Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Transcriptie

1 Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan met u er rekening mee huden dat dit vreg f laat gaat gebeuren. Want Het Nieuwe Werken is een hype, en een werkgever die hier niet aan meedet, krijgt al snel het verwijt dat hij geen ged werkgever is. Maar wat is Het Nieuwe Werken nu precies, en is dit vr werknemers wel z gunstig als het wrdt vrgespiegeld? En welke rl speelt uw ndernemingsraad als uw bestuurder Het Nieuwe Werken in uw rganisatie wil inveren? Wat is Het Nieuwe Werken nu precies? Hewel de exacte invulling per rganisatie kan verschillen, wrdt Het Nieuwe Werken aan de medewerkers vaak verkcht met kreten als: p een prettigere manier werken, meer flexibiliteit, effectievere resultaten en werk en privé beter p elkaar laten aansluiten. Dit met dan nder meer wrden bereikt dr: (meer) thuiswerken; flexibele werktijden; een andere vrm van aansturing en berdeling dr de eigen leidinggevende (meer gericht p utput). Anders gezegd: medewerkers krijgen meer vrijheid m hun werk te den, zwel qua werktijden als qua werkplek (meer thuis, minder p kantr). Dit met uiteraard wel leiden tt betere resultaten, en tt minder ksten vr de werkgever. En z is iedereen blij: hieperdepiep, hera! Maar is deze blijdschap wel terecht? Niet veral mgelijk Laten we eerst vaststellen dat Het Nieuwe Werken niet veral en niet vr iedereen mgelijk is. Als u in een prductiebedrijf werkt, is het lastig m uw werk mee naar huis te nemen. En als u in de zrg werkt, kunt u uw patiënten evenmin mee naar huis nemen. En wie bij Albert Heijn achter de kassa zit, kan dit werk niet thuis den; k s nachts werken behrt dan niet tt de mgelijkheden. Met andere wrden: in feite is slechts een gering aantal functies geschikt vr Het Nieuwe Werken. Ga maar eens na welke functies in uw mgeving geschikt zijn m thuis en/f s nachts uit te efenen. Mgelijke vrdelen vr de werkgever Vr werkgevers kan Het Nieuwe Werken inderdaad vrdelen hebben. Het meest zichtbare vrdeel vr de werkgever zit hem in de verlaging van het aantal werkplekken, terwijl de verblijvende werkplekken wrden vervangen dr zgeheten flexplekken. Dit leidt tt lagere huisvestingsksten. Verder kan de werkgever hpen dat een thuiswerker minder tijd ndig heeft vr in de gen van de werkgever verbdige sciale cntacten p het werk en verbdige vergaderingen. Dr thuis te werken wrdt minder tijd verspild, waardr de utput hger wrdt. Mgelijke nadelen vr de werkgever Het Nieuwe Werken kan vr werkgevers echter k nadelen hebben: Het kan even duren vrdat de huisvestingsksten daadwerkelijk mlaag gaan. Er met immers eerst een andere bestemming wrden gevnden vr het nrerend ged dat verbdig wrdt. 1

