Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren"

Transcriptie

1 Participatie in Nederlandse cases Rolf Müller Regio regiodirecteur DLG Gelderland Berthe Jongejan Landschapsarchitect DLG Utrecht Centraal The Bridge ISSUES De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN OUTPUTS STAKE- HOLDERS onzekerheden ONZEKER HEDEN PRODUCTEN ENGAGEMENT METHODEN TEMPO PRIJS OUT-COMES DOEL Te weinig geld- Vacuüm burgers- - SBB (standpunten, belangen, behoeften) allianties REIK-WIJDTE

2 Participatie gaat om de driehoek: Publiek Ambtenaar Bestuur Ambtenaren Beleid Interactie Participatie Bestuurders Democratie Publiek 3 Doel programma Bewustwording Participatie is lonend op korte en lange termijn Bewustwording van werkwijze DLG planmatig en wijze waarop Kennis&ervaringen delen Bewustwording bij 7 cases Output (ha) /outcome (draagvlak) ParticipatieladderLadder WAT_WIE_HOE (trechter) model Samenwerken in team: grooming Corporate DLG academie_>80 man Commitment opdrachtgever cruciaal Casus Nationaal landschap Casus Krachtwijk Casus 3 N000 gebied 4

3 Sherry Arnstein s Burgerparticipatieladder Burgermacht Gedelegeerde macht Partnerschap Verzoening (selectieve betrokkenheid) Consultatie Burger macht Symbool politiek Informatie Therapie (educatie/behandelin g) Manipulatie (overtuiging/pr) Nonpartici patie 6 3

4 INFORMEREN Raadplegen meebeslissen Politiek en bestuur bepalen zelf de agenda voor besluitvorming en houden betrokkenen hiervan op de hoogte. Zij maken geen gebruik RAADPLEGEN van de mogelijkheid om betrokkenen een inbreng te geven Politiek in de beleidsontwikkeling. en bestuur bepalen Rol in participant: hoge mate zelf toehoorder agenda, maar zien ADVISEREN betrokkenen als gesprekspartners bij de ontwikkeling van beleid. De politiek verbindt zich echter niet aan de resultaten die uit de Politiek en bestuur stelt de politieke agenda samen. De gesprekken voortkomen. Rol participant: geconsulteerde. betrokken CO PRODUCEREN burgers en organisaties hebben de gelegenheid om Verkenning problemen aan te dragen en oplossingen te formuleren. De politiek kan Politiek, zich verbinden bestuur en aan betrokkenen de oplossingen. komen Rol gezamenlijk participant: een adviseur agenda overeen, waarna samen naar oplossingen gezocht wordt. De MEEBESLISSEN politiek verbindt zich aan deze oplossingen met betrekking tot de Plan Politiek uiteindelijke en bestuur besluitvorming. laten de Rol ontwikkeling participant: van en de besluitvorming samenwerkingspartner over het beleid over aan de betrokkenen, waarbij het ambtelijk apparaat een adviserende rol vervult. De politiek neemt de resultaten over, na toetsing aan vooraf gestelde randvoorwaarden. Rol participant: medebeslisser Realisatie 7 Actor Stakeholders Eigenaar (DLG) Info geven Raadplegen Consulteren Co-produceren Meebeslissen Afhankelijk (Boeren) Afhankelijk (provincie/dlg) Eigenaar 8 4

5 De participatieladder vind ik een handig instrument, vooral richting opdrachtgever om te vertellen wat de consequenties zijn van de keuze voor een trede. 9 DLG is goed in interactie met publiek Leerpunten -Tijd nemen voor een Project Start Up mét een team. -Bewustwording van onduidelijke projectkaders -Bewustwording van rol opdrachtgever (beleidsruimte) Ambtenaren Beleid Interactie Participatie Bestuurders Publiek Democratie 0 5

6 Bestuurder -eigenaar -heldere kaders -transpireren Ambtenaren Beleid Interactie Participatie Bestuurder -eigendom van ander -afhankelijk van publiek -inspireren Bestuurders Democratie Publiek The Bridge ISSUES STAKE- HOLDERS onzekerheden ONZEKER HEDEN SBB (standpunten, belangen, behoeften) allianties De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN PRODUCTEN ENGAGEMENT METHODEN TEMPO PRIJS DOEL REIK-WIJDTE OUTPUTS OUT-COMES 6

7 meeste projectleiders beseffen nu dat ze niet met een project bezig zijn, maar een gebiedsproces managen, waarbij het krachtenveld steeds verandert 3 The Bridge keukentafelgesprek burgerpanel STAKE- HOLDERS onzekerheden De Overspanning ENGAGEMENT METHODEN OUTPUTS OUT- COMES peiling jury dialoog ontwerpatelier inspraakavond SBB (standpunten, belangen, behoeften) allianties excursie focusgroep open space 4 7

8 Open vragen stellen, zoals we hebben geleerd met de socratische vraag techniek, heeft me geholpen in het contact. Wat voor vraag zal ik als ambtenaar stellen? 5 ISSUES STAKE- HOLDERS onzekerheden ONZEKE RHEDEN SBB (standpunten, belangen, behoeften) allianties De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN PRODUCTEN ENGAGEMENT METHODEN TEMPO PRIJS DOEL REIK- WIJDTE OUTPUTS OUT- COMES Actor Eigenaar (DLG) Afhankelijk (provincie /DLG) Stakeholders Afhankelijk (Boeren) Eigenaar 6 8

