INFOKAART PSYCHOSOCIALE PROBLEMATIEK JONGEREN
|
|
- Ruben Smets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 INFOKAART PSYCHOSOCIALE PROBLEMATIEK JONGEREN Inleiding Psychosociale problemen komen in toenemende mate voor bij jongeren en kunnen leiden tot ernstige beperkingen in het dagelijks functioneren. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat psychosociale problematiek van jongeren niet altijd van voorbijgaande aard is, zoals vroeger wel gedacht werd. Tijdig signaleren van en ingrijpen bij psychosociale problemen is daarom essentieel. Het kan nodig blijken om ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun kind of kinderen te beschermen tegen ouders die niet in staat blijken een goed nest te bieden (huiselijk geweld). GGD en hebben een belangrijke rol bij het opsporen en signaleren van deze problemen. Deze taak is wettelijk vastgelegd. In deze infokaart komt de screening van psychosociale problemen bij 0-5 jarigen, bij 6-11 jarigen en bij jarigen door de jeugdgezondheidszorg aan bod. De gegevens in deze sheet hebben betrekking op gemeenten in Noord-Limburg. Ze zijn verzameld in de periode In Midden-Limburg worden vanaf januari 2005 ook dit soort gegevens verzameld die te zijner tijd ook zullen worden verwerkt in deze infokaart. Screening 5 jarigen In bijlage 1 wordt een korte beschrijving gegeven van de meest voorkomende psychosociale problemen bij kleuters. Sommige problemen zijn van voorbijgaande aard, andere zijn blijvend. Bij het preventief gezondheidsonderzoek (PGO) van kleuters ontvangen ouders een landelijk ontwikkelde lijst met vragen over gedragsproblemen, ontwikkelingsproblemen en emotionele problemen van het kind. Ouders geven bij de vragen aan in hoeverre het gedrag van hun kind hen tot zorgen stemt. Tijdens het PGO bespreekt de jeugdarts deze zorgen met de ouders. De vragenlijst wordt gebruikt als een leidraad bij het gesprek. Tabel 1 geeft een overzicht van de antwoorden van ouders in Noord-Limburg voor zover ouders zich zorgen maken. Ouders maken zich vooral zorgen over het zelfvertrouwen en het dwarse en koppige gedrag van hun kind: 21% maakt zich een beetje zorgen en 1% maakt zich hierover. Uit de cijfers in de tabel kan worden afgeleid dat 78% van de ouders zich hierover geen zorgen maakt. Van alle ouders maakt 19% zich zorgen over koppig of dwars gedrag van het kind. Acties van de jeugdarts Na het onderzoek inventariseert de arts op basis van de vragenlijst welke onderwerpen aandacht vragen. Tevens geeft de arts aan welke acties hij/zij zal ondernemen naar aanleiding van het gesprek met de ouders. In het algemeen valt op dat ouders zich meer zorgen maken dan artsen. Een belangrijke functie van het PGO is het verstrekken van informatie over wat normaal is in de betreffende ontwikkelingsfase van het kind. Tabel 2 geeft een overzicht van deze acties. In 18% van de gevallen stelt de arts de ouder gerust, 39% van de ouders krijgt een gericht advies en bij 14% wordt voorgesteld dat de ouder contact opneemt met de leerkracht om zaken nader te bespreken. Bij 7% van de kinderen vinden één of meer vervolggesprekken plaats met een of beide ouders. Van de onderzochte kinderen wordt 9% verwezen naar elders zoals opvoedingsondersteuning, logopedie, etc. Doorverwijzen naar instellingen voor geestelijke gezondheidszorg gebeurt incidenteel. Screening 8-jarigen In bijlage 1 wordt een korte beschrijving gegeven van de meest voorkomende psychosociale problemen bij 6-11 jarigen. Sommige problemen zijn van voorbijgaande aard, anderen zijn blijvend. De ouders van de 8-jarigen ontvangen een vragenlijst over het psychosociaal welbevinden van hun kind. De vragenlijst bestaat uit 10 vragen over gedragsproblemen, ontwikkelings-problemen en emotionele problemen van het kind. Ouders geven bij de vragen aan in hoeverre het gedrag van hun kind hen tot zorgen stemt. Tabel 3 geeft een overzicht van antwoorden van de ouders in Noord- Limburg in het schooljaar Van alle ouders maakt 23% zich zorgen over het gebrek aan zelfvertrouwen van hun kind. 20% maakt zich zorgen over hoe het met het kind op school gaat. 18% heeft zorgen over het koppige of dwarse gedrag van het kind. 6% van de ouders vraagt een gesprek aan met een jeugdarts. Acties van de jeugdarts Aangezien er geen preventief gezondheidsonderzoek plaatsvindt bij deze leeftijdsgroep, heeft er alleen een gesprek plaats met de ouder als deze op het formulier aangeeft behoefte te hebben aan zo n gesprek. Tijdens deze gesprekken komen de vragen van ouders over hun kind op lichamelijk en psychosociaal gebied aan bod. De jeugdarts geeft informatie, verstrekt adviezen en verwijst zonodig door. 1
