Persoonlijk begeleider

Transcriptie

1 Persoonlijk begeleider MÈass^0Si-^ 5# BHR BlIBIlBl Niveau 4

2 p. Colofon Deze uitgave is gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs Zorg en Welzijn & Assisterenden Gezondheidszorg Dagelijks bestuur en managementteam L. Fine B. Huijberts M. Pelgrum A. Pijnenburg M. Wouters f Ontwikkelteamleider 3. Oost Ontwikkelaars van deze fase 3. Aarden A. Bakker E. Schoone Redactie A. Brink M. Brok Ontwerp H. Witjes (Studio Blanche) DTP MicrowebEdu b.v. Foto's Stichting Consortium Beroepsonderwijs \. h Deze uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met MicrowebEdu b.v Stichting Consortium Beroepsonderwijs - Zorg en Welzijn & AG Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vereenvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enigerlei wijze, namelijk elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier zonder voorafgaande toestemming van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs - Zorg en Welzijn & Assisterenden Gezondheidszorg.

3 Inleiding Deze competentiewijzer is afgeleid van het kwalificatiedossier Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg en Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen De competentiewijzer 2011 bevat alle competenties, componenten en werkprocessen die in het totale opleidingstraject gedurende de 3 fasen voorkomen. Het uitgangspunt is de competentie. Vervolgens is ieder werkproces, waarin de betreffende competentie voorkomt, benoemd met vermelding van de hierbij behorende componenten en het eindgedrag (de prestatie-indicatoren uit het kwalificatiedossier). Tevens staat bij ieder werkproces vermeld in welke onderdelen (beroepsprestatie, proeve, verantwoordingsverslag, assessmentgesprek) deze competentie met componenten voorkomt, met vermelding van de fase. Bij iedere competentie is een opsomming gegeven van kennis-, vaardigheden- en houdingsaspecten. Dit is geen uitputtende lijst, maar hij dekt wel de werkprocessen, de bijbehorende competenties en componenten. De lijst kan naar eigen inzicht aangevuld worden. De competentiewijzer is bedoeld voor studenten en opleiders. De verwachtingen en eisen van het beroep en de opleiding worden door de competentiewijzer goed in beeld gebracht. Als student kan hij voor jezelf vaststellen watje sterke en minder sterke kanten zijn binnen de verschillende competenties en werkprocessen. De competentiewijzer is een handig hulpmiddel bij het formuleren van je leerdoelen in het persoonlijke ontwikkelingsplan (POP). Opleiders kunnen de competentiewijzer gebruiken bij de ondersteuning van studenten in hun studieloopbaan. Ontwikkelaars J. Aarden A. Bakker E. Schoone Ontwikkelteamleider J. Oost COMPETENTIEWIJZER

4 Inhoud Competentie B: Aansturen Competentie C: Begeleiden Competentie D: Aandacht en begrip tonen Competentie E: Samenwerken en overleggen Competentie F: Ethisch en integer handelen Competentie H: Overtuigen en beïnvloeden Competentie 3t Formuleren en rapporteren Competentie IC Vakdeskundigheid toepassen Competentie L: Materialen en middelen inzetten Competentie M: Analyseren Competentie N: Onderzoeken Competentie Q: Plannen en organiseren Competentie fc Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Competentie T: Instructies en procedures opvolgen Competentie ü: Omgaan met verandering en aanpassen Competentie Y: Bedrijfsmatig handelen (alleen PBGZ) Pagina n PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE i, 2 EN 3

5 IB^^BBIBH^^H 2.5 Ondersteunt de cliënt bij het voeren van de regie over zijn even (BP 3.3, Proeve fase 3) Componenten: instructies en aanwijzingen geven, richting geven Je voorziet collega's en deskundigen van informatie en aanwijzingen over de cliënt. Je maakt afspraken met collega's en het sociale systeem van de cliënt zodat de cliënt een zo optimaal mogelijke regie over zijn leven kan voeren. 3.4 Voert coördinerende taken uit (alleen PBSD) (BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: instructies en aanwijzingen geven, richting geven Je maakt afspraken over wat er moet gebeuren en wanneer. Je zorgt voor duidelijke informatie en instructies. Je geeft aan watje van andere medewerkers en deskundigen verwacht en je ziet er op toe dat dat ook gebeurt. * verschillende gesprekstechnieken * de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau F3 * verschillende begeleidingsmethodieken en begeleidingsstijlen * pedagogiek ten aanzien van je doelgroep * psychologie in relatie tot je doelgroep motivatietheorieën * ziektebeelden leer-, gedrags- en opvoedingsproblemen * de sociale vaardigheden * de regels van feedback geven en ontvangen alleen voor PBSD: * de theorieën van het leidinggeven * de inhoud van coördinatietaken jezelf presenteren spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F motiveren gesprekstechnieken toepassen begeleidingsmethodieken toepassen kennis omzetten in de juiste manier van handelen sociale vaardigheden toepassen feedback geven en ontvangen doelgericht werken de cliënt en het cliëntsysteem coachen alleen voor PBSD: leiding geven op verschillende niveaus teamactiviteiten op elkaar afstemmen prioriteiten stellen collega's inspireren improviseren sociaal beleefd * respectvol motiverend * empathisch «enthousiast * weerbaar flexibel * open COMPETENTIEWIJZER

