STEVIG RONDJE BEERZERZAND

Transcriptie

1 STEVIG RONDJE BEERZERZAND ROUTE 12 km Een prachtige, lange wandeling over het afwisselende landgoed Beerzerzand. Door de variatie in het landschap heeft het natuurgebied een rijke planten- en dierenwereld. Hier groeit o.a. jeneverbes, heide, en dalkruid en vogels als de raaf (!) en zwarte specht voelen zich hier thuis. Route gemaakt door Landschap Overijssel

2 Stevig rondje Beerzerzand

3 Stevig rondje Beerzerzand Hoe kom ik bij het startpunt? Startpunt: Beerzerpoort 1, Beerze Parkeerplaats bij oprijlaan Landgoed Beerze (voldoende parkeergelegenheid) 1 Welkom in Beerze Afstand tot volgende punt: 1,1 km 2 Kamduinen Afstand tot volgende punt: 800 m 3 Bijzondere planten en dieren Afstand tot volgende punt: 900 m 4 Georganiseerde rommel Afstand tot volgende punt: 2,3 km 5 Natte heide Afstand tot volgende punt: 4,6 km 6 Veenputten Afstand tot volgende punt: 1,4 km 7 Let op: hier wordt gestuifd Afstand tot volgende punt: 1 km 8 Huis Beerze Afstand tot volgende punt: 80 m 9 Het landschap steunen? Einde van de route

4 Stevig rondje Beerzerzand 12 km 1 Welkom in Beerze Landhuis Beerze Natuur en cultuur in Beerze Natuurgebied Beerze is zo'n 400 ha groot en zeer divers in landschapstypen. Zo zijn er cultuurgronden langs de Vecht bij het esdorp Beerze, een kamduin, jeneverbesstruwelen, een veenputtencomplex, droge en natte heide, stuifzand en oude dennenbossen. Landschap Overijssel beheert het natuurgebied. Temidden van alle landschapstypen ligt het oorspronkelijke 'Landgoed Beerze', bestaande uit een landhuis en landgoedbos. Hoevenzwermnederzetting Het dorp Beerze is een mooie en authentieke hoevenzwermnederzetting (het woord zegt precies wat het is) en een typisch esdorp. Op de zwarte houten schuren zijn kenmerkende strovlechtwerken te vinden. Deze vind je ook nog stroomopwaarts in naburige dorpen langs de vecht. 2 Kamduinen Los zand stuift! In de één na laatste ijstijd ontstond een breed en diep oerstroomdal op de plek waar nu de Vecht stroomt. Na de ijstijd raakte het stroomdal gevuld met zand dat door de wind werd aangevoerd. In de loop van de tijd werd het warmer en vormde zich veen en klei op de zandlaag.

5 Mensen Vaak als gevolg van te intensief menselijk ingrijpen zoals ontbossing, branden, ontginning en overbegrazing, kwam het zand aan de oppervlakte te liggen. De hoogste plekken raakten in verstuiving. Op lagere terreinen hielden planten en bomen het zand 'vast'. Op de kop Er ontstond een omkering van het reliëf: de hogere delen stoven diep uit en de lagere delen werden opgehoogd. Die enorme afwisseling in hoogtes is kenmerkend voor Beerze en ervaar je volop als je hier wandelt. Kamduinen Op de grens van het stuifzandgebied en de oude cultuurgronden ontstonden prachtige kamduinen: duinen met een steile, scherp begrensde wand. Om het oude cultuurland tegen verstuiving te beschermen, zijn op deze grens eiken geplant. De eiken stoven ook onder en men plantte er weer nieuwe bovenop. 3 Bijzondere planten en dieren Rood is de kleur! Rood? Ja, en dat maar liefst 26 keer. In Beerze komen 26 Rode Lijstsoorten voor. Soorten die voorkomen op de lijst met bedreigde dier-en pantensoorten. De meesten zijn te vinden op de heidevelden en in de veenputten. Blauwe bloemen en vlinders Ook op de rode lijst staat de blauwe klokjesgentiaan. In de zomer bloeit deze soort en dan zie je hier ook het gentiaanblauwtje, een vlinder die haar eitjes uitsluitend afzet op de klokjesgentiaan. We vinden hier ook de kleine veenbes en lavendelheide.

6 Bruine reptielen Maar ook dieren van de rode lijst vind je hier. Met heel veel geluk zie je de heel schuwe en enige giftige slang van Nederland zich opwarmend in de zon. Ook de zandhagedis komt hier voor. Bij mooi weer zie je deze nog wel eens wegschieten van het pad. Zwarte vogels Meer kans heb je op het zien en vooral horen van Nederlands grootste zangvogel. De raaf. Zo groot als een buizerd is deze kraaiachtige die na vele heel moeilijke jaren langzaam terugkeert in de Nederlandse natuur. Bij deze locatie hoort een audiofragment. Luister dit af via de website of de mobiele app. Onzichtbaar Als de nacht valt begint in de zomer een heel merkwaardige vogel te... tja zingen kun je het niet noemen... zijn geluid te maken. De nachtzwaluw, die uitzonderlijk goed gecamoufleerd is, is een zelden geziene en graag gehoorde broedvogel in Beerze. Bij deze locatie hoort een audiofragment. Luister dit af via de website of de mobiele app.