2 Screening jarigen In bijlage 1 wordt een korte beschrijving gegeven van de meest voorkomende psychosociale problemen bij jarigen. Algemeen geldt dat hoe ouder de jongere is, hoe vaker de problemen los van de ouders of het gezin optreden. Bij deze leeftijdsgroep zijn de ouders niet meer betrokken bij het invullen van de vragenlijst maar vullen de leerlingen zelfstandig de vragenlijst in. Alle leerlingen in klas 3 van het voortgezet onderwijs ontvangen deze vragenlijst die bestaat uit 3 onderdelen: vragen over hoe de leerling zichzelf en zijn/haar omgeving ervaart; over lichamelijke klachten en over gedrag en eigenschappen van de leerling. In tabel 5 is een overzicht opgenomen van de vragen en de antwoorden in het signaleringsinstrument. Doel van de screening is om problemen vroegtijdig te signaleren zodat tijdig begeleiding wordt ingezet. Acties van de jeugdarts Leerlingen met een score boven een bepaalde waarde worden door de jeugdarts uitgenodigd voor een gesprek tenzij de leerling op het formulier aangeeft een gesprek niet op prijs te stellen. Daarnaast kunnen leerlingen aangeven een gesprek te willen ongeacht de uitkomsten van de vragenlijst. Bij 493 leerlingen (19%) was er een indicatie voor psychosociale problematiek (tabel 6). Van deze groep stelden 78 leerlingen (3%) een gesprek op prijs. De overige 415 leerlingen gaven aan geen gesprek te willen of vulden bij deze vraag niets in. Daarnaast waren er 67 leerlingen (3%) die volgens de score op de vragenlijst geen indicatie hadden voor psychosociale problematiek maar die toch aangaven een gesprek met de jeugdarts of sociaal verpleegkundige op prijs te stellen (tabel 7). Onder de leerlingen met een indicatie voor psychosociale problematiek was de behoefte aan een gesprek 5x zo hoog als onder leerlingen zonder indicatie. In de gesprekken komen de vragen van de leerling op lichamelijk en psychosociaal gebied aan bod. De jeugdarts geeft informatie, verstrekt adviezen en verwijst zonodig door naar andere instanties. Vergelijkingen met elders Het verzamelen van gegevens over psychosociale problematiek is recent gestart. Er zijn daarom geen gegevens beschikbaar uit het verleden. Wel zijn gegevens beschikbaar van andere regio s in Nederland. De aard en de hoeveelheid van de gevonden problematiek wijkt niet af van wat elders in het land wordt aangetroffen. Overige preventieve activiteiten In het voorafgaande werd beschreven hoe de Jeugdgezondheidszorg vorm geeft aan het vroegtijdig opsporen van psychosociale problematiek. Dit draagt bij om escalatie van problemen op latere leeftijd met gevolgen voor functioneren in onderwijs, werk en relaties te voorkomen. In dit verband willen we ook melding maken van enkele andere activiteiten die direct aansluiten op het vroegtijdig signaleren. Deze 2 activiteiten worden veelal in samenwerking met ketenpartners uitgevoerd. 1. Het pedagogisch spreekuur voor ouders van 0-13 jarigen, waar ouders ook kortdurende hulp kan worden geboden. Bij zwaardere problematiek worden ouders gericht verwezen. 2. Het open spreekuur voor jongeren in het voortgezet onderwijs. 3. De training sociale vaardigheden (Plezier Op School) voor leerlingen in de bovenbouw van de basisschool die er op is gericht dat leerlingen met plezier en zelfvertrouwen naar het voortgezet onderwijs gaan. 4. Deelname van de GGD aan zorgnetwerken die gericht zijn op zorgleerlingen met bijvoorbeeld sociaal-emotionele problemen, leerlingen die frequent verzuimen en leerlingen die knel zitten in de thuissituatie. 5. Schoolgezondheidsbeleid: scholen o.a. stimuleren aandacht te geven aan voorwaarden voor een gezonde sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen. Zelfredzaamheid, weerbaarheid en respectvol omgaan met elkaar zijn daarin sleutelbegrippen. Ook het pesten, een mogelijke bron van psychosociale problemen, komt daarin aan de orde. Lokaal gezondheidsbeleid gemeenten Veel gemeenten hebben inmiddels een nota lokaal gezondheidsbeleid ontwikkeld en vastgesteld; nu wordt de uitvoering ter hand genomen. Voor wat betreft de psychosociale problematiek wordt de link gelegd met de (integrale) jeugdgezondheidszorg van 0-19 jarigen, waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Vroegtijdig signaleren en maatregelen stimuleren voor aanpak van psychosociale problemen maken daarvan deel uit. Gemeenten kunnen daarvoor o.a. terugvallen op de GGD en Thuiszorg/Groene Kruis als het opvoedingsondersteuning, zorgnetwerken en trainingen sociale weerbaarheid betreft. Verder kan de gemeente stimuleren dat scholen in hun schoolgezondheidsbeleid aandacht hebben voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Bronnen FC Verhulst FC, et al. De prevalentie van psychiatrische stoornissen bij Nederlandse adolescenten. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 1997; 141: RIVM. Psychische problematiek bij jongeren. Nationaal Kompas Volksgezondheid RIVM, Bilthoven 2003 Colofon GGD Noord- en Midden-Limburg Contactpersoon: drs. Hans Spee,epidemioloog Postbus 1150 / 5900 BD Venlo /