6 Competentie C: Begeleiden t 2.1 Ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging (BP 1.4, Proeve fase 2) Componenten: coachen, motiveren, anderen ontwikkelen Je stimuleert de cliënt om gestelde doelen op het gebied van persoonlijke verzorging te bereiken. Je coacht, indien mogelijk, de cliënt om zelf alternatieven in zijn gedrag en persoonlijke verzorging uit te proberen en met oplossingen te komen. Je creëert mogelijkheden voor de cliënt om zich te ontwikkelen op het gebied van persoonlijke verzorging. 2.2 Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden (BP 1.2, BP 2.3, Proeve fase 2, Assessmentgesprek fase 2) Componenten: adviseren, motiveren, anderen ontwikkelen Je creëert (leer)situaties waarin de cliënt kan oefenen met gedrag dat voor hem wenselijk is. Je geeft heldere adviezen ten aanzien van wonen en huishouden. Je motiveert de cliënt om uitdagingen aan te gaan gericht op zijn ontwikkeling binnen wonen en huishouden. Je motiveert de cliënt zijn eigen waarden en normen te behouden binnen wonen en huishouden. 2.3 Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding (BP 1.3, BP 3.1, Proeve fase 3, Assessmentgesprek fase 3) Componenten: coachen, motiveren, anderen ontwikkelen Je creëert activiteiten waarin de cliënt kan oefenen met gedrag dat voor hem wenselijk is. Je zet begeleidingsmethodieken in om de cliënt in zijn ontwikkeling te stimuleren. Je stimuleert de sociale ontwikkeling van de cliënt door regelmatig constructieve feedback te geven. Je motiveert de cliënt om moeilijkheden te overwinnen. 2.4 Begeleidt een groep cliënten op sociaal-maatschappelijk gebied (BP 1.2, BP 2.1, BP 2.2, Proeve fase 2, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: motiveren, anderen ontwikkelen Je schept kansen en mogelijkheden voor de cliënt om zich te ontwikkelen. Je motiveert de cliënt om zijn doel te bereiken. Je stimuleert de cliënt om uitdagingen aan te gaan. Je geeft feedback op het gedrag van cliënten dat zij in het contact met elkaar hebben. 2.6 Ondersteunt het sociale systeem (BP 2.4, Proeve fase 2, BP 3.3, Proeve fase 3) Componenten: coachen, adviseren Je geeft de personen uit het sociale netwerk van de cliënt advies over de uitvoering van de ondersteuning. Je biedt de personen uit het sociale netwerk de mogelijkheid om de ondersteuning te geven aan hun naasten. de specifieke kenmerken van de doelgroep de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de ontwikkelingsmogelijkheden van de cliënten diverse gesprekstechnieken begeleidingsmethodieken toepassen gemotiveerd spreken, luisteren en gesprekken voeren op ontwikkelingsniveau 3 F gericht je gedrag aanpassen aan de doelgroep * inlevend je gesprekstechnieken aanpassen aan de betrokken doelgroep * respectvol verschillende vaardigheden inzetten op het * communicatief gebied van gedragsbeïnvloeding «empathisch PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

7 Competentie C: Begeleiden (vervolg) het plan van aanpak van de cliënten begeleidingsmethodieken het activiteitenaanbod, specifiek gericht op de doelgroep leer-, gedrags- en opvoedingsproblemen stimulerende activiteiten de regels van feedback gedragsregels binnen de doelgroep, het team en de organisatie waarden en normen binnen de doelgroep, het team en de organisatie coachingstheorieën theorie met betrekking tot groepsdynamica verschillende spel- en gebruiksmaterialen de wensen ten aanzien van hygiëne, persoonlijke verzorging, wonen en huishouden de regels en protocollen voor de persoonlijke verzorging til- en verplaatsingstechnieken budgetteringsmethoden rekenen en wiskunde op 3F de wijze van voorlichting geven de wijze van instructie geven de wijze waarop je advies moet geven een professionele relatie met de cliënt(en) opbouwen, onderhouden en afbouwen observeren en signaleren adviseren motiveren v groepsprocessen sturen en hanteren op een adequate manier omgaan met feedback geven en ontvangen begeleiding bieden bij de persoonlijke hygiëne begeleiding bieden bij huishoudelijke taken begeleiding bieden bij het budgetteren berekeningen uitvoeren op 3F voorlichting, advies en instructie geven echt motiverend reflectief eerlijk enthousiast flexibel COMPETENTIEWIJZER

8 I^^^^^SÉlfi^SBl^S^ffliS 1.1 Inventariseert hulpvragen van de cliënt (BP l.l, BP 2.3, Proeve fase l BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: interesse tonen, luisteren Je toont belangstelling voor de cliënt en zijn naasten. Je toon betrokkenheid bij de cliënt en zijn naasten. Je luistert actief en vraagt door bij de cliënt en zijn naasten. 2.1 Ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging (BP 1.4, Proeve fase 2, Assessmentgesprek fase 2) Componenten: anderen steunen, begrip hebben voor de standpunten en houding van anderen Je toont begrip voor de mening van de cliënt ten aanzien van zijn voorkomen en persoonlijke hygiëne. Je toont begrip voor de gevoelens van de cliënt ten aanzien van zijn voorkomen en persoonlijke hygiëne. 2.3 Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding (BP 1.3, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: inleven in andermans gevoelens, anderen steunen, zichzelf kennen en laten zien (alleen PBSD) Je hebt inzicht in de gevoelens van de cliënt. Je kunt de cliënt begeleiden tijdens moeilijke of lastige periodes in zijn leven. 3.6 Evalueert de geboden ondersteuning (BP 1.2, BP 2.1, BP 2.3, Proeve fase 2, BP 3.2, Proeve fase 3, Assessmentgesprek fase 3) Componenten: interesse tonen, luisteren Je vraagt de cliënt en andere betrokkenen naar hun ervaringen, gevoelens en ideeën over de geboden begeleiding en zorg. Je luistert aandachtig naar wat de cliënt en andere betrokkenen aangeven. de verschillende methoden van gegevens verzamelen de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F het methodisch proces van gegevens verzamelen en verwerken de methodieken voor evalueren verschillende gesprekstechnieken de specifieke kenmerken van een functionele vertrouwensrelatie de specifieke kenmerken van de doelgroep de fasen in de sociale ontwikkeling de behandelplannen van je cliënten spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F doorvragen omgaan met intieme vraagstukken een vertrouwensband aangaan en onderhouden omgaan met de gevoelens van de cliënt motiveren signaleren gegevens verzamelen op methodische wijze evaluatietechnieken toepassen feedback geven en ontvangen kwaliteitsgericht werken nieuwe ontwikkelingen introduceren zorgvuldig methodisch empathisch geduldig echt betrokken sociaal klantvriendelijk reflectief communicatief open vertrouwelijk flexibel PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

