Verslag aan de Provincieraad

Transcriptie

1 directie Economie, Landbouw & Platteland, Europese en Internationale samenwerking dienst Economie, Europese & Internationale samenwerking dossiernummer: Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever INTERREG VA Vlaanderen-Nederland Goedkeuring ontwerp Samenwerkingsprogramma, Partnerschapsovereenkomst en financiering technische bijstand Geert Versnick Mevrouwen en mijne Heren, 1. Inleiding De Provincie Oost-Vlaanderen is sinds INTERREG I ( ) betrokken bij het beheer van het INTERREG-programma Vlaanderen- Nederland. Op 1 januari 2014 is een nieuwe programmaperiode gestart. Het programma is nu toe aan zijn 5 e termijn en zal lopen van 2014 tot In november 2011 zijn de Vlaamse en Nederlandse autoriteiten van start gegaan met de voorbereiding van het nieuwe programma INTERREG V Vlaanderen-Nederland. De nieuwe Europese programma s moeten bijdragen tot de realisatie van de doelstellingen van de Europa 2020 strategie. Deze strategie is de langetermijnvisie van de Europese Unie. Ze bouwt voort op de Lissabonstrategie en moet voorwaarden scheppen voor een slimme, duurzame en inclusieve groei in de EU. 2. Europees beleid: de EU 2020 strategie Het programma schrijft zich in binnen de Europa 2020 strategie met een slimme, duurzame en inclusieve groei: Slimme groei: voor een op kennis en innovatie gebaseerde economie Duurzame groei: voor een groenere, competitievere economie waarin efficiënter met hulpbronnen wordt omgesprongen Inclusieve groei: voor een economie met veel werkgelegenheid en sociale en territoriale cohesie. In het cohesiebeleid volgt de Europese commissie verder de weg van de inhoudelijke focus. De programma s waarbinnen die Europese middelen aan projecten besteed worden, moeten gericht zijn op de uitdagingen van de Europese strategische visie Europa Om dit te realiseren heeft de Europese Commissie een lijst van 11 thema s opgesteld die coherent zijn met de doelstellingen van de Europese

2 strategie. Om de impact van de Europese programma s te verhogen is elk programma verplicht zich te beperken tot een aantal van deze thema's. Slimme groei: 1. Versterken van onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie 2. Verbetering van de toegang tot en het gebruik van informatie- en communicatietechnologie 3. Verbetering van de concurrentiekracht van kleine en middelgrote ondernemingen Duurzame groei: 4. Steun voor de overgang naar een koolstofarme economie in alle bedrijfstakken 5. Bevordering van de aanpassing aan de klimaatverandering, risicopreventie en risicobeheer 6. Bescherming van het milieu en bevordering van efficiënt gebruik van hulpbronnen 7. Bevordering van duurzaam vervoer en opheffing van knelpunten in centrale netwerkinfrastructuren Inclusieve groei: 8. Bevordering van de werkgelegenheid en ondersteuning van de arbeidsmobiliteit 9. Bevordering van sociale inclusie en bestrijding van armoede 10. Investeringen in onderwijs, vaardigheden en een leven lang leren door het ontwikkelen van infrastructuur voor onderwijs en opleiding 11. Verbetering van de institutionele capaciteit en een efficiënt openbaar bestuur. 3. Uitwerking INTERREG V Vlaanderen-Nederland Twee documenten vormen de basis van het INTERREG V programma Vlaanderen-Nederland: Het samenwerkingsprogramma: de opdracht tot redactie werd uitbesteed aan het consultancybureau ERAC. De partnerschapsovereenkomst: deze overeenkomst bepaalt de rol en de opdrachten van de diverse partijen binnen de beheersmatige en uitvoerende structuren van het Interreg V programma Vlaanderen- Nederland ( ) en de uitvoeringsmodaliteiten waarmee zij rekening moeten houden. 4. Samenwerkingsprogramma : Strategie en prioriteiten van het programma Binnen het INTERREG V programma Vlaanderen-Nederland heeft men geopteerd voor de volgende vier thematische doelstellingen met bijbehorende investeringsprioriteiten: innovatie, koolstofarme economie, milieu en arbeidsmobiliteit.

