Wet zorg en dwang. Informatie & toepassing. 28 mei 2019 Irme de Bonth Marjolein van Vliet.

Transcriptie

1 Wet zorg en dwang Informatie & toepassing 28 mei 2019 Irme de Bonth Marjolein van Vliet

2 Wat gaan we doen? Welkom Kernboodschap Stand van zaken Kernelementen van de Wet zorg en dwang (Wzd) Wat is onvrijwillige zorg Wat is ernstig nadeel Strokenspel Pauze Stappenplan Casuïstiek met stappenplan Hoe nu verder? Vragen mag!!

3 Vraag? - Wanneer treedt de Wet zorg en dwang in werking? - Welke problemen gaat de wet volgens jou oplossen?

4 Stand van zaken wetgeving 1994 Wet BOPZ, opvolger van Krankzinnigenwet tweede wetsevaluatie wet BOPZ: wet voldoet niet voor pg en vg 2015 Wetsvoorstel Zorg en dwang door Tweede Kamer Eerste Kamer: in samenhang met wet Verplichte GGZ : Harmonisatie 14 februari 2017: Wvggz en Wzd door Tweede Kamer aangenomen Januari 2018: Wvggz en Wzd door Eerste Kamer aangenomen Najaar 2018: AMvB thuiszorg Voorjaar 2019: Aanpassingswet Najaar 2019: wettekst definitief?

5 Wat regelt de wet? De rechten van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) die onvrijwillige zorg krijgen. Daarnaast regelt deze wet ook de onvrijwillige opname. Kernboodschap Wet zorg en dwang Dwang, alleen als het echt niet anders kan

6 Praktijkopdracht Kernboodschap Benoem vijf termen/begrippen uit de Wet zorg en dwang

7 Kernelementen Wzd Nee, tenzij Ernstig nadeel Onvrijwillige zorg Verzet Stappenplan Cliëntvolgend Ambulante/thuiszorg Werken aan Persoonsgeriche Zorg!

8 Wat is onvrijwillige zorg Zorg waartegen client(vertegenwoordiger) zich verzet 9 categorieën met 3 uitzonderingen: Het toedienen van vocht, voeding en medicatie en medische (be)handelingen bij mensen met een verstandelijke beperking of dementie, voor behandeling van een lichamelijke aandoening; Het beperken van de bewegingsvrijheid (ook fixatie); Insluiten (ook separatie); Toezicht op de client; Onderzoek van kleding of lichaam; Onderzoek van woonruimte op drugs en gevaarlijke voorwerpen; Controle op drugs; Beperking in het inrichten van het eigen leven, waardoor de cliënt iets moet doen of laten (bijv. gebruik van telefoon of computer); Beperking in het ontvangen van bezoek (bijv. bij loverboy problematiek). 3 uitzonderingen: insluiting, het beperken van de bewegingsvrijheid en toedienen van gedragsmedicatie

9 Praktijkopdracht verzet Hoe zie je verzet?

10 Wat zijn de belangrijkste regels voor onvrijwillige zorg? De Wzd heeft een heel eenvoudig uitgangspunt: onvrijwillige zorg mag niet, tenzij - er 'ernstig nadeel' is of dreigt en - er geen andere oplossingen zijn om dat te bestrijden. Daarbij moet de gekozen oplossing in de praktijk voor de cliënt ook werken, maar dan de lichtste vorm, in verhouding staan tot ernstig nadeel en zo kort mogelijk. En er moet ook gelijk aan mogelijke afbouw worden gewerkt.

11 Wat is ernstig nadeel Bij gevaar voor client of zijn/haar omgeving 8 categorieën: levensgevaar voor client of andere; ernstige lichamelijk letsel; ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor client of andere; verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van client of andere; ernstige verstoorde ontwikkeling van client of andere; bedreiging van de veiligheid van client; client roept met hinderlijk gedrag agressie van anderen op, algemene veiligheid van personen of goederen.

12 Praktijkopdracht ernstig nadeel Wat zijn voorbeelden van ernstig nadeel uit praktijk?

13 Strokenspel Ga in groepjes van 3 of 4 Bepaal met elkaar met een cijfer van 1 (licht) tot 10 (zwaar) wat jullie de lichtste of zwaarste onvrijwillige zorg vinden.