9 ïk, beleidsambtenaar, wilde geen dientuin of recreatiepark in het landelijk gebied. Ik was bang dat die burger geen oog voor kwaliteit heeft. Ik besef nu dat ik oordelend in het project zit in plaats van explorerend. 7 Ambtenare n Bestuurd ers Beleid Participati e Democratie Interactie Publiek ISSUE S STAKE- HOLDE RS onzeker heden De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN PRODUCTEN ENGAGEMENT METHODEN TEMPO DOEL REIK- WIJDT E OUTPU TS ONZEK ERHED EN PRIJS OUT- COMES SBB 8 9

10 Organiseren van eigenaarschap om collectiviteitgevoel te bevorderen 0

VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol]

VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] Inleiding De vragenboom is een hulpmiddel om weloverwogen te bepalen of en in welke vorm interactief wordt gewerkt. Bij het aanbieden van de ingevulde vragenboom

Nadere informatie

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar Burgerparticipatie in Alkmaar Gemeente Alkmaar 1 Burgerparticipatie in Alkmaar Aanleiding en ambitie In het kader van het programma Harmonisatie is ook het burgerparticipatiebeleid opnieuw bekeken. Voor

Nadere informatie

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Inleiding Deze notitie beschrijft het theoretisch kader van de begrippen burger- en overheidsparticipatie. Het is tegelijkertijd bedoeld als agenda voor

Nadere informatie

Participatieladder. Vorm van participatie

Participatieladder. Vorm van participatie Statenvoorstel nr. PS/2014/1080 Participatiecode Overijssel Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 09-12-2014 2014/0332094 dhr F. v. Damme, telefoon 038 4999268 e-mail F.v.Damme@overijssel.nl Aan Provinciale

Nadere informatie

Werkstijl Oog voor kwaliteit, zorgvuldigheid en timing (vorm en inhoud)vanuit eigen expertise ingezet

Werkstijl Oog voor kwaliteit, zorgvuldigheid en timing (vorm en inhoud)vanuit eigen expertise ingezet 2011/33242 Bijlage Uitwerking van treden van de participatieladder Trede 1: Informeren De gemeente bepaalt in grote mate zelf de agenda voor besluitvorming en houdt betrokkenen hiervan op de hoogte. Het

Nadere informatie

Beleidsparticipatie. Hier komt de titel van de presentatie

Beleidsparticipatie.  Hier komt de titel van de presentatie Beleidsparticipatie hannes.jossart@bataljong.be ellen.degrauwe@bataljong.be zita.depauw@bataljong.be Hier komt de titel van de presentatie 1 Participatie is een fundamenteel recht van kinderen en jongeren

Nadere informatie

Handreiking bewonersparticipatie in de wijkplancyclus

Handreiking bewonersparticipatie in de wijkplancyclus Handreiking bewonersparticipatie in de wijkplancyclus Inleiding Het wijkgericht werken heeft in de afgelopen twee decennia een vogelvlucht genomen in Nederland. Veel gemeenten zien in wijkgericht werken

Nadere informatie

De Utrechtse Participatiestandaard

De Utrechtse Participatiestandaard De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate

Nadere informatie

gfedcb Besluitenlijst d.d. d.d.

gfedcb Besluitenlijst d.d. d.d. Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Eenheid/Cluster/Team ST/PU/CO Participatieladder 1- Notagegevens Notanummer 2007.40363 Datum 21-11-2007 Portefeuillehouder Burgemeester 2- Bestuursorgaan

Nadere informatie

MVO. Workshop 2. Stakeholders. Naam Begeleider

MVO. Workshop 2. Stakeholders. Naam Begeleider MVO Workshop 2 Stakeholders Naam Begeleider MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider hier 2 01 02 03 04 05 3 Wat zijn stakeholders? Stakeholders zijn alle partijen die worden beïnvloed door de activiteiten

Nadere informatie

Opdrachtgeverschap en samenwerking in een gekanteld sociaal domein

Opdrachtgeverschap en samenwerking in een gekanteld sociaal domein Opdrachtgeverschap en samenwerking in een gekanteld sociaal domein Noortje Gerritsen en Alinda van Bruggen 25 maart 2014 Casus Gedoe in raad over veronderstelde willekeur bij toekenning voorzieningen en

Nadere informatie

Handboek. Burgerparticipatie

Handboek. Burgerparticipatie Handboek Burgerparticipatie Maart 0 Handleiding Burgerparticipatie bij projecten & beleidsontwikkeling Handleiding Burgerparticipatie Dalfsen . Inleiding Het gemeentebestuur van Dalfsen wil vanuit zijn

Nadere informatie

De Utrechtse Participatiestandaard

De Utrechtse Participatiestandaard De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate

Nadere informatie

Afdeling Samenleving November Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem

Afdeling Samenleving November Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Afdeling Samenleving November 2011 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen

