Aantekening Geschiedenis Industrialisering

Transcriptie

1 Aantekening Geschiedenis Industrialisering Aantekening door een scholier 898 woorden 16 maart ,7 9 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks James watt: Deed in 1784 een belangrijke uitvinding. Hij verbeterde de stoommachine, zodat deze ook andere machines kon aandrijven Industriële samenleving, revolutie: Verandering in de manier van produceren: van kleinschalige handmatige productie naar grootschalige machinale productie in fabrieken Waarom lag NL met industrialisering achterop Europa: 1. Ze geen risico te lopen om geld kwijt te raken met investeren 2. Er waren in NL weinig natuurlijke grondstoffen 3. Slechte infrastructuur belemmerde de industrialisatie 4. Hoge invoerrechten 5. Protectionisme Werkloosheid plateland: Werkloosheid door de komst van machine Werk en leefomstandigheden: Arbeidsomstandigheden Slechte hygiëne Saai werk Snel ontslagen Zwaar werk Laag loon Lange dagen Slechte belichting Niks te zeggen Gevaarlijk werk Kinderarbeid Weinig/geen pauze Geen sociale wetten Pagina 1 van 5

2 Leefomstandigheden Slechte hygiëne Slechte voeding Slechte huizen 1 kamer woningen Vies Vermoeidheid Slechte lucht Hoge baby sterfte Kinderwet: Het kinderwetje van Van Houten werd in 1874 de eerste sociale wet In deze wet stond dat kinderen tot twaalf jaar niet in fabrieken mochten werken Sociale wetten voorbeelden: 1 kinderwetje van Van houten 2 leerplicht wet 3 woningwet Zware industrie: De zware industrie levert de grondstoffen en de materialen voor alle andere vormen van industrie De drie taken 1 staalindustrie (koninklijke hoogovens) 2 mijnbouw (steenkolenmijn zuid-limburg 1899) 3 petrochemie (koninklijke olie) (shell) Fokker, Philips, De Arend: Antony Fokker: vestigde een vliegtuigfabriek Anton Philips: ondernemer, maakte van de lampenfabriek van zijn vader en oom een multinational. Hij was goed voor zijn personeel. Hij liet een woonwijk voor werknemers van Philips bouwen in Eindhoven:Philipsdorp. Woning met tuintje in wijk voorzieningen zoals sportvereniging, theater, badhuis, muziekschool De Arend: de eerste (tweede) Nederlandse stoom locomotief. Die trok samen met de Snelheid de eerste trein tussen Haarlem en Amsterdam Nederland na de Tweede Wereldoorlog: Naoorlogse periode is wederopbouw Wat opbouwen: Wegen Bruggen Spoor Etc. Pagina 2 van 5

3 Herstelling door: 1. Marshallplanhulp (Marshallhulp) 2. Geleide loonpolitiek 3. Europese samenwerking 4. Industrialisatie (schaalvergroting en automatisering) VS stelt wel eisen: 1. Het moet met rente terug betaald worden 2. Nederland moet zich terug trekken uit Indië 3. Europese landen moeten gaan samenwerken Toch kan Nederland veel lenen Mammoetwet: Wet uit 1968 die het onderwijs vernieuwde. Waardoor leerlingen langer konden doorleren Er ontstonden 1. Mavo 2. Havo 3. Vwo Bovendien kwamen er studiebeurzen Jeugdbewegingen: Jongeren werden een aparte groep met een eigen jongerencultuur dat kwam door: 1. Langer naar school 2. Hogere opleiding dan ouders 3. In contact met andere mensen en ideeën 4. Jongeren brachten meer tijd met elkaar door 5. Ouders minder controle op kinderen 6. Meer geld door stijging welvaart 7. Jongeren hoefden hun loon niet meer af te staan aan hun ouders 8. Kregen zakgeld 9. Gaven geld uit aan een brommer of aan kleding 10. Onderscheiden zich door kleding, kapsel, muziek en manier van omgaan Verzuiling: Verdeling van de Nederlandse samenleving in vier groepen (zuilen): 1. Liberalen 2. Socialisten 3. Katholieken Pagina 3 van 5

4 4. Protestanten Tussen de groepen was nauwelijks contact, iedere groep had zijn eigen Kranten, politieke partijen, jeugdclubs en dergelijke. Taboe: Iets waarvan mensen vinden dat je het niet mag doen, of dat je er niet over mag praten Homoseksualiteit was een taboe: het mocht niet en je praatte er niet over. De meeste homo s hielden het geheim en veel trouwden met iemand van het andere geslacht. Seksuele moraal: Geheel aan opgeschreven, uitgesproken en niet-uitgesproken (= taboe`s) opvattingen die het seksuele gedrag van een bepaalde groep bepalen. 1. Werd tot de jaren 60 vrijwel niet over gesproken 2. Kinderen kregen geen uitleg over seks 3. Seks voordat je getrouwd was hoorde niet 4. Vooral katholieken en protestanten vonden dat seks niet voor huwelijk hoorden 5. Seks alleen voor kinderen krijgen 6. Moeilijk om aan voorbehoedsmiddelen te komen 7. Jongens en meisjes moesten zedelijk met elkaar omgaan Vrouwen bewegingen: Vrouwen kwamen op voor de rechten van vrouwen. In 1919 belangrijkste doel van deze vrouwenbeweging bereikt:vrouwen kregen kiesrecht. Door komst van wasmachine, stofzuiger, kostte het huishouden veel minder tijd en door de pil de mogelijkheid om minder kinderen te krijgen Ze vonden dat als een vrouw ongewenst zwanger was, moest zij het recht krijgen om abortus te laten plegen ze gingen de straten op met blote buiken waar baas in eigen buik op stond Loonexplosie: Stijging van de lonen In de jaren 60 vond een loongolf plaats waarbij de lonen wel met tien procent stegen. Ludieke acties: Actie waarbij met veel humor aandacht wordt gevraagd voor een bepaald onderwerp Bijvoorbeeld het wittefietsenplan overal in de stad kon je een witte fiets lenen, gebruiken en weer ergens anders neerzetten iemand anders kon hem dan weer gebruiken hierdoor zou het aantal auto s in de stad afnemen en daarmee ook de luchtvervuiling Amerikanisering: Pagina 4 van 5

5 De toenemende invloed van de Amerikaanse cultuur op de Nederlandse samenleving zoals: 1. Spijkerbroeken 2. Supermarkten 3. Mensen kochten veel spullen die ze niet echt nodig hadden 4. Televisie 5. Films uit Hollywood 6. Bioscopen zorgde ervoor dat Amerikaanse filmsterren idolen werden van met name jongeren Massamedium: Communicatiemiddel, zoals een radio of televisie, dat een grote groep mensen bereikt Vanaf de tweede helft van de jaren 60 werd de televisie een echt massamedium Ontkerkeling: 1. Komst vd auto, mensen gaan reizen, komen zo in aanraking met andere culturen, gedachtes, geloven 2. Komst vd tv, ze zien dat andere zuilen, culturen niet zo slecht zijn. Bovendien vermaak. 3. Meer vrije tijd, mensen gaan liever een dagje weg op zondag dan naar de kerk 4. Kerk als financiële hulp valt weg, overheid neemt het over 5. Mensen gaan naar de stad verhuizen of werken daar, stadslucht maakt vrij, minder invloed vd kerk Pagina 5 van 5