Een kraamvrouw verzorgen in de kraamperiode

Transcriptie

1 Opdrachtformulier Een kraamvrouw verzorgen in de kraamperiode Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. Beantwoord de volgende vragen: a Wanneer wordt in de thuissituatie de bloeddruk gemeten bij de kraamvrouw? b Omschrijf wat er bedoeld wordt met fundusstand. c Wanneer moet je direct de verloskundige waarschuwen als je de fundusstand controleert? Wat kan er dan aan de hand zijn? d Je observeert regelmatig de lochia bij de kraamvrouw: - waar let je op als je de lochia observeert? - wat is normaal en wanneer waarschuw je de verloskundige? e Waar let je op als je de perineumwond observeert? Wat is normaal en wanneer waarschuw je de verloskundige? f Welke problemen kunnen ontstaan in het uitscheidingspatroon bij de kraamvrouw? g Welke instructies kun je de kraamvrouw geven over de hygiëne bij het verwisselen van kraam- of maandverband? h Wat kun je afmeten aan de huidskleur van de kraamvrouw? Licht je antwoord toe. i Wat is een postpartumdepressie? Wat zijn hiervan de verschijnselen? j Wat is het belangrijkste aandachtspunt als je een kraamvrouw begeleidt bij het douchen? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Noordhoff Uitgevers bv 1 _Kraamvrouw_kraamperiode_O.indd 1 //1 : PM

2 _Kraamvrouw_kraamperiode_O.indd //1 : PM

3 Handelingsformulier Een kraamvrouw verzorgen in de kraamperiode Naam student: Datum: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. naam observator: Beoordeling: De student: Goed Fout 1 Informeert: Ga na in het dossier: - hoe de toestand van de kraamvrouw is; - met welke bijzonderheden je rekening moet houden; - welke afspraken staan beschreven over de frequentie en soort observaties. Informeer de kraamvrouw welke zorg je gaat bieden en op welke wijze; Ga na wat de kraamvrouw zelf wil en kan doen tijdens de zorg. Bespreek de vorm van begeleiding tijdens de verzorging; Vraag naar wensen en gewoonten, zoals het tijdstip, kleding en de temperatuur van het waswater. Zet alle benodigdheden klaar: Voor het observeren van de kraamvrouw: - kladpapiertje en pen; - polsteller of horloge; - thermometer; - eventueel bloeddrukmeter; - handschoenen; - maand- of kraamverband; - wegwerpzakje; - badhanddoek of celstofmatje; - eventueel een po; - spoelflesje met spoelvloeistof. Voor de persoonlijke verzorging: - handschoenen en overschort; - washandjes en badhanddoeken (of badhanddoeken en een celstofmatje): - eventueel waskommen; - spoelflesje met spoelvloeistof; - eventueel een po; - kraam- of maandverband; - wegwerpzakjes; - toiletartikelen; - een kruk of stoel bij het douchen; Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_H.indd //1 : PM

