Driehoeksverhoudingen

Transcriptie

1 Driehoeksverhoudingen pleegkind pleegouders ouders Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 1

2 Voorstellen Anne Maaskant Onderzoeker GZ-Psycholoog i.o. tot Klinisch psycholoog Kind en Jeugd /systeemtherapeut Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 2

3 Onderzoek: Pleegzorg onder de loep Afgebroken plaatsingen in de pleegzorg Wat zijn de risico s? Wat kunnen we daaraan doen? Driehoeksverhouding een risico? Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 3

4 En wie zijn jullie..? Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 4

5 Waarom kijken naar driehoeksverhoudingen? Ieder pleegkind heeft twee gezinssystemen en bijbehorende netwerken Pleegzorg kent veelheid aan perspectieven en verstrengeling van verantwoordelijkheden Opvoeding wordt in meer of mindere mate doorgegeven aan pleegouders, terwijl ouders dit vaak niet willen Complexiteit daarvan geeft vaak onmacht en handelingsverlegenheid bij hulpverlening Kind in de knel, stress voor zowel pleegouders als ouders = risico! Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 5

6 Wat is van invloed op de driehoeksverhouding pleegouders-ouders-pleegkind? Ouderkenmerken. Positieve ouderbetrokkenheid: Duidelijk dat het kind het goed heeft in pleeggezin Geïnformeerd worden over hoe het gaat met kind Op belangrijke momenten een rol spelen Ondersteuning in omgang met pleegouders Geholpen worden bij rol van ouder op afstand Kindkenmerken Relatie met pleegouders Relatie met pleegzorgbegeleider Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 6

7 De systemische blik Systeem is groep onderlinge relaties Meerzijdige partijdigheid nodig voor verbinden en benutten krachten Een systemische blik biedt mogelijkheden en perspectief Verschillende niveaus: Triade: pleegkind, ouders, pleegouders Dyade: kind-ouder, kind-pleegouder, ouder-pleegouder Uitgebreidere context: familie, netwerk, professionals Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 7

8 Driehoeksverhoudingen Relatie tussen drie mensen of partijen Bij spanning in een relatie, vaak een derde partij betrokken Of bij spanningen in een relatie, wordt een derde partij betrokken om het op te lossen Of een derde partij veroorzaakt spanningen in een relatie Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 8

9 Balans in de driehoek Onderlinge betrekkingen kunnen positief zijn: vriend Coalitie (samen voor) of alliantie (samen tegen) Of negatief: vijand Of ambivalent Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 9

10 1. Driehoek in balans en harmonie De vriend van mijn vriend is mijn vriend Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 10

11 2. Driehoek in balans, niet harmonie De vijand van mijn vijand is mijn vriend De vriend van mijn vijand is mijn vijand De vijand van mijn vriend is mijn vijand Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 11

12 3. Driehoek niet in balans: loyaliteitsconflict De vijand van mijn vriend is mijn vriend Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 12

13 Micky GV GM SM V M GV PM PV PZ W HZ Micky PZ PZ Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 13

14 Triade in balans, niet harmonie Grootouders Moeder De vijand van mijn vijand is mijn vriend Micky Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 14

15 Triade in balans, niet harmonie Vader Grootouders De vriend van mijn vijand is mijn vijand Moeder Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 15

16 Triade in balans, niet harmonie Moeder Vader De vijand van mijn vriend is mijn vijand Micky Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 16

17 Driehoek niet in balans: loyaliteitsconflict vader Pleegouders De vijand van mijn vriend is mijn vriend Micky Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 17

18 Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg Vaak een positie van slachtoffer (pleegkind), boeman (ouders), redders (pleegouders) Triades niet in balans en regelmatig niet in harmonie Gevoelens en dilemma s die relaties in driehoek beïnvloeden: Uit willen stralen goede pleegouders te zijn, maar ook gevoel te hebben te falen Neiging onmacht te laten zien om gelijkwaardigheid met ouders te beklemtonen, terwijl ouders ook iets te verwijten valt Ouderschap willen delen, maar ook boos/teleurgesteld zijn op ouders vanwege tekortkomingen Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 18

19 Veranderen van driehoeksverhoudingen Complex door belemmerende factoren: Problematiek ouders, wantouwen en onvrijwilligheid, onveilige kaders Verantwoordelijkheid pleegouders (onbewust) partijdige hulpverlener: versterken van slachtoffer, redder of boeman-positie Geen verandering in de situatie: risico voor welzijn van alle betrokkenen en uiteindelijk beëindiging van plaatsing Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 19

20 Welke hulp? Meeste hulp grijpt niet direct in, maar wel indirect Bijvoorbeeld begeleiding bij roldifferentiatie ouderschap bevorderen hechtingsrelatie met ouders Systeemtherapie/systemische werken biedt mogelijkheden en perspectief Methodiek samenwerking ondersteunen in de pleegzorg Vlaanderen Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 20

21 Systeemtherapie/ systemisch werken Inzicht in circulaire processen: focus op de relaties tussen de personen i.p.v. problemen van de persoon zelf Er is niet één oplossing: trekken aan touwtje A, heeft invloed op touwtje B en dat weer op touwtje C etc. Vraagt om veilige kaders en een meervoudige partijdige hulpverlener Op tafel krijgen wat wel gevoeld wordt, maar niet gezegd kan worden Samen zoeken naar ruimte voor mogelijkheden nieuwe perspectieven Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 21

22 Micky Vader bang te vervreemden en wil vaker contact met Micky, zijn partner wil dit niet. Vader komt beloftes aan Micky niet na Micky is boos en teleurgesteld, maar zegt dat niet tegen haar vader, pleegouders zien dit wel Pleegouders verzoeken om minder contact met vader, therapie Micky Pleegmoeder is geraakt door teleurstelling Micky, verliest loyaliteit naar vader en heeft gevoel te moeten compenseren voor Micky Micky komt klem: wil graag contact met vader, maar durft dit niet te zeggen en zoekt stiekem contact Pleegvader voelt zich afgewezen door boosheid van Mickey, voelt onmacht en overbelast, maar durft dit niet te zeggen Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 22

23 Samenwerking ondersteunen in de pleegzorg (SOP) Aparte Sop ondersteuner Zes modules: Verheldering (verplicht) Duidelijkheid scheppen Ouderbegeleiding GGG pleegzorgplaatsing Betekenis nieuwe/verloren ouderrol Contact met kind Pleegouderbegeleiding Ruimte voor perspectief/rol ouders Gevolgen daarvan voor (gevoel handelen) pleegouders Onderhandeling en afronding (verplicht) Nazorg (verplicht) Driehoeksverhoudingen in de pleegzorg. Anne Maaskant 23