BIJLAGEN A EN C. Bijlage A Het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) van het CBS... 2 Bijlage C Bijlage bij hoofdstuk Beperkt aan het werk

Transcriptie

1 Beperkt aan het werk Rapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsparticipatie Gerda Jehoel-Gijsbers (red.) BIJLAGEN A EN C Bijlage A Het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) van het CBS... 2 Bijlage C Bijlage bij hoofdstuk SCP/CBS/TNO Kwaliteit van Leven Den Haag, mei 2010

2 Bijlage A Het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) van het CBS Het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) Voor de kwantitatieve analyses op de Wajong in hoofdstuk 4, 5 en 6 is gebruik gemaakt van data uit het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) van het CBS. Een uitvoerige beschrijving over de opzet en eerste uitkomsten van het SSB is te vinden in Arts en Hoogteijling (2002). Bakker (2006) gaat in op de verdere ontwikkelingen in het SSB. Het SSB bevat uitgebreide en samenhangende informatie over een breed scala aan sociale kenmerken van onze samenleving: demografische en sociaal-economische (m.n. arbeidsmarkt en sociale zekerheid) informatie, en daarnaast informatie op specifiekere terreinen zoals onderwijs, criminaliteit, zorg, regio s en wonen. De gegevens zijn voor een groot deel integraal beschikbaar voor de gehele Nederlandse bevolking. De gegevens zijn onderling koppelbaar via een set van gemeenschappelijke koppelingsvariabelen. Input De input voor het SSB bestaat uit administratieve registers en enquêtes met demografische en sociaaleconomische brongegevens. De demografische input komt uit de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). Baan- en uitkeringsgegevens worden ontleend aan de UWV-registraties en Gemeente-administraties, de loon- en inkomstenbelasting-administratie van de fiscus, de bedrijfsenquête Enquête Werkgelegenheid en Lonen (tot en met 2005) en de polisadministratie (vanaf 2006). Micro-koppeling Voor de databestanden die beschikbaar zijn, worden direct identificerende kenmerken verwijderd en wordt het sofi-nummer om redenen van privacy-bewaking vervangen door een uniek Record Identificatie Nummer (RIN). Met behulp van dit RINnummer kunnen gegevens op persoonsniveau vervolgens aan elkaar worden gekoppeld. Voor records die geen sofi-nummer bevatten wordt gekoppeld op kenmerken als geslacht, geboortedatum en adres. Micro-integratie Administratieve bronnen zijn er vooral ten behoeve van het interne informatie- en beheersysteem van de instanties die de brongegevens verzamelen, en zijn dus niet primair op de statistiek gericht. De gekoppelde data in het SSB doorlopen daarom een micro-integratieproces om er een samenhangende en consistente statistische dataset van te maken. Een onderdeel van dat proces is harmonisatie (afstemming) van definities, indelingen en meeteenheden. Andere onderdelen van het micro-integratieproces zijn completering en foutcorrectie. Het samenvoegen van bronnen biedt namelijk veel extra informatie, waarmee een kwaliteitsimpuls gegeven kan worden aan de data. De additionele informatie kan benut worden om lacunes in de data op te vullen, zodat een completere beschrijving van de doelpopulatie gegeven kan worden (completering). Daarnaast komt men door de confrontatie van de bronnen fouten en strijdige informatie op het spoor, waarvoor gecorrigeerd kan worden (foutcorrectie).

