Organisatieontwikkeling

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Organisatieontwikkeling"

Irma Anna Hendrickx
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Inspiratiesessie sociaal ondernemen Organisatieontwikkeling Wim Van Opstal Adviseur innovatie en ondernemerschap

2 Kapstok Hoe organiseer ik de onderneming rond mijn idee? Wie heeft controle en eigenaarschap over welke processen? Hoe gebruik ik alternatieve rechtsvormen in combinatie met een vzw?

3 Wat is een sociale onderneming? Sociale ondernemingen (SBI-definitie): streven primair een sociale doelstelling na door middel van een onderneming waarin ze dit sociale doel bestuurlijk verankeren

4 Wat is een sociale onderneming? Sociale dimensie Bestaansreden Winsten herinvesteren in deze doelstelling Sociale doel van primair belang ( bouw, textiel, ) Externe sociale doelen ( onderlinge sociale doelen)

5 Wat is een sociale onderneming? Ondernemende dimensie Economische activiteit op continue basis Overdracht van goederen of diensten aan derden Verkoop aan derden Klanten: gezinnen, bedrijven, overheden, of een mix ervan Ondernemingsrisico

6 Wat is een sociale onderneming? Bestuurlijke dimensie Beperking op het uitkeren van winsten en activa Krachtig middel om de sociale focus te handhaven Transparantie als randvoorwaarde Verankering via statuten en/of rechtsvorm (vzw of vso) Vermogensklem als flankerende voorwaarde Bestuurlijke onafhankelijkheid Private sector Inclusieve besluitvorming Loskoppeling zeggenschap en kapitaalinbreng Verankering van sociale visie en missie via governance

7 Kennismaking 1. Wie ben je? 2. Welke rol neem je op binnen je organisatie? 3. Welk probleem pak(t) je (organisatie) aan? 4. Welke oplossing voorzie(t) je (organisatie)? 5. Wat heb je nodig om te groeien? 6. Wie zit in je team?

8 Menu Het team Stakeholders Organisatievormen Corporate Governance Rolpositie

Het team 1. Wie zit er in je team? 2. Wat zijn de assets van dit team? 3. Wat is de draagkracht van dit team? 4. Wie heeft eigenaarschap over wat in dit team? 5. Wie mag welke beslissingen nemen (bv.

9 Het team 1. Wie zit er in je team? 2. Wat zijn de assets van dit team? 3. Wat is de draagkracht van dit team? 4. Wie heeft eigenaarschap over wat in dit team? 5. Wie mag welke beslissingen nemen (bv. stop/go, financieel)? 6. Welke bijkomende competenties en bronnen zijn nodig? 7. Over welk draagvlak beschikt dit team bij haar stakeholders? 8. Welke rol nemen de teamleden in de toekomst op? 9. Wie mag wat meenemen als het mislukt?

Stakeholders Wie zijn de belanghebbenden bij mijn onderneming? Tool: Stakeholder Personas Voor elk stakeholderprofiel Waarom is het een stakeholder? Welke impact heb je tegenover elkaar?

10 Stakeholders Wie zijn de belanghebbenden bij mijn onderneming? Tool: Stakeholder Personas Voor elk stakeholderprofiel Waarom is het een stakeholder? Welke impact heb je tegenover elkaar? Wat kan en wil je voor elkaar betekenen? Welke betrokkenheid en eigenaarschap kan je elkaar geven? Hoe exclusief ben je voor elkaar? (alternatieven, concurrenten) Wie neemt de beslissingen bij deze stakeholder?

11 interesse Stakeholders Tool: Stakeholder map Toon aandacht Key players Minst belangrijk Anticipeer op hun noden invloed

12 Organisatievormen Aan welke organisatievorm had je gedacht? Eenmanszaak, in bijberoep Eenmanszaak, in hoofdberoep Feitelijke vereniging Vzw Maatschap BVBA CVBA CVBA-SO Andere?

Organisatievormen (2) De vzw (vereniging) Rechtspersoon ( feitelijke vereniging) Sociaal doel Geen vermogensvoordeel Geen dividend Vermogensklem Fiscaal

13 Organisatievormen (2) De vzw (vereniging) Rechtspersoon ( feitelijke vereniging) Sociaal doel Geen vermogensvoordeel Geen dividend Vermogensklem Fiscaal Rechtspersonenbelasting BTW Handelaar? Financiering (eigen vreemd vermogen) Personeel (vrijwilligers, facturatie) Toegang tot subsidies, erkenningen, ondersteuning,

14 Organisatievormen (3) Vennootschappen Rechtspersoon ( enkele uitzonderingen) Beperkte aansprakelijkheid ( enkele uitzonderingen) Vermogensvoordeel toegelaten Vennoten zijn investor-driven: dividend Vennoten zijn user-driven: ristorno Fiscaal Vennootschapsbelasting BTW Handelaar? Financiering (eigen vreemd vermogen) Personeel (vrijwilligers, facturatie) Toegang tot subsidies, erkenningen, ondersteuning,

