planten voor planten en plantengemeenschappen

Transcriptie

1

2 Formele beoordeling van risico s s van planten voor planten en plantengemeenschappen Johan van Valkenburg en Ton Rotteveel Plantenziektenkundige Dienst Wageningen g 11 december 2008

3 Inhoud Internationale kaders Nationale kaders Pest Risk Assessment (PRA) Voorbeelden van activiteiten 11 december

4 Internationale kaders IPPC WTO - SPS International Plant Protection Convention World Trade Organisation EU: European Union EFSA: European Food Safety Authority in Parma EPPO: European and Mediterranean Plant Protection Organisation Panel on invasive species CBD: Convention on Biological Diversity Bilateraal 11 december

5 CBD (Convention on Biological Diversity) Overeenkomst IPPC & CBD IPPC neemt invasieve i planten mee als ze een bedreiging zijn voor planten of plantaardige producten ISPM 11 Pest Risk Analysis for Quarantaine Pests (o.a. risico voor natuur) IPPC is de juridisch/technische basis voor formele regelgeving 11 december

6 Internationale kaders: kernpunten IPPC verlangt dat elk land een National Plant Protection Organization i heeft. Dat is voor ons land de Plantenziektenkundige Dienst EFSA is hét adviserend orgaan voor de EU Cie, maar exotenbeoordeling is nieuw EPPO is een niet-politiek, technisch wetenschappelijk overkoepelend orgaan van Plantenziektenkundige diensten in de Europese en Meditrerrane regio: 50 landen zijn lid 11 december

7 Nationale kaders Plantenziektenwet Flora en Fauna wet Ministerie van LNV; Directies Natuur en Landbouw Team Invasieve Exoten Eventueel andere ministeries (Ambrosia) PD kan juridische maatregelen nemen als een organisme Q-waardig wordt geacht. Nog geen beleidslijn voor ingrijpen PD m.b.t. invasieve planten 11 december

8 Flora en Fauna wet Hydrocotyle ranunculoides (Grote waternavel) 11 december

9 Pest Risk Analysis (PRA) Bij nieuw te reguleren organismen wordt een PRA verlangd. Maken Afstemmen Vaststellen Gebruiken 11 december

10 PRA maken Plantenziektenkundige Dienst. Volgens format ISPM 11 en EPPO Initiation Assessment Management 11 december

11 PRA conclusies Risk assessment Wat is het risico van binnenkomst, vestiging & verspreiding? Wat is de impact bij vestiging? Ecologisch Economisch Risk management Wat zijn de mogelijke opties (preventie, uitroeiing, beheersing)? Is het risico acceptabel? Is de soort Q waardig? Na afronding van een PRA organiseert de PD een sectorconsultatie bestaande uit mensen uit bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties 11 december

12 PRA varianten Nationaal Besluit tot handelen ligt bij het ministerie i i LNV Als EPPO PRA maakt EPPO panel on invasive species EPPO working party EPPO landen consultatie EU -> kan gebruik maken van een PRA lidstaat of EPPO Cie -> kan EFSA advies vragen 11 december

13 PRA gebruiken Standing Committee on Plant Health: Accepteren conclusie: Quarantaine, of niet Cie neemt een besluit Lidstaten geven uitvoer aan besluit bijv.: Niets doen Importeisen, survey Bij aanwezigheid: eliminatie, monitoring 11 december

14 Quickscan Onderbouwing snelle maatregel ter bescherming van groene ruimte en landbouw Vooruitlopen op PRA en definitieve beslissing (zowel nationaal als EU) In principe tijdelijk 11 december

15 Quickscan Invasieve waterplanten Gekweekte soort = schadelijke soort Meeliftende planten (bijv. blaasjeskruid, eendenkroos) Bescherming biodiversiteit, groene ruimte Economisch en ecologisch belang waterbeheerder Maatregel beperkingen voor teler/importeur 11 december

16 Quickscan Identificatie Kennis over schade Ecologie Epidemiologie Resultaat: ADVIES 11 december

17 Naast EU maatregel ook nationale maatregelen mogelijk Regelgeving Afspraken Convenant Gedragscode Voorlichting 11 december

18 Signalering i door werkgroep Exoten Ludwigia peploides (Kleine waterteunisbloem) Quickscan lag al klaar binnen kader onderzoek potentieel invasieve waterplanten Bevestiging ter plaatse van 1e vondst voor NL door PD 11 december

19 Vervolgacties Afstemming Directie Natuur In overleg met terreineigenaar opties voor verwijdering bespreken Verwijdering planten Controle op effect verwijdering in volgend groeiseizoen 11 december

20 Bijvangst bij sortimentsverkenning Landoltia punctata (eendenkroos soort) Gevonden bij onderzoek naar Hydrocotyle Bevestiging identiteit 1e vondst voor NL door PD 11 december

21 Vervolgacties Vervolgbezoeken aan bedrijven en dierenwinkels Conclusie: Zit vrijwel overal Handelingsperspectief ontbreekt Effect vergelijkbaar met reeds aanwezig kroos Géén actie 11 december

22 Convenant Invasieve Waterplanten Overeenkomst met belanghebbenden Basis: Quickscan Concept PRA PRA NB: EU heeft nog ggéén officiële quarantainestatus aan een waterplant vastgesteld EU werkt momenteel aan: EU Strategy on Invasive Species -> Basis voor toekomstige aanpak invasieve planten 11 december

23 Activiteiten PD ter ondersteuning Convenant Waterplanten Standplaatsonderzoek Cabomba Moleculair onderzoek identificatie Hydrocotyle Moleculair onderzoek identificatie Myriophyllum 11 december

24 Activiteiten PD ter ondersteuning Convenant Waterplanten Voorlichting Waterschappen Voorlichting consumenten Monitoring voorkomen invasieve soorten Kop van Overijssel en Biesbosch 11 december

25 Convenant Ambrosia in vogelvoer Overeenkomst met belanghebbenden Basis: Quickscan Concept PRA 11 december

26 Activiteiten PD ter ondersteuning Convenant Ambrosia Onderzoek besmetting basiszaden vogelvoer Onderzoek besmetting strooivoer Kiemingsonderzoek Onderzoek vestigingsmogelijkheden Ambrosia 11 december

27 Activiteiten PD ter ondersteuning Convenant Ambrosia Voorlichting consumenten Herkenning Hoe te handelen bij vondst 11 december