9 ^B^^^^^^^^^^^^^^^^^tf^^^S verschillende communicatietechnieken de wetgeving m.b.t. kwaliteitszorg de theorie van het methodisch kwaliteitsgericht werken nieuwe ontwikkelingen m.b.t. innoveren in de begeleiding en zorg de regels van feedback de uitgangspunten van kwaliteitszorg COMPETENTIEWIJZER

10 I^^^^^SÈÈ^^^^S^^^^^BI 1.2 Schrijft een plan van aanpak (BP 1.1, BP 2.3, Proeve fase 2, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: afstemmen, anderen raadplegen en betrekken Je vraagt de mening van collega's, zowel intern als extern, over de invulling van het ondersteuningsplan. PmelT!e ldt ^ ^ dlënten P S daal - maatscha PP el1 J k 9 eb1ed (BP 1.2, BP 2.2, Proeve fase 2, BP 3.1, Componenten: anderen raadplegen en betrekken Je overlegt tijdens activiteiten op het gebied van werk, scholing en vrije tijd over je aanpak Je schakelt tijdig hulp in bij knelpunten of onvoorziene voorvallen. 3.3 Stemt werkzaamheden af met betrokkenen (BP 1.3, BP 1.4, BP 2.1, BP 2.2, Proeve fase 2 BP 3 l Proeve fase 3, Verantwoordingsverslag fase 3) Componenten: afstemmen, anderen raadplegen en betrekken Je overlegt tijdig met anderen bij het uitvoeren van een gemeenschappelijke taak. Je weet wat de consequenties zijn van je eigen handelen. Je raadpleegt anderen wanneer dit nodig is. Je stelt je zo op dat de samenwerking met anderen soepel verloopt. Je geeft relevante informatie over de cliënt door aan het (multidisciplinaire) team. ' 3.4 Voert coördinerende taken uit (BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: proactief informeren, openhartig en oprecht communiceren, bijdrage van Je toont waardering voor de ideeën en bijdragen van collega's in het team. Je deelt kennis en ervaringen met collega's. Je maakt zaken in het functioneren van collega's bespreekbaar door feedback te geven. anderen waarderen de bevoegdheden en de verantwoordelijkheden van de persoonlijk begeleider * de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F 9 de regels van feedback methodieken voor evaluatie * communicatietechnieken * waarden en normen van betrokkenen in de zorg en begeleiding de kwaliteitsnormen voor de zorg en begeleiding * de inhoud van je coördinatietaken de theorie van het leiding geven overleggen spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F je aanpak uitleggen en verantwoorden tijdig hulp inschakelen samenwerken in een (multidisciplinair) team werkrelaties aangaan en onderhouden afspraken maken en nakomen gesprekstechnieken toepassen actief luisteren feedback geven met feedback omgaan vergaderingen opzetten en leiden openstaan voor ideeën van collega's open eerlijk proactief oprecht communicatief betrokken reflectief coöperatief flexibel nieuwsgierig 10 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

11 IHH^^^SÈSES^^^HI^^^^BI^^^ÖI vergadertechnieken ICT * je kennis overdragen aan collega's t * leidinggeven op verschillende niveaus * teamactiviteiten op elkaar afstemmen prioriteiten stellen * collega's inspireren * improviseren * initiatief nemen in gesprekken met collega's COMPETENTIEWIJZER 11

12 BE^^^^^^lBiiisiifiiiiii ^Ondersteunt de dient bij de persoon^e verzorging (BP!.4, Proeve fase 2, Verantwoordingsversiag Componenten: ethisch handelen, integer handelen Je komtï ' " t m met ^ PnVaCy Van ^ diënt ttjdens m menten Van Pe^oonHjke verzorging 3e komt afspraken na, waarmee het vertrouwen van de cliënt gewonnen wordt en behouden biyft. verschillende communicatietechnieken de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F de waarden en normen van de cliënt de visie van de instelling je eigen waarden en normen m.b.t. persoonlijke verzorging het behandelplan van de cliënt manieren om de privacy te waarborgen de specifieke kenmerken van een functionele vertrouwensrelatie uitgangspunten van respectvol handelen * de privacy waarborgen * spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F * communicatietechnieken toepassen * afspraken maken en nakomen * een vertrouwensrelatie aangaan * een vertrouwensrelatie onderhouden * werken vanuit de waarden en normen van de cliënt * je eigen waarden en normen opzij zetten * een ethische discussie voeren betrouwbaar eerlijk oprecht inlevend open reflectief discreet 8 proactief bij dilemma's 12 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

