Deskundigheidsgebied en Eindtermen

Transcriptie

1 Deskundigheidsgebied en Eindtermen opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Datum 11 juni 2018 Versie 1 Auteur Opleidingscommissie med tech Beheerder document Secretaris opleidingscommissie med tech Datum vastgesteld 11 juni 2018 Vastgesteld door I. Boermans Aantal pagina s 7

2 De context is werkzaam in een ondersteunende dienst binnen een zorginstelling, zoals een ziekenhuis, revalidatiecentrum, dialysecentrum of zelfstandig behandelcentrum. Een uitgebreidere omschrijving van de context is opgenomen in het Convenant Veilige Toepassing van medische techniek in de medisch specialistische zorg (NVZ/NFU, augustus 2016), waarnaar wordt verwezen. houdt zich met name bezig met medische hulpmiddelen, met in het algemeen de nadruk op apparatuur. Medische hulpmiddelen vinden hun toepassing in medische technologie. Andersom worden medische hulpmiddelen vaak in samenhang (binnen een medische technologie) gebruikt. Voorbeeld: infuus pompen, samen met infuuslijn, infuusnaald en verdere accessoires vinden toepassing in de infuustechnologie. moet die samenhang kennen en daarnaar kunnen acteren. Daarnaast werken medisch technici bij onderhoudsbedrijven en fabrikanten en/of leveranciers van medische technologie, maar deze vallen buiten de context van voorliggend document. Deskundigheidsgebied ondersteunt het primaire zorgproces met activiteiten betreffende medische technologie. Medische technologie omvat systemen, installaties, te steriliseren medische hulpmiddelen, medische informatietechnologie, in-vitro diagnostica, implantaten en medische verbruiksgoederen, wanneer ingezet voor onderzoek en behandeling van de patiënt. Hij adviseert bij de aanschaf van medische technologie, begeleidt de introductie van nieuwe ontwikkelingen en houdt deze bij. Hij verzorgt ten aanzien van instrumentele aspecten de gehele levenscyclus van de medische apparatuur en systemen, dat wil zeggen alle fasen van definitie, via acquisitie, verwerving, ondersteuning en instandhouding tot en met buitenbedrijfstelling. werkt regelmatig in aanwezigheid van patiënten. De positie is daarbij ondersteunend aan een (hoofd)behandelaar. Het beroep heeft een viertal pijlers: 1. Het waarborgen van de bedrijfszekerheid en technische veiligheid van de medische technologie (aanschaf en instandhouding) 2. Het bevorderen van doelmatig en veilig gebruik van medische technologie (gebruikersondersteuning) 3. Het zorgdragen voor het optimaal functioneren van de medische technologie (preventie, applicatie en innovatie) 4. Het veiligheidsbeleid binnen de organisatie en de uitvoering hiervan beschikt hiertoe over ruime en verdiepte kennis de combinatie elektronica, werktuigbouw en ICT. Aanvullend hierop beschikt de medisch technicus over contextgebonden kennis op het gebied van fysica, fijnmechanica, wiskunde en statistiek, en van het meten aan de mens. Hij heeft inzicht in de samenhang en werking van componenten en informatiesystemen m.b.t. medische technologie. Hij beschikt over basale kennis op het gebied van fysiologie, anatomie en chemie. Hij heeft kennis van wettelijke normen en voorschriften m.b.t. veiligheid en kwaliteit van medische technologie, alsmede over telematica en ICT-technieken en -methoden. Een medisch technicus kan gebruikersproblemen analyseren bij de toepassing van medische technologie, herkent applicatiefouten en technische problemen. functioneert adequaat in kritieke situaties, waarbij apparatuurproblemen behandeld worden in het bijzijn van patiënt en familie of tijdens medische ingrepen. beoefent zijn beroep in een multidisciplinaire omgeving en kan hierbinnen adequaat functioneren, samenwerken en communiceren. Hij is zich hierbij bewust van zijn positie in de keten en de samenhang van zijn functioneren in het geheel van zorgverlening. Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 2 van 7

