Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

Transcriptie

1 Tandarts Wat is een tandarts Een tandarts is een dokter speciaal voor je gebit. Hij kijkt of je tanden recht groeien en of je gaatjes hebt. Je hoeft niet bang te zijn voor de tandarts, de tandarts legt goed uit wat hij in je mond gaat doen. Behandelingen doen tegenwoordig ook geen pijn meer. Het gebit Eerst heb je een melk gebit. Dat bestaat uit 20 melktanden en kiezen. Dit melkgebit wissel je voor je blijvend gebit. Dit blijvend gebit bestaat uit 32 grote menstanden en kiezen. Hoe zit je gebit in elkaar Achter in je mond zitten je kiezen. Daarna komen je hoektanden en daarna je snijtanden of voortanden. [Laten zien]. Je tanden en kiezen zitten vast in je kaak met wortels onder het tandvlees. Net zo als bij een boom die staat ook met wortels in de grond vast [laten zien]. Waarom is je gebit zo belangrijk Zonder tanden en kiezen kun je niet eten. De voortanden en hoektanden snijden het eten en de kiezen malen het fijn. Verder kun je zonder tanden en kiezen niet goed praten, zingen en bijvoorbeeld zoenen. Je ziet er ook een beetje raar uit zonder tanden en kiezen. Zelf je mond goed verzorgen Je kunt je gebit goed houden door het goed te verzorgen. Iedere keer als je iets gegeten gedronken of gesnoept hebt, blijven er resten op het tandvlees en de tanden en kiezen plakken. Dit plakkerige laagje noem je tandplak. In die tandplak zitten bacteriën die je tanden en kiezen kapot kunnen maken [gaatjes] en je tandvlees. 's Ochtends na het eten en 's Avonds voor je gaat slapen, moet je je tanden poetsen. Poets met een zachte tandenborstel en tandpasta me fluoride. Verder kun je twee keer per jaar naar de tandarts gaan om je tanden en kiezen te laten controleren of ze nog goed zijn. Spullen die de tandarts gebruikt 1 / 5

2 Dunne handschoenen > voor de veiligheid van de patiënt. Zo kunnen ze niet ziek worden. Mondkapje > bacteriën (ziek worden) Spiegeltje > om achterkant van je gebit te zien. Sonde > soort haakje waar de tandarts gaatjes mee kan voelen. De tandarts is eigenlijk alleen maar leuk als hij bij een controle niks kan vinden. Dus wanneer je geen gaatjes of erger hebt. Dat heb je zelf in de hand. Want als je je mond en gebit goed verzorgt, heeft de tandarts minder werk. Hoe kun je dat doen? Natuurlijk moet je beginnen met goed te poetsen. Een tandpasta met fluoride is het beste. Fluoride maakt het tandglazuur sterker en dat helpt weer tegen gaatjes. Naast het poetsen kun je nog meer doen. Flossen. Met een speciaal draadje ga je tussen je tanden heen er weer. Je maakt op die manier ook ruimte tussen je tanden schoon. Want daar blijven etensresten achter. Je kunt ook tandenstokers gebruiken. Dit zijn kleine houten stokjes. Je kunt er het vuil in grotere openingen tussen je tanden weghalen. Met tanden poetsen kun je al heel jong beginnen. Zo gauw peuters tanden krijgen, moet er gepoetst worden Met peuterfluoridetandpaste. Liefst tweemaal per dag. Als je tussen de 5 en 12 jaar oud bent, Met je je tanden met gewone fluoridentandpasta poetsen. Ook tweemaal per dag! Net als volwassenen doen. Je moet ook letter op wat je eet. Suiker wordt omgezet in zuur. En zuur lost het tandglazuur op. Daardoor krijg je gaatjes. Eet dus niet teveel suiker. Dat zit bijvoorbeeld in snoepjes. Het paspoort van de tandarts. opleiding : tandheelkunde aan de universiteit. Opleidingsduur : 5 jaar en 6 maanden. Waar moet je goed in zijn: schoolvakken die je nodig hebt om tandarts te worden, zijn biologie, scheikunde en natuurkunde. Salaris : een tandarts verdient gemiddeld 3500 euro per maand Handige eigenschappen: heel precies zijn, een vaste hand hebben, geconcentreerd kunnen werken. De controle 2 / 5

3 De meeste mensen gaan tweemaal per jaar naar de tandarts. Als de tandarts je tanden controleert, let hij op verschillende dingen. Hij kijkt bijvoorbeeld of er tandplak dicht bij het tandvlees zit. En of de ruimte tussen de twee kiezen niet te groot is. Als dat zo is, en het bloed snel tussen die twee kiezen, dan is de kans groot dat je een tandvleesontsteking hebt. Natuurlijk spoort de tandarts ook gaatjes op. En hij controleert meteen of de vulling die je hebt nog wel goed zijn. Misschien moeten ze vervangen worden. De tandarts kan niet alles zien. Daarom laat hij soms röntgenfoto s maken. Op die foto s ziet hij ook de plekken waar kiezen tegen elkaar zitten. Want daar kan ook iets mis zijn. Na de controle vertelt de tandarts wat hij van je gebit vindt. Als het bijvoorbeeld nodig is om een gaatje te vullen, dan maakt de tandartsassistente daarvoor een nieuwe afspraak. Specialisten Soms is er iets mis met je gebit dat de tandarts niet kan verhelpen. Dan stuurt hij je door naar een specialist die dat wel kan. Er zijn verschillende specialisten: - kaakchirurg: de naam zegt het al: deze specialist opereert. Dat kan gebeuren als er iets goed mis is met je gebit. Hij kan helpen om kaakproblemen op te lossen. Maar ook opereert hij gezwellen in je mond. En heb je last van je verstandkiezen? Dan kan de kaakchirurg die weghalen. - orthodontist: deze specialist maakt beugels. Als je tanden scheef staan, kan een beugel helpen. Een orthodontist maakt eerst een gipsafdruk van je gebit. Dan kan hij goed zien waar het probleem zit. Met behulp van een afdruk maakt hij een beugel die precies bij jou past. De beugel zorgt er voor dat je tanden weer mooi recht gaan staan. - De mondhygiëniste is geen specialist, maar hij houdt zich wel met iets speciaals bezig: hij kijkt vooral of je mond goed schoon is. Hij onderzoekt je mond en kijkt hoe het geselt is met je tanden en tandvlees. Daarna wordt er vaak een volgende afspraak gemaakt om je gebit te reinigen. Tandsteen en aanslag worden dan weggehaald. De mondhygiëniste geeft ook een advies over hoe je je mond zelf kunt schoonhouden. - Hypnose : Ben je al heel lang bang voor de tandarts? Dan kun je er eentje zoeken die aan 3 / 5