13 H^H^^Ö^fiÈS^S^^ffll^^^^fflH 2.5 Ondersteunt de cliënt bij het voeren van de regie over zijn Jeven (BP 3.3, Proeve fase 3, Verantwoordingsverslag fase 3) Componenten: gesprekken richting geven, onderhandelen, overeenstemming nastreven Je neemt leiding in gesprekken en leidt deze in goede banen. In gesprekken heb je een deskundige en bevlogen uitstraling. Je oefent actief invloed uit op het verloop van een gesprek of discussie. Je brengt verschillende benaderingen tot elkaar en je past onderhandelingstechnieken toe. verschillende communicatietechnieken de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F verschillende onderhandelingstechnieken de theorie van coachen de regels van feedback geven en ontvangen de specifieke kenmerken van een functionele vertrouwensrelatie uitgangspunten van respectvol handelen de sociale kaart sociale integratie psychologie in relatie tot de doelgroep leer-, gedrags- en opvoedingsproblemen de ziektebeelden van de cliënten presentatievaardigheden communicatietechnieken toepassen spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F afspraken maken en nakomen een vertrouwensrelatie aangaan een vertrouwensrelatie onderhouden een ethische discussie voeren doelgericht een discussie voeren onderhandelingstechnieken toepassen jezelf presenteren de cliënt enthousiasmeren kennis van de doelgroep toepassen in je handelen de sociale kaart toepassen betrouwbaar eerlijk oprecht inlevend discreet congruent open flexibel weerbaar respectvol COMPETENTIEWIJZER 13

14 I^^^^^^^H^^^^^^S^^^^^S 1.2 Schrijft een plan van aanpak (BP 1.1, BP 2.3, Proeve fase 2, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: structuur aanbrengen, vlot en bondig formuleren Je bouwt het ondersteuningsplan op een logische gestructureerde wijze op. Je formuleert vlot en bondig. Je maakt duidelijk onderscheid in hoofd- en bijzaken. 1.3 Specificeert het plan van aanpak tot een activiteitenplan (BP 1.1, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: structuur aanbrengen, vlot en bondig formuleren Je bouwt het activiteitenplan op een logische gestructureerde wijze op. Je formuleert vlot en bondig. Je maakt duidelijk onderscheid in hoofd- en bijzaken. 3.5 Voert beheertaken uit (alleen PBGZ) (PB 3.1, Proeve fase 3) Componenten: nauwkeurig en volledig rapporteren Je verwerkt en registreert zorgvuldig alle (financiële) gegevens. 3.6 Evalueert de geboden ondersteuning (BP 1.2, BP 2.1, BP 2.3, Proeve fase 2, BP 3.2, Proeve fase 3) Componenten: vlot en bondig formuleren Je verwerkt alle benodigde gegevens en scheidt deze naar hoofd- en bijzaken. Je schrijft een kernachtig evaluatieverslag. de regels van de Nederlandse taal op het gebied van schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F verschillende rapportagemethoden verschillende methoden van gegevens verzamelen de achtergronden van de doelgroep de verschillende ziektebeelden van de doelgroep de methodiek voor het schrijven van een plan van aanpak verschillende programma's om gegevens te verwerken op de computer de eisen voor reken vaardigheid op niveau 3F * mondeling rapporteren, afgestemd op de doelgroep * schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F formuleren je vakkennis inzetten voor het schrijven van een plan van aanpak bij de rapportage gebruik maken van gangbare formulieren binnen de instelling je gegevens verwerken op de computer * op methodische wijze gegevens verzamelen * onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken * rekenen toepassen op niveau 3F de Nederlandse taal toepassen op niveau 3F accuraat zorgvuldig concreet duidelijk netjes serieus 14 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

15 H^ffl^^ÖHÈS^^^^È^^S^^K^S 1.3 Specificeert het plan van aanpak tot een activiteitenplan fbp 1.1, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Je maakt een keuze voor bepaalde activiteiten en begeleidingsvormen op basis van verzamelde gegevens. Je maakt een keuze voor bepaalde activiteiten en begeleidingsvormen op basis van je kennis met betrekking tot activiteitenbegeleiding. 2.1 Ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging (BP 1.4, Proeve fase 2) Componenten: vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Je voert de benodigde handelingen binnen de persoonlijke verzorging snel en accuraat uit. Je werkt volgens ergonomische voorschriften. 2.5 Ondersteunt de cliënt bij het voeren van de regie over zijn leven (BP 3.3, Proeve fase 3) Componenten: vakspecifieke mentale vermogens aanwenden, expertise delen Je past gesprekstechnieken en begeleidingsmethodieken toe. Je draagt relevante onderdelen van je expertise over aan betrokkenen. Je stimuleert de cliënt en andere betrokkenen in actie te komen om de cliënt zoveel mogelijk de regie over zijn leven te laten voeren. 2.6 Ondersteunt het sociale systeem (BP 2.4, Proeve fase 2, BP 3.3, Proeve fase 3) Componenten: expertise delen Je draagt je expertise met betrekking tot de aanpak en begeleiding van de cliënt over aan het sociale netwerk. Je draagt je kennis over het 'ziektebeeld' van de cliënt over aan het sociale netwerk. 2.7 Voert verpleegtechnische handelingen uit (alleen voor PBGZ) (PB 2.5, Proeve fase 2) Componenten: vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden, vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Je handelt en rekent accuraat. Je vormt je snel een beeld van de lichamelijke en psychische gesteldheid van de cliënt. Je merkt angst of weerstand bij de cliënt op. Je voert verpleegtechnische handelingen volgens professionele normen uit. Je neemt, binnen de gestelde kaders, op tijd de nodige beslissingen. Je schakelt zo nodig de arts (of leidinggevende) in. 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep (BP 2.4, Proeve fase 2, BP 3.2, Proeve fase 3) Componenten: expertise delen Je houdt je vakkennis en vaardigheden op het gewenste niveau. Je draagt je eigen kennis en expertise op begrijpelijke wijze over aan collega's en andere deskundigen. Je gebruikt de feedback die je krijgt om van te leren. Je neemt deel aan inhoudelijke, beroepsmatige discussies. COMPETENTIEWIJZER 15