3 Bijlage 1: Korte beschrijving van psychosociale problemen bij de verschillende leeftijdsgroepen Psychosociale problemen 0-5 jarigen Sommige problemen van baby s, peuters en kleuters zijn van voorbijgaande aard, anderen zijn blijvend. Voorbijgaand zijn over het algemeen eet- en slaapproblemen. Blijvender zijn oppositioneel en hyperactief gedrag. Oppositioneel gedrag is als kinderen veelvuldig driftig zijn, opstandig tegenover volwassenen, prikkelbaar, wraakzuchtig of boos. Hyperactief wil zeggen dat het kind overbewegelijk en impulsief is. Verder kunnen jonge kinderen een hechtingsstoornis ontwikkelen als een kind geen gevoel voor geborgenheid heeft kunnen ontwikkelen. Het gevolg is dat het kind problemen krijgt in de omgang met anderen. Ook scheidingsangst kan voorkomen. Het kind is dan irreëel bezorgd over het weggaan of doodgaan van degene aan wie het gehecht is. Dat uit zich in terugkerende nachtmerries en lichamelijke klachten zoals buikpijn, hoofdpijn of misselijkheid in situaties waarbij het kind verwacht dat het gescheiden wordt van de persoon aan wie het gehecht is. Hechtingsstoornis en separatieangst kunnen de jeugdige ook op latere leeftijd nog parten spelen. Verstandelijke handicap en autisme zijn blijvende problemen en ernstig. Autisme kan pas tussen de 20 e en 30 e maand na de geboorte worden vastgesteld. Het kind kan geen contact maken met anderen, er is geen samenspel of vriendschap. Naast zuiver autisme komen er ook veel aan autisme verwante stoornissen voor. Psychosociale problemen 6-11 jarigen Bij kinderen in de basisschoolleeftijd komen gedragsproblemen en een inadequate opvoedingsaanpak veel voor. Problemen in het gezin zoals echtscheiding, kunnen zich uiten in lichamelijke klachten als buikpijn en hoofdpijn. Problemen als gevolg van angsten komen veel voor en uiten zich in piekeren, het hebben van angstdromen en slaapwandelen. Soms hebben deze kinderen last van hyperventilatie. Het nog niet zindelijk zijn kan problematisch zijn. Daarnaast komen stoornissen in de coördinatie van de motoriek voor, in de vorm van onhandigheid en slechte sportprestaties. Ook taalen spraakstoornissen komen regelmatig voor. Teruggetrokken gedrag of overbewegelijk gedrag duidt nogal eens op ADHD, een aandachtstoornis met hyperactiviteit die vooral voorkomt bij jongens. Kenmerken zijn overbewegelijkheid, slechte concentratie, impulsiviteit, agressiviteit en antisociaal gedrag in contacten met leeftijdgenoten. Op school belemmert dit de kinderen in het leren. Bovendien kunnen deze kinderen door negatieve reacties van leeftijdgenoten een negatief zelfbeeld ontwikkelen en weinig zelfvertrouwen opbouwen. Psychosociale problemen jarigen Hoe ouder de jongere, hoe vaker de problemen los van de ouders of het gezin optreden. Gebeurtenissen waardoor problemen kunnen ontstaan, zijn: het losmakingsproces van thuis; het integratieproces in de maatschappij bijvoorbeeld na discriminatie ervaringen; het vormen van een eigen (seksuele) identiteit; problematische gezinsverhoudingen in het verleden, bijvoorbeeld kindermishandeling. Psychosociale problemen die kunnen ontstaan zijn fobieën (irreële angsten) en ernstige gedragsstoornissen of antisociaal gedrag. Uitingsvormen hiervan zijn stelen, liegen, spijbelen, s nachts wegblijven, brand stichten, inbreken, vechten en dieren of mensen mishandelen. Identiteits- en losmakingsproblemen van adolescenten zijn tijdelijke problemen, schizofrenie en eetstoornissen zetten zich voort in de volwassenheid. Symptomen van schizofrenie zijn: wanen, hallucinaties, teruggetrokken zijn, geen of nauwelijks sociale vaardigheden. Bij eetstoornissen willen adolescenten niet op gewicht blijven. Tabel 4 geeft een overzicht van het voorkomen van psychosociale stoornissen onder jarigen over een periode van 6 maanden. Uit de cijfers blijkt dat 21% van de jongeren een psychische aandoening heeft over een periode van 6 maanden. Bij 5% van de jongeren is de aandoening dermate ernstig dat er sprake is van verstoord functioneren in het dagelijks leven. 3
4 Tabel 1: Percentage kleuters in Noord-Limburg waarover ouders zich zorgen maken (schooljaar ) NOORD LIMBURG Kan uw kind goed spelen met andere kinderen? Vraagt uw kind regelmatig op een storende manier om aandacht? Is uw kind regelmatig dwars of koppig? Hoe gaat het met uw kind op school? Heeft uw kind moeilijkheden met spraak of taal? Heeft uw kind moeite met uw afwezigheid? Is uw kind regelmatig stil of teruggetrokken? Heeft uw kind voldoende zelfvertrouwen? Heeft uw kind last van angsten of is het regelmatig bang? Is er iets anders in het gedrag of de ontwikkeling van het kind waar u zich zorgen over maakt? Totaal aantal leerlingen % aantal
5 Tabel 2: Acties van de jeugdartsen naar aanleiding van gesprekken met ouders (schooljaar ) NOORD LIMBURG % aantal Actie ondernomen door jeugdarts geen Geruststelling van de ouders ja Advies aan de ouders ja Vervolggesprek met ouders ja Overleg met school ja In behandeling voor psycho-sociale klachten ja 2 63 Verwijzing naar logopedie ja Verwijzing naar RIAGG ja 0 11 Verwijzing naar of overleg met BCO ja 1 22 Verwijzing naar Maatschappelijk Werk ja 0 5 Verwijzing naar Opvoedingsondersteuning ja Verwijzing naar huisarts ja 1 29 Overige acties ja Totaal