4 katoenen ondergoed en voedingsbeha; - prettig draagbare kleding. Voor de uitscheiding: - handschoenen en overschort; - eventueel een po; - maand- of kraamverband; - wegwerpzakje; - spoelflesje met spoelvloeistof; - toiletpapier; - celstofmatje of badhanddoek. Voert handeling uit: Draag zorg voor de omgeving en veiligheid; Observeren van de kraamvrouw Observeer de vitale functies: - vraag de kraamvrouw te gaan liggen; - meet polsslag en ademhaling en noteer de waarden; - vraag de kraamvrouw haar lichaamstemperatuur te meten of meet deze zelf. Noteer de gemeten waarde; - meet zo nodig de bloeddruk en noteer de waarde; - waarschuw de verloskundige bij afwijkende waarden. Observeer de fundusstand: - vraag de kraamvrouw op haar rug te gaan liggen en haar benen te strekken; - vraag haar de bovenkleding omhoog te doen; de onderbroek iets naar beneden; - masseer je handen warm voordat je de controle uitvoert; - leg je hand plat op de buik onder de navel. Ondersteun bij een kraamvrouw die een keizersnede heeft ondergaan met de andere hand de wond; - oefen met je hand lichte druk uit op de buik en beweeg naar het schaambeen totdat je de fundus als een harde bal voelt; - leg je vingers tegen elkaar aan vanaf de rand van de voelbare bal tot aan de navel; beoordeel hoeveel vingers dat zijn; - noteer de fundusstand. Waarschuw direct de verloskundige wanneer de rand van de fundus boven de navel voelbaar is!; - noteer de fundusstand en informeer de kraamvrouw; - vertel de kraamvrouw dat ze zich weer aan kan kleden. Observeer de lochia en de perineumwond: - trek handschoenen en overschort aan; - leg een celstofmatje of badhanddoek onder de stuit van de kraamvrouw; - vraag de kraamvrouw haar onderbroek te verwijderen; - pak het kraam- of maandverband aan de onderkant vast; - observeer de hoeveelheid lochia; - observeer kleur, geur en samenstelling van de lochia; - waarschuw de verloskundige bij afwijkende observaties; - vouw het kraam- of maandverband dubbel en doe dit in het wegwerpzakje; - help de kraamvrouw op de po en spoel de genitaliën; - observeer de perineumwond; - waarschuw de verloskundige bij afwijkende observaties; Goed Fout Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_H.indd //1 : PM

5 verwijder de po en breng een schoon kraam- of maandverband aan. Instrueer de kraamvrouw over hoe om te gaan met de hygiëne; - vraag de kraamvrouw haar onderbroek aan te trekken; - trek handschoenen en overschort uit; - was je handen volgens de WIP-procedure. Observeer het algemene welbevinden van de kraamvrouw vraag dagelijks naar bijzonderheden omtrent urineren en defeceren; noteer bevindingen en meld afwijkingen aan de verloskundige; observeer de huidskleur van de kraamvrouw; observeer stemming, gedrag en activiteitenpatroon van de kraamvrouw. Vraag haar regelmatig hoe zij zich voelt; waarschuw de verloskundige bij verschijnselen die duiden op een postpartumdepressie. Verzorgen van de kraamvrouw Hulp bieden bij de wasbeurt op bed: - observeer de vitale functies en het algemene welbevinden; - was je handen volgens de WIP-procedure; trek handschoenen en overschort aan; - help de kraamvrouw zo nodig met het uittrekken van haar bovenkleding; - was eerst de borsten zonder zeep, controleer de tepels op beschadigingen en maak deze deppend droog. - wrijf niet te hard; laat de borsten verder aan de lucht drogen; - was het gezicht en de rest van het bovenlichaam; - observeer de fundusstand; - help de kraamvrouw met het aantrekken van een schone beha en haar bovenkleding. Leg bij lekkende borsten zoogkompressen in de beha; - neem schoon water, een schoon washandje en handdoek; - leg een celstofmatje of handdoek onder de stuit; - help de kraamvrouw met het uittrekken van haar onderkleding; - verwijder het kraam- of maandverband. Observeer de lochia; - help de kraamvrouw op de po en spoel de genitaliën; - was de onderbuik, schaamheuvel en liezen (zonder de genitaliën aan te raken) en droog deze deppend af met een schone handdoek; - observeer de perineumwond; - was de stuit vanaf de anus naar de bilnaad en droog deze af; - breng schoon kraam- of maandverband aan en help de kraamvrouw zo nodig met het aantrekken van ondergoed; - dek de kraamvrouw van boven toe; - neem schoon water en washandje en gebruik de handdoek van het bovenlichaam; - was voeten en benen van de kraamvrouw; - help de kraamvrouw zo nodig met het aankleden; - trek handschoenen en overschort uit; - help de kraamvrouw eventueel met haar uiterlijke verzorging. Hulp bieden bij het douchen. Zie Hulp bieden bij de wasbeurt op bed. Extra aandachtspunten: - verricht eerst de noodzakelijke observaties; - check of de kraamvrouw zich goed genoeg voelt om te douchen; - laat de kraamvrouw eventueel op een stoel of kruk zitten tijdens het douchen; - blijf in de buurt van de kraamvrouw, als zij geen hulp nodig heeft; Hulp bieden bij de uitscheiding: - bescherm het bed met een handdoek of celstofmatje; - help de kraamvrouw haar ondergoed naar beneden te trekken; Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_H.indd //1 : PM

