PICC-lijn. Perifeer Ingebrachte Centraal veneuze Catheter

Transcriptie

1 PICC-lijn Perifeer Ingebrachte Centraal veneuze Catheter

2 Alleen het aangevinkte is voor u van toepassing Datum/tijd opname: / /.. ;..:.. uur Datum/tijd stoppen Sintrom/Marcoumar:.../... /.. ;.:. uur Melden bij secretariaat.. Voor u gelden de richtlijnen beschreven in de tabel Cardiologie (blz.10) Voor u gelden de richtlijnen beschreven in de tabel Interne/Oncologie (blz.11) Medicatieoverzicht: bij uw apotheek op te vragen Medicijnen innemen/meenemen 2

3 Inhoudsopgave Blz. Wat is een PICC-lijn? 4 Complicaties 5 De dag van de ingreep 5 Gebruik van uw medicijnen 5 Waar wordt een PICC-lijn ingebracht? 6 Inbrengen PICC-lijn 7 Nazorg 8 Wat mag niet met de PICC? 8 Verzorging van de PICC-lijn 8 Informatie voor thuis 9 Met wie neemt u contact op bij problemen? 10 Richtlijnen bij aanvraag door de cardioloog 10 Richtlijnen bij aanvraag door de internist/oncoloog 11 Tot slot 12 Wetenschappelijk onderzoek 12 3

4 Uw arts heeft voorgesteld om bij u een katheter via de arm (PICC-lijn) in te brengen. In deze folder leest u wat een PICC-lijn is, hoe het inbrengen verloopt en waar u op moet letten als u een PICC-lijn heeft. Binnen de Treant zorggroep worden alleen in ziekenhuislocatie Scheper PICC-lijnen geplaatst. Wat is een PICC-lijn? PICC staat voor: peripherally inserted central catheter ofwel perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter. Het is een dun slangetje (katheter) dat via een bloedvat in de bovenarm wordt ingebracht. Het begin van de PICClijn komt uit in een groot bloedvat, vlak boven het hart. Het andere deel van de PICC-lijn steekt uit het bloedvat in de bovenarm. Dit uitstekende deel heeft 1 of 2 aansluitpunten, die worden gebruikt om medicatie toe te dienen of om bloed af te nemen (zie afbeelding). De PICC-lijn kan maximaal 12 maanden blijven zitten. Waarvoor wordt een PICC-lijn gebruikt? Via een PICC-lijn kunnen we: uw medicijnen op een veilige en minder pijnlijke manier toedienen bloed afnemen voor onderzoek bloedtransfusies geven vloeibare voeding toedienen Begin PICC-lijn Uiteinde PICC-lijn PICC-lijn Wordt u vaak geprikt in verband met bovenstaande omstandigheden? Dan kunnen bloedvaten van deze handelingen op termijn schade ondervinden. Een PICC-lijn kan deze problemen voorkomen. 4

5 Complicaties De kans op complicaties bij het inbrengen van een PICC-lijn en in de periode daarna, is zeer gering. Er kunnen echter complicaties optreden, zoals: een bloeding vanuit de insteekopening van de PICC-lijn. Deze bloeding kan zowel uitwendig als inwendig zijn. een veel kleiner risico is eventueel het beschadigen van de ader met de gebruikte katheter. een infectie van de insteekopening. trombose (bloedstolsel in een ader). Bovenstaande complicaties kunnen vaak eenvoudig worden verholpen. De dag van de ingreep Wat neemt u mee? ziekenhuispasje; medicatieoverzicht, als dit voorin is aangevinkt; medicijnen in originele verpakking, als dit voorin is aangevinkt. Op deze manier zijn artsen, verpleegkundigen en de ziekenhuisapotheek precies op de hoogte van uw medicijngebruik. Wat is een medicatieoverzicht Dit is een overzicht van alle medicijnen die u gebruikt. Dit overzicht kunt u ophalen bij uw eigen apotheek. Zo nodig kan iemand anders dit voor u doen. De apotheek mag in verband met uw privacy uw medicatieoverzicht niet zomaar aan iemand anders meegeven. U geeft daarom aan degene die dit voor u haalt een ondertekende verklaring mee met uw toestemming. Gebruik van uw medicijnen Gebruik uw medicijnen op de dag van het onderzoek zoals u gewend bent. Tenzij u iets anders met uw arts heeft afgesproken. 5

