een folder voor ouders en opvoeders LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "een folder voor ouders en opvoeders LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen"

Transcriptie

1 een folder voor ouders en opvoeders LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen

2 U kent uw kind het beste. U heeft het meeste zicht op wat uw kind wel en niet doet. Toch blijkt dat jongeren gemiddeld drie keer zoveel alcohol drinken dan hun ouders denken. En dat zijn niet alleen de kinderen van de buren. Het gaat ook over uw kind! Alcohol is ongezond voor jongeren Jongeren groeien nog, wegen minder en zijn kleiner dan volwassenen. Bij jongeren leidt het gebruik van alcohol daarom sneller tot risico s dan bij vol was senen. Zij voelen zich lang goed en mer ken niet dat ze onder invloed zijn en teveel alcohol drinken. Dit kan leiden tot een alcohol - vergifti ging. Jongeren zijn bovendien meer en langer onder invloed dan vol - wassenen, ook al drinken beide evenveel. Alcohol is extra ongezond tijdens de groei Na de geboorte zijn de hersenen nog niet volledig ontwikkeld. Tot je 24ste levens jaar ontstaan belangrijke verbin - dingen tussen zenuwcellen in verschil - lende delen van de hersenen. Alcohol verstoort dit groeiproces van de hersenen. Als uw kind al op jonge leef - tijd start met drinken, groeien zijn/haar hersenen minder. Na een aantal jaren blijkt dat ze minder goed kunnen ont - hou den, concentreren en leren dan jongeren die niet drinken. Ook kan jong alcohol drinken invloed hebben op het karakter en het gedrag van uw kind op volwassen leeftijd. Tot slot hebben jongeren die regelmatig veel drinken meer risico om later verslaafd aan alco - hol te raken. Alcoholgebruik onder 16 jaar fors gedaald in Zuidoost-Brabant In 2011 heeft de GGD Brabant- Zuid oost onderzoek gedaan naar onder andere het alcoholgebruik onder ruim jongeren van 12 tot en met 18 jaar. Het alcohol - gebruik onder de 16 jaar is sterk gedaald. Vanaf 16 jaar weten veel jongeren echter onvol doende maat te houden Wist u dat: 18% van de ondervraagden het eerste alcoholisch drankje op 12- of 13-jarige leeftijd gedronken heeft? In 2007 was dit nog 33%! 51% van de jongeren van 12 tot en met 18 jaar nog nooit alcohol heeft gedronken? bijna 80% van de ondervraagde 16-tot 18-jarigen drinkt? 41% van de ondervraagde 16- tot 18-jarigen recentelijk dronken of aangeschoten is geweest? Cijfers: gegevens jongerenmonitor GGD Brabant-Zuidoost (2011)

3 Wat kunt u doen? Ga op tijd met uw kind in gesprek over alcohol en maak afspraken. Onderstaande tips kunnen u hierbij wellicht helpen. H Stel grenzen Het best is om dit te doen voordat uw kind begint met drinken. Maar ook daarna kunt u grenzen stellen. Per 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor alcohol 18 jaar. Vanaf deze datum mogen jongeren onder de 18 jaar geen alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Als ouder is het belangrijk dat u ook deze leeftijdsgrens hanteert. H Geef uitleg Vertel uw kind waarom u niet wilt dat het (veel) alcohol drinkt, bijvoorbeeld naar aanleiding van een aankomend schoolfeest of een gebeurtenis op de televisie. Ga nooit in gesprek op het moment dat je kind al gedronken heeft. Ga ook niet keer op keer het gesprek aan. Beter één keer met de juiste informatie en in een goede onderlinge sfeer. Stel open vragen zoals wat drink jij zoal op school - feesten in plaats van drink je bier?. Een puber voelt zich dan veel minder onder druk gezet en vaak komen er vanzelf verhalen los. H Geef het goede voorbeeld Ook kunt u als ouder het goede voor - beeld geven. Kinderen kopiëren het gedrag van hun ouders. Dat geldt ook voor het drinken van alcohol. Ouders die weinig drinken, hebben vaker kinderen die niet of weinig drinken. Als ouders veel drinken, drinken hun kinderen meestal ook al veel op jonge leeftijd. H Geef aandacht Toon interesse en begrip voor de dagelijkse dingen en activiteiten van uw kind. Zo heeft u de meeste kans dat uw kind vertelt wat hem of haar bezighoudt. Dit geldt ook voor activiteiten waarbij alcohol een rol speelt. Het is daarbij belangrijk om ook het gesprek aan te gaan over weerbaarheid en hoe je je kunt op - stellen in een groep. Veel jongeren blijken namelijk te gaan drinken om erbij te horen.