16 ^SS^S^^^^^^^^^^^^^^^^^^^I verschillende observatiemethoden de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de stappen van het methodisch proces de doelgroep de wensen van de cliënt t.a.v. de persoonlijke verzorging de regels en protocollen m.b.t. de persoonlijke verzorging de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt de theorie m.b.t. gezondheid, ziekte en besmetting de kwaliteitszorgstandaarden de ergonomische voorschriften de Arbo-technische voorschriften de eisen die gesteld worden t.a.v. milieu en veiligheid de wet BIG» het begrip leefstijl en de invulling hiervan door de cliënt» de te gebruiken materialen» recente ontwikkelingen in het werkveld en beroep de regels van feedback de regels van het voeren van een discussie je eigen persoonlijke ontwikkeling waarden en normen van het sociale systeem van de cliënt observeren spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F ingaan op wensen en behoeften van de cliënt nauwkeurig werken methodisch werken zorgvuldig werken zorgvaardigheden uitvoeren hygiënisch werken cliënten verzorgen handelen volgens kwaliteitszorgstandaarden werken volgens voorschriften materialen juist gebruiken reflecteren op je handelen je eigen ontwikkeling sturen je kennis overdragen een mening vormen en geven cliënten en collega's enthousiasmeren een discussie voeren met collega's en andere disciplines communiceren met het sociale systeem van de cliënt alleen voor PBGZ: verpleegtechnische handelingen uitvoeren werken met protocollen en regels m.b.t. verpleegtechnische handelingen rekenen op niveau 3F f em pathisch nauwkeurig deskundig reflectief communicatief accuraat proactief zorgvuldig leergierig voorzichtig aanspreekbaar op je gedrag alert op ontwikkelingen alleen voor PBGZ: * de wensen van de cliënt t.a.v. verpleegtechnisch handelen de regels en protocollen m.b.t. verpleegtechnisch handelen 9 de theorie van rekenen op niveau 3F 16 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

17 ^H^^^te^^^^^^SBffii^^^^^SSl 2.2 Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden (BP 1.2, BP 2.3, Proeve fase 2) Componenten: materialen en middelen doelmatig gebruiken, materialen en middelen doeltreffend gebruiken Je gaat zorgvuldig en netjes om met de materialen en middelen. Je gebruikt hulpmiddelen waarvoor ze bedoeld zijn. 2.3 Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding (BP 1.3, BP 3.1, Proeve Fase 3) Componenten: materialen en middelen doelmatig gebruiken, geschikte materialen en middelen kiezen, goed zorg dragen voor materialen en middelen Je kiest de juiste materialen en middelen voor activiteiten die je organiseert. Je gaat zorgvuldig en netjes om met de materialen en middelen die je gebruikt. Je zorgt ervoor dat de materialen en middelen onderhouden zijn. 2.4 Begeleidt een groep cliënten op sociaal-maatschappelijk gebied (BP 1.2, BP 2.2, Proeve fase 2, BP3.1, Proeve fase 3) Componenten: materialen en middelen doelmatig gebruiken, geschikte materialen en middelen kiezen, goed zorg dragen voor materialen en middelen Je kiest de juiste materialen en middelen voor de activiteiten die je organiseert. Je gaat zorgvuldig en netjes om met de materialen en middelen die je gebruikt. Je zorgt ervoor dat de materialen en middelen onderhouden zijn. 2.7 Voert verpleegtechnische handelingen uit (alleen voor PBGZ) (BP 2.5, Proeve fase 2) Componenten: materialen en middelen doelmatig gebruiken, materialen en middelen doeltreffend gebruiken, geschikte materialen en middelen kiezen, goed zorg dragen voor materialen en middelen Je kiest de geschikte materialen, hulpmiddelen en apparatuur voor de uit te voeren verpleegtechnische handelingen. Je gebruikt de materialen, hulpmiddelen en apparatuur op een effectieve, vindingrijke, efficiënte, zorgvuldige en veilige manier. 3.5 Voert beheertaken uit (alleen voor PBGZ) (BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: goed zorg dragen voor materialen en middelen Je checkt regelmatig materialen en middelen. Je levert een bijdrage aan het onderhoud van materialen en middelen. de te gebruiken materialen, apparatuur en middelen in je verpleegtechnische handelen de te gebruiken materialen en middelen voor dagbesteding de juiste manier waarop hulpmiddelen ingezet dienen te worden nauwkeurig werken spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F zorgdragen voor juist gebruik van materialen en middelen zorgdragen voor juist onderhoud van materialen en middelen * nauwkeurig deskundig * accuraat proactief enthousiast * zorgvuldig * kostenbewust COMPETENTIEWIJZER 17

