiële belangen in een bedrijf (aandelen of opties): Andere ondersteuning (gelieve te specificeren): Wetenschappelijke adviesraad:

4 Even voorstellen Gezondheidswetenschapper i.o. tot epidemioloog Per juni 2009 als onderzoeker bij VUmc Promotieonderzoek Lonneke Timmers (verwacht eind 2015) Adherence to oral anticancer agents Tailoring treatment with tyrosine kinase inhibitors in chronic myeloid leukemia: adherence, patients' experiences, and pharmacokinetics Promotieonderzoek Christel Boons Tailoring treatment with tyrosine kinase inhibitors in CML: adherence, patients' experiences, and pharmacokinetics

5 Therapietrouw op maat Op maat gesneden interventie om therapietrouw te bevorderen Definitie van therapietrouw Fasen van therapietrouw Meetmethodes om therapietrouw te meten Multidimensioneel Intentionele versus niet-intentionele therapie-ontrouw

6 Definitie van therapietrouw de mate waarin de patiënt zijn behandeling uitvoert in overeenstemming met de afspraken die hij heeft gemaakt met zijn behandelaar

7 Fasen in therapietrouw Acceptatiefase Uitvoeringsfase Discontinueringsfase Vrijens B, et al. Br J Clin Pharmacol. 2012;73(5):

8 Klinisch relevant afkappunt Veelal onbekend wanneer therapieontrouw de klinische uitkomst beïnvloedt. Er is gerapporteerd dat een therapietrouw <95% reeds invloed heeft op de effectiviteit CML patiënten Imatinib (Glivec) Adherence 90 1 op 10 dagen een gemiste dosis Marin et al. J Clin Oncol. 2010; 28(14):2381-8

9 Meten van therapietrouw Verschillende meetmethoden worden gebruikt elektronische monitoring aflever- / voorschrijf- / verzekeringsgegevens; allen op basis van routinematig verzamelde zorgregistraties pill count (pillen tellen) zelfrapportage; interviews/vragenlijsten/dagboekjes bloedspiegel bepaling Combinatie van meetmethoden om therapietrouw te meten geeft meer informatie over het innamegedrag van patiënten

10 Meten van therapietrouw Elektronische monitoring Medication Event Monitoring System (MEMS)

11 Meten van therapietrouw Elektronische monitoring Voorbeelden Therapietrouw

12 Meten van therapietrouw Elektronische monitoring Voorbeelden Therapie-ontrouw

13 Meten van therapietrouw Pill count

14 Meten van therapietrouw Zelfrapportage; vragenlijst Medication Adherence Report Scale (MARS) Morisky Medication Adherence Scale (MMAS-8) Diagnostic Adherence to Medication Scale (DAMS)

Multidimensioneel Examples: Patient lack of knowledge forgetfulness health beliefs busy lifestyle Condition severity of disease severity of symptoms cognitive problems higher co-morbidity depression

15 Multidimensioneel Examples: Patient lack of knowledge forgetfulness health beliefs busy lifestyle Condition severity of disease severity of symptoms cognitive problems higher co-morbidity depression Therapy duration of treatment side effects frequent daily doses changes in medication Health system / HCP patient-provider relationship short consultation lack of knowledge of nonadherence Social/economic poor SES level of education cost of medication poor social support living alone age

16 Intentioneel versus niet-intentioneel Korte vragenlijst via Stichting Hematon onder CML patiënten (n = 61) Kwalitatief onderzoek met semi-gestructureerde interviews N = 10, wordt nog aangevuld o.b.v. purposive sampling The aim of the study was to get insight into drug taking behaviour and patients need for information

17 Intentioneel versus niet-intentioneel Gebruik van TKI (n=61) Hoe vaak gebeurt het dat u uw CML medicijn niet inneemt? Ongeveer 1 x per maand 14 patiënten Ongeveer 2 x per maand 1 patiënt Therapie-ontrouw 25% Vergeten (n=7) Met opzet (n=5) Therapietrouw 75% Soms vergeten, soms met opzet (n=3)

18 Situatie 1 ze staan in me badkamer dus als ik mijn tanden poets zie ik ze sowieso staan. En ik ben vaak ook op de weg met mijn werk en dan heb ik geen geheugen of iets nodig, dan komt het meestal wel goed. En ja, je zal nooit altijd 100% halen he. Dat is wel mijn ervaring na al die jaren. Er zal altijd wel iets kunnen gebeuren waardoor je ofwel wat eet, of ze net te laat neemt, of niet neemt.