3 Opbouw van het programma in prioritaire assen en specifieke doelstellingen De Europese commissie vraagt naar een onderverdeling van de programma s in prioritaire assen en specifieke doelstellingen met telkens een bepaald budget per specifieke doelstelling. Het toekomstige programma is één globaal programma dat opgebouwd is uit 4 prioritaire assen. Elk van deze assen is onderverdeeld in investeringsprioriteiten die verder gestructureerd zijn in één of meerdere specifieke doelstellingen. Deze prioritaire assen zijn in belangrijke mate conform met de doelstellingen van de Europa 2020 strategie. Hieronder vindt u een overzicht van de opbouw van het programma. Prioritaire As 1: Versterking van onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie Specifieke doelstelling 1: Stimulering van industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling door uitbreiding van de onderzoeksinfrastructuur bij private en publieke kennisinstellingen en door het leggen van verbindingen tussen kennisinstellingen. Specifieke doelstelling 2: Innovatie van producten / diensten / toepassingen /processen, in de vorm van industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling; door samenwerking tussen bedrijven onderling en van bedrijven met O&I-centra en kennisinstellingen. Prioritaire As 2: Steun voor de overgang naar een koolstofarme economie in alle bedrijfstakken Specifieke doelstelling 1: Het bevorderen van energie-efficiëntie en het gebruik van hernieuwbare energie in bedrijven, door demonstratie van toepassingsmogelijkheden van innovatieve maatregelen en technieken. Specifieke doelstelling 2: Het bevorderen van energie-efficiëntie en het gebruik van hernieuwbare energie in openbare infrastructuur en woningbouwsector, door demonstratie van toepassingsmogelijkheden van innovatieve maatregelen en technieken. Specifieke doelstelling 3: Innovatie van koolstofarme producten /diensten / toepassingen / processen, door industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling, door samenwerking tussen bedrijven onderling en van bedrijven met O&I-centra en kennisinstellingen en door vroegere implementatie van innovatieve koolstofarme technologieën. Prioritaire As 3: Beschermen van het milieu en bevordering van efficiënte omgang met hulpbronnen Specifieke doelstelling 1: Het beschermen en herstellen van de biodiversiteit, bodembescherming en -herstel en het bevorderen van ecosysteemdiensten, door gezamenlijke aanpak van milieuproblematieken in de economisch intensief benutte Grensregio.

4 Specifieke doelstelling 2: Innovatie van producten / diensten / toepassingen / processen voor het verbeteren van milieubescherming en het efficiënt omgaan met hulpbronnen, door industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling, door samenwerking tussen bedrijven onderling en van bedrijven met O&Icentra en kennisinstellingen. Specifieke doestelling 3: Het bevorderen van efficiënte omgang met hulpbronnen in het (industriële) bedrijfsleven door het stimuleren van aanpassing van bedrijfsprocessen. Prioritaire As 4: Bevordering van werkgelegenheid en ondersteuning van arbeidsmobiliteit Specifieke doelstelling: Verbetering van de aansluiting tussen aanbod en vraag op de arbeidsmarkt in de Grensregio, om zo het arbeidspotentieel beter te benutten. Prioritaire As 5: Technische Bijstand Specifieke doelstelling: In het kader van de Europa 2020 doelstellingen voor slimme, duurzame en inclusieve groei, gezamenlijke uitdagingen aanpakken en kansen in het programmagebied benutten, door het behalen van een maximale kwaliteit in acquisitie, begeleiding, monitoring, inhoudelijke en financiële rapportering, communicatie en audit, zowel van vraaggestuurde grensoverschrijdende initiatieven, als van het programma als geheel. 5. Samenwerkingsgebied Ten opzichte van INTERREG IV wijzigt het programmagebied niet. Zoals de kaart hieronder aangeeft, blijven dezelfde arrondissementen betrokken. In het INTERREG IV programma werd er echter wel een onderscheid gemaakt tussen prioritaire zones (80% van het budget) en aangrenzende zones (20% van het budget). Binnen het INTERREG V programma wordt dit onderscheid niet meer gemaakt. Alle arrondissementen hebben binnen het programma hetzelfde statuut. Voor de Provincie Oost-Vlaanderen komen alle arrondissementen in aanmerking voor deelname aan dit programma.

5 6. Budget van het programma De EU financiert de verschillende INTERREG Programma's uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Het totaalbudget aan Europese middelen voor het INTERREG V programma Vlaanderen-Nederland bedraagt EUR. Dit betekent een substantiële stijging van middelen ten opzichte van het INTERREG IV programma met EUR, dat EUR aan middelen had. De enveloppe werd als volgt samengesteld: Vlaanderen stelt EUR ter beschikking, Nederland EUR. Voor de subsidiëring van projecten is er dus een enveloppe voorzien van euro (dit is de totale enveloppe min 6% voor Technische Bijstand). De verdeling per as en per investeringsprioriteit kunt u in bijlage terugvinden. 7. Financiële gevolgen voor de provincie Oost-Vlaanderen Het INTERREG V programma Vlaanderen-Nederland voorziet volgende financiële engagementen voor de periode : EFRO: EUR Nationale publieke bijdrage: ,95 EUR Nationale private bijdrage: ,05 EUR

