Dubbelspoor, traject voor zij-instromende directeuren in het primair onderwijs

Transcriptie

1 Informatiebrochure Dubbelspoor Marnix Onderwijscentrum, Utrecht Dubbelspoor, traject voor zij-instromende directeuren in het primair onderwijs Blad 1/8

2 Waarom Dubbelspoor? De arbeidsmarkt vertoont een stijgende vraag naar gekwalificeerde schoolleiders door de vergrijzing van de beroepsgroep. Het aanbod vanuit het onderwijsveld zelf blijft achter bij de vraag. Anticiperend op dat gegeven is het eenjarig opleidingstraject Dubbelspoor ontwikkeld om via zij-instroom in de groeiende behoefte aan schoolleiders te voorzien. Arbeidsmarkt In de nota Werken in het Onderwijs die het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen in 2012 heeft uitgebracht wordt het volgende beeld geschetst van de arbeidsmarkt in het PO: Primair onderwijs Hieronder volgt de onvervulde vraag in het primair onderwijs. De figuur laat zien, dat het ministerie van OCW nauwelijks onvervulde vraag voor de komende paar jaar verwacht. Na 2017 loopt de onvervulde vraag naar docenten sterk op en bedraagt vanaf 2019 een maximum van vacatures (figuur 2). Figuur 2: Ontwikkeling van de onvervulde vraag in het PO, (voltijdbanen) De verwachte tekorten voor schoolleiders in het primair onderwijs schommelen tussen de 700 en 800 per jaar. Deze worden voor ongeveer de helft opgevuld door leraren die doorstromen naar de functie van schoolleider. Bron: Ministerie van OCW, Nota Werken in het onderwijs Als gevolg daarvan is de arbeidsmarkt de komende jaren kansrijk voor mensen met de ambitie om schoolleider te worden. Blad 2/8

3 Kenmerken van Dubbelspoor Dubbelspoor is een competentie- en praktijkgerichte opleiding die uitgevoerd wordt door het Marnix Onderwijs Centrum (MOC) in samenwerking met de Academie voor Schoolleiderschap Penta Nova, en de deeltijdopleiding Leraar basisonderwijs van de Marnix Academie. Het is een eenjarig opleidingstraject voor mensen die van buiten het onderwijs als gediplomeerd schoolleider in het beroep willen instromen. Het dubbele karakter van de opleiding betekent dat, naast de primaire focus op het behalen van het diploma Directeur Primair Onderwijs (DPO), gedurende de gehele opleiding onderdelen uit het eerste jaar van de deeltijdopleiding Leraar Basisonderwijs (Deeltijd-PABO) in het curriculum worden geïntegreerd. Hierdoor wordt basiskennis over het beroep van leraar opgedaan. Het maakt een directe transfer vanuit leiderschap en management naar de onderwijspraktijk van leraren en omgekeerd mogelijk. Het succesvol doorlopen van de opleiding Dubbelspoor geeft recht op het diploma Directeur Primair Onderwijs van Penta Nova, Academie voor schoolleiderschap. Het met goed gevolg afronden van het leraarprogramma van de deeltijd-pabo van de Marnix Academie binnen Dubbelspoor geeft de mogelijkheid tot vermindering van de studielast wanneer men besluit via de deeltijdopleiding Leraar Basisonderwijs de leraarbevoegdheid te verwerven. Profiel kandidaten Dubbelspoor Dubbelspoor gaat uit van reeds opgedane ervaring en verworven competenties. Elders verworven competenties worden vooral verwacht op het domein management. Kandidaten die in aanmerking komen voor het eenjarig traject hebben minimaal Afgeronde HBO of Academische opleiding Ervaring met aansturing van professionals in teams Voldoende studiemogelijkheden (studeren/stages) Daarnaast beheersen zij de volgende competenties: A. Persoonsgericht Zelfsturing en reflectievermogen Onderzoekende houding Sensitief en empathisch Overtuigingskracht en humor Stressbestendig en flexibel in samenwerking Mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid B. Organisatie gericht Besluitvaardig Gericht op ontwikkeling/ realisatie van opbrengsten Omgevingsbewust Sensitief voor organisatie en cultuur Plannen, organiseren, delegeren en voortgangsbewaking Blad 3/8

