Wat zijn erectiestoornissen Hoe komt een erectie tot stand Oorzaken erectiestoornissen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat zijn erectiestoornissen Hoe komt een erectie tot stand Oorzaken erectiestoornissen"

Transcriptie

1 Erectiestoornissen

2 Wat zijn erectiestoornissen Een erectiestoornis of erectiele dysfunctie is een voortdurend of terugkerend onvermogen een erectie te krijgen of vol te houden tot de voltooiing van de seksuele activiteit. Erectiestoornissen worden ook vaak aangeduid met de term impotentie. U kunt gedurende korte tijd impotent zijn, bijvoorbeeld wanneer u onder psychische druk staat. Daarnaast kunt u ook aan een voortdurende impotentie lijden. Uw probleem kan mogelijk worden verholpen dankzij nieuwe ontwikkelingen in de diagnose en de behandeling van impotentie. Hoe komt een erectie tot stand In de penis bevinden zich drie zwellichamen. Twee voor de stijfheid en één rond de plasbuis. Het zwellichaam rond de plasbuis vormt aan het uiteinde de glans (eikel). Bij een erectie vullen de zwellichamen zich met bloed. Hierdoor zwelt de penis op en wordt stijf. Doordat er meer bloed in de zwellichamen instroomt (slagader) dan uitstroomt (ader) wordt de penis hard. Voor een erectie is seksuele opwinding nodig. Opwinding ontstaat door prikkeling van onze zintuigen (bijvoorbeeld iets zien, voelen, horen) of door gedachten en verlangens. Via zenuwen worden signalen van de hersenen naar de penis overgebracht. De gladde spiercellen in de zwellichamen ontspannen zich zodat de zwellichamen zich met bloed kunnen vullen. Om te voorkomen dat de erectie inzakt (de zwellichamen lopen weer leeg) moeten er zenuwprikkels blijven bestaan. Deze prikkels krijgt men bijvoorbeeld tijdens het vrijen. Oorzaken erectiestoornissen Erectiestoornissen kunnen diverse oorzaken hebben, zowel psychische als lichamelijke (of een combinatie daarvan). Soms is de oorzaak onbekend. Psychische oorzaken zijn bijvoorbeeld stress, depressie, relatieproblemen of faalangst. 2

3 Daarnaast kunnen sommige medicijnen, alcohol en verschillende drugs de kwaliteit van de erectie verminderen. Lichamelijke oorzaken Vaatziekten De meest voorkomende oorzaken van erectiestoornissen zijn vaatziekten. Slagaderverkalking De wanden van de slagaders die zorgen voor de bloedtoevoer naar de penis, verdikken en verharden. Hierdoor is de noodzakelijke snelle verandering van de bloedtoevoer voor het verkrijgen van een erectie niet goed meer mogelijk. Afwijkingen van de aders Bij sommige mannen wordt de afvloed van bloed via de aders onvoldoende afgesloten. Hierdoor ontstaat lekkage, waardoor onvoldoende druk kan worden opgebouwd om een normale erectie te verkrijgen. Dit is niet te behandelen. Andere ziekten Ook andere ziekten kunnen erectiestoornissen tot gevolg hebben, zoals diabetes mellitus (suikerziekte), stofwisselingsziekten of multipele sclerose. Afwijkingen van de zenuwen die het ingewikkelde proces van de erectie mede regelen komen voor bij ziekten van het zenuwstelsel, beschadiging van de zenuwen na ongevallen, operaties en dergelijke. Hormonale oorzaak Bij een klein deel van de mannen is er een hormonale oorzaak voor de erectieproblemen. Zij hebben te kort aan het mannelijk hormoon testosteron. Dit hormoon beïnvloedt de zin in seks (libido). Er zijn verschillende oorzaken waardoor het testosterongehalte kan dalen. 3

4 Medicijnen Medicijnen kunnen een rol spelen bij het krijgen van een erectiestoornis. Een voorbeeld vormen de bètablokkers. Zij worden vooral gegeven voor de behandeling van hoge bloeddruk en bepaalde hartproblemen (angina pectoris). Ook kunnen medicijnen tegen depressieve klachten (anti-depressiva) erectiestoornissen veroorzaken. Deze medicijnen kunnen het seksuele verlangen doen afnemen en ook het klaarkomen bemoeilijken. Ongeveer 15 procent van erectiestoornissen wordt veroorzaakt door medicijnen. Daarnaast vermindert de kwaliteit van de erectie door het gebruik van drugs en alcohol. Afwijking aan de penis Ook een afwijking aan de penis zelf, kan tot een erectiestoornis leiden. Als de afwijking bijvoorbeeld pijn doet, kan de man minder zin hebben om te vrijen. Afwijkingen kunnen bijvoorbeeld zijn: een te nauwe voorhuid die te strak komt te staan bij een erectie of een kromstand van de penis (ziekte van Peyronie) die wordt veroorzaakt door een verharding in de wand van het zwellichaam. Ook een toegenomen spanning in de bekkenbodemspieren kan zowel de erectie als de zaadlozing negatief beïnvloeden. Behandeling van erectiestoornissen Als uw impotentie hoofdzakelijk te wijten is aan emotionele factoren, verwijst de uroloog u naar een bevoegd seksuoloog, die u en uw partner kan helpen een oplossing te vinden voor uw probleem. Als uw erectieproblemen hoofdzakelijk te wijten zijn aan lichamelijke factoren, kunt u - in overleg met uw uroloog - de volgende behandelingsmogelijkheden overwegen. 4