4 zuipen in hokken en keten In Zuidoost-Brabant bevinden zich veel hokken en keten waar jongeren bij elkaar komen. Jongeren creëren vaak zelf hun ontmoetingsplekken. Dit kan bij iemand thuis zijn, maar ook in een zogenaamde keet. Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben om samen te komen en lekker een beetje te hangen. Ouders geven vaak aan blij te zijn dat hun kind thuis een deel van zijn of haar vrije tijd met vrienden doorbrengt. Vaak worden de hokken en keten door de jongeren zelf gerund. Dat heeft het nadeel dat jongeren vaak weinig oog hebben voor de risico s die erbij horen. Denk daarbij aan risico s als te jong alcohol drinken, teveel alcohol drinken en de (brand)veiligheid van de keet. Als u een keet op het terrein heeft staan Als eigenaar bent u verantwoordelijk voor wat er op uw terrein gebeurt. Ouders van jongeren die uw keet bezoeken rekenen daar ook op, of dit nu terecht is of niet. Daarom is het belangrijk dat u weet wat de regels zijn. Het is bijvoorbeeld strafbaar om in een keet tegen betaling alcohol te verstrek ken zonder vergunning. Ook is het strafbaar alcohol te schenken aan jongeren onder de 18 jaar. Dit geldt ook voor het doorschenken aan dronken personen. Probeer hier zoveel mogelijk toezicht op te houden en maak afspraken met de jongeren over verantwoord schenken. Maak afspraken over lawaai, de bezoekers en de veiligheid.

5 de nieuwe Drank- en horecawet genoeg over de kinderen... Hoe is het gesteld met uw eigen alcohol gebruik en uw kennis van alcohol? Voorkom dat alcoholgebruik een gewoonte wordt: drink ten minste twee dagen per week geen alcohol. Drink niet als u nog moet rijden, werken, sporten of studeren en bij gebruik van bepaalde medicijnen. Aanvaardbaar gebruik Voor gezonde volwassen vrouwen geldt niet meer dan één standaardglas alcohol per dag. Drink niet wanneer u zwanger bent of borst - voeding geeft. Voor gezonde volwassen mannen geldt: drink niet meer dan twee standaard glazen alcohol per dag. Per 1 januari 2014 is de landelijke leeftijdsgrens voor alcohol 18 jaar (voorheen 16 jaar). Vanaf deze datum mogen jongeren onder de 18 jaar geen alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Dat is bijvoorbeeld de openbare weg, een stationshal, stadion, winkelcentrum, plantsoen, postkantoor en een parkeergarage. Doen ze dat wel, dan riskeren ze een boete. Ook mogen verkopers geen alcohol meer verkopen aan jongeren onder de 18. Ook zij zijn strafbaar wanneer ze dat wel doen. Handhaving De gemeente heeft de bevoegdheid om handhavend op te treden en deze jongeren een boete te geven. Jongeren draaien dus zelf op voor de consequenties voor het bij zich hebben van alcoholische dranken. De hoogte van de boete is vastgesteld op 45,- voor jongeren tot 16 jaar en 90,- voor 16- en 17 jarigen. Wat betekent dit voor u als ouder? Deze leeftijdsverhoging leidt er hopelijk toe dat jongeren minder makkelijk met alcohol in aanraking komen en op jonge leeftijd alcohol drinken. U als ouder neemt samen met de verkoper van alcohol de verant - woordelijkheid en u zorgt er samen voor dat jongeren onder de 18 jaar niet aan alcohol kunnen komen. Ziet u dat de regels worden overtreden, bijvoorbeeld bij de verkoop van alcohol aan een jongere onder de 18? Neem contact op met uw gemeente.

6 de alcoholpoli Sinds een aantal jaren heeft het Catharina Z ieken - huis een polikliniek Jeugd en Alcohol. Een tiener die met een alcoholvergifti - ging in het zieken - huis wordt opgenomen, krijgt hierna nog een half jaar begeleiding van een kinderarts en een psycholoog. Drs. Rolf Pelleboer, kinderarts in het Catharina Ziekenhuis vertelt in een interview meer over de poli: Hoe komt het dat jongeren niet leren van een alcohol vergiftiging? Jongeren schrikken als ze met een black out wakker worden in het ziekenhuis. Maar na enkele weken is dit een stoer verhaal om aan vrienden te vertellen. Daarom is het nazorgtraject zo belang - rijk. Jongeren moeten het besef krijgen van de schadelijke gevolgen. Wat gebeurt er als een kind wordt opgenomen in de poli? Jongeren die met een alcoholvergifti - ging op de Spoedeisende Hulp zijn binnen gebracht, blijven een nacht in het zie ken huis. De volgende ochtend krijgen zij bezoek van een pedagogisch mede werker. Zij stelt enkele vragen over het alcoholgebruik en toetst de alcohol kennis. De patiënt en de ouders worden vervolgens uitgenodigd voor een gesprek met een kinderarts en een kinder psycho loog. Na deze gesprekken krijgen de ouders advies over eventuele vervolg stappen. Het kan zijn dat er verder onder zoek nodig is of dat het kind meer begeleiding nodig heeft. Met dit nazorg - traject proberen we een tweede alcohol - vergiftiging te voor komen. 65% van de jongeren leert namelijk niet van een ziekenhuis opname en drinkt weer teveel. Wat zijn de gevolgen van drinken op jonge leeftijd? Onder de achttien jaar heeft alcohol een heftiger effect op de hersenen, dan bij oudere jongeren, omdat de hersenen nog in ontwikkeling zijn. Je hersenen zijn pas rond het 24ste levensjaar uitge groeid. Een alcoholvergiftiging kan hersen bescha diging veroorzaken. Door overmatig drinken kunnen geheugenen concentratieproblemen ontstaan waardoor een kind zelfs twee niveaus op school kan zakken. De botontwikke - ling kan worden geremd en hoe vroeger ze gaan drinken hoe groter de kans op een alcoholverslaving. Een ander gevolg