19 Situatie 2 Meestal ook als je dan niet zeker weet of je ze wel of niet genomen heb. Dan denk je dat je ze wel genomen hebt terwijl je eigenlijk geen idee hebt. Of andersom, dan denk je dat je ze niet genomen hebt, en dan kom je er later achter dat er wel nog een pakketje in de vuilnisbak ligt terwijl je die de dag daarvoor had geleegd.

20 Situatie 3 s Morgens en s avonds, alleen het innemen daarvan is wel ingewikkeld met die tijd dat je nuchter moet zijn vooraf en achteraf. Ja maar ook daar wen je aan, maar als de dag niet is zoals elk, een beetje abnormaal is, door een feestje of ergens naar toe moeten, ja dan.. Zondag avond ben ik in de fout gegaan

21 Situatie 4 Ja als we met mijn werk uit eten gaan bijvoorbeeld. Ik neem altijd s avonds tijdens het avond eten mijn medicijnen, dus als ik naar mijn werk ga en we blijven er s avonds wat eten dan denk ik wel eens, oh ik heb niks bij en dan als ik er dan aan denk dan neem ik het s avonds als ik thuis kom nog in. Een enkele keer kom ik er de andere dag pas achter.

22 Situatie 5 Morgen heb ik een dag met de kinderen of zo, dus dan zorg ik ervoor dat dat een dag is met een lagere dosering. Dit gaat ook wel eens mis, ene dag 1 tablet en de andere dag 2 tabletten. Mijn man vindt mij hier slordig in.

23 Situatie 6 Begin oktober een week ben gestopt, omdat ik zulke hevige spierpijnen had, dat ik mijn hoofd niet meer kon draaien. Dus daardoor kon ik ook eigenlijk geen autorijden. En ik op enig moment bijna de trap niet meer op kwam, van de pijn in mijn gewrichten en in mijn spieren Niet overlegd. He omdat ik zo moe was, dat ik denk ja, als ik nou zo op vakantie moet

24 Samenvattend Reden voor therapie-ontrouw Zowel intentioneel als niet-intentioneel In beide gevallen lijkt dit te maken te hebben met de invloed van sociale activiteiten

25 WHO: oproep tot actie 2003 Effectieve therapietrouwbevordering zal een veel groter effect hebben op de volksgezondheid dan steeds verdergaande verbeteringen van medische behandelingen

Huidige interventies 2014 Veelal een geïntensiveerde begeleiding met informatieverstrekking en counseling. Enkele van deze interventies lijken veelbelovend, aldus Mathes et al.

26 Huidige interventies 2014 Veelal een geïntensiveerde begeleiding met informatieverstrekking en counseling. Enkele van deze interventies lijken veelbelovend, aldus Mathes et al. Echter, resultaten zijn teleurstellend. De interventies zijn veelal complex, heterogeen van inhoud en de onderzoeken van onvoldoende kwaliteit. Aandachtspunt is dat de zorg in de controlegroep, de usual care, kan wisselen en vaak onvoldoende beschreven is.

27 Best Practice Multiprofessional modular medication management Module 1: basic pharmaceutical care Module 2: adverse event management Module 3: adherence support

28 Therapietrouw op maat Op maat gesneden interventie om therapietrouw te bevorderen Definitie van therapietrouw Fasen van therapietrouw Meetmethodes om therapietrouw te meten Multidimensioneel Intentionele versus niet-intentionele therapie-ontrouw

29 22 juni 2015 Symposium therapietrouw bij orale oncolytica Waar? VUmc Tijd? uur Voor wie? Oncologen, hematologen, verpleegkundigen, apothekers

Vergelijkbare documenten

Therapietrouw bij het gebruik van orale oncolytica

Maandag 22 juni 2015 Therapietrouw bij het gebruik van orale oncolytica Inleiding Het gebruik van orale medicatie in de (hemato-)oncologie is de laatste jaren sterk toegenomen. Dit geeft een grote verschuiving