Nadere informatie

Er zijn (grote) belangen van burgers gemoeid met het onderwerp: neen stop ja ga door. Er is voldoende beïnvloedingsruimte voor inbreng van betrokkenen

Er zijn (grote) belangen van burgers gemoeid met het onderwerp: neen stop ja ga door. Er is voldoende beïnvloedingsruimte voor inbreng van betrokkenen Stroomschema Burgerparticipatie Stap 1 situatieschets Omschrijf de beleidssituatie: Wat is het probleem? Breng de complexiteit in beeld. Wie zijn de spelers en wat zijn hun belangen? Maak een krachtenveldanalyse

Nadere informatie

Afdeling Samenleving Februari Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem

Afdeling Samenleving Februari Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Afdeling Samenleving Februari 2012 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen

Nadere informatie

VAN BUITEN NAAR BINNEN & ONGESCHREVEN REGELS (RESULTATEN PROEFSCHRIFT OMGAAN MET ONGESCHREVEN REGELS ) LEER- EN ONTWIKKELPLEIN OCW/SZW/VWS

VAN BUITEN NAAR BINNEN & ONGESCHREVEN REGELS (RESULTATEN PROEFSCHRIFT OMGAAN MET ONGESCHREVEN REGELS ) LEER- EN ONTWIKKELPLEIN OCW/SZW/VWS VAN BUITEN NAAR BINNEN & ONGESCHREVEN REGELS (RESULTATEN PROEFSCHRIFT OMGAAN MET ONGESCHREVEN REGELS ) LEER- EN ONTWIKKELPLEIN OCW/SZW/VWS Max Herold / Managementissues.com 7 juni 2017 Verschuiving in

Nadere informatie

PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS

PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS PARTICIPATIE VOLGENS FONTYS BELANG VAN PARTICIPATIE Wie studeert of werkt bij Fontys, weet: wij hechten veel waarde aan de mening van onze studenten en medewerkers. Bij het maken van beleid en bij het

Nadere informatie

20-05-2014. Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus. ICT of WMO. Warming up

20-05-2014. Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus. ICT of WMO. Warming up Emmen Revisited van 1.0 naar 3.0! Perspectief Eigenaarschap Wie regisseert wie? ER 3.0 en 4.0? Simon Henk Luimstra s.luimstra@emmen.nl Warming up Filmpje http://www.youtube.com/watch?v=9s3nzal hcc4 Casus

Nadere informatie

Wmo en hulpvragers Een training voor betrokkenen Gerard Nass Martin Schuurman Andries Lever Kennismarkt Gehandicaptensector 6 maart 2015

Wmo en hulpvragers Een training voor betrokkenen Gerard Nass Martin Schuurman Andries Lever Kennismarkt Gehandicaptensector 6 maart 2015 Wmo en hulpvragers Een training voor betrokkenen Gerard Nass Martin Schuurman Andries Lever Kennismarkt Gehandicaptensector 6 maart 2015 1 Doel en opzet van de training Beoogd wordt het opstarten en ondersteunen

Nadere informatie

participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier

participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier participatie participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier ruimtelijke planning²: vallen en opstaan De samenleving verandert. Burgers en andere spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als

Nadere informatie

Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie

Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente. Korte versie Leidraad voor omgaan met initiatieven van inwoners of van de gemeente Korte versie Inleiding Oldebroek voor Mekaar is samenwerken aan een sterke en leefbare samenleving. Inwoners, ondernemers, maatschappelijke

Nadere informatie

Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing

Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing Platform Bodembeheer, Den Haag / Groningen, maart 2009 mike duijn & gerald jan ellen, TNO Innovatie & Ruimte Definitie Coalitie = Verbond of

Nadere informatie

Beter beleid door burger-participatie: doel en methoden

Beter beleid door burger-participatie: doel en methoden Beter beleid door burger-participatie: doel en methoden 27 maart 2008 Jonge Ambtenarendag Suzanne van der Pijll en Marjolein Sterk Burgerparticipatie is een containerbegrip Overheid (1945-1975) _ Nederland

Nadere informatie

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding

De 7 stappen van je participatieproces - handleiding De 7 stappen van je participatieproces - handleiding 1 1) Doelstellingen helder krijgen De eerste vraag die we moeten beantwoorden is niet Hoe gaan we dit doen? maar wel vragen zoals: - Waarom doen we

Nadere informatie

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen

Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015 CIVINET, Antwerpen Welkom! Programma van de workshop Theoretische achtergrond

Nadere informatie

Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen

Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen Hieronder een eerste en tweede reactie van de Rekenkamer. 1 Bijlage: Ambitiedocument Burgerparticipatie met bijbehorende Verordening te downloaden via deze link. Eerste

Nadere informatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie Imrat Verhoeven Uva/AISSR Vormgeven aan overheidsparticipatie In een notendop Activerende verzorgingsstaat leidt tot meer nadruk verhoudingen burgers onderling Hoe democratisch zijn die verhoudingen eigenlijk?