3 Eindtermen 1. Vakinhoudelijk handelen Bij de beschrijving van het vakinhoudelijk handelen wordt de indeling van het Convenant Veilige Toepassing van medische techniek in de medisch specialistische zorg (augustus 2016) gehanteerd: invoering, gebruik, afstoting. Invoeringsfase van medische technologieën Het mede adviseren over aanschaf en vervanging van medische technologie t.a.v. bouwkundige eisen, veiligheidseisen, technische eisen, specificaties, gebruiksaspecten en compatibiliteit, integratie in het bestaande ICT-landschap; Het participeren in projectgroepen t.b.v. klinisch onderzoek en verwervingstrajecten van nieuwe apparatuur; Het inventariseren en vertalen van gebruikerswensen naar medisch technische oplossingen; Het zo nodig inschakelen van interne of externe terzake deskundigen; Het opstellen, samenstellen, aansluiten en testen van apparatuur; Het mede uitvoeren van acceptatietesten; Het technisch vrijgeven van apparatuur voor klinisch gebruik. Het participeren in interne en externe projectgroepen t.b.v. de ontwikkeling en klinisch onderzoek aan apparatuur; Het samenstellen van meetopstellingen en het beproeven van prototypen van nieuwe apparatuur t.b.v. acceptatietests; Het analyseren van gegevens en vertalen naar een programma van eisen, technisch model, financiële planning en plan van aanpak voor doelmatige inzet; Het afstemmen en evalueren van voorstellen met de aanvrager en het ondersteunen bij het opstellen van een programma van eisen en een prospectieve risicoanalyse; Het opstellen van of bijdragen aan het opstellen van meerjaren vervangingsplannen voor apparatuur. Gebruiksfase: Toepassing en onderhoud van medische technologie Advisering van gebruiker en/of eigenaar van apparatuur m.b.t. instandhouding van apparatuur gedurende de levenscyclus; Het assisteren van gebruikers bij de klinische toepassing; Het bewaken van kwaliteit en veiligheid van apparatuur, het signaleren van afwijkingen; Het attenderen van gebruikers op (on)veilig of (on)doelmatig gebruik; Het rapporteren van afwijkingen, waaronder (potentieel) onveilige situaties aan de leidinggevende en/ of eigenaar en gebruikers van apparatuur. Het bieden van eerstelijnsondersteuning: handelend optreden in acute situaties in de gehele organisatie, zodat de zorg voor de patiënten en zijn veiligheid geborgd is, zoals spoedreparatie of vervanging apparaat. Het repareren of laten repareren door derden van apparatuur. Het technisch beheer van apparatuur volgens kwaliteitssysteem medische techniek, waaronder planning en de regie hierop, incl. preventief onderhoud, updates en upgrades; Het analyseren van voorkomende afwijkingen en storingsoorzaken, differentiëren naar applicatieen technische problemen; Het opstellen van onderhouds-, veiligheids- en kwaliteitsprotocollen; Het signaleren van en anticiperen op mogelijk toekomstige afwijkingen; Het houden van toezicht op door derden uitgevoerde activiteiten in dit kader; Het verrichten van onderzoek n.a.v. (bijna)incidenten en calamiteiten met medische technologie of de toepassing hiervan. Het evalueren van de effectiviteit van preventieve maatregelen. Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 3 van 7