18 Ê^^^^^^^^^^^SSS^^^^^^^^^^Si de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de onderhoudsregels van het te gebruiken materiaal de doelstelling van de dagbesteding van de cliënt de voorschriften en regels m.b.t. hygiëne, milieu, veiligheid en Arbo methoden van voorraadbeheer gedragsbeïnvloedende activiteiten de mogelijkheden en beperkingen van de individuele cliënt kwaliteitszorgstandaarden de te gebruiken materialen en middelen in het huishouden toezicht houden op een juist gebruik van materialen en middelen hygiënisch werken de juiste materialen kiezen voor activiteiten de juiste middelen kiezen voor het uitvoeren van activiteiten handelen volgens kwaliteitszorgstandaarden volgens voorschriften en procedures werken materialen en middelen inzetten bij de dagbesteding voorraad beheren reflecteren milieubewust kwaliteitsbewust 18 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

19 Competentie M: Analyseren 1.2 Schrijft het plan van aanpak (BP 1.1, BP 2.3, Proeve fase 2, Assessmentgesprek fase 2, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: informatie uiteen rafelen, conclusies trekken Je analyseert de verkregen informatie over de cliënt. Je legt relaties tussen de gegevens en combineert gegevens uit verschillende bronnen tot relevante informatie. 3.6 Evalueert de geboden ondersteuning (BP 1.2, BP 2.1, BP 2.3, Proeve fase 2, BP 3.2, Proeve fase 3) Componenten: informatie uiteen rafelen, conclusies trekken, oplossingen voor problemen bedenken Je verzamelt gegevens uit gesprekken en observaties. Je haalt informatie uit de verzamelde gegevens en je trekt conclusies ten aanzien van de geboden opvang en begeleiding. Je concludeert of de opvang en begeleiding voldoet en of er voldoende voortgang is. Je komt met haalbare oplossingen om de opvang en begeleiding bij te stellen, wanneer dit nodig mocht zijn. * verschillende gesprekstechnieken» regels van de Nederlandse taal op het gebied van schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F methoden voor het verzamelen van gegevens * methoden om informatie uit gegevens te analyseren» de verschillende bronnen om informatie te verzamelen het plan van aanpak met betrekking tot opvang en begeleiding * begeleidingsmethodieken * methoden van evaluatie de doelgroep de regels van feedback * gegevens verzamelen volgens de juiste methodiek schrijven spreken, luisteren, rapporteren en gesprekken voeren op niveau 3F * informatie verzamelen uit gegevens conclusies formuleren relaties leggen tussen verschillende informatiebronnen * feedback geven en ontvangen» het plan van aanpak evalueren «oplossingen aandragen de voortgang monitoren * accuraat open communicatief eerlijk deskundig * klantgericht e COMPETENTIEWIJZER 19

20 Competentie N: Onderzoeken 1.1 Inventariseert hulpvragen van de cliënt (BP 1.1, BP 2.3, Proeve fase 2, Verantwoordingsverslag fase 2, BP 3.4, Proeve fase 3, Verantwoordingsverslag fase 3) Componenten: informatie achterhalen Je vormt je een volledig beeld van de cliënt. Je gebruikt verschillende bronnen. f * verschillende communicatietechnieken * de regels van de Nederlandse taal op het gebied van schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F * de verschillende bronnen om informatie te verzamelen * het plan van aanpak * observatietechnieken en -methoden * methoden voor evaluatie * de achtergronden en begeleidingsbehoeften van de doelgroep aardigheden. Je kunt communicatietechnieken toepassen bij het verzamelen van gegevens schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de juiste bronnen kiezen voor het verzamelen van gegevens kennis delen met collega's en medestudenten observeren je een beeld vormen van de cliënt evalueren (nieuwe) hulpvragen van de cliënt zien en benoemen bij collega's samenwerken * communicatief alert * klantgericht respectvol accuraat 20 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

21 iffls^^si^^sh^^^^s^^^^^bi 1.3 Specificeert het plan van aanpak tot een activiteitenplan fbp 1.1, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: doelen en prioriteiten stellen, activiteiten plannen Je stelt duidelijke en realistische doelen. Je plant en stel prioriteit aan activiteiten. 2.3 Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding (BP 1.3, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: activiteiten plannen, mensen en middelen organiseren, voortgang bewaken Je plant en regelt de activiteiten en acties die in het kader van werk, scholing en vrije tijd door de cliënt ondernomen gaan worden. Je zorgt dat de benodigde middelen beschikbaar zijn. Je zorgt dat de benodigde menskracht aanwezig is. 2.4 Begeleidt een groep cliënten op sociaal-maatschappelijk gebied (BP 1.2, BP 2.2, Proeve fase 2, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: activiteiten plannen, tijd indelen, voortgang bewaken Je plant en regelt ruim van tevoren de activiteiten die je gaat uitvoeren. Je schat de benodigde tijd in voor de activiteiten die je gaat uitvoeren. Je maakt gebruik van indicatoren om de voortgang van je activiteiten te meten. 3.3 Stemt de werkzaamheden af met betrokkenen (BP 1.3, BP 1.4, BP 2.1, BP 2.2, Proeve fase 2, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: doelen en prioriteiten stellen Je formuleert duidelijke en haalbare doelen bij je werkzaamheden wanneer je deze moet overdragen. Je geeft mogelijke knelpunten aan. Je houdt binnen je werkzaamheden rekening met tijd en kwaliteit. 3.4 Voert coördinerende taken uit (BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: doelen en prioriteiten stellen, mensen en middelen organiseren, voortgang bewaken Je garandeert de beschikbaarheid van essentiële middelen. Je maakt duidelijke afspraken met collega's, ook van andere disciplines. Je bewaakt de voortgang van de begeleiding en zorgverlening. de stappen voor het maken van een werkplanning * de regels van de Nederlandse taal op het gebied van schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de stappen in het maken van een activiteitenplan een werkplanning maken, uitvoeren en overdragen een activiteitenplan maken, uitvoeren en overdragen schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F een plan van aanpak maken, uitvoeren en overdragen planmatig * doelgericht * klantgericht * efficient zorgvuldig proactief * kostenbewust reflectief COMPETENTIEWIJZER 21