6 verwijder en observeer het kraam- of maandverband; - help de kraamvrouw op de po; - spoel de genitaliën en geef zo nodig instructies; - verwijder de po en laat haar op de zij draaien; - maak haar stuit schoon met toiletpapier of een nat washandje; - breng kraam- of maandverband aan; - help de kraamvrouw met het aantrekken van (schoon) ondergoed; - vraag de kraamvrouw haar handen te wassen; - help haar in een comfortabele houding; - observeer de uitscheidingsproducten; - trek handschoenen en overschort uit. Past juiste nazorg toe: Evalueer de zorg met de kraamvrouw; Geef adviezen over het uitbreiden van de zelfzorg; Ruim alles op en maak schoon: - doe gebruikte kleding, washandjes en handdoeken in de wasmand. Zet besmet wasgoed in spoelwater; - gooi vieze celstofmatjes, wegwerpzakjes en verpakkingen weg; - maak materialen die met bloed in aanraking zijn geweest huishoudelijk schoon en desinfecteer ze; - maak badkamer en bedtafeltje schoon. Desinfecteer zo nodig betreffende onderdelen; Draag zorg voor de omgeving en veiligheid; Rapporteert de bevindingen: Noteer observatiegegevens en vitale functies op de temperatuurlijst; Noteer eventuele bijzonderheden in het dossier; Stel eventueel het zorgplan bij. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Goed Fout Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_H.indd //1 : PM

7 Toetsformulier Een kraamvrouw verzorgen in de kraamperiode Naam student: Datum: Naam beoordelaar: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je gaat een kraamvrouw in de kraamperiode verzorgen. Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt relevante gegevens uit het dossier. Informeert de kraamvrouw over de zorg die je gaat bieden. Bespreekt de mate van zelfzorg en de vorm van begeleiding. Vraagt naar wensen en gewoonten. Zet alle benodigdheden klaar: voor observatie van de kraamvrouw, voor de persoonlijke verzorging en uitscheiding. Uitvoering V O B S Draagt zorg voor de omgeving en veiligheid. Controleert de vitale functies volgens protocol. Controleert de fundusstand volgens protocol. Observeert de lochia en perineumwond. Observeert het algemeen welbevinden van de kraamvrouw volgens protocol. Noteert de waarden, observaties en bevindingen; waarschuwt zo nodig de verloskundige. Ondersteunt de kraamvrouw bij de wasbeurt op bed volgens protocol. Aandachtspunten: - controleert vitale functies en fundusstand. Observeert de lochia, perineumwond en het algemene welbevinden; - wast de handen volgens de WIP-procedure en trekt handschoenen en overschort aan; - ondersteunt de kraamvrouw bij het wassen en aankleden; - verzorgt de borsten volgens protocol; - neemt schoon water, schoon washandje en handdoek volgens protocol; - spoelt de genitaliën volgens protocol; - neemt hygiënische maatregelen in acht bij het verwisselen van kraam- of maandverband. Geeft hierover zo nodig instructies aan de kraamvrouw. Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_T.indd //1 : PM

8 Ondersteunt de kraamvrouw bij het douchen volgens protocol. Houdt hierbij rekening met de betreffende aandachtspunten. 1 Biedt hulp bij de uitscheiding volgens protocol. V O B S Nazorg V O B S Evalueert de zorg met de kraamvrouw. 1 Geeft adviezen over het uitbreiden van de zelfzorg. 1 Ruimt alles op en maakt schoon volgens protocol. 1 Draagt zorg voor de omgeving en veiligheid. 1 Noteert observatiegegevens en vitale functies op de temperatuurlijst. 0 Noteert eventuele bijzonderheden in het dossier. 1 Stelt eventueel het zorgplan bij. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Noordhoff Uitgevers bv _Kraamvrouw_kraamperiode_T.indd //1 : PM