7 van overmatig alcoholgebruik is dat het reactievermogen afneemt waardoor de kans op ongelukken groter wordt. Daarnaast worden jongeren met alcohol op minder geremd waardoor er onder andere meer kans is op onveilig vrijen of agressie. Hoe reageren de ouders als ze deze informatie krijgen? Ouders schrikken echt als ik ze deze informatie geef. Ze schrikken helemaal als ik vertel dat hun kind door de alcohol - vergiftiging ook dood had kunnen zijn. Zijn het alleen probleemkinderen die worden opgenomen? Het zijn juist niet alleen probleemkinde - ren die worden opgenomen. Ouders beseffen vaak niet dat het ook hun kind kan overkomen. Het is namelijk niet afhankelijk van sociaal economische status of opleidingsniveau. Het zijn kinderen die zowel in stadswijken als in dorpen wonen. Het kan dus ieder gezin overkomen. Meer weten over kinderen en alcohol? doe de alcohol test 1. Hoe lang heeft je lever nodig om één standaard glas alcohol af te breken? A 15 minuten B 1.5 uur C 3 uur 2. Hoeveel procent van de jongeren (12-18) in de regio is in de afgelopen 4 weken dronken of aangeschoten geweest? A 5 % B 13 % C 19 % 3. Hoeveel standaard glazen alcohol is er nodig om een promillage van 1.9 te meten? A ± 10 glazen B ± 20 glazen C ± 30 glazen Antwoorden test 1:b, 2:c, 3:a

8 Alcohol is de meest geaccepteerde drug en is één van de meest schadelijke voor mens en samenleving. Jongeren drinken op jonge leeftijd hun eerste glas bier, wijn of mixdrank. Hoe groot de gevolgen kunnen zijn voor hun lichaam en gedrag, lijken ze vaak niet te beseffen. Deze folder geeft meer informatie over de gevolgen van alcoholgebruik onder jongeren en beschrijft wat u als ouder of opvoeder kunt doen. Deze folder is ontwikkeld in opdracht van het project Laat je niet flessen! in de regio Zuidoost-Brabant. Bronnen Jongerenmonitor GGD Brabant-Zuidoost (2011) Fotografie SXC Grafisch ontwerp Volle-Kracht Met dank aan Kinderarts Rolf Pelleboer Mede mogelijk gemaakt door een subsidie van ZonMw. Asten, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen c.a., Oirschot, Reusel-De Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet

Nadere informatie

Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders

Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 1077 Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging opgenomen in het ziekenhuis. Dit kan voor u en uw

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Hokken en keten - 02. Alcohol is ongezond voor jongeren

Hokken en keten - 02. Alcohol is ongezond voor jongeren Hokken en keten Jongeren groeien nog, wegen minder en zijn kleiner dan volwassenen. Bij jongeren leidt het gebruik van alcohol daarom sneller tot risico s dan bij volwassenen. Dat komt mede omdat het bij

Nadere informatie

Hokken en keten - 02. Hoe herken je een hok of keet? Er worden drie varianten onderscheiden:

Hokken en keten - 02. Hoe herken je een hok of keet? Er worden drie varianten onderscheiden: Hokken en keten Een (drank)keet of hok is een Nederlandse term om een plek aan te duiden waar vrienden of bekenden, als groep of als individuen bij elkaar komen voor gezelligheid, om dingen met elkaar

Nadere informatie

Hokken en keten. Hokken en keten - 02

Hokken en keten. Hokken en keten - 02 Hokken en keten In Zuidoost-Brabant bevinden zich veel hokken en keten waar jongeren bij elkaar komen. Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben om samen te komen en lekker een beetje te hangen. Vaak

Nadere informatie

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start

Nadere informatie

Rapport RAV. Datum 16-jan-2013 Status Definitief Versie 1.0. Rapport Asten. Periode tussen 1-jan-2012 en 31-dec-2012