15 Organisatievormen (4) De coöperatie Specifieke kenmerken 1. Vennootschap met veranderlijk kapitaal en veranderlijk aantal vennoten Variabel gedeelte Vast gedeelte

16 Organisatievormen (5) De coöperatie Specifieke kenmerken 2. Loskoppeling kapitaalinbreng en zeggenschap mogelijk 1 aandeel = 1 stem Niemand >10% van de stemmen 1 vennoot = 1 stem

17 Organisatievormen (6) De coöperatie Specifieke kenmerken 3. Creatie van verschillende soorten aandelen D-aandelen (werknemers) C-aandelen (externe investeerders) B-aandelen (klanten) AV STATUTEN RvB A-aandelen (oprichters)

Organisatievormen (7) De erkenning voor de Nationale Raad voor de Coöperatie (NRC) Voorwaarden Doel: in de behoeften van de vennoten voorzien Beperking

18 Organisatievormen (7) De erkenning voor de Nationale Raad voor de Coöperatie (NRC) Voorwaarden Doel: in de behoeften van de vennoten voorzien Beperking dividend (6%) Beperking stemrecht Open lidmaatschap Voordelen Vrijstelling roerende voorheffing Sociaal statuut bestuurders Soepelere prospectusplicht voor FSMA

19 Organisatievormen (8) De vennootschap met sociaal oogmerk (erkenning CV-SO) Voordelen van een vennootschap Commerciële activiteiten ondubbelzinnig toegestaan Aandelenkapitaal Vergoeding op kapitaal mogelijk met kenmerken van de vzw Sociaal oogmerk verankeren Beperking van het rendement (max. 6% dividend) Vermogensklem Beperking stemrecht Nieuwe wetgeving: Beperkt tot de coöperatieve vennootschap Geen voorwaarde meer rond werknemersparticipatie

20 Organisatievormen (9) Enkele relevante parameters bij de keuze Kapitaalbehoefte Commercieel karakter (hoofdzaak bijzaak) Controle en zeggenschap Fiscaliteit Erkenningen en subsidies Vrijwilligers Misschien heb je meerdere rechtspersonen nodig?

21 Corporate Governance 1. Wie krijgt ultiem controle en eigenaarschap over welke processen en middelen? 2. Wie legt verantwoording en rekenschap af aan wie? 3. Wie houden we hier liefst buiten? 4. Wie heeft het laatste woord? 5. Hoe krijgen en houden we de neuzen in dezelfde richting?

Corporate Governance (2) Algemene Vergadering Leden (vereniging) Eigenaars (vennootschap) Waarom zou iemand lid/eigenaar willen worden? Wie wil je zelf als lid/eigenaar? Wanneer mag iemand vertrekken?

22 Corporate Governance (2) Algemene Vergadering Leden (vereniging) Eigenaars (vennootschap) Waarom zou iemand lid/eigenaar willen worden? Wie wil je zelf als lid/eigenaar? Wanneer mag iemand vertrekken? Welke controle wil je dat deze leden/eigenaars uitoefenen? Welke controle willen deze leden/eigenaars zelf uitoefenen? Welke risico s lopen de leden/eigenaars? Ledenmanagement/vennotenmanagement doorheen de levenscyclus (werving, retentie, exit) Bij een vereniging: wat is de maatschappelijke legitimering van de samenstelling?

Welke controle willen deze bestuurders zelf uitoefenen? Welke risico s lopen de bestuurders?

23 Corporate Governance (3) Raad van Bestuur Aangeduid/goedgekeurd door de Algemene Vergadering Waarom zou iemand bestuurder willen worden? Wie wil je zelf als bestuurder? Welke controle wil je dat deze bestuurders uitoefenen? Welke controle willen deze bestuurders zelf uitoefenen? Welke risico s lopen de bestuurders? Management van je bestuurders doorheen de levenscyclus (werving, retentie, exit) Opletten voor belangenconflicten Tool: Links: (FAQ) en

24 Rolpositie Even de cirkel rondmaken Wat zijn onze eigen ambities en dromen? Waarom doen we dit? In welke mate herkennen we ons nog in de structuur die hierin aan het voortvloeien is? Hoe verzoenen we persoonlijke ambities/drive met de organisatienoden van het project? Welke rol nemen we persoonlijk best op in de verschillende fases van de uitrol tussen projectidee en volwassen onderneming? Ken je de verwachtingen van elkaar in het team?

25 Meer Helpdesk:

Vergelijkbare documenten

JURIDISCHE EN ORGANISATORISCHE ASPECTEN VAN COÖPERATIEF ONDERNEMEN

JURIDISCHE EN ORGANISATORISCHE ASPECTEN VAN COÖPERATIEF ONDERNEMEN Lieve Jacobs 18/6/2012 Nota Deze presentatie is voor persoonlijk gebruik van de deelnemers. Ze is onvolledig zonder de mondelinge toelichting