4 Afstotingsfase van medische technologie Het testen en beoordelen van apparatuur en systemen d.m.v. een risicoanalyse i.v.m. mogelijke buiten bedrijfstelling; Het feitelijk buiten bedrijf stellen van een apparaat of hulpmiddel en dit conform de vigerende wet- en regelgeving afvoeren. Registratie, rapportage en evaluatie Het vastleggen van uitgevoerde activiteiten volgens de geldende richtlijnen en standaarden; Het beheren van de eigen productiemiddelen, technische documentatie, meet - en kalibratiemiddelen en onderdelenvoorraad; Het schriftelijk en/of mondeling rapporteren over kwaliteit en veiligheid van medische technologie aan het management. 2. Communicatie is zich bewust van zijn positie in de organisatie en keten van zorg; instrueert en communiceert adequaat met patiënten en familie tijdens ingrepen waarbij hij aanwezig is; communiceert effectief en functioneel met collega s en management, professionals en ziekenhuismedewerkers op afdelings- en organisatieniveau, zowel inter- als multidisciplinair; communiceert inhoudelijk, collegiaal en met begrip voor onderlinge verhoudingen; participeert op een actieve, doeltreffende en respectvolle wijze in overlegsituaties, zowel binnen als buiten de instelling; beschikt over voldoende talenkennis om technische handleidingen in het Engels of Duits te kunnen lezen; licht adviezen toe, beargumenteert deze en kan betrokkenen motiveren en overtuigen van de noodzaak; zorgt voor een goede afstemming met alle partijen die betrokken zijn bij het uitvoeren van technisch beleid resulterend in een eenduidig beleid dat consequent uitgedragen wordt. 3. Samenwerking werkt doelmatig en effectief samen met management, professionals en ziekenhuismedewerkers op afdelings- en organisatieniveau; escaleert op het juiste moment via de lijnorganisatie; initieert, organiseert en/of participeert in mono- en multidisciplinair overleg; werkt nauw samen met professionals, zoals artsen, verpleegkundigen, medewerkers technisch dienst, ICT en informatievoorziening, terzake deskundigen, zoals klinisch fysici, deskundige steriele medische hulpmiddelen, apothekers en het management. functioneert op adequaat niveau als gesprekspartner met bijvoorbeeld leveranciers, toezichthouders en auditoren; onderhoudt regionale en landelijke contacten met collega medisch technici; treedt in voorkomende gevallen op als projectleider; ontwikkelt en verzorgt op een adequate en efficiënte wijze instructies, onderwijs en voorlichting voor alle professionals en ziekenhuismedewerkers, al dan niet in opleiding en betrokken bij de directe patiëntenzorg. Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 4 van 7

5 ondersteunt gebruikers bij het opstellen van gebruikersprotocollen; geeft instructie aan gebruikers of in voorkomende gevallen aan patiënten of hun familie; begeleidt medisch technici in opleiding en stagiairs; houdt presentaties en verzorgt (klinische) lessen over vakgebonden onderwerpen. 4. Kennis en wetenschap houdt de eigen vakinhoudelijke kennis, vaardigheden en attitude op peil door (bij)scholing en relevante literatuur; is zicht bewust van de risico s van zijn handelen en reflecteert hierop; participeert in intercollegiale toetsing en intervisie; signaleert (maatschappelijke en wetenschappelijke) trends en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van medische techniek, toepassingen en andere innovatieve instrumenten in het werkgebied; kent de vigerende (kwaliteits)organisaties en hun richtlijnen. voert projectmatig onderzoek uit; participeert en/of coördineert onderzoeksprojecten; past onderzoeksmethodieken toe en participeert in wetenschappelijk onderzoek; past evidence based / best practice toe in de dagelijkse beroepspraktijk; formuleert op basis van ervaringen in de dagelijkse beroepspraktijk concrete probleem- of vraagstellingen om de beroepspraktijk te verbeteren; zoekt vanuit deze concrete probleem- of vraagstelling relevante evidence based / best practice in de vakliteratuur; handelt in de dagelijkse beroepspraktijk volgens deze evidence based / best practice. 5. Maatschappelijk handelen handelt volgens de wettelijke regelgeving; treedt adequaat op bij veiligheidsmeldingen en incidenten, en adviseert aan de diverse niveaus van de instelling bij deze incidenten in de lijn van de wet- en regelgeving. 6. Organisatielidmaatschap werkt effectief en doelmatig binnen de organisatie van de afdeling, het ziekenhuis en de gehele keten van zorgverlening; committeert zich aan de rechten en plichten als werknemer en professional in de arbeidssituatie; draagt als organisatielid bij aan de continuïteit en effectiviteit van de ziekenhuisorganisatie door het opstellen, implementeren, uitvoeren en borgen van een geaccordeerd technisch beleid; draagt bij aan de ontwikkeling van een meerjarenbeleidsplan en een jaarplan; besteedt de beschikbare middelen en tijd verantwoord en efficiënt, rekening houdend met kwaliteit en kosten; is op de hoogte van de landelijke organisaties en verenigingen in relatie tot het beroep en de beroepsuitoefening. 7. Professionaliteit gaat vertrouwelijke om met informatie van patiënten; heeft een intrinsieke drive en voert zijn werkzaamheden uit op een integere, oprechte, professionele en betrokken wijze; Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 5 van 7