Nadere informatie

Leidraad Participatie binnen waterschap Noorderzijlvest

Leidraad Participatie binnen waterschap Noorderzijlvest Leidraad Participatie binnen waterschap Noorderzijlvest februari 2018 1. Inleiding Als waterschap opereren we in een steeds mondiger wordende omgeving die openheid en verantwoording van ons verlangt. En

Nadere informatie

Geleerd in het Westerkwartier. Reflectie op het organiseren van het leren Jifke Sol ECS/SOL

Geleerd in het Westerkwartier. Reflectie op het organiseren van het leren Jifke Sol ECS/SOL Geleerd in het Westerkwartier Reflectie op het organiseren van het leren Jifke Sol ECS/SOL Belang en context Belang Leren in de regio Een groeiende vorm van leren Aantrekkelijk Echt Latere beroepspraktijk

Nadere informatie

Gewijzigd. Rolverdeling bij planvorming. Toelichting en praktische handvatten

Gewijzigd. Rolverdeling bij planvorming. Toelichting en praktische handvatten Gewijzigd Rolverdeling bij planvorming Toelichting en praktische handvatten Afdeling Bestuurszaken en Veiligheid, gemeente Sliedrecht Sliedrecht, 19 maart 2009 Inhoud 1 Inleiding 1 2 Burgerparticipatie

Nadere informatie

Legitimering Corporaties. 30 oktober 2014 Legitimering Corporaties MKW - VTW 1

Legitimering Corporaties. 30 oktober 2014 Legitimering Corporaties MKW - VTW 1 Legitimering Corporaties 30 oktober 2014 MKW - VTW 1 Voorstellen: Voorz RvC Vivare Lid RvC Stadgenoot Voorz SWV R&GV PO Fellow WI CDA Associé BMC Advies 30 oktober 2014 MKW - VTW 2 30 oktober 2014 MKW

Nadere informatie

Participatie betrokkenheid

Participatie betrokkenheid 5 Participatie en betrokkenheid De mate van participatie in de sessies die je organiseert kan erg verschillen. Soms wil je gebruik maken van de ideeën van de medewerkers door een brainstorm te organiseren

Nadere informatie

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Plan van Aanpak Autonome groei+ Oosteind Aan van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Inleiding Het kerkdorp Oosteind krijgt de mogelijkheid uit te breiden ten behoeve van de

Nadere informatie

Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO)

Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO) Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO) 1 Inleiding interactief werken Binnen de gemeente wordt reeds op vele terreinen op interactieve wijze het beleid ontwikkeld. Bijvoorbeeld het IVVP en de

Nadere informatie

Notitie functioneringsgesprekken

Notitie functioneringsgesprekken Notitie functioneringsgesprekken In de handreiking voor functioneringsgesprekken met burgemeesters, enkele jaren terug opgesteld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, wordt

Nadere informatie

De nieuwe ambtenaar in de praktijk

De nieuwe ambtenaar in de praktijk De nieuwe ambtenaar in de praktijk Handwerk voor de nieuwe ambtenaar Deze praktijk oriëntatie ontleend aan: Beleid begint bij de samenleving van Leo Klinkers Verdraaide organisaties van Wouter Hart Essenties

Nadere informatie

Lorem Ipsum JOPA. JOngerenPArticipatie in de praktijk

Lorem Ipsum JOPA. JOngerenPArticipatie in de praktijk Lorem Ipsum JOPA JOngerenPArticipatie in de praktijk Lorem Ipsum 2 Inhoudsopgave Pg 3 De participatieladder Model Uitleg Pg 6 Het alternatief participatiemodel Uitleg Model Pg 8 Praktische tips Top tips

Nadere informatie

Informatie bijeenkomst raads- en statenleden 14 maart 2016

Informatie bijeenkomst raads- en statenleden 14 maart 2016 Informatie bijeenkomst raads- en statenleden 14 maart 2016 19.15 Welkom door Maurice Hoogeveen Ontwikkelingen RUD Drenthe door Johan Vogelaar GR; invloed en rol van de raads- en statenleden Omgevingswet

Nadere informatie

Dag voor de Managers. de essenties

Dag voor de Managers. de essenties Dag voor de Managers de essenties Expeditie Ruimte en de Dag voor de Managers Circa 180 expeditieleden zijn vanaf 2014 op ontdekkingsreis gegaan en daaronder zijn veel ambtenaren en bestuurders uit de

Nadere informatie

Over participatie en democratie van onderuit. Prof. Dr. Jeroen Van Laer

Over participatie en democratie van onderuit. Prof. Dr. Jeroen Van Laer Over participatie en democratie van onderuit Prof. Dr. Jeroen Van Laer Inhoud 1. De crisis van de democratie 2. Participatie als oplossing? 3. De keerzijde van participatie 4. Nood aan participatiecultuur

Nadere informatie

Regiobijeenkomsten ter voorbereiding op transities sociaal domein. Workshops

Regiobijeenkomsten ter voorbereiding op transities sociaal domein. Workshops Regiobijeenkomsten ter voorbereiding op transities sociaal domein Workshops Workshop 6 Dialoog, co creatie en coalitievorming Kaders (5 minuten) Casus (20 minuten) Discussie (25 minuten) Afronding (10