3 Een mooi voorbeeld van foutcorrectie is de aansluiting van baan- en uitkeringsgegevens. In de banenadministratie worden de looptijden van banen (m.n. de einddatum) niet altijd secuur geregistreerd. Als de einddatum van een beëindigde baan niet bekend is, wordt die veelal op eind van het jaar gezet. In de uitkeringsadministratie is de registratie van looptijden over het algemeen meer accuraat. Als een persoon volgens de banenadministratie een baan heeft die eindigt op 31 december en volgens de uitkeringsadministratie een uitkering heeft die 1 november is gestart kan dat voor het integratieproces, zonder verdere contra-indicaties, reden zijn om de einddatum van de baan op 31 oktober te zetten, zodat de uitkering naadloos aansluit op de baan. Administratieve overlap in de looptijd van banen en uitkeringen wordt aldus vermeden en alleen de relevante overgang tussen baan en uitkering wordt dan in beschouwing genomen. Het analysebestand van hoofdstuk 4, 5 en 6 Het SSB bevat op het moment van het onderzoek Ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsparticipatie data voor de verslagjaren 1998 tot en met Een meerwaarde van het SSB is dat deze jaargangen longitudinaal gekoppeld kunnen worden, zodat de arbeidsmarktpositie, de sociale zekerheidspositie en de demografische situatie van een persoon voor een reeks van jaren onafgebroken gevolgd kan worden. Het SSB leent zich kortom heel goed voor duur- en stroomanalyses. Voor het analysebestand van hoofdstukken 4, 5 en 6 is de onderzoeksperiode afgebakend op Het bestand is tot stand gekomen door een selectie uit het SSB van alle personen die in de periode op enig moment een Wajong-uitkering ontvingen. Om de analyses enigszins beheersbaar te houden is in het analysebestand uitsluitend de statistische informatie op maandelijkse peilmomenten (72 in totaal) verzameld. Doorgaans betreft het de situatie op de laatste vrijdag van een maand. Weliswaar zullen er door deze ingreep kortdurende Wajong-uitkeringen en banen van minder dan 1 maand uit de waarneming vallen, maar dat aantal is verwaarloosbaar. De gepresenteerde, absolute aantallen wijken af van de aantallen uitkeringen zoals die in de CBSstatistieken betreffende de socialezekerheidsuitkeringen worden gepresenteerd. De voornaamste redenen zijn: 1 In de socialezekerheidsstatistieken zijn de uitkeringen de statistische eenheid. Van personen die meer dan een socialezekerheidsuitkering ontvangen, worden deze uitkeringen alle geteld. In de analysebestanden, waarop de gegevens zijn gebaseerd, is de statistische eenheid de persoon. Personen met meer dan een uitkering worden slechts eenmaal geteld. 2 In de socialezekerheidsstatistieken worden uitkeringen die niet tot uitbetaling komen (de zogeheten nul-uitkeringen) meegeteld. De SSB gaat uit van het betalingsconcept. In de analysebestanden worden deze nuluitkeringen, mits er geen ander inkomen is, niet meegeteld. 3 In de socialezekerheidsstatistieken worden uitkeringen die worden verstrekt aan personen woonachtig in het buitenland, meegeteld. In de analysebestanden worden deze personen niet meegeteld.

4 Literatuur Arts, C.H. en E.M.J. Hoogteijling (2002). Het Sociaal Statistisch Bestand 1998 en In: Sociaaleconomische maandstatistiek. december 2002, blz Bakker, B.F.M. (2006). Doen wat je belooft? In: Sociale Samenhang in Beeld, het SSB nu en straks. Symposium Voorburg/Heerlen: CBS

5 Bijlage C Bijlage bij hoofdstuk 7 Tabel C.1 behoort bij tabel 7.4 in hoofdstuk 7. Tabel C.2 behoort bij tabel 7.5 in hoofdstuk 7. Tabel C.1 Odds ratios a voor de kans op instroom in de werkzame beroepsbevolking, odds ratios kenmerken geen langdurige aandoening langdurige aandoening + ao langdurige aandoening, geen ao aandoening geen langdurige aandoening (ref.) 1.00 langdurige aandoening met ao 0.34 langdurige aandoening zonder ao 0.79 leeftijd jaar (ref.) jaar jaar jaar jaar man + leeftijd jongste kind 0 t/m 5 jaar (ref.) t/m 11 jaar t/m 17 jaar jaar geen kinderen vrouw + leeftijd jongste kind 0 t/m 5 jaar t/m 11 jaar t/m 17 jaar jaar geen kinderen opleidingsniveau laag of opleidingsniveau onbekend (ref.) middelbaar opleidingsniveau hoog opleidingsniveau binding met de arbeidsmarkt wil werken wil niet/kan niet werken wanneer gestopt met werken/minder dan 12 uur per week werken < 3 maanden maanden maanden maanden maanden jaar jaar jaar jaar jaar (ref.) nog geen baan gehad Tot deze categorie worden personen gerekend die nog nooit een baan hebben gehad; daartoe behoren bijvoorbeeld ook onderwijsvolgenden die de overstap naar de arbeidsmarkt nog moeten maken.