Rapport RAV. Datum 16-jan-2013 Status Definitief Versie 1.0. Rapport Asten. Periode tussen 1-jan-2012 en 31-dec-2012 Rapport RAV Rapport Periode tussen 1-jan-2012 en 31-dec-2012 Datum 16-jan-2013 Status Definitief Versie 1.0 Inzetten per urgentie Niet alle ambulancezorg vragen evenveel spoed. Er wordt daarom onderscheidt

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie bij jongeren

Alcoholintoxicatie bij jongeren Alcoholintoxicatie bij jongeren Beter voor elkaar Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie ( comazuiper ) Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in

Nadere informatie

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Alcoholintoxicatie. Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) terTER_

Patiënteninformatie. Alcoholintoxicatie. Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) terTER_ Patiënteninformatie Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) 1234567890-terTER_ Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van

Nadere informatie

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?

HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Alcohol in de opvoeding

Alcohol in de opvoeding Alcohol in de opvoeding >> In deze brochure leest u meer over alcohol in de opvoeding. Over het effect van alcoholgebruik op uw kind. Over regels die u kunt stellen en adviezen die u uw kind kunt geven.

Nadere informatie

Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging

Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u als voor uw kind een schokkende ervaring zijn.

Nadere informatie

Alcoholpoli voor jongeren

Alcoholpoli voor jongeren Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Alcoholpoli voor jongeren z 1 Het WZA heeft een speciale polikliniek voor jongeren tot achttien jaar die op de Spoedeisende Hulp

Nadere informatie

Polikliniek voor Jeugd & Alcohol

Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders

ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders Herkent u één van deze vragen? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Kunnen jongeren tegen alcohol en wat zijn de risico s? Is het verstandig mijn kind

Nadere informatie

Sociaal kwetsbare burgers in Eersel. Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris

Sociaal kwetsbare burgers in Eersel. Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris Sociaal kwetsbare burgers in Eersel Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris Prestatievelden Wmo 1. Het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid dorpen 2. Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen

Nadere informatie

AD(H)D poli voor kinderen

AD(H)D poli voor kinderen AD(H)D poli voor kinderen De AD(H)D poli is bedoeld voor kinderen en jongeren die, vaak van jongs af aan, aandachts- en concentratieproblemen hebben en/of hyperactief en/of impulsief gedrag vertonen. Deze

Nadere informatie

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders

ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders 2 e druk, mei 2008 ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders Herkent u één van deze vragen? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Wat zijn de risico s van alcoholgebruik door jongeren? Is het verstandig

Nadere informatie

MEE Zuidoost Brabant. Ondersteuning bij leven met een beperking. MEE helpt u op weg

MEE Zuidoost Brabant. Ondersteuning bij leven met een beperking. MEE helpt u op weg MEE Zuidoost Brabant Ondersteuning bij leven met een beperking MEE helpt u op weg We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Wie wijst ons de weg? Thuis, begeleid zelfstandig of groepswonen. Wat

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Tips voor ouders met opgroeiende kinderen Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

Lesbrief bij Biertje Casper van Marleen Schmitz voor groep 8

Lesbrief bij Biertje Casper van Marleen Schmitz voor groep 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad en feiten over alcohol Lesbrief bij Biertje Casper van Marleen Schmitz voor groep 8 Thema

Nadere informatie

Vroeghulp Zuidoost Brabant. Jaarverslag 2012. Hulp op maat voor ouders van kinderen van 0 tot 8 jaar met ontwikkelingsproblemen

Vroeghulp Zuidoost Brabant. Jaarverslag 2012. Hulp op maat voor ouders van kinderen van 0 tot 8 jaar met ontwikkelingsproblemen Vroeghulp Zuidoost Brabant Jaarverslag 01 Hulp op maat voor ouders van kinderen van 0 tot 8 jaar met ontwikkelingsproblemen Waarom Vroeghulp? Sommige kinderen hebben een achterstand in hun Hoe werkt Vroeghulp?

Nadere informatie

Bert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut

Bert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut Nee tegen alcohol (en drugs) schade Bert Vinken Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg Programma 19.30 uur 20.30 uur 20.45 uur 21.30 uur Presentatie Pauze vraag en antwoord Einde Drugs Definities

Nadere informatie

Uw kind, alcohol en drugs

Uw kind, alcohol en drugs Uw kind, alcohol en drugs Kelly is 13 jaar. Zij heeft vrienden die alcohol drinken. Ze kopen blikjes bier. Ze drinken het bier op straat op. Kelly drinkt nog geen alcohol. Als Kelly uw dochter was. Wat

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Polikliniek voor. Jeugd en Alcohol

PATIËNTEN INFORMATIE. Polikliniek voor. Jeugd en Alcohol PATIËNTEN INFORMATIE Polikliniek voor Jeugd en Alcohol 2 PATIËNTENINFORMATIE Opname in het ziekenhuis Door middel van deze folder informeert het Maasstad Ziekenhuis over de polikliniek Jeugd en Alcohol.