7 4 Georganiseerde rommel Georganiseerde reptielenrommel Rommelig? Ja eigenlijk wel, maar dat betekent niet altijd dat je die rommel ook op moet ruimen. Deze 'rommel' langs de spoorlijn Ommen-Mariënberg is namelijk doelbewust aangelegd om dekking en variatie in microklimaat te bieden voor vele soorten dieren. Takkenzooi Deze berg met takken, plaggen, bladeren en zand is o.a. aangelegd voor de schuwe adder, Nederlands enige giftige slang. Ook hagedissen, vlinders en vogels profiteren van de nieuwe rommel. Op meerdere plekken in Overijssel zijn takkenrillen, plagselhopen en stobbewallen aangelegd. Vipera verbindt.. Dit wordt gedaan in het kader van het project Vipera verbindt. Terreinen worden geschikter gemaakt voor adders, vlinders en specifieke heidevegetatie. Bos wordt gekapt, oude bosbodem geplagd en heidemaaisel geënt om regeneratie van heide te versnellen. Samenwerking Veel partijen werken samen om dit project tot een succes te maken: RAVON, Bosgroep Noord-Oost Nederland, Landschap Overijssel, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, diverse landgoedeigenaren, particuliere eigenaren, FLORON, EIS-NL en de

8 Vlinderstichting. 5 Natte heide Natte heide Dit uitgebreide, open gedeelte is zeer bijzonder. Het is een grotendeels 'uitgestoven' dekzandvlakte met natte heide en een aantal veenputten. Hier zie je goed de omkering van het reliëf. Tussen de struikheide staan prachtige jeneverbesstruiken. Water op het hoogste punt Maar hier is iets bijzonders aan de hand. De dekzandgordels gaan een paar meter steil omhoog en als je op die hoogte doorloopt, zit je ineens tussen de veenputten! Deze putten liggen dus wel een paar meter hoger dan de vochtige en natte heide aan de andere kant van de helling met jeneverbes! 6 Veenputten Veenputten Bijzonder in Beerze zijn de veenputten van 3 tot 10 bij 2m met daartussen dammetjes. Bewoners staken hier 's winters turf. Met een beetje mazzel kon je een paar dagen turf steken in 1 put, soms liep de put snel vol water en dan was het over. En als het dammetje doorbrak, moest je springen.

9 Scheppen Voordat je turf kon steken, moest je de dekzandlaag wegscheppen. Dat was zwaar werk. De zandhopen vind je vaak nog steeds naast de veenputten. Het is een bijzonder gezicht. Dieren Het stilstaande water in de putten is aantrekkelijk voor libellen. In de zomer vind je hier o.a. de Zwarte heidelibel, Vuurjuffer en Noordse witsnuitlibel. Libellen trekken een vogel aan die gespecialiseerd is in het vangen van libellen: de roestbruine boomvalk. Regelmatig jaagt hij boven het veen. 7 Let op: hier wordt gestuifd Cultuurhistorische natuur Dat de mens het zichzelf niet makkelijk maakt in de natuur, blijkt hier. Het is hier een grote zandbak.. De wind Door de wind ging het zand stuiven. Beerze dreigde onder het zand te komen. Om dat te voorkomen, plantten de Beerzenaren bos aan zodat het zand weer vast kwam te liggen. Maar op een paar plekken bleef het zand stuiven. En dat levert bijzondere soorten

10 planten en dieren op. Meer stuiven Tegenwoordig is er nog zo'n 2,5 ha echt stuivend en kaal zand aanwezig en 2,5 ha vastgelegd stuifzand. Dat is zand met daarop korstmossen, buntgrasvegetaties en struikheide. Als je goed kijkt zie je aan de randen van het stuifzand een breekbaar laagje vegetatie, dat verstuiving verhindert. Vegetatie Ook vegetatiekundig is het stuifzand in Beerze goed ontwikkeld. De overgang van het losse stuifzand via Buntgrasvegetaties naar Heide en Jeneverbesstruwelen of Vliegdennenbosjes zijn fraai ontwikkeld. Als je vanaf het stuifzand richting bos kijkt, zie je de verschillende vegetatietypen goed. Bij deze locatie hoort een audiofragment. Luister dit af via de website of de mobiele app. 8 Huis Beerze Het huis Via een statige en iets oplopende laan heb je prachtig zicht op het landhuis Beerze dat in 1924 is gebouwd. Geschiedenis Het huidige huis is gebouwd op de plek waar vroeger het bouwhuis stond van de havezathe Beerse. Dit huis werd al in 1328 genoemd. Rond 1746 is het huis afgebroken. Koninklijk bezoek Regelmatig verbleven koningin Juliana en haar man prins Bernhard op landgoed Beerze. De toenmalige bewoners waren goed bevriend met de koninklijke familie. 9 Het landschap steunen? Landschap Overijssel Je bent op deze route te gast op terrein van Landschap Overijssel. Landschap Overijssel beschermt, beheert en ontwikkelt natuur & landschap met kwaliteit voor mens, plant en dier zodat het er goed leven is. Help mee! Help mee bij de bescherming en ontwikkeling van het landschap in Overijssel en het onderhoud van wandel- en

11 fietsroutes, zodat je kunt blijven genieten van dit mooie, afwisselende Sallandse landschap! sms & doneer eur 2,50 Klik op de doneerknop en je steunt het landschap met eur 2,50. Het bedrag wordt eenmalig afgeschreven via je telefoonrekening. Alvast hartelijk dank voor de steun! Voor donaties verwijzen we u graag door naar onze website. Gemaakt met routemaker.nl