6 Tabel 3: Percentage kinderen van 7 / 8 jaar in Noord-Limburg waarover ouders zich zorgen maken (schooljaar ) NOORD LIMBURG Kan uw kind goed spelen met andere kinderen? Vraagt uw kind regelmatig op een storende manier om aandacht? Is uw kind regelmatig dwars of koppig? Hoe gaat het met uw kind op school? Heeft uw kind moeilijkheden met spraak of taal? Heeft uw kind moeite met uw afwezigheid? Is uw kind regelmatig stil of teruggetrokken? Heeft uw kind voldoende zelfvertrouwen? Heeft uw kind last van angsten of is het regelmatig bang? Is er iets anders in het gedrag of de ontwikkeling van het kind waar u zich zorgen over maakt? Ouder wil een gesprek met Jeugdgezondheidszorg Totaal aantal leerlingen ja % aantal
7 Tabel 4: Het vóórkomen (prevalentie) van psychische stoornissen onder jongeren van jaar over een periode van 6 maanden Diagnose prevalentie vorm van angststoornis 10% eetstoornis 5% ernstige ticstoornis (zenuwtrek) 2% stemmingsstoornis (depressie, etc) 5% gedrags of aandachtstekortstoornis 7% aan een middel gebonden stoornis 3% Enige stoornis 21% Bron: Verhulst et al., 1997a 7
8 Tabel 5: Vragen in de korte indicatieve vragenlijst voor psychosociale problematiek (KIVPA) (schooljaar , klas 3) Regio Noord-Limburg % aantal Indicatieve vragen Wat vind je van je eigen gezondheid? matig/slecht Hoe vind je het bij jou thuis? niet leuk Vind je dat je goed kunt praten met je ouders? gaat wel/nee Maak je je zorgen over de toekomst? enigszins/ja Vind je dat je genoeg vriend(inn)en hebt? gaat wel/nee Ben je tevreden met je uiterlijk? nee Heb je wel eens tegen je zin in een seksuele ervaring met iemand gehad? ja Heb je de laatste tijd een slaapmiddel of kalmeringsmiddel gebruikt? ja Psycho-somatische schaal Voel je je wel eens lusteloos? soms/vaak Heb je wel eens een gevoel van moeheid zonder te weten hoe dat komt? soms/vaak Heb je wel eens hoofdpijn doordat je in spanning hebt gezeten? soms/vaak Komt het wel eens voor dat je geen trek in eten hebt? soms/vaak Heb je moeite om in slaap te komen? soms/vaak Heb je een gevoelige huid zodat je gauw uitslag van iets krijgt? soms/vaak Heb je wel eens pijn in je buik, zo in de buurt van je navel? soms/vaak Merk je wel eens aan je spieren dat je ze niet goed kunt ontspannen? soms/vaak Moet je wel eens erg huilen, terwijl daarvoor niet zo veel aanleiding is? soms/vaak Zelf-analyse schaal Ik ben tevreden over mezelf (helemaal) niet mee eens Ik ben opstandig of ongehoorzaam beetje/helemaal mee eens Ik voel me vaak onzeker beetje/helemaal mee eens Ik zit veel over dingen in, of ik maak me zorgen beetje/helemaal mee eens Ik ben zelfstandig (helemaal) niet mee eens Ik ben vaak driftig of agressief beetje/helemaal mee eens Ik ben vaak zenuwachtig of gespannen beetje/helemaal mee eens Ik ben een gelukkig iemand (helemaal) niet mee eens Ik ben gesloten, teruggetrokken beetje/helemaal mee eens Ik voel me vaak eenzaam beetje/helemaal mee eens Ik ben erg verlegen beetje/helemaal mee eens Ik ben spontaan (helemaal) niet mee eens Ik voel me best vaak somber of depressief beetje/helemaal mee eens Ik vind het leuk om veel dingen te doen (helemaal) niet mee eens Totaal
9 Tabel 6: Aantal en percentage leerlingen (klas 3 voortgezetonderwijs) dat een indicatie heeft voor psychosociale problematiek volgens de score op de KIVPA en die op grond daarvan in aanmerking komen voor een gesprek met de jeugdarts of jeugdverpleegkundige (schooljaar ) aantal % Indicatie voor gesprek volgens KIVPA Geen indicatie voor gesprek volgens KIVPA Total Tabel 7: De indicatie voor psychosociale problematiek volgens de KIVPA en de behoefte van de leerling aan een gesprek (schooljaar ) Indicatie Geen indicatie Leerling wil gesprek Leerling wil geen gesprek Leerling heeft niets ingevuld Totaal
K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R
PSYCHOSOCIALE GEZONDHEID Jeugd 2010 4 K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland
Nadere informatieIntakevragenlijst voor ouders/verzorgers
Praktijk Dekker & Dooyeweerd Intakevragenlijst voor ouders/verzorgers (Met dank voor het invullen) 1. Informatie over uw kind en gezin Graag aankruisen wat van toepassing is 0. Indien een vraag niet van
Nadere informatieDeel 1: Informatie over het aangemelde kind en het gezin
Intakevragenlijst voor ouders / verzorgers particulier Pagina 1 / 8 Deze intakevragenlijst is bedoeld voor ouders/verzorgers van kinderen die zijn aangemeld voor diagnostiek of behandeling. We hechten
Nadere informatieLastige Gevallen OMGAAN MET PSYCHISCHE STOORNISSEN IN HET JEUGDWERK
Lastige Gevallen OMGAAN MET PSYCHISCHE STOORNISSEN IN HET JEUGDWERK Programma Theorie over psychische stoornissen Effect op het geloofsleven Omgaan met tieners met psychische stoornissen Tijd voor aktie
Nadere informatieOnderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening. Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H.
Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H. Leloux-Opmeer Voorwoord Inhoudsopgave Een tijd geleden hebben Stichting Horizon
Nadere informatieSignaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld. huiselijkgeweldwb.nl. 0900 126 26 26 5 cent per minuut
Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26 Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld Kinderen die getuige zijn van geweld tussen hun
Nadere informatieGezondheidsonderzoek op school voortgezet onderwijs
Gezondheidsonderzoek op school voortgezet onderwijs Binnenkort komt GGD IJsselland bij u op school voor het gezondheidsonderzoek van leerlingen in klas 2 en/of 4. In deze flyer staat wat dit gezondheids-
Nadere informatievoor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken
voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk
Nadere informatieKINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis
KINDERGENEESKUNDE Pedagogisch team Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis Inleiding De kinderafdeling en de kinderpoli in het Laurentius ziekenhuis beschikken over een pedagogisch team.
Nadere informatieInleiding Agenda van vandaag
Inleiding Agenda van vandaag Werkgebied GGD Deelname aan het ZAT Afname KIVPA vragenlijst Jongerenspreekuur op aanvraag (per mail aangevraagd) overleg mentoren, zorg coördinator en vertrouwenspersoon Preventief
Nadere informatieAlgemeen Lastmeter Signaleren van problemen bij mensen met een kwaadaardige ziekte
Algemeen Lastmeter Signaleren van problemen bij mensen met een kwaadaardige ziekte Inleiding Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatieTerrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag?
Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag? Publieksversie Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie. Dit is ook
Nadere informatie3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD
ADHD groeit mee Babypeuter Lagere school Puberadolescent Babypeuter Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD Geboorte zuigeling - peuter Al hyperactief van in de buik Moeilijke baby : Verhoogd activiteitsniveau
Nadere informatieDe lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.
4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)
Nadere informatieU ontvangt deze brief omdat uw kind bekend is met ADHD.
Betreft: controlespreekuur ADHD Beste ouder (s) en/ of verzorger (s), In Katwijk is een project gestart (ADHD@ease) gericht op het verbeteren van de zorg voor kinderen van 6-18 jaar met ADHD. Het betreft
Nadere informatieHandycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27
Handycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27 SDQ (Strenghts and Difficulties Questionnaire) Meet de psychosociale aanpassing van de jeugdige. De SDQ wordt ingevuld door jeugdigen zelf (11-17 jaar) en ouders
Nadere informatiePSYCHOSOCIALE GEZONDHEID
IJsselland PSYCHOSOCIALE GEZONDHEID Jongerenmonitor 20 92% normaal risico op psychosociale problemen.3 jongeren School Klas 2 13-1 jaar Klas - jaar 86% goede ervaren gezondheid %* is op school gepest *van
Nadere informatieOpvoedingsondersteuning in Drenthe
Opvoedingsondersteuning in Drenthe Welke behoefte is er? Willem Jan van der Veen Marjan Kuilman Nynke van Zanden Themarapporten GGD Drenthe Assen, mei 2011 www.gezondheidsgegevensdrenthe.nl ii Inhoud Samenvatting...
Nadere informatieOns vignet laat zien wat we graag willen bereiken, namelijk mensen tot groei en bloei brengen als persoon en in hun relaties met andere mensen.
OptiMent OptiMent is er voor kinderen, jongeren en volwassenen die een steun(tje) in de rug kunnen gebruiken. We helpen om psychische klachten zo goed mogelijk te voorkomen. Wie al problemen heeft, kan
Nadere informatieNetwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Nadere informatieHeeft u kennis genomen van het artikel 'GGD moet stoppen met seksvragen aan 13-jarigen' in het algemeen Dagblad van 18 februari 2014?
VVD-fractie Harderwijk C. Van der Wal-Zeggeling p/a Spiekerweg 9 3849 PT HARDERWIJK datum: ons kenmerk: uw brief van: uw kenmerk: onderwerp: 17 april 2014 U14.002313 Beantwoording van schriftelijke vragen
Nadere informatieOInleiding1c Psychische ongezondheid Psychische problemen Ervaren gezondheid Eenzaamheid
OInleiding 1 c Depressie is één van de belangrijkste psychische stoornissen waar met preventie gezondheidswinst is te behalen. Depressie is daarom als landelijk speerpunt gekozen. In deze factsheet zal
Nadere informatieKinderen in West gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar
Nadere informatieADHD. Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Hoe wordt de diagnose bij kinderen gesteld? ADHD poli
00 ADHD Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit Hoe wordt de diagnose bij kinderen gesteld? ADHD poli U bent met uw kind verwezen naar de ADHD poli. De ADHD poli is een samenwerkingsverband tussen
Nadere informatieJEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR
JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR INFORMATIE VOOR OUDERS / VERZORGERS Een gezonde jeugd heeft de toekomst Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen
Nadere informatieOndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
ndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatieWiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje
Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken
Nadere informatieDe Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie
00 De Lastmeter Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 1 Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieJEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR
JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR EEN GEZONDE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen gaat dit zonder al te grote problemen.
Nadere informatieAdvanced Therapy. Orthopedagogiek. Charlotte Stoop Ibtisam Rizkallah
Advanced Therapy Orthopedagogiek Charlotte Stoop Ibtisam Rizkallah 06-44464540 026-3891964 info@advancedtherapy.nl Inhoudsopgave 1. WAT DOET DE ORTHOPEDAGOOG?... 2 2. MOGELIJKE INDICATIES... 3 3. BEHANDELAANBOD...
Nadere informatieAdvies en steun voor uw kind en uzelf
Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft
Nadere informatieLastmeter Radboud universitair medisch centrum
Lastmeter Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen, maar ook psychische, praktische of sociale.
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg (JGZ) en de rol binnen de scholen
Jeugdgezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en de rol binnen de scholen t Erica Idema, jeugdarts Hanneke Woestenburg en Jolanda Gijzenberg, jeugdverpleegkundige Presentatie op een studiedag voor internbegeleiders
Nadere informatie4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen
Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen. Pedagoog. 4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen Dit aanbod is gericht op kinderen die naar de basisschool gaan en hun ouders.