Nadere informatie

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers van Europa.

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (00) 67 1 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ALCOHOL SOORTEN DRANK DE WERKING VAN ALCOHOL 4 DE GEVOLGEN VOOR

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk

Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk 16 september 2014 Pel van Hattum Programma 1. Middelen 2. Cijfers 3. Puberteit 4. Opvoeding 1. Middelen: Tabak Héél ongezond: de dodelijkste

Nadere informatie

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52 Algemeen Algemeen 01 Waar kan je drugs laten testen? Think for yourself, care about others. Algemeen Algemeen 02 Welke middelen kun je wel en welke kun je niet laten testen bij de test-service? Think for

Nadere informatie

Rapportage TIP MooiRooi. 31 maart 2016. Inhoud. Alcohol 1

Rapportage TIP MooiRooi. 31 maart 2016. Inhoud. Alcohol 1 Rapportage TIP MooiRooi 31 maart 2016 Inhoud Alcohol 1 Alcohol 6 53% 1. Drinkt u alcohol? (n=258) 37% Toelichting: Ja Soms Nee Ja In het weekend of soms een wijntje s avonds Soms is toch ook ja... Soms

Nadere informatie

Gaan zitten bij ooit gebruik

Gaan zitten bij ooit gebruik 1 Gaan zitten bij ooit gebruik 2 3 Speciaal bedoeld voor ouderavonden, voor ouders van basisonderwijs of beginnend middelbaar onderwijs. Deze quiz is bedoeld om met elkaar wat kennis op te doen, maar ook

Nadere informatie

ALCOHOL. Zonder flauwekul

ALCOHOL. Zonder flauwekul ALCOHOL Zonder flauwekul Op een feestje of in een café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken eigenlijk wel gezellig? Het is belangrijk dat je weet wat alcohol met

Nadere informatie

tot 24 jaar Monitor jongeren 12

tot 24 jaar Monitor jongeren 12 Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch Jongeren en alcohol Gemeente s-hertogenbosch Onderzoek & Statistiek Oktober 2013 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 1.1 Achtergrond... 5 1.2 Jongerenpanel alcohol... 5 1.3 Leeswijzer... 5 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Roken, alcohol en drugs

Roken, alcohol en drugs Roken, alcohol en drugs Infokaart Volwassenenmonitor 19- t/m 64-jarigen 2005 Waar gaat deze infokaart over? In deze infokaart wordt een aantal aspecten van het gebruik van genotmiddelen onder 19- t/m 64-

Nadere informatie

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms

Nadere informatie

Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat 1 april 2011

Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat 1 april 2011 Onderzoek Drankgebruik onder jongeren Door NCRV Altijd wat april 0 Het onderzoek is uitgevoerd onder.8 Nederlanders van 8 jaar en ouder. Het gaat daarbij om een representatief getrokken steekproef uit

Nadere informatie

Interventieoverzicht roken website pijler interventie wordt uitgevoerd in de regio (ja/nee)

Interventieoverzicht roken website pijler interventie wordt uitgevoerd in de regio (ja/nee) Doelgroep boodschap/doel Naam 1) Organisatie die aanbiedt website pijler wordt regio (/nee) Zwangeren, niet roken 3 maanden voor conceptie niet roken tijdens zwangerschap V-MIS stoppen met hulp van de

Nadere informatie

Onderzoek: Verhoging leeftijdsgrens alcohol

Onderzoek: Verhoging leeftijdsgrens alcohol Onderzoek: Verhoging leeftijdsgrens alcohol Publicatiedatum: 24-12- 2013 Over dit onderzoek Aan het onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel, gehouden van 9 t/m 19 december 2013, deden ruim 29.000 volwassenen

Nadere informatie

Zal het verhogen van de leeftijdsgrens van alcohol wel het gewenste effect geven?

Zal het verhogen van de leeftijdsgrens van alcohol wel het gewenste effect geven? Praktische-opdracht door D. 2094 woorden 8 januari 2014 6.2 15 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor jongeren is (te veel) alcohol extra schadelijk. De overheid wil daarom drankgebruik onder

Nadere informatie

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten < 0 ar Voorlichting over de risico's van Zwangeren Voorkomen van alcoholgebruik bij STAP alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl

Nadere informatie

Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant

Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant Tabellen- en trendboek Vestigingenregister 2015 juni 2016 Uitgave: Inlichtingen: Gemeenten Eindhoven en Helmond In samenwerking met Provincie Noord-Brabant

