Hoogteziekte. PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname

Transcriptie

1 Hoogteziekte PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname

2

3 Hoe hoog is hoog? High altitude : m Very high altitude : m Extreme altitude : above 5000m Death zone : above 8000m

4 Hoogte stressoren Hypoxie Kou boven 2000m PO2 op 5000m helft van zee niveau Daling 6.5 per 1000m Luchtdroogheid Straling

5 Reacties op hypoxie Respiratoir ademhalingsfrequentie Cardiovasculair frequentie en slagvolume Pulmonaire vasoconstrictie en cerebrale vasodilatatie Hematologie RBC en plasma viscositeit O2 Hb dissociatie curve verschuift naar links, waardoor verhoogde O2 affiniteit (en minder O2 naar de weefsel)

6 Acclimatisatie gaandeweg aanpassen aan hoogte belangrijk als preventieve maatregel, betere prestatie op hoogte aantal fysiologische veranderingen O 2 diffusie tolerantie voor hypoxie +++

7 Acclimatisatie van bloed EPO stijging binnen 2 uur; alleen nuttig bij lange termijn verblijf, niet belangrijk voor hoogteziekte Toename 2,3-DPG (oxyhemoglobine dissociatie curve verschuift naar rechts). Op lange termijn stijging Ht

8 Acclimatisatie van vocht balans Perifere veneuze constrictie verhoogd centraal volume verlaagd ADH en aldosteron diurese verminderd plasma volume en hyperosmolaliteit Antidiurese is een teken van acute hoogteziekte

9 Cardiovasculaire Acclimatisatie Stijgen hartfrequentie, verhoogde sympaticotonus als reactie op lager slagvolume hypoxie pulmonale vasoconstrictie Leidt to pulmonale hypertensie

10 Gevolgen bij stijgen VO2 max daalt met 10% bij ieder 1000 meter omhoog. Geen acclimatisatie mogelijk

11 Veranderingen gedurende slaap Slaapproblemen al vanaf 2500m Meerderheid problemen boven 4500m Slaapapneu kan optreden Apneu verergert bij gebruik sedativa of alcohol

12 Als acclimatiesatie onvoldoende is Hoogtesyndromen (uitingen van hoogteziekte) Acute mountain sickness (AMS): minst bedreigend, meest voorkomend High altitude pulmonary edema (HAPE) Potentieel High altitude cerebral edema (HACE) dodelijk

13 AMS Symptomen in samenhang met recente stijging in hoogte Lijkt op alcoholkater qua verschijnselen 50% klachten bij 3500m Meeste mensen enige klachten bij 5000m Waarschijnlijk enig cerebraal oedeem

14 AMS Al vanaf 2400m & recente stijging Symptomen: Hoofdpijn Moeheid Misselijkheid & braken Verminderde nachtvisus Anorexie Duizeligheid Slaapstoornissen Onderzoek: Milde tachycardie Perifeer oedeem Ataxie (cave ernstige AMS of HACE)

15 Lake Louise Score

16 AMS - behandeling Milde vorm Stop beklimming / neem rust Afdalen als niet binnen 24 uur verbetering Drink vocht pijnstilling Matige tot ernstige vorm daal 100m Acetazolamide Dexamethason Hyperbare O2 (Gamow bag)

17 Gamow Bag Simuleren van afdeling van 500 mtr in 5-10 minuten Nadeel: persoon niet bereikbaar voor andere behandeling Claustrofobische ervaring Altijd na gebruik afdalen

18 High Altitude Cerebral Edema (HACE) Volgende stap na AMS Progressieve neurologisch achteruitgang Verwardheid, ataxie, stupor, focale neurologische verschijnselen Uiteindelijk coma, irreversibele neurologische schade of overlijden

19 HACE - behandeling Onmiddellijk afdalen Zuurstof Dexamethason 8mg i.v., erna 4mg iedere zes uur Hyperbare transportzak

20 High altitude pulmonary oedema (HAPE) Treedt pas op na 24-48hr en na de tweede nacht Ook bij gezonde mensen 2% op 4000m Met name bij snelle stijging Extravasatie van vocht van de intra- naar de extravasculaire ruimte in de longen

21 High Altitude Pulmonary Oedema (HAPE) boven 3000m Symptomen: Dyspnoe Verminderde inspannings tolerantie Droge hoest Bloederig sputum klinisch: Tachycardie, ook in rust Tachypnoe Rhonchi Koorts

22 HAPE behandeling Rechtop zetten, O2 afdalen Nifedipine Salmeterol Sildenafil Hyperbare O2/PEEP (uitblazen met gesloten lippen) Warmhouden

23