2 Het Nieuwe Werken kan leiden tt minder binding met de rganisatie, wat leidt tt een vermindering van het wij-gevel. Dit kan uiteindelijk k zijn weerslag hebben p de prestaties, het persneelsverlp, de bereidheid van mensen m elkaar te helpen, etc. Een eventuele hgere prestatie is meilijk meetbaar. De utputgerichtheid van Het Nieuwe Werken kan cnflicteren met de rganisatiecultuur. Het Nieuwe Werken? Liever niet! Naast het feit dat lang niet alle functies geschikt zijn vr Het Nieuwe Werken, is het ged mgelijk dat mensen zelf liever p het bedrijf werken, en p vaste tijden. Hiervr kunt u nder meer de vlgende redenen hebben: U vindt een baan van negen tt vijf wel prettig; u hudt dan immers ng een privéleven ver. U heeft een wat meizaam huwelijk en bent blij als u van huis bent. U wilt niet het gevel hebben altijd beschikbaar te meten zijn. U heeft een partner met een fulltime baan, die u meteen in de psitie van huisman/-vruw plaatst: Jij bent tch de hele dag thuis; kan je dan even de kinderen phalen en bdschappen den? U heeft thuis geen kamer waar u prettig en ngestrd kunt werken. Uw sciale cntacten spelen zich vrnamelijk p het bedrijf af. U denkt niet de discipline te kunnen pbrengen m thuis van negen tt vijf te werken, zdat u k s avnds en/f in het weekend met werken. Het Nieuwe Werken? Graag! Maar er zullen k mensen zijn wiens functie geschikt is vr Het Nieuwe Werken én die het wel prettig vinden m thuis en/f p nregelmatige tijden te werken. Hiervr kunt u nder meer de vlgende redenen hebben: U bent blij dat u niet meer elke dag heft te reizen. U vindt het prettig m niet al te vreg te meten pstaan. U vindt dat u p het werk te veel wrdt lastiggevallen met allerlei gezeur en nndige vergaderingen. Thuis kunt u tenminste gecncentreerd drwerken. U vindt het prettig m meer cntact met uw kinderen te hebben dr hen naar schl te brengen en mee te kunnen naar de zwemles f de krfbaltraining. U heeft een gezellig huwelijk met een partner met een deeltijdbaan en vindt het fijn m elkaar wat vaker te zien. U was al gewend m s avnds thuis mailtjes te versturen, telefntjes te plegen en/f stukken dr te lezen. Er verandert dus niet z veel. Zakelijk berdelen We kunnen cncluderen dat Het Nieuwe Werken niet vr iedereen z fantastisch is als het wrdt vrgespiegeld. Om te beginnen kmen lang niet alle functies hiervr in aanmerking. En van de werknemers wiens functie hiervr wél in aanmerking kmt, zal een aantal mensen het geweldig vinden m thuis te werken, terwijl een ander deel Het Nieuwe Werken absluut niet ziet zitten. Vergeet daarm alle reclameteksten als: Het Nieuwe Werken wrdt ingeverd m de mens centraal te stellen. Het Nieuwe Werken wrdt ingeverd m vr een betere balans tussen werk en privéleven te zrgen. Het Nieuwe Werken biedt de mensen de mgelijkheid m hun eigen werk in te delen. Het Nieuwe Werken biedt de mensen meer zelfstandigheid en meer eigen verantwrdelijkheid. 2

3 De werkelijkheid is namelijk dat Het Nieuwe Werken vral wrdt ingeverd m de ksten te verlagen en de prductie te verhgen. Uw ndernemingsraad zal de invering van Het Nieuwe Werken dan k zakelijk meten berdelen. Bvendien gaan de vrdelen slechts vr een beperkte grep mensen p. Daar is p zich niks mis mee, maar u met er daarm wel vr zrgen dat vldende rekening wrdt gehuden met de mensen die Het Nieuwe Werken marmen én de werknemers die alles liever bij het ude huden f een functie hebben die niet geschikt is vr Het Nieuwe Werken. Mgelijkheden van de OR Hewel de verschillende vrmen van Het Nieuwe Werken sterk kunnen verschillen geeft de WOR bij de meeste vrmen van Het Nieuwe Werken een zeer stevige psitie aan de ndernemingsraad. Dit kmt vral drdat veel elementen van Het Nieuwe Werken instemmingsplichtig zijn. U heeft dan dus een recht dat bijna z sterk is als een vet. Daarnaast heeft u sms k de mgelijkheid m gebruik te maken van het adviesrecht. Als uw ndernemingsraad van de bestuurder te hren krijgt dat hij Het Nieuwe Werken wil inveren, is het zaak m eerst vast te stellen welke instemmingsplichtige elementen dit besluit bevat. Dit kan namelijk per rganisatie verschillen. U kunt bijvrbeeld denken aan: aanpassing van één f meer regelingen p het gebied van arbeidsmstandigheden (zals het arbbeleid bij thuiswerken) aanpassing van een regeling p het gebied van ziekteverzuim (zals de wijze van ziek- en herstelmelden) aanpassing van een regeling p het gebied van werktijden aanpassing van het berdelings- en/f belningsbeleid (meer gericht p utput) aanpassing van een regeling p het gebied van werkverleg invering van vrzieningen die de werkgever in staat stellen m de aanwezigheid, het gedrag en/f de prestaties van zijn medewerkers te cntrleren Dit betekent dat u eerst helder zult meten krijgen wat er precies gaat veranderen. U zult de plannen vr de invering van Het Nieuwe Werken pas kunnen berdelen als u beschikt ver een gedetailleerd plan van aanpak, inclusief een duidelijk stappenplan en een tijdspad. Berdeling Met betrekking tt het berdelen van de vrgenmen invering van Het Nieuwe Werken, geldt dat u alle deelbesluiten alleen in samenhang kunt berdelen. Anders gezegd: u kunt pas advies uitbrengen en/f p een instemmingsaanvraag reageren als gedetailleerd duidelijk is he Het Nieuwe Werken wrdt ingeverd en welke maatregelen er wrden genmen m dit alles ptimaal te laten verlpen. Ok met duidelijk zijn welke maatregelen er wrden genmen m eventuele negatieve gevlgen vr de medewerkers z veel mgelijk te vermijden. Daarnaast geldt dat het bij cmplexe kwesties als Het Nieuwe Werken vrijwel altijd ndzakelijk is m een deskundige in te schakelen. U met hierbij namelijk een grt aantal veranderingen gelijktijdig berdelen, wat heel lastig is. 3