22 ^^^^SS^^&o^^^^^^S^^SI de stappen in het maken van een plan van aanpak de behandelplannen van cliënten de (dag)programma's van cliënten procedures die van toepassing zijn op de werkzaamheden communicatie- en gesprekstechnieken je kent de regels van de groepsdynamica de mogelijke activiteiten voor de cliënten de indicatoren die gebruikt kunnen worden voor de planning en voortgangscontrole de uit te voeren werkzaamheden de beschikbare tijd mogelijke knelpunten de voortgang bewaken t doelgericht werken de tijd indelen indicatoren toepassen methodisch werken overleggen groepsprocessen begeleiden proactief handelen mensen en middelen organiseren knelpunten inschatten prioriteiten stellen procedures hanteren cliënten enthousiasmeren flexibel werken flexibel assertief coöperatief 22 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

23 fi^^^söèftftlffli^^b^^^^^^^^^h^s^^^^s^s 1.3 Specificeert het plan van aanpak tot een activiteitenplan (gp 1.1, BP 3.4, Proeve fase 3) Componenten: aansluiten bij behoeften en verwachtingen Je vertaalt (zo mogelijk samen met de cliënt) wensen en mogelijkheden van de cliënt in concrete activiteiten. 2.2 Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden (BP 1.2, BP 2.3, Proeve fase 2) Componenten: aansluiten bij behoeften en verwachtingen Je gaat na wat de wensen zijn van de cliënt en begrijpt wat belangrijk is voor de cliënt. Je stelt je flexibel op. Je laat de ondersteuning en activiteiten rond huishouden en wonen aansluiten bij de mogelijkheden en behoeften van de cliënt. methoden voor het nagaan van de wensen van de cliënt * de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F * het activiteitenplan van de cliënt het ondersteuningsplan van de cliënt de leefsituatie van de cliënt de mogelijkheden van de cliënt * de mogelijke activiteiten op het gebied van huishouden en wonen communicatie- en gesprekstechnieken een gesprek voeren met de cliënt spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F een activiteitenplan opstellen inschatten wat de wensen en behoeften zijn van de cliënt je inleven in de leefwereld van de cliënt je flexibel opstellen ten aanzien van veranderingen activiteiten organiseren en aanpassen de ondersteuning aanpassen overleggen onderhandelen werkzaamheden afstemmen * klantgericht * flexibel open communicatief * doelgericht * procesgericht empathisch accuraat COMPETENTIEWIJZER 23

24 I^SII^^fflS^SnS^S^SI^S^iM^SI^^S 2.2 Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden (BP 1.2, BP 2.3/Proeve fase 2) Componenten: werken conform veiligheidsvoorschriften, werken conform voorgeschreven procedures Je handelt volgens de voorgeschreven (werk)procedures en veiligheidsvoorschriften op het gebied van huishouden en wonen. 2.7 Voert verpleegtechnische handelingen uit (alleen voor PBGZ) (BP 2.5, Proeve fase 2) Componenten: werken conform veiligheidsvoorschriften, werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen, werken conform voorgeschreven procedures Je volgt veiligheidsregels, voorschriften en protocollen tijdens je verpleegtechnisch handelen. Je voorziet in een optimaal controlesysteem voor je verpleegtechnische handelingen. Je werkt binnen de wettelijke richtlijnen. 3.2 Werken aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg (BP 3.2, Proeve fase 3) Componenten: werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen, werken conform voorgeschreven procedures Je houdt je aan de voorgeschreven procedures rondom kwaliteitsverbetering. de voorgeschreven (werk)procedures en veiligheidsvoorschriften» de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F het ondersteuningsplan de mogelijke risico's bij de uitvoering van de ondersteuning in huishouden en wonen communicatie- en gesprekstechnieken de procedures rond kwaliteitsverbetering protocollen, richtlijnen, wettelijke regelingen, (milieu)voorschriften, visie van de organisatie en veilig gebruik van materialen en hulpmiddelen de relevante wetgeving (WGBO, BOPZ, BIG, kwaliteitswet zorginstellingen) handelen volgens voorgeschreven kwaliteitsmerk) procedures en voorschriften bewust spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F de kwaliteit van de zorg bewaken en verbeteren actief luisteren zorgvuldig werken werken volgens protocol rapporteren overleggen werken volgens wettelijke richtlijnen en * procedures feedback ontvangen op je handelen alleen voor PBGZ de verpleegtechnische handelingen volgens de geldende voorschriften uitvoeren reflectief communicatief enthousiast deskundig accuraat doelgericht alert op ontwikkelingen alleen voor PBGZ de nieuwste voorschriften en richtlijnen voor de verpleegtechnische handelingen de risico's die samenhangen met de uitvoering van verpleegtechische vaardigheden de uitzonderingen om af te mogen wijken van een protocol 24 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