14 Onvrijwillige zorg?

15 Wie heeft welke rol? Externe deskundige Cliënt Zorgverantwoordelijke WZDfunctionaris Cliëntvertrouwenspersoon

16 Zorgaanbieder - artikel 1 lid 1 sub f - verschillende in de wet benoemde taken, zoals: aanwijzen zorgverantwoordelijke aanwijzen Wzd-arts/functionaris beleidsplan halfjaarlijkse overzicht onvrijwillige zorg naar IGJ halfjaarlijkse analyse onvrijwillige zorg intern register onvrijwillige zorg

17 Zorgverantwoordelijke De Wzd bepaalt dat de zorgaanbieder voor iedere cliënt een zorgverantwoordelijke aanwijst. Diens taak beschrijft de Wzd als volgt: de zorgverantwoordelijke draagt zorg voor het opstellen, het vaststellen, het uitvoeren, het evalueren en zo nodig het periodiek aanpassen van een zorgplan en het voeren van overleg met de cliënt en zijn vertegenwoordiger voorafgaand daarover en het inrichten van een dossier voor de cliënt. De zorgverantwoordelijke heeft de rol van beslisser. Zijn bevoegdheid om besluiten te nemen is echter beperkt doordat hij anderen moeten raadplegen en goedkeuring van anderen nodig heeft. Wie de functie van zorgverantwoordelijke kan vervullen wordt geregeld in uitvoeringsregelgeving. De minister van VWS heeft toegezegd dat de functionarissen die nu het zorgplan kunnen vaststellen dat in de toekomst ook kunnen doen Bron:

18 WZD-arts/functionaris ziet toe op de inzet van de minst ingrijpende vorm van onvrijwillige zorg; stimuleert de mogelijk afbouw van onvrijwillige zorg; is verantwoordelijk voor de algemene gang van zaken rondom het verlenen van onvrijwillige zorg; is onafhankelijk. de Wzd-functionaris kan maar hoeft niet in dienst te zijn van de zorgorganisatie.

19 Externe deskundige o.a. advies over onvrijwillige zorg (afbouwen) De externe deskundige heeft aantoonbare ervaring in het voorkomen en afbouwen van onvrijwillige zorg voor de doelgroep waartoe de betrokken cliënt behoort. De externe deskundige is niet in dienst van of gedetacheerd bij de zorgaanbieder van de cliënt en is ook niet op andere wijze betrokken bij de behandeling of verzorging van de cliënt.

20 Stappenplan Het stappenplan regelt welke deskundigen de zorgverantwoordelijke moet betrekken bij het besluit om onvrijwillige zorg in het zorgplan op te nemen en bij besluiten tot verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend kan worden.

21 Stappenplan 1. Is de wet op deze persoon van toepassing? 2. Cliënt heeft zorgplan en gaat akkoord met zorg in het zorgplan. 3. Situatie verandert en er is (risico op) ernstig nadeel en noodzaak inzet onvrijwillige zorg 4. MDO/STAP 1: Zorgverantwoordelijk overlegt met min. één andere deskundige (bv. arts, psycholoog, verpleegkundige). Alternatieven gevonden opnemen in zorgplan. 5. Geen alternatief of verzet cliënt naar stap MDO/STAP 2: Zv bespreekt met 2 deskundigen (extra discipline betrekken) dat kan resulteren in opnemen OVZ in zorgplan. OVZ afbouwen. 7. Lukt dit laatste niet, stap MDO 3: Met externe deskundige onderzoeken naar analyse, evaluatie en afbouw OVZ. OVZ wordt verlengd met max. 6 maanden. Indien geen afbouw mogelijk: evaluatie bij reguliere zorgplan bespreking.

22 Werken met het Stappenplan Casus Probeer aan de hand van het stappenplan deze casus aan te pakken. Wat heb je nodig om dit te kunnen?

23 Uitvoering stappenplan Waar moet je aan denken? Bijvoorbeeld: - Goede samenwerking met (huis)arts - Kennis hebben over probleemgedrag - Kennis hebben over uitingsvormen van verzet - Andere deskundigheden erbij halen, wie? - Structuur voor multidisciplinair samenwerken, MDO? - Bij wie kun je in je organisatie terecht met vragen? -.?

24 Zorg thuis/ambulante zorg Extra waarborgen/vastleggen: Hoe wordt toegezien op veilig toepassen OVZ? Hoeveel medewerkers aanwezig bij toepassen OVZ? Welke deskundige is bereikbaar voor hulp? Dit alles vastleggen in het zorgplan Dit vastleggen in organisatiebeleid

25 Tot slot: Hoe nu verder? Niet afdwingen/niet verplicht te bieden Visie en beleid & uitvoering Werken met stappenplan & MDO Informatiemateriaal voor cliënten Informatiemateriaal voor medewerkers Nieuwe rollen & taak en verantwoordelijkheden: Wzd-functionaris Zorgverantwoordelijke Clientvertrouwenspersoon Externe deskundige Scholing Registratie en registratiesysteem onvrijwillige zorg Klachtenregeling

26 Wat mag u verwachten? Serie handreikingen vanuit werkveld, coördinatie VWS Roadshow VWS: 8 sessies in september Kwaliteitskader cliëntenvertrouwenspersoon in de Wet zorg en dwang' aangeboden aan VWS in febr Info uit pilots WZD via VWS Definitieve wetteksten VWS Helpdesk vragen & antwoorden via ww.dwangindezorg.nl Optie meedoen met WOL en.. Informatie op het thema vrijheidsbeperking op kennispleinen Vilans

27 Voor meer informatie Dank voor uw aandacht!