6 Waar wordt een PICC-lijn ingebracht? Binnen de Treant Zorggroep, ziekenhuislocatie Scheper worden PICClijnen geplaatst op 2 afdelingen, de Hartfunctie (hartkatheterisatiekamer) en de Radiologie. Cardiologische patiënten worden vaak doorverwezen naar de Hartfunctie. Andere patiënten (met name interne/oncologische) krijgen vaak een PICC-lijn op de afdeling Radiologie. Op beide afdelingen wordt hetzelfde materiaal gebruikt en ook de procedure wordt ongeveer op dezelfde manier uitgevoerd. In de nazorg met een PICC-lijn (onder andere poliklinische bloedafname via een PICC-lijn, verwijderen van een PICC-lijn, hulp bij vragen of problemen) is het voor u belangrijk welke specialist de PICC-lijn heeft aangevraagd. In het begin van deze brochure is aangevinkt welke richtlijnen voor u van toepassing zijn. In de tabel onder Informatie voor thuis kunt u lezen hoe u moet handelen, wie u kunt bellen en waar u moet zijn. Waar meldt u zich? U heeft op het secretariaat van uw behandelend arts een datum gekregen voor de ingreep. U meldt zich op die dag op de afgesproken afdeling (zie de omslag van de brochure). Hier wordt u ontvangen door een medewerker van de desbetreffende afdeling, die u zal voorbereiden voor de ingreep. U hoeft thuis geen speciale voorbereidingen te treffen voor de ingreep. U hoeft niet nuchter te blijven. Op de dag dat de PICC-lijn wordt ingebracht, kunt u het best ruimzittende bovenkleding dragen. Ook is het mogelijk dat de PICC-lijn geplaatst wordt tijdens uw verblijf in ziekenhuislocatie Scheper. Dan bereidt een verpleegkundige van de afdeling waar u bent opgenomen u voor op de ingreep. 6

7 Inbrengen PICC-lijn Hoe lang duurt de ingreep? Het inbrengen van een PICC-lijn neemt ongeveer een half uur tot een uur in beslag. Wie doet de ingreep? Tijdens de ingreep zullen er verschillende medewerkers aanwezig zijn. Een laborant van de afdeling zal, samen met een specialist (radioloog of cardioloog), de PICC-lijn plaatsen. Het inbrengen gebeurt op een steriele manier. Steriel wil zeggen vrij van ziektekiemen. De medewerkers die de PICC-lijn inbrengen, dragen daarom een operatieschort, masker en steriele handschoenen. Hoe gaat het inbrengen van de PICC-lijn? Tijdens het inbrengen ligt u op uw rug op een behandelbank met uw arm, waar de PICC-lijn wordt ingebracht, op een speciale steun. De arm waarin de PICC-lijn wordt geplaatst, wordt steriel afgedekt. Met behulp van een echoapparaat wordt de ader opgezocht waarin de PICC-lijn geplaatst wordt. We kiezen hiervoor een ader in de bovenarm, iets boven de elleboogplooi. De PICC-lijn kan in beide armen worden ingebracht. Eerst verdoven we de insteekplaats. Dit kan een onaangenaam gevoel geven. Daarna wordt de ader aangeprikt en via een geleide draad schuiven we de PICC-lijn in de ader. Het opschuiven van de katheter in uw bloedvat is niet pijnlijk. Na het inbrengen, controleren we via röntgendoorlichting of de PICC-lijn op de juiste plaats zit. Vervolgens wordt het deel van de PICC-lijn dat buiten het bloedvat uitsteekt, met speciale hulpmiddelen vastgeplakt op uw bovenarm. Soms is het nodig nog een licht drukverband om de bovenarm te leggen. Dit drukverband mag na korte tijd weer verwijderd worden. 7

8 Nazorg Bent u opgenomen voor het inbrengen van een PICC-lijn? Dan gaat u weer terug naar de verpleegafdeling, waar de verpleegkundigen u goed in de gaten houden. De verpleegkundige controleert regelmatig uw bovenarm, omdat er een klein risico is op een nabloeding. Is de PICC-lijn poliklinisch geplaatst? Dan mag u na het inbrengen meestal direct weer naar huis. Soms is het nodig om u kort onder controle te houden (half uur). Dit wordt met u besproken na het inbrengen van de PICC-lijn. Het advies is om voor de reis naar huis vervoer te regelen. Douchen is zonder bezwaar toegestaan. De insteekopening moet hierbij afgedekt worden. Vershoudfolie blijkt hierbij een praktische oplossing. Zwemmen is alleen toegestaan met beschermingsmateriaal (de waterproof protector DryPro; Vraag hiervoor de verpleegkundige om advies. Verder hoeft u, zolang de PICC-lijn ingebracht is, geen speciale leefregels in acht te nemen. Uiteraard is het belangrijk dat u wel voorzichtig bent bij alles wat u doet, om te voorkomen dat de PICC-lijn sneuvelt. Wat mag niet met de PICC? Bloed afnemen uit de arm waarin de PICC-lijn is geplaatst (dus wel uit de PICC-lijn zelf, maar niet uit een andere ader van deze arm). Het meten van de bloeddruk aan de arm waarin de PICC-lijn is geplaatst. Dit moet dus aan de andere arm of eventueel aan een onderbeen gebeuren. Verzorging van de PICC-lijn Zolang u in het ziekenhuis verblijft, zal de verpleegkundige van de afdeling de PICC-lijn verzorgen. Ook zullen handelingen als bloedafname, toediening van medicatie, bloed of vloeibare voeding door de verpleegkundigen worden gedaan. 8

