Schrijven. cognitief. neurologisch. Onderwijskundig

Transcriptie

1

2

3

4

5 Schrijven cognitief neurologisch Onderwijskundig

6 Ontwikkeling van het handschrift wordt door zowel cognitieve- als motorische factoren beïnvloed en uiteraard de manier waarop het handschrift (op school) wordt aangeleerd. Gezien het grote verband tussen schrijven en de fijne motoriek, wordt vaak over schrijfmotoriek gesproken. Aan schrijfproblemen kunnen allerlei oorzaken ten grondslag liggen. Een neurologische-, motorische- of bijvoorbeeld een leerstoornis kan de ontwikkeling van het handschrift remmen, maar ook onderwijskundige oorzaken kunnen van invloed zijn.

7

8

9 NEUROLOGISCH

10 Neurologische ontwikkeling De ontwikkeling van zelfstandig kunnen staan en lopen A Intra uteriene reflexen ontwikkelen zich in de baarmoeder en hebben hun taak al volbracht voor de geboorte B Primitieve reflexen (overlevingsreflexen) ontwikkelen zich in de baarmoeder, worden vanuit de herenstam gestuurd en zijn voor de zesde maand meestal geïnhibeerd C Transitionele (overgangs) reflexen ontwikkelen zich na de geboorte en zijn een brug naar de D Posturale reflexen (balans, lichaamsrechting en coördinatie) Deze reflexen worden vanuit een hoger ontwikkelde tussenhersenen gestuurd en blijven voor de rest van het leven actief.

11 Moro reflex Schrikreflex Primitieve reflexen Sterke invloed op oogontwikkeling, fixatie en stilstaan van het oog Extreem schrikkerig Palmair- Plantair Grijpreflexen Gekoppelde grijp- en zuigbeweging (kleine motoriek en mimiek) Tenen grijpen zich naar de grond om zich vast te houden ATNR Verticale lichaams-as Draaien naar voeding Oog hand coördinatie Lateraliteit evenwichtsproblemen oversteken middenlijn met ogen, papier scheef met schrijven Zwak op vaardigheden op lichaams/ middenlijn (bv. vangen van een bal) Telgang Homolateraal

12

13 December 2004 December 2005

14 (Senso) MOTORISCH Primaire schors Willekeurige grove bewegingen Secundaire schors Aangeleerde vaardigheden met repeterend karakter Gebied van Broca - Motorisch spraakcentrum - Voorbereiding spreken - Spreken - Bij beschadiging spraak gestoord, wel taalbegrip

15

16

17

18 Schrijven en motoriek Denk hierbij aan het gebruik van: - de handen; - Vingers; - en de coördinatie van ogen en handen. Schrijfmotoriek? - het dichtdoen van een rits; - of bij het veters strikken ('veterstrikmotoriek ). Motorische stoornis of een onrijpe motoriek

19 Observatielijst leerrijpheid 11 Observatie-items 1 Evenwicht 1 minuut stilzitten 2 Doorkruizen van de middenlijn belangrijk bij het lezen en schrijven iets pakken aan de andere kant van het lichaam 3 Lichaamsbesef lichaamsdelen benoemen 4 4 reacties opricht -, opvang -, steun - en evenwichtreactie 5 focussen van de ogen convergentie I accommodatie I volgen 6 Pengreep menstekening & tussen lijnen tekenen 7 Bewegingsgevoel pittenzak als stofzuiger & tennisbal en frisbee 8 Ritme en beweging bewegen op muziek van lichaamsdelen 9 Proprioceptie informatie vanuit spieren, pezen en gewrichten loopvormen en leerstrategie 10 Oog hand coördinatie kralenplankje 11 Sociaal emotionele ontwikkeling Vragenlijst aan kind Vragenlijst aan ouders

20 Motorische voorwaarde Evenwicht (basaal) Uitrijping armen - elleboog handen - vingers (pengreep) Functioneren van de ogen Bewegingsgevoel Proprioceptis Oog hand coördinatie Lateralisatie

21 Steunreactie

22 Kruipen kruisbeweging In de fase van het kruipen gaat het hart harder werken en worden de organen beter doorbloed en kan ook vast voedsel verteerd gaan worden (± 8 mnd.). - Tastontwikkeling (handen gaan open) - Taalontwikkeling ( voor / achter) 1 ste aanzet oogbesturing fixatie, het vasthouden van 1 punt (in beweging). Handen en ogen gaan samenwerken: - hand stuurt het oog, daarna - oog stuurt de hand.

23

24

25 Ogen

26 SENSORISCH Primaire schors Receptoren voor warmte, koude pijn, tast en druk in de huid Secundaire schors Alle info van primaire schors analyseren en vergelijken ontstaan begrip in waarneming (voorwerpherkenning) Gebied van Wernicke - Sensorisch spraakcentrum - Taalbegrip - Bij beschadiging taalgebruik intact, begrip gestoord - Woordvinding problemen

27 De rechte! (lijnvoering)

28

29

30

31

32 Rechte wordt kromme

33

34 TEK TOK

35

36 embodied learning

37

38

39

40 Letters vormen met je lichaam

41 Recht en met boogjes

42

43 Kralen breien punniken e.d.