4 Aandachtspunten Tt slt nemen we een aantal belangrijke aandachtspunten bij de berdeling van een plan vr de invering van Het Nieuwe Werken: Stel vast wat Het Nieuwe Werken precies inhudt. Stel vast wat de instemmingsplichtige elementen zijn. Stel vast welke functies in uw rganisatie vlgens u in aanmerking kmen vr Het Nieuwe Werken, vraag de directie naar diens rdeel en vergelijk beide inschattingen. Stel vast heveel mensen die in aanmerking kmen vr Het Nieuwe Werken dit k echt willen, en heveel mensen dit niet willen. De dit middels een enquête, en zrg ervr dat u deze uiterst zrgvuldig pstelt f laat pstellen. Vraag de directie naar diens rdeel en vergelijk beide vaststellingen. In veel rganisaties wrdt een werkgrep ingesteld die het inveren van Het Nieuwe Werken in gede banen met leiden. Vaak wrdt k de OR gevraagd m hierin zitting te nemen. Dat kan een ged idee zijn, mits u hierver vraf gede afspraken maakt. Als u die afspraken niet helder en cncreet maakt, zullen u en uw cllega s gefrustreerd achterblijven. Meer ver de deelname aan een werkgrep kunt u lezen in het artikel Wel f niet zitting nemen in een werkgrep met de directie, dat u kunt dwnladen p Zie erp te dat duidelijke regels/afspraken wrden pgesteld ver: Wrdt er gede vrlichting gegeven aan de cllega s? Krijgt u deze infrmatie van tevren te zien? Welke functies kmen in aanmerking vr Het Nieuwe Werken? Krijgen de mensen die vr Het Nieuwe Werken in aanmerking kmen een vrije keuze f meten zij verplicht meeden? Is het na een gemaakte keuze ng mgelijk m hierp terug te kmen? Wat zijn de arbeidsrechtelijke gevlgen van deelname aan Het Nieuwe Werken? Krijgen de mensen die gebruikmaken van Het Nieuwe Werken een adequate (thuis)werkplek (p ksten van de rganisatie), die vldet aan de arbregels? Heeft Het Nieuwe Werken gevlgen vr reiskstenvergedingen, een aut van de zaak, etc.? Zijn er gede afspraken gemaakt vr het vergeden van telefn- en internetksten? Is de bereikbaarheid en de grenzen daaraan van de betrkken cllega s geregeld? Zijn als gevlg van Het Nieuwe Werken extra instructies en schling ndig en is dat ged geregeld? Zijn er wijzigingen vrgenmen, nu f in de tekmst, van de berdeling van de cllega s en z ja, welke? Is de wijze van ziekmelden ged geregeld? Kmt er een wijziging, nu f in de tekmst, van de werktijden en z ja, welke? Wrdt het werkverleg, nu f in de tekmst, anders geregeld? Kan de werkgever leven met een instemming van de OR vr een prefperide van een jaar? Zijn er evaluatiemmenten ingebuwd en z ja, heeft u ervr gezrgd dat u vrdat u uw instemming gaf vereenstemming heeft bereikt ver de zaken die geëvalueerd zullen wrden en ver de wijze waarp dat gaat gebeuren? 4

5 Tt slt Wees ervan bewust dat u bij de invering van Het Nieuwe Werken bijna altijd een sterke psitie heeft dr uw instemmingsrecht. Maak daar gebruik van. Als u de invering van Het Nieuwe Werken zakelijk behandelt, kunt u heel veel vr uw cllega s betekenen! 5