Nadere informatieWerkinstructie benaderen intermediairs Sense
Werkinstructie benaderen intermediairs Sense BIJLAGE 7 Voorbeeld van de opzet van de presentatie in PowerPoint BIJLAGE 7 VOORBEELD VAN DE OPZET VAN DE PRESENTATIE IN POWERPOINT] 1 WERKINSTRUCTIE BENADEREN
Nadere informatieInformatie voor patiënten van Ziekenhuis Rijnstate/Zevenaar. Het ADHD-team
Informatie voor patiënten van Ziekenhuis Rijnstate/Zevenaar Het ADHD-team Uw kind heeft AD(H)D of er bestaat het vermoeden dat uw kind deze aandachtsstoornis heeft. Op het ADHD-spreekuur van de polikliniek
Nadere informatieKinderen in Centrum gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van
Nadere informatieGeneralistische Basis GGZ en Specialistische GGZ
Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ Informatie voor huisartsen Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg GGZ Rivierduinen biedt vele vormen van geestelijke gezondheidszorg voor alle leeftijden;
Nadere informatieKortdurende hulpverleningstrajecten Maasland
Kortdurende hulpverleningstrajecten Maasland 1. Individuele sociale vaardigheidstraining 2. Sociale vaardigheidstraining groep 12-/12+ 3. Gezinsbegeleiding (6+) 4. Gezinsbegeleiding (0-6 jaar) 5. Individuele
Nadere informatieSamenvatting Jong; dus gezond!?
Samenvatting Jong; dus gezond!? Deel III Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Jong; dus gezond!? Gezondheidssituatie van de Jeugd (2004-2006) Regio Nieuwe Waterweg
Nadere informatieGeboortedatum: BSN-nummer: Roepnaam en achternaam vader:.
1. Kind gegevens Roepnaam en achternaam: Geboortedatum: BSN-nummer: jongen/meisje 2. Gezins gegevens Roepnaam en achternaam moeder: Hoogst genoten opleiding moeder: Beroep moeder: Telefoonnummer mobiel
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg op de basisschool
Jeugdgezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg op de basisschool Waarom Jeugdgezondheidszorg? Op de basisschool maken kinderen een enorme ontwikkeling door, niet alleen lichamelijk maar ook op sociaal en emotioneel
Nadere informatieWAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen
WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen Tekst: Aziza Sbiti & Cha-Hsuan Liu Colofon: Deze brochure is totstandgekomen met hulp van het Inspraak Orgaan Chinezen. De inhoud
Nadere informatieBrochure voor ouders
Brochure voor ouders Kinderen met gedragsproblemen Sommige kinderen gedragen zich anders dan andere kinderen. Als kinderen niet lekker in hun vel zitten kan hun gedrag meer aandacht vragen. Wat door de
Nadere informatieOnderzoeksaanvraag school
Onderzoeksaanvraag school Algemeen Naam leerling: Geboortedatum: Groepsverloop: Datum aanvraag: School: Ingevuld door: Functie: Korte situatiebeschrijving en vragen Wat is er al ondernomen en met welk
Nadere informatieTOELICHTING OP HET AANMELDINGSFORMULIER VOOR HET CASUS-OVERLEG
TOELICHTING OP HET AANMELDINGSFORMULIER VOOR HET CASUS-OVERLEG Een casus wordt ingebracht in het casus-overleg door middel van het formulier Schriftelijke aanmelding casus-overleg. Dit formulier wordt
Nadere informatieEen kind helpen. na een misdrijf of verkeersongeluk. Slachtofferhulp 0900-0101. (lokaal tarief) na een misdrijf of een verkeersongeluk
Een kind helpen na een misdrijf of verkeersongeluk Slachtofferhulp H E L P T na een misdrijf of een verkeersongeluk 0900-0101 (lokaal tarief) Een misdrijf of een verkeersongeluk kan een diepe indruk bij
Nadere informatieStartpunt voor. gezond en veilig. opgroeien
Startpunt voor gezond en veilig opgroeien GGD Fryslân Jeugdgezondheidszorg is het startpunt voor gezond en veilig opgroeien van Friese kinderen van 0 tot 18 jaar. We volgen de gezondheid en ontwikkeling
Nadere informatieSignalen bij partnergeweld
Datum: 31/10/2013 Auteur: Kris De Groof Versie: Def Herkomst: Methodisch kader Aan de Slag Doel: Bestemming: Handelingskader 1712 Signalen bij partnergeweld 1. Algemene signalen van partnergeweld 1.1.
Nadere informatieInformatie en advies voor ouders
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt
Nadere informatieKinderen in Zuid gezond en wel?
GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar
Nadere informatieAANMELDINGSFORMULIER SCHOOLJAAR
AANMELDINGSFORMULIER SCHOOLJAAR 2017-2018 NAAM:... Betreft aanmelding voor: VAN MAERLANT BOSSCHE VAKSCHOOL Alleen in te vullen als een leerling afkomstig is van het voortgezet onderwijs: Aanvangsdatum
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Gemert-Bakel. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Gemert-Bakel Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Gemert-Bakel in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de
Nadere informatieTACQOL. Vragenlijst. voor de ouders / verzorgers van kinderen van 6 tot en met 15 jaar. Wat is de geboortedatum van het kind?... (dag) (maand) (jaar)
Nummer: [ ] TACQOL Vragenlijst voor de ouders / verzorgers van kinderen van 6 tot en met 15 jaar Wilt u eerst onderstaande vragen beantwoorden? Is het kind, waarover u deze lijst invult een jongen of een
Nadere informatieVRAGENLIJST VOOR LEERKRACHTEN basisschool groep 3 t/m 8
VRAGENLIJST VOOR LEERKRACHTEN basisschool groep 3 t/m 8 Hierbij verkla(a)r(en) ik (wij) als ouder(s) / verzorger(s) akkoord te gaan met het verstrekken van gegevens door de leerkracht van mijn (ons) kind
Nadere informatieOngemerkt problematisch. Marieke Zwaanswijk (onderzoeker NIVEL) Marijke Lutjenhuis (huisarts)
Ongemerkt problematisch Marieke Zwaanswijk (onderzoeker NIVEL) Marijke Lutjenhuis (huisarts) Kijk, als een kind zich opzettelijk uit de auto gooit, dan is het vrij duidelijk dat er iets mis is. Dan heb
Nadere informatieVragenlijst gezondheidscheck
Vragenlijst gezondheidscheck IK HEB ZELF VRAGEN Op de volgende vragen kun je met Ja óf Nee antwoorden. Antwoord je met Ja dan nodigt de jeugdverpleegkundige je uit voor een gesprek. In het gesprek wordt
Nadere informatieSOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING
SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING We meten op onze school twee keer per jaar het sociaal-emotionele functioneren van onze leerlingen mee. Dat doen we met VISEON van Cito. Viseon staat voor Volg Instrument
Nadere informatieLevensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes?
Intakeformulier basisscholen Wageningen Geachte ouder(s), In het kader van de Wet op het Passend Onderwijs is het voor scholen van groot belang om goed zicht te hebben op de ondersteuningsbehoefte van
Nadere informatie6 Psychische problemen
psychische problemen 6 Psychische problemen Gonneke Stevens In onderzoek naar de gezondheid en het welzijn van jongeren is het relevant aandacht te besteden aan psychische problematiek, waarbij vaak een
Nadere informatieIntakevragenlijst ouders Datum van invullen Ingevuld door
Intakevragenlijst ouders Datum van invullen Ingevuld door Uw kind komt in aanmerking voor onderzoek naar lees- en spellingsproblemen. Wij willen u vragen om ten behoeve van dit onderzoek onderstaande vragenlijst
Nadere informatieEen depressie. P unt P. kan u helpen. volwassenen
Een depressie P unt P kan u helpen volwassenen Iedereen is wel eens moe, somber en lusteloos. Het is een normale reactie op tegenvallers, een verlies en andere vervelende gebeurtenissen. Wanneer dit soort
Nadere informatieDarshana Ganatra Psycholoog MSc darshanaganatra@icloud.com ma,di,do,vr. 9-14uur - telefoon 06 36 55 79 55
Intake vragenlijst voor ouders / verzorgers: Darshana Ganatra Psycholoog MSc darshanaganatra@icloud.com ma,di,do,vr. 9-14uur - telefoon 06 36 55 79 55 Gegevens betreffende het kind: Voornaam- namen geslacht:
Nadere informatieRoepnaam. Achternaam. Voornamen (voluit) Geboortedatum. Geboorteplaats. Nationaliteit. Taal die thuis gesproken wordt. Adres
Vragenlijst voor ouders/verzorgers U heeft uw kind aangemeld voor een psychodiagnostisch e/o een pedagogisch-didactisch onderzoek. Om een zo volledig mogelijk beeld van uw kind te krijgen, wordt u verzocht
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatiePILOT GEZONDHEIDSONDERZOEK 15/16-JARIGEN
CHECK UITKOMSTEN PILOT GEZONDHEIDSONDERZOEK 15/16-JARIGEN Gezondheid Relaties Lichaam Seksuele ontwikkeling Gevoel Alcohol, drugs & gamen 2 Doel gezondheidsonderzoek Jongeren vragen niet makkelijk om hulp,
Nadere informatieNa de schok... Informatie voor ouders
Na de schok... Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende
Nadere informatieVragenlijst voor ouder(s)
Vragenlijst voor ouder(s) Personalia Woonplaats...: Leeftijd kind (heden)... : jaar mnd. Opleiding vader... : Opleiding moeder..: Gezinssituatie... : IQ-gegevens kind (indien bekend) : Datum van invullen...
Nadere informatieSignaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling
Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling LET OP EN STOP Er is maar één iemand nodig om kindermishandeling te stoppen Niet de aandacht en zorg krijgen die je nodig
Nadere informatiePsychologische en psychiatrische hulpverlening voor kinderen en jeugdigen tot 18 jaar
Kind en Jeugd GGZ Psychologische en psychiatrische hulpverlening voor kinderen en jeugdigen tot 18 jaar Ons team Kind en Jeugd heeft ervaring met de specifieke problematiek waarmee kinderen en jongeren
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Oirschot. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Oirschot Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Oirschot in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de meeste
Nadere informatieWe gebruiken in deze vragenlijst de term psychische klachten. Maar neem gerust een andere term in gedachten als je die beter vindt.
Een stigma kan gezien worden als een stempel met negatieve lading dat mensen met psychische aandoeningen opgedrukt krijgen door de omgeving of maatschappij. Dit wordt door velen zo ervaren. Wat ook voorkomt
Nadere informatieEerst wat algemene gegevens. Vragen over je lichaam. 1. In welke klas zit je?