Nadere informatie

HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST

HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST 1. INLEIDING / CONCLUSIES OP HOOFDLIJNEN 1.1 Inleiding Interactief werken is één van de manieren om burgers meer bij het gemeentebestuur te betrekken en zo

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst

Informatiebijeenkomst Informatiebijeenkomst Leernetwerk Sterker door zelforganiserende teams 28 november 2016 Adviseurs leernetwerk Will Schutte Wouter van Oord - Jansen Martijn Simons Programma Nader kennismaken Wat is zelforganisatie

Nadere informatie

Coöperatie verbindend leiden

Coöperatie verbindend leiden Coöperatie verbindend leiden Document ter oprichting Versie 01-01-2016 Visie De verhouding van burgers tot de overheid, van werknemers tot hun werkgevers en van het individu ten opzichte van het collectief

Nadere informatie

Samen werken aan Roerdalen. Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming

Samen werken aan Roerdalen. Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming Samen werken aan Roerdalen Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming Gemeente Roerdalen Oktober 2012 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding.. 3 2. Definitie Burgerparticipatie..

Nadere informatie

Deelnemers: denktank uit de samenleving, gemeenteraad, college en ambtelijk managementteam

Deelnemers: denktank uit de samenleving, gemeenteraad, college en ambtelijk managementteam Samen bouwen aan het huis van de democratie in Bloemendaal Verslag werkatelier over participatie en samenspel tussen samenleving en gemeentebestuur op 4 juni 2015 van 20:00 tot 23:00 uur in het Dorpshuis

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord 2. Samenvatting Doelstellingen van burgerparticipatie Definitie Onderscheid inspraak en participatie 6

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord 2. Samenvatting Doelstellingen van burgerparticipatie Definitie Onderscheid inspraak en participatie 6 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 2 Samenvatting 3 1. Inleiding 4 2. De kaders voor burgerparticipatie 6 2.1 Doelstellingen van burgerparticipatie 6 2.2 Definitie 6 2.3 Onderscheid inspraak en participatie 6 2.4

Nadere informatie

elimineer De Burger!

elimineer De Burger! elimineer De Burger! (tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) Geen Tijdperk van Veranderingen, maar een Verandering van Tijdperken (Prof. Dr. Ir. Jan Rotmans, Erasmus Universiteit) ondertussen, in Nederland

Nadere informatie

Groen in de stad. Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies. Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink

Groen in de stad. Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies. Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink Groen in de stad Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies IPO werkgroep Natuurbeleid, 5 april 2016 Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink Op zoek naar nieuw handelingsperspectief

Nadere informatie

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Afdeling grondgebied 26-0-205 INLEIDING Voor u ligt het projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen. 2 AANLEIDING PROJECT

Nadere informatie

Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016

Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016 Burgerparticipatie en burgerinitiatieven 14 juni 2016 Update Expeditie Ruimte Etappe 2 2 ROUTES 180 DEELNEMERS 3 ROUTES 200 DEELNEMERS 160530_sde 2 Dag 2: Burgerparticipatie en burgerinitiatieven Procesmanagement

Nadere informatie

Informatienota voor de gemeenteraad

Informatienota voor de gemeenteraad Informatienota voor de gemeenteraad Datum 2 februari 2016 Behandelend ambtenaar P. Wieggers Team Sociaal Beleid Portefeuillehouder J.H.A.P. Sluiter/H.W.M. Witjes Registratienummer 16RDS00046 *16RDS00046*

Nadere informatie

Stuurgroep Nieuw Hydepark

Stuurgroep Nieuw Hydepark Voortgangsrapportage 1 Stuurgroep Nieuw Hydepark Periode januari t/m mei 2013 4 juni 2013 Kleine Synode 21 juni 2013 OZ 13-06 Bestuur Dienstenorganisatie Pagina 3 van 7 Inhoud 1. Inleiding 5 2. Projectkaders

Nadere informatie

In Bergeijk heel gewoon, maar daardoor niet minder bijzonder

In Bergeijk heel gewoon, maar daardoor niet minder bijzonder Doe-democratie In Bergeijk heel gewoon, maar daardoor niet minder bijzonder Wethouder Frank van der Meijden Gemeente Bergeijk Bergeijk, 100 km2 groen en gastvrij Grensgemeente 18.000 inwoners, verspreid

Nadere informatie

Startnotitie project Interactief werken

Startnotitie project Interactief werken Startnotitie project Interactief werken Datum 2 september 2010 Opdrachtgever Opdrachtnemer Onderwerp A. Heidema (bestuurlijk opdrachtgever) A. Lantain (ambtelijk opdrachtgever) Margriet van de Poel, team

Nadere informatie

(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg

(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg (Burger) participatie De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli Tessa van den Berg AGENDA - Welke soorten en vormen van (burger)participatie zijn er? - Een korte theoretische introductie - Wat is en

Nadere informatie

Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving?

Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving? Hoeveel invloed hebben Groningers op hun directe leefomgeving? De Raad voor Openbaar Bestuur stelde onlangs vast dat veel gemeenten op lokaal niveau experimenteren met nieuwe democratievormen, waarbij

Nadere informatie

Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk

Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk Belangstellingsbijeenkomst leernetwerk Samenspel groene Burgerinitiatieven en Overheden 3 juli 2014, Utrecht Doel leernetwerk Omgeving creeren voor ambtenaren om van elkaar en van anderen te leren hoe

Nadere informatie

elimineer De Burger!

elimineer De Burger! elimineer De Burger! (tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills (Chinees gezegde) Compactere overheid,

Nadere informatie

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk!

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! NOTA BEWONERSPARTICIPATIE GEMEENTE BEST Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! Refnummer: INT12-0110 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Waarom bewonersparticipatie? 3 3. Maatwerk 4 4. Kaders Best

Nadere informatie

Spoorboekje. Beeldvorming. Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer. Oordeelsvorming Besluitvorming

Spoorboekje. Beeldvorming. Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer. Oordeelsvorming Besluitvorming Spoorboekje Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming maart 2014 november 2014 Inleiding De gemeenteraad heeft op 29 oktober 2013 het

Nadere informatie

Oproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen

Oproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen Oproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen Yves Fauvel Onderteken mee en volg het voorbeeld van de Provincie Oost-Vlaanderen #planningkwadraat 2

Nadere informatie

Sturen in het sociale domein

Sturen in het sociale domein Rijnconsult Sturen in het sociale domein Ciska Scheidel Programmamanager Decentralisatie Jeugdzorg/ Nieuw Rotterdams Jeugdstelsel DE DECENTRALISATIES: de context 21 Mijn context 3 De decentralisaties 441

Nadere informatie

Samen met leden beleid maken, we doen toch niets anders? Co-creatie versterkt het draagvlak. Adviezen, tips en regels.

Samen met leden beleid maken, we doen toch niets anders? Co-creatie versterkt het draagvlak. Adviezen, tips en regels. 06 Samen met leden beleid maken, we doen toch niets anders? Co-creatie versterkt het draagvlak. Adviezen, tips en regels. tekst: Erik van co- Laar en Therèse van t Westende-de Bijl 26 vm juni 2013 creatie

Nadere informatie

INHOUD. Aanleiding nieuwe Omgevingswet Doelstelling Omgevingswet Inhoud van de nieuwe wet Planning wetgeving Hoe nu verder.

INHOUD. Aanleiding nieuwe Omgevingswet Doelstelling Omgevingswet Inhoud van de nieuwe wet Planning wetgeving Hoe nu verder. INHOUD Aanleiding nieuwe Omgevingswet Doelstelling Omgevingswet Inhoud van de nieuwe wet Planning wetgeving Hoe nu verder. AANLEIDING OMGEVINGSWET De complexiteit van het huidige stelsel. Het stelsel sluit

Nadere informatie

Premier Rutte: hogere ambitie Europa bij terugdringen van CO2-uitstoot. Regionale Energiestrategie NHN. Katowice 4 december 2018

Premier Rutte: hogere ambitie Europa bij terugdringen van CO2-uitstoot. Regionale Energiestrategie NHN. Katowice 4 december 2018 Premier Rutte: hogere ambitie Europa bij terugdringen van CO2-uitstoot Regionale Energiestrategie NHN Katowice 4 december 2018 Het Klimaatakkoord in wording 49% minder CO2 in 2030 t.o.v. 1990 Zomer 2018

Nadere informatie

BOUWTEAM EN DEELNAME VAN DE TOEKOMSTIGE INWONERS

BOUWTEAM EN DEELNAME VAN DE TOEKOMSTIGE INWONERS 1 In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid! Leefmilieu Brussel BOUWTEAM EN DEELNAME VAN DE TOEKOMSTIGE INWONERS Daniel MIGNOLET Habitat et Participation vzw 1 Doelstellingen van de

Nadere informatie

Burgerparticipatie. 22 mei 2008

Burgerparticipatie. 22 mei 2008 Burgerparticipatie mei 008 Inleiding De gemeente Terneuzen laat meer en meer zien, dat de burger de belangrijkste 'klant' van de gemeente is. De overtuiging wint veld, dat samenwerking met en participatie

Nadere informatie

Handout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog

Handout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog enmanagement Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog Schiedam 11 mei 2017 Hans van Zijst Vooraf Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg bij de gepresenteerde

Nadere informatie

Notitie Werkgroep Burgerparticipatie

Notitie Werkgroep Burgerparticipatie Notitie Werkgroep Burgerparticipatie Aanleiding Op 11 mei 2010 is aan de burgemeester van de gemeente Montferland, het burgerinitiatiefvoorstel van de heren Van Elk en Reumer, inzake burgerparticipatie,

Nadere informatie

Training Energietransitie voor ambtenaren

Training Energietransitie voor ambtenaren Training Energietransitie voor ambtenaren Ambtenaren Fysieke leefomgeving 20 Deelnemers 3 Aantal dagen 995.00 Investering Locatie Voor wie? Ambtenaren De komende jaren gaat de transitie in de gebouwde

Nadere informatie

Regionale cliëntenparticipatie Hoe geeft u dat vorm? Spreker: Marije Nool & Branko Hagen

