Concept. 2/02/18. BEWEEGPROGRAMMA Functionele oefeningen voor thuiswonende kwetsbare ouderen

Transcriptie

1 BEWEEGPROGRAMMA Functionele oefeningen voor thuiswonende kwetsbare ouderen Concept ACTIV- Vlaamse thuiswonende kwetsbare ouderen Home- based program Functioneel geïntegreerd oefenprogramma Fysieke training Combinatie! ADL- training EY STUDIEDAG thuis ü Geen fitnesstoestellen ü Geen zware uitputtingsoefeningen ü Enkel wat er te vinden is in een normaal huis ü En gebaseerd op dagelijkse activiteiten 1

2 Organisatie oefensessies 1) Een student LO/BR start gedurende aantal weken 2 à 3 oef ensessies per week, bij de oudere thuis (of groepje) Begeleiding door docent Arteveldehogeschool 2) In de loop van deze weken komt student in contact met begeleider/mantelzorge r, bij de oudere thuis De student geef t train- the- trainer sessie aan begeleider = pakket ACTIEF@thuis, demo s, uitleg oefenfiches, tips&trics, coaching tips, 3) Na aantal weken training door de student, neemt de begeleider over 1x per week een bewegingsessie bij de oudere thuis. De oudere zelf zal hiernaast nog zelfstandig oefenen (4 blokken van een kwartier per week). Oef ensessies worden vastgelegd op momenten die best passen voor beiden (Zie weekkalender). 4) Om de zoveel tijd evalueer je ACTIEF@thuis met de deelnemer (zie logboek van de oudere). De stagebegeleider van de Arteveldehogeschool zal ook terugkom- momenten organiseren voor jouw organisatie. ACTIEF@thuis door student LO/BR 3 soorten trainingen per week: telkens 45 min; 1x verticale training 1x horizontale training 1x valpreventie 1x verticale training: Doel : bevorderen van verticale verplaatsingen Vb.van zit naar stand (op verschillendeniveaus), iets oprapen, trappen doen, boodschappen optillen, gerief wegzetten in de hoogte, 1x horizontale training: Doel : het vorderen/zich verplaatsen verbeteren Vb. Parcours afleggen met bepaalde 'hindernissen' (slalom, voorwerpen verplaatsen, kleine rotaties, huishoudelijke taken geïntegreerd, ) 1x valpreventie: Doel : voorkomen van vallen, door stabiliteit en balanste trainen. 2

3 : Voorbeelden: Verticale trainingsoefeningen Voorbeelden: Verticale trainingsoefeningen: Uitgangspositie: recht staan Koffietas, bordje, lepel, melk uit de kast nemen en op een plateau zetten. Met deze plateau terug lopen naar e plaats waar alles in de kast moet. Ze zitten op een stoel en 1 deelnemer loopt rond en geeft iedereen een kopje, haalt daarna ook alles weer op. 3

4 Voorbeelden: Verticale trainingsoefeningen: Voorbeelden: Verticale trainingsoefeningen: Uitgangspositie: liggen in bed Liggen in bed: - Komen tot zit - Nemen boek van nachttafel - Gaan weer liggen - Boek van gezicht naar boven brengen door armen te strekken (5x) - Boek met gestrekte armen naar buik brengen en terug naar boven (5x) - Terug komen tot z it - Boek wegleggen - Opstaan uit bed Voorbeelden: Horizontale trainingsoefeningen: Uitgangspositie: Zitten op stoel Tv gids nemen ( ver reiken ) Tv bakje nemen en 5x wijzigen van post, doorgeven achter rug, 5x posten wisselen, en andere kant leggen op de grond. Uitgangspositie: Zitten op stoel - Boek naar gezicht brengen ( open boek ) - Shoulder press met boek ( boven hoofd brengen ) - Boek naar rechts roteren - Boek naar links roteren 4

5 Voorbeelden: Horizontale trainingsoefeningen: Voorbeelden: Horizontale trainingsoefeningen: Uitgangspositie: liggen in bed Opstaan uit bed met alle nodige handelingen: - Wekker afzetten - Boek wegleggen ( op de grond ) - rechtzitten op bed met voeten op de grond - Pilletje nemen/glas nemen ( drinken wat water ) Voorbeelden: Valpreventie: Ga zitten op het voorste gedeelte van de stoel met uw voeten en knieën tegen elkaar Sla een handdoek om de benen heen Zet de voeten en knieën tot op heuphoogte uit elkaar Duw de knieën naar buiten terwijl de voeten plat op de grond blijven staan Tel langzaam tot 5 5