5 Medicijnen (PDE 5 remmers) In de regel zal de uroloog u eerst behandelen met een medicijn. Dit zorgt voor een verbeterde bloedtoevoer naar de penis, waardoor de kwaliteit van de erectie kan verbeteren. Deze medicijnen mogen niet worden gebruikt door patiënten die kortgeleden een hartinfarct hebben gehad, of bepaalde medicijnen bij hartklachten gebruiken. De middelen die op dit moment verkrijgbaar zijn, heten Viagra, Levitra en Cialis. Zorgverzekeraars vergoeden deze medicijnen slechts bij hoge uitzondering. U moet hiervoor zelf contact opnemen met uw zorgverzekeraar. De eerder genoemde erectiepillen wekken niet zelfstandig een erectie op, maar houden een eenmaal ontstane erectie in stand door in de penis het enzym fosfodiesterase te blokkeren. De sponsachtige zwellichamen blijven daardoor langer gevuld met bloed. Er is dus wel een seksuele stimulatie nodig om tot een erectie te komen. De pil moet ongeveer een half uur tot een uur voor het vrijen worden ingenomen en werkt enkele uren. Niet iedereen heeft baat bij deze erectiepillen. Bijwerkingen medicijnen De bijwerkingen van eerder genoemde medicijnen zijn meestal mild en van voorbijgaande aard. De meest voorkomende bijwerkingen zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, blozen en een verstopte neus (zie ook de bijsluiter van het desbetreffende medicijn). Daarnaast wordt het gebruik van erectiepillen onder andere afgeraden wanneer u ook geneesmiddelen met nitraten gebruikt (vaak voorschreven bij patiënten met hartklachten). 5

6 Vacuümtherapie Vacuümtherapie is een eenvoudige en veilige methode om erectiestoornissen tegen te gaan. Bij deze methode brengt u voor of tijdens het vrijen een drukring met een kunststof cilinder om de penis. De cilinder wordt vacuüm gezogen met een pompje, waardoor bloed naar de penis stuwt en een erectie ontstaat. De drukring zorgt ervoor dat de erectie na verwijderen van de cilinder nog ongeveer een half uur aanhoudt. Deze therapie wordt maar weinig toegepast, aangezien het slechts bij een kleine minderheid succesvol is. Zelfinjectie Bij zelfinjectie wordt er een medicijn in het zwellichaam van de penis gespoten. De erectie ontstaat vrij snel na de injectie. De werking is na ongeveer 15 minuten maximaal. Het zelf injecteren wordt u aangeleerd door één van onze gespecialiseerde verpleegkundigen. Tijdens dit consult wordt ook bepaald welke dosis van het medicijn u nodig heeft. U mag de afgesproken te injecteren dosis nooit wijzigen zonder overleg met de uroloog/ gespecialiseerde verpleegkundige. Bijwerkingen Naast een bloeduitstorting, een verdoofd gevoel in de penis een rode huid op de plaats van de injectie, is het langer aanhouden van de erectie dan wenselijk de belangrijkste bijwerking. Wanneer een erectie langer dan 4 uur aanhoudt moet u contact opnemen met uw behandelend uroloog. Uitgebreide informatie omtrent de zelfinjectie bij erectiestoornissen vindt u in de brochure zelfinjectie bij erectiestoornissen. Prothesen Bij patiënten bij wie medicijnen geen effect hebben of die een permanente oplossing zoeken kan worden gekozen voor een penisprothese. 6

7 Een penisprothese is een apparaatje dat chirurgisch wordt geïmplanteerd en dat een permanent impotente man weer in staat stelt een min of meer natuurlijke erectie te hebben. Deze operatie wordt niet verricht in het Canisius-Wilhelmina ziekenhuis, maar uw uroloog kan meer vertellen over de mogelijkheden en u eventueel verwijzen naar een ander ziekenhuis. 7

8 Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos SZ Nijmegen Polikliniek urologie B28 Telefoon (024) (op werkdagen uur) Website: 8 G537/ 07-14