Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders

Transcriptie

1 Bewegen en gezonde leefstijl voor statushouders Debora Wattel, GGD GHOR Nederland Kheder Abas Iyad Abdullah YibarkTesfamichael Misgane Sleutelpersonen Gezondheid Statushouders Nizar Ali Badr Kennisdelingsprogramma Gezondheid Statushouders 21 september 2017

2 Programma Achtergrond Kennisdelingsprogramma Gezondheid Statushouders Wat weten we over de gezondheid van statushouders? door Debora Wattel, GGD GHOR Nederland Inzicht en advies gezonde leefstijl Eritrese vluchtelingen door Yibark, Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders Inzicht en advies gezonde leefstijl Syrische vluchtelingen door Kheder & Iyad, Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders Met elkaar in gesprek: - Zijn er goede voorbeelden en interventies? - Wat kan jou helpen? (kennis, vaardigheden etc.) - Wat is de rol van de buurtsportcoach? Waar loop je tegenaan? Terugkoppeling & afsluiting Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders 21 september

3 Achtergrond December 2015: Bestuursakkoord Rijk en gemeenten verhoogde instroom asielzoekers Januari 2016: 2 Kennissyntheses Pharos in opdracht van VWS 1. Onderzoek doen naar te verwachten gezondheidsrisico s van statushouders 2. Naar benodigde zorgondersteuning en preventie van gezondheidsproblemen: April 2016: Uitwerkingsakkoord focus participatie, integratie, inclusief gezondheidszorg November 2016: Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders 21 september

4 Ministerie van VWS Ondersteuningsprogramma gezondheid statushouders Kennisdelingsprogramma gezondheid statushouders Ondersteuning aan gemeenten door Regiocoördinatoren Gezondheid Statushouders in 25 regio s - Activatie & participatie - Gezonde leefstijl - Mentale gezondheid - Seksuele gezondheid - Jeugd - Infectieziekten - Kennisvragen professionals - Actieve rol statushouders Looptijd nov 2016 mei

5 Over wie hebben wij het? Grootste groepen statushouders uit Syrië en Eritrea Relatief jong Gezinshereniging veel nareizigers Taakstelling gemeenten: 1 e helft e helft e helft e helft e helft e helft

6 Landelijke opbouw populatie statushouders 6

7 Welke gezondheidsrisico s zijn er als het gaat om statushouders? 1. Chronische aandoeningen 2. Tandheelkundige problemen 3. Infectieziekten 4. Psychische problematiek 5. Middelengebruik 6. Seksuele en reproductieve gezondheid 7. Gezondheid vluchtelingen jeugd 8. Sociale problemen, sociaal domein 7

8 Factoren van invloed op de gezondheid 1. Pre-migratiefactoren: nare ervaringen, gezondheidszorg in land van herkomst 2. Genetische, etnische en culturele kenmerken vluchtelingengroep: taboes 3. Post-migratiefactoren: duur asielprocedure 4. Sociaal economische factoren: Maar ook: Beperkte gezondheidsvaardigheden Onvoldoende kennis over Nederlands zorgsysteem Leeftijd Fysieke onveiligheid (verdrinking) 8

9 Chronische aandoeningen 2-4 hoger risico op diabetes ( Afghanen, Iraniërs, Somaliërs, Syriërs) Meer hart- en vaatziekten (oudere Syrische mannen) Hoger risico op COPD (Syrische mannen) Hoog risico op chronische pijn Factoren van invloed op chronische aandoeningen: Leefstijl (weinig bewegen, ongezond eten, roken) Chronische stress Gezondheidsvaardigheden Van belang: Gezondheidsvoorlichting: voeding, middelengebruik Bewegen Kennis 9

10 Psychische problematiek PTSS en/of Depressie (13-25%) Suïcide Geheugen & concentratie Factoren van invloed op psychische problematiek: Traumatische ervaringen, leeftijd, sociale steun, opleiding en werk, lengte verblijf in AZC, beheersen Nederlandse taal, beschikbaarheid van zorg Van belang: Vroegsignalering Voorlichting Taboedoorbreking Participatie 10

11 Jeugd Hoger risico op overgewicht Hoger risico op sociaal emotionele / psychosociale problemen Hoger risico kindermishandeling Factoren van invloed op gezondheid jeugd: Alleenstaand, gezondheid en vermogen ouders, school, opleiding, lage SES, traumatische ervaringen. Van belang: Opvoedondersteuning Begeleiding voor

12 Andere uitdagingen: Taalproblemen Begrijpen het gezondheidssysteem in Nederland niet Verwachten een medische check en medicijnen te ontvangen bij een bezoek aan de (huis)arts Preventieve gezondheidszorg is niet bekend bij alle statushouders Vrouwen hebben voorkeur voor vrouwelijke zorgverleners Willen gelijk naar de specialisten Meer schaamte- en schuldgevoelens Minder direct dan Nederlanders Verlegen om over seksualiteit praten Weinig kennis over gezonde leefstijl 12

13 Voorkomen is beter dan genezen! Dus extra aandacht is van belang! 13

14 Bewegen Vluchtelingen sporten en bewegen minder dan Nederlanders zonder migratieachtergrond Voordelen: Minder stress je hoofd leegmaken Minder alleen voelen Meer structuur van je dag Leren van de Nederlandse taal, cultuur en vaardigheden Contacten leggen Minder overgewicht Minder hart en vaatziekten 14