9 Zodra u naar huis gaat, wordt dit gedaan door een verpleegkundige van de thuiszorg. U krijgt hierover alle informatie van de verpleegkundige op de afdeling of van een verpleegkundig specialist. Informatie voor thuis Het is mogelijk dat, wanneer u thuis bent met een PICC-lijn, er vragen of problemen zijn. Ook moet u soms afspraken maken om bepaalde handelingen met betrekking tot uw PICC-lijn te laten verrichten (bloedafname, verwijderen, oplossen van problemen). Hiervoor is het van belang dat u goed weet welke specialist de PICC-lijn heeft aangevraagd (zie omslag van de brochure welke richtlijnen voor u van toepassing zijn). Wanneer moet u contact nemen? Neem in de volgende gevallen contact op: tekenen van trombose (bloedstolsel in de ader), zoals pijn aan de arm of schouder, zwelling, roodheid tekenen van kortademigheid, hoesten, pijn ter hoogte van de borstkas en bewustzijnsverlies koorts (een temperatuur van 38.5 C of hoger) een (mogelijke) infectie rondom de insteekopening; u merkt dit aan roodheid, zwelling, warmte, pijn, vocht (pus) rondom de plaats waar de PICC-lijn is ingebracht pijn tijdens het inspuiten van vocht een barst in de PICC-lijn als het niet mogelijk is om de medicatie in te spuiten weerstand bij het inspuiten van de medicijnen, alsof u een soort tegendruk voelt 9

10 Met wie neemt u contact op bij problemen? In de volgende tabellen ziet u met wie u contact op moet nemen. Richtlijnen bij aanvraag door de cardioloog Handeling Informatie opvragen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur Contact bij problemen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur Contact bij problemen buiten kantooruren en in weekenden) Bloedafname via PICC-lijn (let op: aanvraagformulier laboratorium moet aanwezig zijn; alleen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur) Verwijderen PICC-lijn (uw specialist bepaalt wanneer de PICC-lijn verwijderd mag worden; alleen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur) Cardiologie Bellen met secretariaat CCU/EHH of Verpleegkundig Specialist Cardiologie Bellen met secretariaat CCU/EHH Bellen met Eerste Hart Hulp (EHH) Overleggen met de medewerker van het specialistisch team thuiszorg die de PICC-lijn verzorgt. Bloedafname in samenwerking met trombosedienst. Afspraak maken via secretariaat CCU/ EHH PICC-lijn wordt verwijderd op de Eerste Hart Hulp (afdeling W37) 10

11 Richtlijnen bij aanvraag door de internist/oncoloog Handeling Informatie opvragen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur Contact bij problemen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur Contact bij problemen buiten kantooruren en in weekenden) Bloedafname via PICC-lijn (let op: aanvraagformulier laboratorium moet aanwezig zijn; alleen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur) Interne /Oncologie Bellen met poli Interne of Verpleegkundig Specialist Mieke Kuilder Minke Bouma Bellen met poli Interne Bellen met Spoedeisende Hulp (SEH) Afspraak maken via Behandelpoli Bloedafname op de Behandelpoli (straat 10) Verwijderen PICC-lijn (uw specialist bepaalt wanneer de PICC-lijn verwijderd mag worden; alleen tijdens kantooruren 8:30-16:30 uur) Afspraak maken via Behandelpoli PICC-lijn wordt verwijderd op de Behandelpoli (straat 10) 11

12 Tot slot Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Dan kunt u die stellen voor, tijdens en na de ingreep. U kunt ook bellen met de polikliniek Interne geneeskunde, secretariaat CCU/EHH of Verpleegkundig Specialisten U kunt bellen op werkdagen tussen 8.30 en uur. De telefoonnummers vindt u op de bladzijden hiervoor. Wetenschappelijk onderzoek Binnen Treant zorggroep doen we ook wetenschappelijk onderzoek. Mogelijk wordt u gevraagd om hieraan mee te doen. TRIP