4 Te ontwikkelen competenties door het eenjarig traject Visiegerichtheid Onderwijskundige kracht Teamprocessen bij verandering Innovatie en vernieuwingsgerichtheid Domein specifiek organisatiebewustzijn Randvoorwaarden Beschikbaarheid (vanaf september 2014) Tijdsinvestering: gemiddeld 20 uur per week Samenwerkende opleidingsinstituten. Het Marnix Onderwijscentrum (MOC) is de afdeling post-hbo nascholing van de Marnix Academie (lerarenopleiding) in Utrecht. De adviseurs van het MOC kennen het onderwijsveld goed en zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Ze zijn vaak zelf werkzaam geweest als leraar en/of leidinggevende in het primair onderwijs. Een aantal adviseurs is nauw betrokken bij Penta Nova, de Academie voor schoolleiderschap als (kern)docent en zijn in die hoedanigheid verantwoordelijk voor de uitvoering van opleidingstrajecten en collegedagen binnen de diverse opleidingen van Penta Nova. De deeltijdopleiding van de Marnix Academie is een verkorte variant op de voltijd en wordt verzorgd op twee avonden in de week. Peilingen met betrekking tot de kwaliteit van beide opleidingsinstituten laat een hoge mate van klanttevredenheid zien. Kosten van de opleiding. Het traject vergt een investering van ,--. Inbegrepen zijn: Opleiding Directeur Primair Onderwijs bij Penta Nova Onderdelen van het eerste jaar van de deeltijdopleiding leraar Basisonderwijs bij de Marnix Academie Ontwikkelingsgericht assessment Studiebegeleiding door een leerkringbegeleider Studiematerialen (readers e.d.) Verblijfskosten in een conferentieoord (seminar) De verplichte literatuur wordt door de deelnemer zelf aangeschaft. De kosten daarvan bedragen ca. 500,- Leslocatie en lesdagen. De opleiding wordt verzorgd op de Marnix Academie aan de Vogelsanglaan 1 te Utrecht. De lesdagen zijn: Avondcolleges deeltijd-pabo: Dinsdag: ( vrijwel wekelijks) Collegedag Penta Nova: op maandag van uur (gemiddeld eens per twee weken) Stagedag: in overleg met de stageschool (gemiddeld eens per twee weken) Gedurende de schoolvakanties zijn er geen colleges. Assessment. Halverwege de opleiding wordt een ontwikkelingsgericht assessment afgenomen. De uitkomst van het assessment wordt gebruikt bij de verdere vormgeving van de persoonlijke ontwikkeling gedurende het tweede deel van het opleidingstraject. Het assessment wordt uitgevoerd door het Marnix Assessment Centrum en duurt één dag. Blad 4/8

5 Deeltijd-pabo Gedurende de opleiding volg je vrijwel wekelijks hoorcolleges in de deeltijd-pabo van de Marnix Academie. De colleges hebben betrekking op basiskennis-en begrippen binnen het beroep van leraar basisonderwijs. De hoorcolleges worden gevolgd door begeleide interactiecolleges. Deze vinden in de Dubbelspoorgroep plaats aansluitend aan de hoorcolleges en duren tot uur. In de interactiecolleges wordt stelselmatig de verbinding gerealiseerd naar leiderschap en management. De toetsen die horen bij het basisprogramma worden gemaakt. Bij een goed resultaat kunnen ze als bewijs dienen bij een aanvraag voor vermindering van de studielast wanneer je besluit de deeltijd-pabo alsnog in z n geheel te volgen. Deze aanvraag wordt bij de examencommissie ingediend waarna deze hierover een uitspraak doet. Binnen de deeltijd-pabo kan je op eigen initiatief interessante en/of belangrijke workshops volgen in de trainingslijn. Je volgt daarnaast een beperkt aantal colleges vakdidactiek. Deze kunnen ook op donderdagavonden gepland worden. Stage Je zoekt zelf een school waar je stage kunt lopen. In veel gevallen is het handig deze in je eigen woonomgeving te kiezen. Omdat er een aantal aspecten zijn die de geschiktheid van een school als leeromgeving bepalen overleg je met de projectleider Dubbelspoor over mogelijke opties alvorens een definitieve keuze te maken. In voorkomende gevallen kunnen wij vanuit de opleiding bemiddelen bij het vinden van een geschikte stageschool. Op de stageschool worden werkopdrachten en een praktijkonderzoek uitgevoerd. De combinatie van aspecten uit de deeltijd-pabo en de DPO-opleiding maakt de stage betekenisvol. Het minimale aantal stagedagen is 20. Portfolio Tijdens de opleiding stel je een portfolio samen bestaande uit opdrachten waar je gedurende de opleiding aan werkt. In het portfolio wordt je persoonlijke ontwikkeling zichtbaar. Op basis van het portfolio stel je een eindpresentatie samen waarop je afstudeert. Bij de eindpresentatie is naast de leerkringbegeleider tevens een onafhankelijke gecommitteerde uit het onderwijsveld aanwezig. Studiebegeleiding Tijdens de opleiding wordt het leren buiten de stage en de colleges vormgegeven door middel van een leerkring. De leerkring komt tijdens de opleiding regelmatig bij elkaar onder leiding van een leerkringbegeleider. In bijeenkomsten staat persoonlijke ontwikkeling centraal en worden ervaringen met de uitvoering van (werk)opdrachten benut om met en van elkaar te leren. De leerkringbijeenkomsten zijn meestal aansluitend aan de DPO-colleges. De leerkringbegeleider begeleidt de Dubbelspoor-deelnemers individueel waar het gaat om persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast verzorgt deze halfjaarlijks het contact met de stageschool aangaande de voortgang en beoordeling van de stage. Blad 5/8