6 Voorbeelden: Valpreventie: 1. Door knieën zakken, een televisiebakje oprapen en terug recht staan 2. Met de voet het zitvlak van de stoel tikken: je staat op 30 cm met je gezicht naar de stoel. Til je been op naar voor tot je voet de stoel tikt. Uitgangspositie: recht staan Met de voet het zitvlak van de stoel tikken: je staat op 30 cm met je rug voor de stoel. Til je been op naar achter tot je voet de stoel tikt. Oefeningen worden geïndividualiseerd door; Trainen aan optimale persoonlijke trainingsprikkel; Trainen aan 80% van 1RM Moeilijkheidsgraad van de oefening steeds aanpassen zodat aan deze 80% van eigen 1RM getraind wordt. De trainingsintensiteit waargenomen door de deelnemer- wordt bepaald op de RPE- schaal; Rate of Perceived Exertion Oefeningen worden geïndividualiseerd door; Trainen aan optimale persoonlijke trainingsprikkel; Bij onze doelgroep trainen aan 80% van 1RM (1RM= max gewicht dat je 1x kan tillen en technisch juist uitgevoerd) Submaximaal werken 60-80% van 1RM à streven naar een intensiteit waarbij 8 tot 12 herhalingen, 3- tal reeksen nagaan wanneer de deelnemer aan 80% van zijn 1RM zit. Ø Moeilijkheidsgraad aanpassen 6

7 Oefeningen worden geïndividualiseerd door; vb. afstand vergroten/verkleinen hoogte vergroten/verkleinen met extra gewicht: waterflesjes met aangepast volume Tempo verhogen/verlagen STU DIEDAG thuis De trainingsintensiteit waargenomen door de deelnemer- wordt bepaald op de RPE- schaal; Rate of Perceived Exertion De begeleider zal regelmatig vragen naar de mate waarin de deelnemer de oefensessie als intens of belastend ervaart. Hoe lastig vond je deze training? Eerder licht of eerder zwaar? Hoe licht of hoe zwaar? Kan je een score aanduiden op de schaal hieronder? Deze vraag wordt gesteld vooraleer de cooldown Start. STU DIEDAG thuis Zwaarte belas ting RPE s chaal 6 Zeer z eer licht 7 8 Zeer licht 9 10 Tamelijk licht Redelijk z waar Zwaar Zeer z waar Zeer z eer z waar 19 Maximaal 20 Procesevaluatie Haalbaarheid programma? Aantrekkelijkheid oefeningen? Gedragsverandering? Motivatie? Intrinsiek? Vol te houden (zelfstandig) op lange termijn? Enz STU DIEDAG ACTIEF@ thuis 7

8 Motivatie om meer te bewegen? Doel: gedragsverandering meer bewegen- zelfstandig kunnen vol houden op langere termijn. Omdat een gedragsverandering nl. meer bewegen in het dagelijkse leven- niet altijd een evidente gewoonteverandering is, willen we ondersteuning bieden bij: het helpen stellen van realistische en motiverende doelen het visualiseren van de vooropgestelde doelen het stappenplan (om deze doelen te kunnen bereiken) het inplannen van de acties die nodig zijn om de doelen te bereiken (zie weekplanner) het vieren van (kleine) successen het evalueren van de groei en de gedragsverandering a.d.h.v. evaluatievragen Motivatie ondersteuning Stappenplan bij de opvolging: 1) Overloop de tabel, en bekijk wat de deelnemer heeft aangeduid: zelfstandig blok gedaan/niet gedaan: omcirkeld door de oudere? 2) Erken de inspanningen die de oudere deed. 3) Vraag HOE heeft de deelnemer het voor elkaar gekregen heeft om deze sessies zelfstandig te doen? 4) Ga in op de evaluatie a.d.h.v. en de opmerkingen 5) Stel je de nodige zaken bij, vb. Timing (valt het oefenmoment op een goed moment tijdens de dag?) Volgorde van de blokken: weekkalender aanpassen (met velcro kan de planning verschoven worden). Motivatie ondersteuning; vb. Ø Logboek met motivatiegesprek Ø Motivatiekaarten Ø Weekplanner Ø Evaluatie gesprekken 8

9 9