Nadere informatie

Jeugd en alcohol. Oefeningen

Jeugd en alcohol. Oefeningen 2009-16 tekst 1 Delft, 16 april 2009 Jongeren drinken steeds meer alcohol. En ze drinken vaker. Ook zijn ze jonger als ze beginnen. Het is een groeiend probleem. Cijfers van 2008 337 jongeren kwamen in

Nadere informatie

Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger. Instructie Verantwoord Alcoholgebruik

Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger. Instructie Verantwoord Alcoholgebruik I.V.A. Instructie Verantwoord Alcoholgebruik Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger Horeca Tijdens het verstrekken van alcohol dient er altijd een leidinggevende aanwezig te zijn. Deze persoon

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013 Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie

Nadere informatie

Wat je moet weten over alcohol

Wat je moet weten over alcohol Wat je moet weten over alcohol 1 2 Op een feestje of op café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken wel altijd zo gezellig? In deze folder vind je: wat alcohol met

Nadere informatie

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt en overzicht alcohol < 0 jaar Voorlichting over de risico's van alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl < 0 jaar

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

088-1631271 j.spoor@sonenbreugel.nl

088-1631271 j.spoor@sonenbreugel.nl 1. Contactpersoon facturen Gemeente Contactpersoon Mailadres Telefoonnummer Asten Sandra van Rooij zofinancien@helmond.nl 0492-702584 Bergeijk Saskia Kuijpers s.kuijpers@bergeijk.nl 0497-551445 Anne-Miek

Nadere informatie

Onderzoek: Alcoholgebruik onder 16- en 17- jarigen

Onderzoek: Alcoholgebruik onder 16- en 17- jarigen Onderzoek: Alcoholgebruik onder 16- en 17- jarigen Publicatiedatum: 29-5- 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek van het 1V Jongerenpanel, gehouden van 13 t/m 21 mei 2014, deden 725 jongeren van 16

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie 1

Alcoholintoxicatie 1 Alcoholintoxicatie 1 Je hebt teveel alcohol gedronken en dit heeft dusdanige effecten op je lichaam gehad dat een opname in het ziekenhuis noodzakelijk was. Doordat je teveel gedronken hebt kan er van

Nadere informatie

Alcohol. Hidde Obdeijn. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Alcohol. Hidde Obdeijn. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Hidde Obdeijn 11 June 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62792 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Preventie. Nieuwsbrief. Voorjaar 2014. Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit. In deze nieuwsbrief

Preventie. Nieuwsbrief. Voorjaar 2014. Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit. In deze nieuwsbrief Nieuwsbrief Preventie Wij houden u graag op de hoogte Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit In deze nieuwsbrief Veel vragen over NIX18 Fabels en feiten De Buitenhof is een landelijk

Nadere informatie

Factsheet alcohol. Think Before You Drink

Factsheet alcohol. Think Before You Drink Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.

Nadere informatie

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam?

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam? de kater komt later ziek door te veel alcohol Je hebt te veel alcohol gedronken. Dit heeft je zo ziek gemaakt dat we je met spoed moesten opnemen in ons ziekenhuis. Waarschijnlijk ben je - net als je ouders/verzorgers

Nadere informatie

Alcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO

Alcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO Gelderland-Zuid E-MOVO 2015-2016 De resultaten in deze factsheet zijn afkomstig uit het 4 e E-MOVO jongerenonderzoek. In 2015 werd dit onderzoek uitgevoerd onder ruim 10.000 leerlingen in het voortgezet

Nadere informatie

Uw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014. Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl

Uw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014. Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl Uw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014 Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl Wat zijn genotmiddelen? Dit zijn stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken

Nadere informatie

Register gemeenschappelijke regelingen

Register gemeenschappelijke regelingen Register gemeenschappelijke regelingen De gemeente Nuenen c.a. werkt in bepaalde gevallen samen met andere gemeenten. Deze samenwerkingsverbanden bestaan uit overeenkomsten en regelingen tussen gemeenteraden,

Nadere informatie

AD(H)D poli voor kinderen

AD(H)D poli voor kinderen AD(H)D poli voor kinderen De AD(H)D poli is bedoeld voor kinderen en jongeren die, vaak van jongs af aan, aandachts- en concentratieproblemen hebben en/of hyperactief en/of impulsief gedrag vertonen. Deze

Nadere informatie

Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers

Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers

Nadere informatie

34 secondant #6 december 2010. Interview Alcoholgebruik onder jongeren

34 secondant #6 december 2010. Interview Alcoholgebruik onder jongeren 34 secondant #6 december 2010 Interview Alcoholgebruik onder jongeren gezamenlijk nee z hersenletsel én o secondant #6 december 2010 35 eggen voorkomt verlast Het alcoholgebruik onder jongeren is zorgwek

Nadere informatie

Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren

Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren Samenvatting Aanvalsplan Alcohol & Jongeren Sabine Uitslag Juni 2012 Voorwoord Voor u ligt de samenvatting van het Aanvalsplan Alcohol & Jongeren. Met dit integrale aanvalsplan wil de CDA Tweede Kamerfractie,