Regionale cliëntenparticipatie Hoe geeft u dat vorm? Spreker: Marije Nool & Branko Hagen Regionale cliëntenparticipatie Hoe geeft u dat vorm? Spreker: Marije Nool & Branko Hagen Programma 1. Presentatie onderzoek ZINZIZ 2. Ervaringen arbeidsmarktregio Drenthe 3. Interactief onderdeel Onderzoek

Nadere informatie

met de juiste inhoudelijke ondersteuning. Wij leveren vanuit onze Twin-Management Methode deze combinatie van dienstverlening op maat.

met de juiste inhoudelijke ondersteuning. Wij leveren vanuit onze Twin-Management Methode deze combinatie van dienstverlening op maat. Twin-Management Inspirerend en veelzijdig bestuurlijk advies Vanuit de gedachte dat ieder vraagstuk en probleemstelling meer dan één dimensie kent en dat naast inhoud ook het proces doorslaggevend is voor

Nadere informatie

Zo kijkt VVJ naar participatie 1

Zo kijkt VVJ naar participatie 1 Zo kijkt VVJ naar participatie Groeien naar meer participatief besturen Groeien naar, want kun je niet snel snel, en niet in je eentje Participatief besturen : is voor VVJ een voorwaarde voor goed beleid

Nadere informatie

Startbijeenkomst Toekomstbeeld Utrechtseweg Noord. 22 mei 2017

Startbijeenkomst Toekomstbeeld Utrechtseweg Noord. 22 mei 2017 Startbijeenkomst Toekomstbeeld Utrechtseweg Noord 22 mei 2017 Programma Welkom door wethouder Sander Jansen Voorstellen projectgroep door voorzitter Toelichting op de gebiedsvisie Utrechtseweg Noord door

Nadere informatie

STARTNOTITIE TOEKOMSTVISIE BERGEN 2040

STARTNOTITIE TOEKOMSTVISIE BERGEN 2040 STARTNOTITIE TOEKOMSTVISIE BERGEN 2040 Opdrachtgever: Wim Bierman Opdrachtnemer: Tjeerd Bosma Projectleider: Sipke Diepbrink Datum: 12 maart 2012 Versie: 2012.010 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Opdracht...

Nadere informatie

COCREATIE. in straten, wijken, dorpen en gemeenten. #kwadraet

COCREATIE. in straten, wijken, dorpen en gemeenten. #kwadraet COCREATIE in straten, wijken, dorpen en gemeenten #kwadraet C o c r e a t i e p r a k t i j k e n e x p e r t i s e Koen Steuperaert directeur Procesbegeleider koen@kwadraet.be www.kwadraet.be Kwadraet

Nadere informatie

Burgerparticipatie, wie durft?

Burgerparticipatie, wie durft? Burgerparticipatie, wie durft? Participatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid 28 februari 2013 Valere Ceyssens Strategisch adviseur ARCADIS Belgium NV 1 of 22 25 February 2013 2009 ARCADIS AGENDA

Nadere informatie

E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen

E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen 1 E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander Strategie 8 november

Nadere informatie

SROI Quick Scan als basis voor contractinnovatie

SROI Quick Scan als basis voor contractinnovatie SROI Quick Scan als basis voor contractinnovatie Het contracteren van de juiste zorg op de juiste plek Vitaal Thuis is een veldcoalitie: van en voor veldpartijen. Samen zetten we met de Werkgroep Structurele

Nadere informatie

Burgerparticipatie of Overheidsparticipatie?

Burgerparticipatie of Overheidsparticipatie? Burgerparticipatie of Overheidsparticipatie? Berenschot seminar Hoe dienend is uw gemeente? Even voorstellen Marieke Knobbe Openbaar bestuur Participatie Maaike Zunderdorp Procesmanagement Participatie

Nadere informatie

Beïnvloeden van processen Hoe je vanuit de inhoud actief grip krijgt op processen

Beïnvloeden van processen Hoe je vanuit de inhoud actief grip krijgt op processen Beïnvloeden van processen Hoe je vanuit de inhoud actief grip krijgt op processen Aanleiding Procesmanagement is voor medewerkers van Grontmij een steeds belangrijker onderdeel van het werk geworden. Dit

Nadere informatie

18 nov Postreg.nr. Directeur: Tel.nr K. Burger

18 nov Postreg.nr. Directeur: Tel.nr K. Burger Voorstel voor de gemeenteraad Voorstelnummer V.2008-114 Datum: Behandelend F.A. Linthorst ambtenaar 18 nov. 2008 Postreg.nr. Directeur: Tel.nr 0345-636292 K. Burger ONDERWERP: Adviesraad Wet maatschappelijke

Nadere informatie

Plan van aanpak Natuurvisie Gelderland

Plan van aanpak Natuurvisie Gelderland Bijlage bij Statenbrief Plan van aanpak Natuurvisie- zaaknummer 2016-012209 Plan van aanpak Natuurvisie Gelderland 1. Aanleiding In 2012 hebben Provinciale Staten de Beleidsuitwerking Natuur en Landschap

Nadere informatie

Participatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid Specialisatiecursus VSV 28ǀ02ǀ2013. Samenvatting en conclusies

Participatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid Specialisatiecursus VSV 28ǀ02ǀ2013. Samenvatting en conclusies Participatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid Specialisatiecursus VSV 28ǀ02ǀ2013 Samenvatting en conclusies Bart Meert Projectmanager Verkeer en Mobiliteit Imagine the result Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills

elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills (tegenover de Tweede Kamer in Den Haag) elimineer De Burger! When the winds of change are blowing some people are building shelters, while others are building windmills Compactere overheid, sterkere inwoner

Nadere informatie

1 e Ontwerpatelier UWDH - Maasdriel

1 e Ontwerpatelier UWDH - Maasdriel 1 Agenda 2 19.30 uur Inloop met koffie en thee 19.45 uur Kennismaking, doel, spelregels, ontwerpproces 20.00 uur Ontwerpopgave inhoudelijke toelichting 20.20 uur Pauze 20.30 uur Ophalen van issues, belangen

Nadere informatie

Plan van aanpak windmolens Groote Lindt Zwijndrecht

Plan van aanpak windmolens Groote Lindt Zwijndrecht Plan van aanpak windmolens Groote Lindt Zwijndrecht Oktober 2014 Portefeuillehouder: Henk Mirck Ambtenaar: Melanie Morlog Doelstelling De doelstelling om windmolens te plaatsen kent twee aanleidingen:

Nadere informatie

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025 Projectopdracht / Plan van Aanpak Afdeling Beleid, cluster Maatschappij januari 2013 Inhoudsopgave Aanleiding... 3 Doelstelling... 3 Resultaat... 3 Afbakening...

Nadere informatie

Startdocument participatieproces LAB071

Startdocument participatieproces LAB071 Startdocument participatieproces LAB071 Dit startdocument beschrijft het participatieproces in het kader van de Verkenning Leidse Agglomeratie Bereikbaar (LAB071). Het bevat de nadere uitwerking van hoofdstuk

Nadere informatie

Naam project. Participatie- en communicatieplan. Versie concept dd-mm-jjjj

Naam project. Participatie- en communicatieplan. Versie concept dd-mm-jjjj Kerngegevens Hier kan je een uitspraak of overkoepelende tekst over je onderwerp plaatsen, met evt. de naam van degene die de uitspraak heeft gedaan. Maar dat hoeft niet; je kunt deze tekst ook gewoon

Nadere informatie

Scenario workshops. Stakeholder participatie in verschillende onderzoeksfasen

Scenario workshops. Stakeholder participatie in verschillende onderzoeksfasen Scenario workshops Stakeholder participatie in verschillende onderzoeksfasen Kenmerken van de methode > Met de scenariomethode kunnen voor beleid verschillende denkbare toekomsten worden geconstrueerd

Nadere informatie

Belangenverstrengeling Kruip in de huid van de RvT. Juliëtte van Doorn / Tjerk Halbertsma

Belangenverstrengeling Kruip in de huid van de RvT. Juliëtte van Doorn / Tjerk Halbertsma Belangenverstrengeling Kruip in de huid van de RvT Juliëtte van Doorn / Tjerk Halbertsma Integriteit, wat is het? -Filmpje Agenda van raadsvergadering d.d. 19 april 2018 U moet straks een persverklaring

Nadere informatie

BIJLAGE 4 INSTELLINGSBESLUIT NATIONAAL COÖRDINATOR GRONINGEN

BIJLAGE 4 INSTELLINGSBESLUIT NATIONAAL COÖRDINATOR GRONINGEN BIJLAGE 4 INSTELLINGSBESLUIT NATIONAAL COÖRDINATOR GRONINGEN Besluit van de Minister van Economische Zaken van 1 mei 2015, nr. WJZ/15057631, tot instelling van de Nationaal Coördinator Groningen en de

Nadere informatie

Interactief werken gemeente Zeist:

Interactief werken gemeente Zeist: Interactief werken gemeente Zeist: 'Samen doen door interactie' 1. Inleiding Eén van de projecten van Op Weg Naar De Kern ging om het vormgeven van interactieve planvorming. In dat kader hebben we het

Nadere informatie

Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005. Jeugdparticipatie

Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005. Jeugdparticipatie Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005 Jeugdparticipatie Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1 Wat is jeugdparticipatie 4 Hoofdstuk 2 Waarom jeugdparticipatie 6 Hoofdstuk 3 Stappenplan voor

Nadere informatie

BEL Combinatie. De eerste geprivatiseerde gemeente van Nederland

BEL Combinatie. De eerste geprivatiseerde gemeente van Nederland BEL Combinatie De eerste geprivatiseerde gemeente van Nederland BEL Combinatie 3 De eerste geprivatiseerde gemeente van Nederland 5 Opgave Kwaliteitsmeting bestuur Gezamenlijk onderzoek naar kwaliteit

Nadere informatie

Grondstrategie in projecten. Susan Koerselman Actieprogramma Water en Ruimte

Grondstrategie in projecten. Susan Koerselman Actieprogramma Water en Ruimte Grondstrategie in projecten Susan Koerselman Actieprogramma Water en Ruimte Rol eigendomsposities bij wateropgaven Ruimtedruk in Nederland, Sectorale en integrale opgaven, Zonder grond geen opgaven! 29-6-2011

Nadere informatie