25 ^^^^^^Ö^Ëi^^^^^^^^^^SH^^^^^S 2.4 Begeleidt een groep cliënten op sociaal-maatschappelijk gebied (BP 1.2, BP 2.1, BP 2.2, Proeve fase 2, Verantwoordingsverslag fase 2, BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: aanpassen aan veranderende omstandigheden Je past je handelen snel en flexibel aan bij situaties die te maken hebben met agressie, gedragsproblemen of crisis. Je voert, zo nodig, interventies uit volgens het plan van aanpak, de richtlijnen van de organisatie en de weten regelgeving. Je creëert situaties waarin het mogelijk is voor de cliënt om te leren en voorkomt gevaar of schade voor betrokkenen. 2.6 Ondersteunt het sociale systeem (BP 2.4, Proeve fase 2, BP 3.3, Proeve fase 3, Assessmentgesprek fase 3) Componenten: met diversiteit (tussen mensen) omgaan Je past je gedrag en omgangsvormen aan op betrokkenen uit het sociale systeem. Je stemt je communicatie af op het sociale systeem, ook als zij verschillende achtergronden en culturen hebben. de relevante wetgeving (WGBO, BOPZ, BIG) de regels van de Nederlandse taal op het gebied van spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F communicatietechnieken gesprekstechnieken methoden voor omgaan met agressie en probleemgedrag methoden voor het hanteren van crisissituaties overlegmethoden de regels van de organisatie met betrekking tot agressie, gedragsproblemen en acute situaties het plan van aanpak je eigen grenzen de theorie van groepsdynamica de sociale vaardigheden bij conflicthantering de regels van feedback het sociale systeem van de cliënt situaties inschatten op het risico van agressie of probleemgedrag spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F crisissituaties inschatten handelen in geval van agressie, probleemgedrag of crisissituaties overleg voeren met collega's het groepsdynamische proces begeleiden assertief optreden interventies kiezen uit het plan van aanpak de cliënt begeleiden tijdens en na de situatie gevaar of schade voorkomen voor betrokkenen de richtlijnen van de organisatie hanteren de wet- en regelgeving toepassen assertief flexibel gedegen objectief open communicatief klantgericht procesgericht rustig onbevooroordeeld daadkrachtig proactief bij dilemma's COMPETENTIEWIJZER 25

26 I^^Ë^S^^^^^^^^^^M^^^^^^I 3.5 Voert beheertaken uit (BP 3.1, Proeve fase 3) Componenten: financieel bewustzijn tonen, kostenbewust handelen Je zorgt voor financiële registratie en verantwoording van je projecten. Je maakt regelmatig afwegingen tussen kosten en baten. rekenvaardigheden, verhoudingen op niveau 3F de regels van de Nederlandse taal op het gebied van schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3F rekenvaardigheden, getallen op niveau 3F ICT de wijze van begroten, kosten/baten analyse en balans opmaken de financieringsregelingen binnen jouw instelling verschillende computerprogramma's voor het verwerken van gegevens vaardigheden. Je kunt rekenen op niveau 3 F * schrijven, rapporteren, spreken, luisteren en gesprekken voeren op niveau 3 F overzicht behouden begrotingen opstellen budgetteren gegevens verwerken in verschillende computerprogramma's roosters maken presentielijsten invullen e accuraat waakzaam reflectief 9 26 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

27 COMPETENTIEWIJZER 27

28 28 PERSOONLIJK BEGELEIDER GEHANDICAPTENZORG/SPECIFIEKE DOELGROEPEN - FASE 1, 2 EN 3

29 o

30 ZörgHüip Helpende Zorg & Welzijn Niveau 2 S P : ai >i jlllllllli ':; Verzorgende Niveau 3 Verpleegkundige Niveau 4 MecfpverRer maatschappelijke zorg wm$*m?*%?f rim ^rd ^ t ^ ^ ^ H % : : Pe^nMJke begeleider Persoonlijke beje WÊÊÊÊÊÊÊ :. 'MÊÊÊÊÊÊÊÊÊL -» Kompas -> Competentiewijzer Informatie verwerken Ondersteunen in de leefomgeving Ondersteunen bij activiteiten Begeleiden bij basisbehoeften Pedagogisch m e d e w e r k e ^ i i l l l i i l l i Niveau 3 % l l! 5 * l &5 Gespecialiseerd pedagogisch medewerker K0-Niveau 4 Pedagogisch medewerker JZ-Niveau 4 Jf onderwijsassistent Omgaan met grensoverschrijdend gedrag Begeleiden van een groep Bevorderen van de leefomgeving Geven van advies en voorlichting Plannen en uitvoeren van verpleegtechnische ywdiaheden (dileen voor P80Z) Proeve VensntwoordSngsverslag m AttestintntgMpmfc 3.1 Bevorderen van dagbesteding 3.^ Verdiepen in de doelgroep 3.3 Versterken van het netwerk 3.4 Coördineren van de begeleiding Proeve - Verantwoorilliigsversiag en Assessmentgesprek Niveau 4 ^öeig 1-rilèa*s cha pf*etij k Éï e nstve rfënër Niveau 4 ;;i i l i jg;;:a:;._; ^^^^^^^;a;z',.. iiiiniiiiii Bestelnummer CZW1PB90006