15 Veerkracht statushouders Maar Veel vluchtelingen beschikken over een enorme veerkracht: versterk deze! Praat niet over hen, maar met hen Outreachende aanpak Geef statushouders een actieve rol bij interventies, maatregelen en/of acties in de gemeente Zet in op participatie en activering Maak gebruik van sleutelpersonen! 15

16 Brochure Sleutelpersonen Gezondheid Statushouders 16

17 Bedankt! Meer informatie: Pharos VNG GGD GHOR Nederland Neem contact op met de Regiocoördinator Gezondheid Statushouders in jouw regio. Vragen? Debora Wattel, Hester van Bommel, 17

18 Eritrea: bewegen en een gezonde leefstijl YibarkTesfamichael Misgane Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders, regio Gooi & Vechtstreek 18

19 Eritrea Taal = Tigrinya (officieel),tigre, Saho, Bilen, Hidarb, Afar, Naar, Kunama, Rashayda en Arabisch Religie = Christendom, Islam In 1991 onafhankelijk van Ethiopië Geen oorlog/geen vrede tussen Ethiopië en Eritrea Dienstplicht voor mannen en vrouwen vanaf 18 jaar voor onbepaalde tijd. WIJ cultuur Opleidingsniveau jongeren is laag Waarom vluchten Eritreeërs? Militaire dienst Geen politieke vrijheid Geen persvrijheid Geen erkenning van eigen religie Economische situatie 19

20 Sporten en bewegen in Eritrea Populaire sporten in Eritrea - Voetbal - Hardlopen - Wielrennen - Volleybal Kinderen krijgen op school 1 uur per week sportles Volwassenen bewegen veel door te werken, huishoudelijke klussen etc. Verschil met Nederland Weinig informatie waarom bewegen belangrijk is. Roken 20

21 Voeding in Eritrea 3 keer per dag eten Eénzijdig voedsel Voedsel afhankelijk van het weer veel droogte Veel olie en vet Vlees is duur (geen varkensvlees) Weinig zuivel (melk, eieren) Injer a Verschil met Nederland Weinig informatie wat gezonde voeding is Weinig variatie in voedsel 21

22 Knelpunten in Nederland Geen vertrouwen in vreemde mensen en onbekende organisaties afwachtende houding Taalbarrière Onbekend met gezonde voeding Onbekend wat er aan voedsel in een verpakking zit (kijken naar plaatjes op een verpakking) veel brood en éénzijdig voedsel Onbekend met sportaanbod en waarom bewegen belangrijk is Techniek is interessant binnen blijven, Facebook, roken en alcohol (mannen), muziek luisteren en maken Wij-cultuur ipv ik-cultuur 22

23 Advies gemeenten, buurtsportcoaches (1) Vertrouwen creëren - Toon interesse in cultuur, familie - Ga niet zomaar op bezoek - Kondig een bezoek aan met een brief met logo van de gemeente. Er is vertrouwen in de gemeente. - Geef uitleg wat ieders belang is Communicatie - Maak gebruik van een tolk - Maak gebruik van plaatjes/foto s - Folders in Tigrinya met plaatjes/foto s - Gebruik smart phone: whatsapp, facebook etc. Groepsbenadering - Voorkeur groep dan één op één 23

24 Advies gemeenten, buurtsportcoaches (2) Voorlichting - Specialisten dienen voorlichting te geven - Betrek een sleutelpersoon - Geef voorlichting over het belang van gezonde voeding, wat gezonde voeding is en hoe je etiketten leest, bereiding van voedsel - Geef voorlichting over het belang van bewegen, sportcultuur in Nederland (sportverenigingen) - Geef voorlichting over zwemveiligheid en zwemles Sportaanbod - Uitleg over sportmogelijkheden, locaties - Kennismaken met sporten laagdrempelig starten - Sporten goedkoper maken Zet sleutelpersonen in als bruggenbouwer Buurtsportcoach/gemeente sleutelpersoon statushouder 24

25 Vragen? Contact: YibarkTesfamichael Misgane 25

26 Sport & Bewegen Welkom Iyad Abdullah & Kheder Abas Sleutelpersoon Gezondheid Statushouders, regio Gooi & Vechtstreek

27 Sport & Bewegen Syrië Talen Arabisch (officiële taal), Koerdisch, Armeens, Turkomannen, Frans of Engels (hoger opgeleide Syriërs). Religie 87% moslim, 10% christen. Staden Damascus (hoofdstad), Aleppo, Homs, Lattakia, Tartuus, Dara Bevolking 24 miljoen voor de oorlog

28 -De favoriete sport activiteiten in Syrie. -Syrie is geen water land. - Sport en bewegen in de vrije tijd. Sport en bewegen in Syrië

29 Voeding in Syrië

30 Verschillen tussen Syrië en Nederland - Nederland geeft meer aandacht aan sporten en bewegen. - buurtsportcoaches! - sportimpuls.

31 Knelpunten voor statushouders uit Syrië in Nederland - Psychische problemen. - Armoede en schulden. - Achtergrond en gewoontes. - eerste periode in Nederland. - Barrieres om te bewegen - De taal.

32 Adviezen Hoe kan je goed communiceren met statushouders uit Syrië? - envoudige manier om te communiceren. - kennismaking met sport en bewegen. - Statushouders blijven informeren over het actuele nieuws.

33 Adviezen Hoe kan je statushouders uit Syrie motiveren te bewegen en gezond te eten? - Vertrouwen! - De behoefte onderzoeken. - Acties ondernemen.

34 Goed voorbeeld AD: Syrische All Stars voetballen in Bussum

35 Sport & Bewegen Contact Iyad Abdullah of Kheder Abas