6 samenstelling huishouden eenpersoonshuishouden (ref.) eenoudergezin paar zonder kinderen paar met kinderen overig huishouden stedelijkheidsgraad zeer sterk stedelijk (ref.) sterk stedelijk matig stedelijk weinig stedelijk niet stedelijk etnische herkomst autochtonen (ref.) westers allochtonen Turken Marokkanen Surinamers Antillianen/Arubanen overig niet-westers kalenderjaar (ref.) kwartaal kwartaal1 (ref.) kwartaal kwartaal kwartaal a Een plus betekent een grotere kans op instroom in werk; een min betekent een kleinere kans. Het aantal plussen en minnen geeft de sterkte van het verband aan. Daarbij zijn de volgende grenzen gehanteerd: - een odds ratio van 0,75 t/m 0,99 resp. 1,00 t/m 1,32 wordt aangeduid met één min resp. één plus; - een odds ratio van 0,50 t/m 0,74 resp. 1,33 t/m 1,99 wordt aangeduid met twee minnen resp. twee plussen; - een odds ratio van 0,25 t/m 0,49 resp. 2,00 t/m 3,99 wordt aangeduid met drie minnen resp. drie plussen; - een odds ratio van <0,25 resp. 4,00 of meer wordt aangeduid met vier minnen resp. vier plussen. Bron: CBS (SSB, bestanden uitkeringenregistraties, EBB ).

7 Tabel 2 Odds ratios voor de kans op uitstroom uit de werkzame beroepsbevolking, odds ratios kenmerken geen langdurige aandoening langdurige aandoening + ao langdurige aandoening, geen ao aandoening geen langdurige aandoening (ref.) 1.00 langdurige aandoening met ao 1.85 langdurige aandoening zonder ao 1.28 leeftijd jaar (ref.) jaar jaar jaar jaar man + leeftijd jongste kind 0 t/m 5 jaar (ref.) t/m 11 jaar t/m 17 jaar jaar geen kinderen vrouw + leeftijd jongste kind 0 t/m 5 jaar t/m 11 jaar t/m 17 jaar jaar geen kinderen opleidingsniveau laag of opleidingsniveau onbekend (ref.) middelbaar opleidingsniveau hoog opleidingsniveau minder willen werken minder willen werken/stoppen (ref.) niet minder willen werken soort dienstverband in vaste dienst (ref.) bij goed functioneren in vaste dienst in tijdelijke dienst ( minimaal 1 jaar) zelfstandigen geen vast dienstverband wanneer gestart met de huidige werkkring van 12 uur of meer per week 0-5 maanden geleden maanden geleden maanden geleden maanden geleden jaar geleden jaar geleden jaar of meer geleden (ref.) aantal gewerkte uren per week uur uur uur uur (ref.) reguliere werktijden werkt buiten reguliere werktijden werkt soms buiten reguliere werktijden werkt niet buiten reguliere werktijden

8 bedrijfssector industrie (ref.) energie- en waterleidingbedrijven bouwnijverheid handel horeca vervoer en communicatie financiële instellingen zakelijke dienstverlening openbaar bestuur onderwijs gezondheids- en welzijnszorg cultuur en overige dienstverlening landbouw en visserij overige onbekend samenstelling huishouden eenpersoonshuishouden (ref.) eenoudergezin paar zonder kinderen paar met kinderen overig huishouden stedelijkheidsgraad zeer sterk stedelijk (ref.) sterk stedelijk matig stedelijk weinig stedelijk niet stedelijk etnische herkomst autochtonen (ref.) westers allochtonen Turken Marokkanen Surinamers Antillianen/Arubanen overig niet-westers kalenderjaar (ref.) kwartaal kwartaal1 (ref.) kwartaal kwartaal kwartaal a Een plus betekent een grotere kans op uitstroom uit werk; een min betekent een kleinere kans. Het aantal plussen en minnen geeft de sterkte van het verband aan. Daarbij zijn de volgende grenzen gehanteerd: - een odds ratio van 0,75 t/m 0,99 resp. 1,00 t/m 1,32 wordt aangeduid met één min resp. één plus; - een odds ratio van 0,50 t/m 0,74 resp. 1,33 t/m 1,99 wordt aangeduid met twee minnen resp. twee plussen; - een odds ratio van 0,25 t/m 0,49 resp. 2,00 t/m 3,99 wordt aangeduid met drie minnen resp. drie plussen; - een odds ratio van <0,25 resp. 4,00 of meer wordt aangeduid met vier minnen resp. vier plussen. Bron: CBS (SSB, bestanden uitkeringenregistraties, EBB ).