6 Vanuit elke provincie wordt een projectadviseur ter beschikking gesteld ten behoeve van het INTERREG-programma Vlaanderen-Nederland die voor 100% gefinancierd wordt uit Technische Bijstand. Nieuw tijdens deze programmeerperiode is dat ook het Agentschap Ondernemen en Ministerie van Economische Zaken een projectadviseur (resp. 1 vte en 0,5 vte) ter beschikking zullen stellen en dus een onderdeel van de Technische Bijstand voor hun rekening zullen nemen. Naast het ter beschikking stellen van een projectadviseur, wordt er net zoals tijdens de vorige programmaperiode gevraagd een bijdrage te leveren aan de Gemeenschappelijke structuren (Beheersautoriteit, Certificeringsautoriteit en Gemeenschappelijk Secretariaat) van het programma. Dit gebeurt ten behoeve van het project Technische Bijstand. De totale financiering voor Technische Bijstand bedraagt EUR, de bijdrage van de Provincie Oost-Vlaanderen zou EUR bedragen. Dit komt neer op 3,13% van de totale begroting. Voor de financiering wordt volgende verdeling voorgesteld: Financiering EUR EFRO 50,00% EUR NL 12,50% EUR VL 12,50% EUR Per provincie 3,13% EUR 8. Partnerschapsovereenkomst en beheer van het programma In de partnerschapsovereenkomst worden de opdrachten en de uitvoeringsmodaliteiten van de diverse partijen (waaronder de provincie Oost- Vlaanderen) binnen de beheersmatige en uitvoerende structuren bepaald, zoals die geïdentificeerd werden in het INTERREG IV programma Vlaanderen- Nederland. Het uitvoeringssysteem van het INTERREG V programma Vlaanderen-Nederland volgt in grote mate het voorbeeld van het systeem dat werd opgezet voor het INTERREG IV programma Vlaanderen-Nederland. De partners waren immers van mening dat dit systeem doeltreffend functioneerde. De partnerschapovereenkomst wordt bekrachtigd door het eerste Comité van Toezicht dat bijeen geroepen wordt na goedkeuring van het samenwerkingsprogramma door de Europese Commissie. Hierbij een overzicht van het uitvoeringssysteem: Een Beheersautoriteit, de provincie Antwerpen werd opnieuw door alle partners aangesteld om de opvolging en de implementatie van het programma te coördineren. Een Certificeringsautoriteit, de provincie Oost-Vlaanderen beheert de fondsen van de Europese Commissie. Ze staat in voor de uitbetaling van de middelen aan projectpartners en het opvragen van EFRO-middelen bij de Europese Commissie. De auditautoriteit, de Vlaamse Audit Autoriteit Europese Structuurfondsen is verantwoordelijk voor het verifiëren van de goede werking van het beheers- en controlesysteem en voor een passende streekproef van concrete acties op basis van de bij de Commissie gedeclareerde uitgaven.

7 Het Gemeenschappelijk Secretariaat functioneert onder de verantwoordelijkheid van de Beheersautoriteit en staat in voor het operationele en administratieve beheer van het programma. Zij wordt gefinancierd door de Technische Bijstand van het programma. Hieronder volgt een overzicht van de beslissingsstructuren van het programma: Het Comité van Toezicht, de hoogste instantie met beslissingsbevoegdheid, omvat alle partners, evenals de Europese Commissie en vergewist zich ervan dat het programma op een efficiënte en degelijke manier wordt uitgevoerd conform de grote strategische doelstellingen. Het Comité van Toezicht staat eveneens in voor de bespreking/ preselectie van de ingediende projectideeën, de uiteindelijke bespreking/ selectie van de projecten en de toekenning (of weigering) van de Europese financiering voor elk van deze projecten. Er is een beheersovereenkomst in opmaak waarin de afspraken worden vastgelegd tussen de verschillende programma-autoriteiten over het beheer van het programma. 9. Timing Het Samenwerkingsprogramma werd in juni 2014 afgewerkt en ter goedkeuring voorgelegd aan de stuurgroep via een schriftelijke ronde op 30 juni Het Samenwerkingsprogramma werd op 16 juli 2014 ingediend bij de Europese Commissie. De Europese Commissie heeft een tijdsspanne van zes maanden vooropgesteld om het Samenwerkingsprogramma goed te keuren. De Europese Commissie heeft haar opmerkingen op het Samenwerkingsprogramma overgemaakt. Dit heeft geleid tot een herziening van het Samenwerkingsprogramma dat werd vastgesteld door de stuurgroep op 27 november Een eerste projectoproep werd gelanceerd op 24 november 2014 onder voorbehoud van goedkeuring van het programma door de Europese Commissie. Kan u in geval van akkoord bijgevoegd ontwerp van Samenwerkingsprogramma en Partnerschapsovereenkomst aan de provincieraad voorleggen voor goedkeuring? Gent,. namens de Deputatie: de provinciegriffier, Albert De Smet de bevoegde gedeputeerde, Geert Versnick