6 Studiebelasting. Totale studiebelasting: Gemiddelde studiebelasting per week 840 uur (30 ECTS: European Credits Transfer System) ca. 20 uur (incl. contacttijd) Kosten. Opleidingstraject Dubbelspoor: , -. Inbegrepen zijn: Opleiding Directeur Primair Onderwijs bij Penta Nova Onderdelen uit de majorfase van de deeltijdopleiding leraar Basisonderwijs van de Marnix Academie Ontwikkelingsgericht assessment Studiebegeleiding Studiematerialen (readers e.d.) Verblijfskosten in een conferentieoord (seminar) Niet inbegrepen: verplichte literatuur (ca. 500, -) Voortraject Wil je je oriënteren op het onderwijsveld dan volg je het voortraject Dubbelspoor. Op vier avonden ( uur) worden verschillende onderwijsthema s verkend en besproken door deskundigen van het Marnix Onderwijscentrum en door mensen uit het onderwijs zelf. Naar aanleiding van de bijeenkomsten leg je drie praktijkbezoeken af. De kosten van het voortraject zijn 400, - en worden niet in rekening gebracht als je je inschrijft voor de opleiding Dubbelspoor en toelaatbaar bent. Contact. Vragen over Dubbelspoor kun je stellen aan: Broer Terpstra (Projectleider) Telefoon: Mobiel: b.terpstra@hsmarnix.nl Nuttige links: Blad 6/8

7 Curriculum (Directeur Primair Onderwijs) De inhoud van het curriculum DPO is vormgegeven vanuit vier hoofdthema s te weten: a. Leiderschap b. Schoolontwikkeling c. Aansturen van medewerkers d. Schoolorganisatie Leiderschap Onderwijskundig/opbrengstgericht leiderschap Onderzoeksmatig leiderschap Visieontwikkeling Leiding geven aan veranderprocessen in een onderwijscultuur Schoolontwikkeling Aansturen Kwaliteitszorg Opbrengstgericht werken Professionele leergemeenschappen De kwaliteit van de leerkracht Communicatie Lastige gesprekken Schoolorganisatie Governance Bedrijfsvoering Wet- en regelgeving Blad 7/8

8 Curriculum deeltijd-pabo Thema s semester 1. Onderwijsgeven/Pedagogisch klimaat Lesvoorbereiding Observeren Klassenmanagement Morele ontwikkeling Groepsdynamiek Gedragstheorie Identiteit Thema s semester 2. Afstemmen op onderwijsbehoefte/uitdagend onderwijs Verschillen Mediawijsheid Coöperatief leren Zelfstandigheid Leerlingen volgen Onderwijs in NL Vernieuwingen Leerbehoefte Uitdagend onderwijs Voorbeeldplanning Dubbelspoor Week 38 Stagedag i.o.m. stageschool Deeltijdcollege Dinsdag DPO-college Maandag uur uur uur 39 Avondcollege Collegedag 40 Stagedag Avondcollege 41 Avondcollege Collegedag 42 Stagedag Avondcollege Thema/Opmerkingen 43 Herfstvakantie 44 Avondcollege Collegedag 45 Stagedag Avondcollege Blad 8/8