6 levert een actieve bijdrage aan beroepsontwikkelingen en instandhouding binnen het vakgebied op afdelings- en organisatieniveau; is nauwkeurig, dienstverlenend, proactief, resultaatgericht, stressbestendig en representatief. is zich bewust van de grenzen van het werkterrein en bakent deze op professionele wijze af. Specifieke aandachtspunten zijn: beroepsethiek en beroepscode; beroepsgeheim; bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 6 van 7

7 Specifieke bepalingen voor de opleiding tot medisch technicus Instroomeisen De minimale instroomeisen zijn: MBO-4 diploma middenkader engineering met in het vakkenpakket wiskunde, natuurkunde, informatietechnologie en elektrotechniek; de student heeft gedurende de opleiding een dienstverband met een CZO-erkende zorginstelling. Indien niet voldaan wordt aan de instroomeisen kan -als er sprake is van een vergelijkbaar niveaueen ontheffing van de vooropleidingseis worden aangevraagd bij de opleidingscommissie. Bij de toekenning van de ontheffing wordt de motivatie vanuit de student en de werkgever meegewogen in de besluitvorming. Omvang van de opleiding in klokuren Minimum aantal praktijkuren: 1100 Minimum aantal theorie-uren: 120 Minimumaanstelling per week in klokuren: 32 uur per week Bij een parttime dienstverband dient gegarandeerd te zijn dat er 1100 uur in de praktijk wordt gewerkt. Eisen praktijkleersituatie De zorginstelling garandeert dat de medisch technicus in opleiding onder supervisie lerende werkervaring kan opdoen tijdens de levenscyclus van laag-, midden- en hoogrisico geclassificeerde medische hulpmiddelen. Invoeringsfase 1. Assisteert tenminste 5 keer bij het opstellen van een PvE tijdens verwerving van 5 verschillende medische hulpmiddelen. 2. Doet tenminste 5x een risicoanalyse tijdens verwervingstraject. 3. Maakt tenminste 5x een onderhoudsprotocol. Gebruikersfase 4. Doet tenminste 5x een vrijgave en acceptatie aan gebruikers. 5. Voert zelfstandig tenminste 25x preventief onderhoud uit. 6. Voert zelfstandig tenminste 25x correctief onderhoud uit. 7. Doet tenminste 25 dagen zelfstandig storingsdienst, handelt alle voorkomende apparatuur storingen in het gehele huis af, inclusief hoog-risico apparatuur en apparatuur in netwerken. 8. Voert tenminste 10x de regie bij uitbesteed onderhoud, naar de gebruikers en de leveranciers. 9. Verzorgt tenminste 5 gebruikersinstructies. Afstotingsfase 10. Neemt tenminste 5x zelfstandig apparatuur uit gebruik. Veiligheidsbeleid 11. Voert tenminste 25x een storingsoorzaken-analyse behorend bij correctief onderhoud uit. 12. Participeert tenminste 5x een in een onderzoek naar een incident/veiligheidsmelding. De zorginstelling garandeert dat de medisch technicus in opleiding de volgende ervaring in de keten van zorg opdoet door: 13. Stage van tenminste 32 uur op een OK verdeeld over anesthesie, chirurgie en CSA. 14. Stage van tenminste 16 uur op een IC. 15. Stage van tenminste 16 uur op een SEH. 16. Stage van tenminste 32 uur op een ICT/Informatievoorziening afdeling 17. Participeert tenminste in 5 (ver)bouw-, verhuis- of onderzoeksprojecten. Versie 1 Opleidingseisen van de opleiding tot medisch technicus Pagina 7 van 7