Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10

Transcriptie

1 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10

2 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10 Antoon Schraderpedje

3 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10

4 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei 2018 Antonius Adrianus Joseph (Antoon) Schrader, verzetsstrijder WO II 4 van 10 Is op 25 april 1920 in Maashees geboren als zoon van veldwachter Johannes Schrader. Hoewel hij graag tolk of journalist wilde worden, werd hij ambtenaar. Zijn loopbaan bracht hem naar het bevolkingsregister en de burgerlijke stand van de gemeente Vierlingsbeek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde hij in het district Vierlingsbeek, waartoe ook Maashees behoorde, een zeer actieve rol in het verzet. Opererend onder zijn schuilnamen Albertus Wolterus van Kraay en Willibrord, verleende hij onder meer hulp aan onderduikers en piloten. Antoon Schrader leidde de Persoonsbewijzen-sectie van het district Vierlingsbeek. Hij stond bekend als een meestervervalser van persoonsbewijzen en leerde zijn werkwijze aan collega-verzetsstrijders. Paspoorten en andere identiteitsbewijzen bewaarde hij in een tinnen blik in de bossen van Geijsteren. Deze documenten kon hij in het geheim uitwisselen met gemeentesecretarieën in de omgeving, om zo bijvoorbeeld Joden een nieuwe identiteit verstrekken. Mede door arrestaties in zijn directe omgeving voelde Antoon Schrader zich niet langer veilig op het gemeentehuis van Vierlingsbeek. Voordat hij samen met zijn vader in Kasteel Doornenburg onderdook, wilde hij echter nog een krachtige daad stellen en nam het initiatief voor een gewapende overval op genoemd gemeentehuis. Deze voerde hij uit op 18 juni 1944, samen met twee andere verzetsstrijders. De buit bestond uit alle aanwezige blanco persoonsbewijzen en zegels, het bevolkingsregister, een stempel van de gemeente Vierlingsbeek en een stempelkussen. Zes dagen later werd in het Nederlandsch Algemeen Politieblad om de opsporing, aanhouding en voorgeleiding van Antoon Schrader verzocht. Geholpen door vaderlandslievende politiemensen en zijn dappere vrienden uit het verzet, wist hij echter hieraan te ontsnappen. Nadat Zuid-Nederland was bevrijd, werd Antoon Schrader in 1944 sergeant-tolk bij het Korps Tolken der Koninklijke Landmacht. Hij werd door het hoofdkwartier van de 3rd British Infantry Division of the British Liberation Army ingezet in Nederland, België en Duitsland, en oogstte veel waardering. Tijdens een patrouille kreeg hij een motorongeluk. Zwaar lichamelijk letsel dwong hem toen zijn functie neer te leggen. Wel kon hij, na een langdurig herstel, zijn werk als ambtenaar hervatten. Tegelijkertijd werd hij correspondent van het Algemeen Nederlandsch Persbureau en schreef onder meer artikelen voor de Gelderlander over zijn geliefde Maashees. Gedurende zijn hele leven bekleedde Antoon Schrader uiteenlopende bestuursfuncties. Zo was hij secretaris van het Nederlands Oorlogsgraven Comité, afdeling Overloon, en bestuurslid van het Zuid-Nederlands Verzetsmuseum. Voor zijn moedige gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog ontving Antoon Schrader diverse onderscheidingen, een Britse oorkonde, en een oorkonde ondertekend door de Amerikaanse opperbevelhebber Dwight D. Eisenhower. De voorwerpen die hij als verzetsstrijder gebruikte, zoals de tas waarin hij zijn documenten bewaarde, bevinden zich in het Ghetto Fighters House Museum in Hageot, Israël. Op 25 februari 2000 is Antoon Schrader overleden in Veldhoven, waar hij in 1981 zijn loopbaan had afgesloten als hoofd van de burgerlijke stand.

5 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10 Stientje Janspedje

6 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10

7 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10 Stientje Jans, een Maashees meisje. Stientje Jans was samen met haar familie in oktober 1944 geëvacueerd vanuit Maashees naar een boerderij in Oirlo. Bij een beschieting door Engels vuur is ze zwaargewond geraakt. Hierbij werden drie evacués gedood waaronder Stientje haar broertje Martien. Verder vonden drie Duitse militairen de dood. Stientje werd door een scherf in haar ruggengraat getroffen. Ze bleek vanaf haar middel verlamd te zijn. Toen de beschieting was afgelopen werd ze naar de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid in Oirlo gebracht. De zusters verzorgden Stientje ennamen haar mee tijdens hun evacuatie langs verschillende Limburgse dorpen. Na de bevrijding kwamen ze weer terug in het klooster in Oirlo. Daar verbleef Stientje nog 5 maanden. Eind 1945 werd ze naar Nijmegen gebracht. Dit gebeurde met behulp van een Engelse truck waar ze in de laadbak op een bedje lag. Daarna is ze in Tilburg terecht gekomen. Daar deed ze de eerste communie. Door de hoge reiskosten konden helaas alleen haar vader en moeder hierbij aanwezig zijn. Tenslotte kwam ze via Amsterdam, waar zij 1,5 jaar is verpleegd, weer terug in Nijmegen. Een enkele keer kwam ze in een rolstoel naar huis. In Nijmegen werd Stientje met rolstoel en al in een goederenwagon geladen. In Vierlingsbeek werd ze door enkele mannen met stoel en al uit de goederenwagon gehaald en kwam haar zus Maria haar met de fiets afhalen. Volgens de overleving was Stientje een heel wijs meisje, volgens de nonnen wel eens te wijs. Nooit klagend maar vrolijk en vergevingsgezind. 5 november 1953, drie dagen voor haar 13 e verjaardag, is Stientje in het bijzijn van haar ouders gestorven. Wat zou er van Stientje terechtgekomen zijn als er geen oorlog was geweest? Zou ze in Maashees naar school zijn gegaan, hier gespeeld hebben of gezwommen in de Maas? We zullen het nooit weten. Met het Stientje Janspedje, een pedje waar veel kinderen overheen lopen, willen we stil staan bij het geluk om als kind te kunnen wonen en spelen in Maashees.

8 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10 Dodenherdenking

9 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10

10 Dodenherdenking en onthulling naamborden Antoon Schraderpedje en Stientje Janspedje 4 mei van 10