Nadere informatie

4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: alcohol en jongeren

4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: alcohol en jongeren 4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester Onderzoek: alcohol en jongeren Samenvatting Meerderheid ouders laat minderjarig kind alcohol drinken De grootste groep ouders van 16- en 17-jarige kinderen (56%) staat

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Pagina 1 Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Juni 2011 - Nieuwsbrief Nr 3 Beste verloskundige en assistente, Dit is de derde nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut

Nadere informatie

Geef ze geen alcohol onder de 16 Folder vóór en dóór ouders over alcohol en jongeren

Geef ze geen alcohol onder de 16 Folder vóór en dóór ouders over alcohol en jongeren Geef ze geen alcohol onder de 16 Folder vóór en dóór ouders over alcohol en jongeren Stadmeteenhart Stadsberichten extra Werkzaamheden Van Tuyllstraat Waarom deze folder? Heeft u ook een kind in de puberteit

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 17

Jongeren en alcohol. peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 17 Jongeren en alcohol peiling Leids JongerenPanel Colofon Serie Statistiek 2011 / 17 Gemeente Leiden Afdeling Strategie en Onderzoek, BOA Sociaal en Economisch Beleid, SEB Postbus 9100, 2300 PC Leiden E-mail:

Nadere informatie

6lzob. Oirschot, 10 november 2015. Aan de directie van de zorgaanbieders van de 21 regiogemeenten

6lzob. Oirschot, 10 november 2015. Aan de directie van de zorgaanbieders van de 21 regiogemeenten Bezoekadres Markt 1 5688 AJ O rschot Postadres Postbus 21 5 568821 Oirschot Telefoon +31 499 583 451 E-mail ìnfo@bizob.nl lnternet www.b zob.nl Rabobânk 1708.95.238 KvK 17159755 tban NL70 RABO 0170 8952

Nadere informatie

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts Alcohol en jongeren Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos Internist Gordon Slabbers Kinderarts 16-7-2010 1 De Jeugd deugt, maar met alcohol??? 2 Opbouw informatie-avond Een gewoon weekend in 2008

Nadere informatie

Pubers en verleidingen

Pubers en verleidingen Pubers en verleidingen Hadewig Bijsterveld Ouderavond 25 september 2018 Puberteit: een turbulente periode Pubers vinden het moeilijk om - belangrijke zaken eerst te doen - doelen te stellen - gevoelens

Nadere informatie

Inleiding. Bestaand beleid

Inleiding. Bestaand beleid Inhoud Inleiding... 2 Bestaand beleid... 2 Stand van zaken alcoholgebruik onder jongeren in Deurne... 3 Doelstellingen en resultaten... 3 Doelstelling... 3 Resultaten... 4 Gezondheidsbeleid en Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

In deze folder vind je:

In deze folder vind je: Op een feestje of op café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken wel altijd zo gezellig? In deze folder vind je: wat alcohol met je doet; welke risico s er zijn; dat

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Alcohol Informatie voor patiënten F0931-3415 september 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH

Nadere informatie

ALCOHOLGEBRUIK VAN JONGEREN IN DE REGIO IJSSEL-VECHT. Gezondheidsmonitor jongeren jaar

ALCOHOLGEBRUIK VAN JONGEREN IN DE REGIO IJSSEL-VECHT. Gezondheidsmonitor jongeren jaar ALCOHOLGEBRUIK VAN JONGEREN IN DE REGIO IJSSEL-VECHT Gezondheidsmonitor jongeren 12-24 jaar INHOUD factsheet alcoholgebruik 1 inleiding 2 het gebruik van alcohol 3 hoeveelheid drank 4 welke dranken 5 waar

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Ouders aan het woord. Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014. Utrecht.nl/volksgezondheid

Jongeren en alcohol. Ouders aan het woord. Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014. Utrecht.nl/volksgezondheid Jongeren en alcohol Ouders aan het woord Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014 Utrecht.nl/volksgezondheid 2 Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor het in bezit hebben van alcohol

Nadere informatie

Jawel, je staat model!

Jawel, je staat model! Jawel, je staat model! Jawel, je staat model! Als ouder, grootouder, heb je een voorbeeldfunctie voor de jongere generaties. Zeker voor hun puberteit is het gezin voor kinderen een belangrijk referentiekader.

Nadere informatie

Vind je het een goede zaak of een slechte zaak dat de leeftijdsgrens van het kopen en drinken van alcohol van 16 naar 18 jaar wordt verhoogd?