4 hypnose doet. Voor de behandeling brengt de tandarts je onder hypnose. Dat is een soort slaap. Je merkt er dan niets van de behandeling. Als je wakker wordt, is alles achter de rug. Deze behandelingen zijn meestal nogal duur. Daarom hebben de meeste mensen een tandverzekering. Fluoride Fluoride helpt je tandglazuur sterk te maken. Je krijgt genoeg fluoride binnen als je regelmatig je tanden poetst. Want fluoride zit in tandpasta. Aangeraden wordt: baby s tot en met 1 jaar: een keer per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta. Soms kan de tandarts je een extra fluoridenbehandeling geven. Hij vult dan een plastic gebitje met pasta. Je moet in dat bitje happen. De tandarts laat dat zo n 5 minuten Inzitten. Dit gebeurt hoogstens twee keer per jaar. Je kunt ook te veel Fluoride binnen krijgt, dat is niet goed. Vroeger kregen de kinderen Extra fluortabletjes, maar dat hoeft niet meer als je je tanden goed poetst. Sealen Sealen betekend afdichten of verzegélen. Bij het sealen doet de tandarts een laagje kunstoflak op de puntjes en groeven in je kiezen. Op die plekken kun je namelijk snel gaatjes krijgen. Met lak erop, gebeurt dat niet meer. Sealen is makkelijk. De tandarts maakt eerst de kies helemaal schoon. Daarna maakt hij het deel waarmee je kauwt ruw. Dan blijft de lak beter zitten. Met een kwastje doet de tandarts de lak op de kies. Die wordt gelijk hard. Soms gebruikt de tandarts een blauwe lamp. Daarvan wordt de lak sneller hard. Saelings blijven lang zitten. De tandarts controleert ze als je op controle komt. Is er dan iets beschadigd? Dan werkt hij dat bij. Handig, want met een goede sealing heb je bijna geen kans op een gaatje! Bang voor de tandarts? Sommige mensen zijn heel bang voor de tandarts. Ook al hoeft dat tegenwoordig niet meer. De tandarts legt goed precies uit wat hij gaat doen. En met alle moderne middelen hoeft niets meer pijn te doen. Ben je toch bang voor de tandarts? Misschien kun je dan vragen of hij de radio aan wil zetten.dan kun je ergens naar luisteren terwijl hij boort. Of zet een walkman op! Of misschien een hypnose iets voor jou? Sommige tandartsen hebben zelfs al een radio aan staan. Of misschien heb je geluk: misschien heb jij een tandarts met een tv op het plafond waar je MTV op kan kijken. Ja dat bestaat echt! Oeps, tand afgebroken Je bent lekker buiten aan het spelen. Niets aan de hand. Totdat je die ene losse stoeptegel niet ziet. Bam! Daar lig je. Met je gezicht op straat. Au! Met je tong ga je langs al je tanden Ojee, er is een tand afgebroken! Als het een melktand is, is er weinig aan te doen. Ga wel even naar de 4 / 5

5 Powered by TCPDF ( Spreekbeurten.info tandarts om ernaar te laten kijken.is het een grote-mensen-tand? Probeer de tand dan te vinden op de plek waar je gevallen bent. Gevonden? Spoel hem dan af onder lauw water. Niet schrobben, want ja mag de wortels van de tand niet beschadigen. Probeer de tand terug in je mond te doen, op de plek waar die vandaan kwam. Houd hem op zijn plaats met een glaasje. Lukt dat niet? Bewaar hem dan in een glas melk, water of speeksel. Ga ermee naar de tandarts die het dichtstbij is. Zet de tandarts hem binnen 30 minuten de tand er weer aan? Die kans is groot dat hij er weer aan groeit. Tandtrends Tegenwoordig kun je ook gekke dingen doen met je tanden. Wat dacht je bijvoorbeeld van een tandtatoeage? Of een diamant op je tand? Het klinkt enger dan het is. Er komt geen naald of boor aan te pas. Het zijn kleine stickertjes. In de vorm van een tatoeage of een edelsteentje. Die plakken ze in een speciale studio op je tand. Leuk voor als je de blits wilt maken op school! Helaas, het blijft niet lang zitten. Want als je je tanden een keertje poetst dan ben je hem al kwijt. Tot slot wil ik jullie laten zien hoe je het beste je tanden kunt poetsen: Poets in de vaste volgorde 1 achteraan beginnen 2 eerst buitenkant, beneden. Langs de randen van het tandvlees 3 dan de binnenkant, benenden 4 daarna de buitenkant boven 5 dan de binnenkant boven 6 en als laatste boven op de kiezen 5 / 5