Eerst wat algemene gegevens. 1. In welke klas zit je? 2. Bij wie woon je de meeste dagen van de week? Je mag één antwoord geven. Ik woon: Bij mijn vader en moeder (samen) Ongeveer de helft van de tijd
Nadere informatieVragenlijst Voortgezet Onderwijs. Regio Nijmegen
Vragenlijst Voortgezet Onderwijs Regio Nijmegen Vul de onderstaande gegevens in: Naam meisje jongen Klas Geboortedatum Vragenlijst Kruis het vakje voor het juiste antwoord aan. Het is belangrijk dat je
Nadere informatieAnamneseformulier versie Archipel Scholen
ANAMNESEFORMULIER ARCHIPEL SCHOLEN Anamneseformulier versie 2018.06 - Archipel Scholen ANAMNESEFORMULIER ingevuld door datum - -20 AANVULLENDE GEGEVENS BIJ INSCHRIJFFORMULIER VAN Naam Geboortedatum Het
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Oirschot. Schooljaar 2014-2015
Talent in de groei! De jeugd in Oirschot Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Oirschot in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de meeste
Nadere informatie5. Heb je een vraag over slapen of je fit voelen? 0 Ja 0 Nee Je kunt je vraag hier invullen
Gezondheid 1. Hoe gaat het met je? Goed Soms gaat het goed, soms niet goed Het gaat niet goed 2. Welk cijfer geef jij aan je leven? Geef een cijfer van 1-10 Slecht Heel goed 3. Hoe vaak heb je lichamelijke
Nadere informatieHet probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.
1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Laarbeek. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Laarbeek Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Laarbeek in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de meeste
Nadere informatieVerwijzing naar de klinisch psycholoog voor kinderen en jeugdigen Informatie voor ouders
Medische Psychologie Verwijzing naar de klinisch psycholoog voor kinderen en jeugdigen Informatie voor ouders Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
Nadere informatieSignaleren van problemen bij mensen met kanker Patiëntenvoorlichting
Signaleren van problemen bij mensen met kanker Patiëntenvoorlichting Locatie Hoorn/Enkhuizen Signaleren van problemen bij mensen met kanker Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De
Nadere informatieGezondheidsonderzoek op school
Gezondheidsonderzoek op school Kinderen rond de leeftijd van 10/11 jaar Deze vragenlijst maakt deel uit van het gezondheidsonderzoek van kinderen van 10/11 jaar op de basisschool. Het onderzoek wordt uitgevoerd
Nadere informatieIntakevragenlijst ouders
Intakevragenlijst ouders LET OP: voor het digitaal invullen van dit formulier heeft u de meest recente versie van Adobe Acrobat Reader nodig. Download dit formulier eerst naar uw computer en open het daarna
Nadere informatieWie behandelt in de basis ggz?
BASIS GGZ 2 De meeste mensen hebben wel eens een periode dat het psychisch niet zo goed gaat. Dat is heel normaal en gaat vaak vanzelf weer over. Als dit niet het geval is en u blijft ergens mee zitten,
Nadere informatieEEN NIEUW BEGIN OP EEN SPECIALE SCHOOL
speciaal onderwijs speciaal onderwijs EEN NIEUW BEGIN OP EEN SPECIALE SCHOOL Speciaal Onderwijs Entréa Een nieuw begin op een speciale school De meeste kinderen beginnen hun schoolcarrière op de basisschool.
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Heeze-Leende. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Heeze-Leende Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Heeze-Leende in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Veldhoven. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Veldhoven Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Veldhoven in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de meeste
Nadere informatieVrijwilliger. worden bij anbn?
Vrijwilliger worden bij anbn? Samen op weg naar herstel bij eetstoornissen Je hebt een eetstoornis (gehad) of jouw familielid of naaste heeft een eetstoornis (gehad) en je wil iets doen met met jouw ervaringen...
Nadere informatieKinderen met ADHD. Inhoudsopgave. Wat is de oorzaak van ADHD? Wat zijn de verschijnselen van ADHD?
Kinderen met ADHD Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is de oorzaak van ADHD? 1 Wat zijn de verschijnselen van ADHD? 1 Hoe wordt de diagnose ADHD gesteld? 2 Behandeling van ADHD
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatieTalent in de groei! De jeugd in Geldrop-Mierlo. Schooljaar
Talent in de groei! De jeugd in Geldrop-Mierlo Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Geldrop-Mierlo in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit
Nadere informatieMijn hersenletsel. Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting: Toelichting:
Mijn hersenletsel Ik heb moeite met het vasthouden of verdelen van mijn aandacht. Ik ben snel afgeleid. Ik heb moeite om alles bij te houden/de wereld gaat zo snel. Ik heb moeite met flexibiliteit en veranderingen.
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg (4-19 jaar)
Jeugdgezondheidszorg (4-19 jaar) Folder voor ouders/verzorgers Welkom bij de GGD West-Brabant! Uw partner bij de gezonde groei en ontwikkeling van kinderen van 4 t/m 19 jaar Uw kind is of wordt binnenkort
Nadere informatieInformatie brochure. Integratieve Kindertherapie
Informatie brochure Integratieve Kindertherapie De Praktijk Rijksstraatweg 39a (ingang aan de zijkant) 2121 AA BENNEBROEK Tel: 06-24223671 depraktijk@quicknet.nl Mijn naam is Linda Wennekers, moeder van
Nadere informatieBeste ouder(s) / verzorger(s),
Beste ouder(s) / verzorger(s), De jeugdgezondheidszorg van GGD Gelderland-Midden biedt alle 10/11 jarige kinderen een gezondheidsonderzoek aan. Dit onderzoek is een vervolg op de onderzoeken die uw kind
Nadere informatie4.2.2. Shantala babymassage (individuele begeleiding)
4.2. Aanbod voor ouders van het jonge kind Dit aanbod is veelal gericht op ouders met kinderen tot 4 jaar. Een aantal producten zijn inzetbaar voor een bredere doelgroep. De producten Home-Start, Vroegtijdige
Nadere informatie