Vind je het een goede zaak of een slechte zaak dat de leeftijdsgrens van het kopen en drinken van alcohol van 16 naar 18 jaar wordt verhoogd? Vind je het een goede zaak of een slechte zaak dat de leeftijdsgrens van het kopen en drinken van alcohol van 16 naar 18 jaar wordt verhoogd? Goede zaak 60,3% Slechte zaak 34,5% Weet niet / geen mening

Nadere informatie

Stad en land. Bijlagen. ten tijden van demografische krimp. een blik op de eenentwintig gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant

Stad en land. Bijlagen. ten tijden van demografische krimp. een blik op de eenentwintig gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant Stad en land ten tijden van demografische krimp een blik op de eenentwintig gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant Bijlagen Fabiënne Nota Januari 2012 Afstudeerscriptie Sociale Geografie Radboud Universiteit

Nadere informatie

LESBRIEF OVER ALCOHOL EN ALCOHOLVERSLAVING

LESBRIEF OVER ALCOHOL EN ALCOHOLVERSLAVING V.S.O. WWW.VOORKOM.NL LESBRIEF OVER ALCOHOL EN ALCOHOLVERSLAVING UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144 Lesbrief: V.S.O. alcohol en alcoholverslaving INHOUDSOPGAVE pagina

Nadere informatie

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Vind je jezelf te dik? Wil je op je gewicht gaan letten, maar weet je niet zo goed hoe je dat kunt doen? Wij kunnen

Nadere informatie

Alcoholgebruik: omvang in de regio

Alcoholgebruik: omvang in de regio Alcoholgebruik: omvang in de regio Schadelijk alcoholgebruik in de regio Het alcoholgebruik(1) onder volwassenen (tot 65 jaar) in Zuid-Limburg is 85%. Van de ouderen (65+) geeft 75% aan alcohol te drinken.

Nadere informatie

Tips voor Ouders van drinkende pubers

Tips voor Ouders van drinkende pubers Tips voor Ouders van drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: - Kies als ouders samen regels voor het gezin. - Bepaal als ouders vooraf

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

UW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering

UW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering UW KIND EN ALCOHOL Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Welkom in de puberteit Alcohol Opvoeding en genotmiddelen DE PUBERTEIT Dit is de periode waarin jongeren zich tot volwassene

Nadere informatie

Uitslagen leerlingen onderzoek (2003)

Uitslagen leerlingen onderzoek (2003) Uitslagen leerlingen onderzoek (00) Als onderdeel van het onderzoek naar het verslavingspreventieproject op scholen voor voortgezet onderwijs in Katwijk is een anonieme online-enquête afgenomen met behulp

Nadere informatie

Diabetes and. alcohol. alcohol

Diabetes and. alcohol. alcohol Diabetes and alcohol en alcohol De risico s kennen Een alcoholisch drankje nuttigen met vrienden kan een leuk sociaal gebeuren zijn. Maar alcohol dient met mate te worden gebruikt om de gezondheidsrisico

Nadere informatie

Instructie Verantwoord Alcoholgebruik

Instructie Verantwoord Alcoholgebruik Instructie Verantwoord Alcoholgebruik 1a Programma Eerste lesuur De barvrijwilliger en de Drank- en Horecawet introductie m.b.v. video Alcohol en de wet (6 min.) informatie m.b.v. sheets (25 min.) Informatie

Nadere informatie

INFORMATIEBIJEENKOMST BESCHERMD WONEN RPSW WAALRE, 21 MEI 2015

INFORMATIEBIJEENKOMST BESCHERMD WONEN RPSW WAALRE, 21 MEI 2015 INFORMATIEBIJEENKOMST BESCHERMD WONEN RPSW WAALRE, 21 MEI 2015 PROGRAMMA 1. Landelijke vraagstukken en ontwikkelingen 2. Toegang, huidig beleid en ontwikkelingen in Peelregio 3. Toegang, huidig beleid

Nadere informatie

Voorstel : Financiële prognose 2014. Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 25 september 2014. Agendapunt : 5.a. Vertrouwelijk. Aan het Algemeen Bestuur,

Voorstel : Financiële prognose 2014. Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 25 september 2014. Agendapunt : 5.a. Vertrouwelijk. Aan het Algemeen Bestuur, Voorstel : Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 25 september 2014 Agendapunt : 5.a Vertrouwelijk : Nee Aan het Algemeen Bestuur, In de AB-vergadering van 26 juni is een bestuursrapportage over de eerste

Nadere informatie

Verantwoord alcohol schenken binnen verenigingen

Verantwoord alcohol schenken binnen verenigingen Verantwoord alcohol schenken binnen verenigingen Emiel Krijt, Accountmanager Public Affairs NOC*NSF 1 You created this PDF from an application that is not licensed to print to novapdf printer (http://www.novapdf.com)

Nadere informatie

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Beste ouders en/of verzorgers, Inmiddels ligt de opname van uw kind op de Intensive Care achter u en bent u weer thuis, op de verpleegafdeling of in

Nadere informatie