grondig onderzoek milieu en gezondheid rond Corus

Transcriptie

1 grondig onderzoek milieu en gezondheid rond Corus onderzoek door RIVM in opdracht van Minister van VROM goede medewerking van provincie, bewoners, Corus en anderen de situatie rond Corus is uitgebreid en zorgvuldig bekeken resultaten zijn getoetst door onafhankelijke deskundigen er is veel duidelijk geworden, maar niet alle onzekerheden kunnen weggenomen worden Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 1

2 uitkomsten voor gezondheid lichte verhoging van longkanker in delen van de gemeenten Beverwijk en Velsen andere vormen van kanker niet verhoogd andere gezondheidsverschijnselen komen niet vaker voor dan elders in Nederland longkanker wordt beïnvloed door luchtkwaliteit, maar nog meer door leefstijlfactoren (zoals roken) de invloed van Corus is niet goed aan te geven Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 2

3 uitkomsten voor milieu de milieukwaliteit wordt vooral bepaald door de luchtkwaliteit luchtkwaliteit (Cadmium, PAK s, fijn stof) nu beter dan vroeger voor fijn stof nog steeds dagen met te hoge niveaus de situatie in de IJmond is vergelijkbaar met andere gebieden met veel verkeer, industrie of scheepvaart Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 3

4 waarom onderzoek? ZEMBLA uitzending over hoge chroomniveaus in haren (mei 2008) eerder onderzoek door GGD: verhoogde longkanker in Beverwijk vragen in de Kamer en toezegging Minister onderzoek door RIVM: Onderzoek de samenhang tussen emissies, lokale milieukwaliteit en de gezondheid van de omwonenden van Corus in IJmond Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 4

5 vier deelonderzoeken onderzoek naar vóórkomen van (long)kanker Corus en luchtkwaliteit in het verleden ( ) emissies van Corus en recente luchtkwaliteit ( ) waarnemingen van huisartsen Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 5

6 waarvan worden we ziek? ziekte onbekende factoren leefstijl persoonlijke milieu/ kenmerken omgeving Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 6

7 Luchtkwaliteit en gezondheidsonderzoek Het onderzochte gebied: Alkmaar Bergen 16 gemeenten Heiloo circa inwoners Castricum Graft-De Rijp Uitgeest Purmerend Heemskerk Wormerland Beverwijk CORUS Zaanstad Velsen Bloemendaal Haarlemmerliede c.a. Haarlem Zandvoort Amsterdam Heemstede Bennebroek Hoofddorp Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 7

8 Luchtkwaliteit en gezondheidsonderzoek Het onderzochte gebied: 16 gemeenten verspreiding emissies van Corus jaren 70/ 80 Bergen (NH.) Heiloo circa inwoners Castricum Graft-De Rijp Heemskerk Beverwijk Uitgeest Wormerland Zaanstad Velsen Bloemendaal Haarlemmerliede c.a. Haarlem Zandvoort Heemstede Bennebroek Cadmium ng/m3 < > 4.0 Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 8

9 uitkomsten luchtkwaliteit en longkanker in IJmond alle vormen van kanker zijn bekeken alleen longkanker komt vaker voor dan verwacht andere vormen van kanker komen niet vaker voor de verhoging van aantal gevallen van longkanker geldt alleen voor delen van Beverwijk en Velsen waarneming meer longkanker is nog geen verklaring! vraag is: hoe komt dit? Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 9

10 wat is de invloed van Corus? oorzaak longkanker: vooral roken per jaar ca 9000 gevallen in Nederland ca 90 % van alle gevallen van longkanker veroorzaakt door roken overige factoren (ca 10%) zijn: - blootstelling op het werk - binnenmilieu (radon straling, passief roken,...) - luchtvervuiling - onbekende oorzaken... Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 10

11 verhoging longkanker IJmond rekening houdend met roken na correctie voor roken nog steeds meer longkanker dan verwacht in delen van de gemeente Beverwijk en Velsen 1949 WIJK AAN ZEE 1951 VELSEN-NOORD 1975 IJMUIDEN 1975 IJMUIDEN 1944 BEVERWIJK 1943 BEVERWIJK 1941 BEVERWIJK 1942 BEVERWIJK 1976 IJMUIDEN 1972 IJMUIDEN 1973 IJMUIDEN 1971 IJMUIDEN Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 11

12 verhoging longkanker IJmond rekening houdend met roken waargenomen er zijn circa 7 extra gevallen van longkanker per jaar (op een kleine 40 nieuwe gevallen onder inwoners) dit wordt veroorzaakt door verschillende factoren, voor een deel door luchtverontreiniging vroeger. berekend door vroegere emissies van Corus berekenen wij circa 2 extra gevallen van longkanker per jaar Er is onzekerheid over het verschil Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 12

13 verschil tussen waargenomen en berekende verhoging dit is niet precies te verklaren mogelijke verklaringen - rookgedrag - blootstelling in werk, in het verkeer - andere luchtverontreinigende bronnen in IJmond - mogelijk andere/hogere emissies in het verleden - inwerking van combinaties van stoffen - andere onbekende factoren, zoals binnenmilieu Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 13

14 recente luchtkwaliteit de luchtkwaliteit is duidelijk verbeterd in vergelijking met vroeger fijn stof is voor gezondheid belangrijk fijn stof, van alle bronnen in IJmond, soms nog boven afgesproken norm (stand van zaken t/m 2007) ook bij lage niveaus van fijn stof kunnen gezondheidsklachten voorkomen (luchtwegen en hart/vaatziekten) verhoogd risico door fijn stof is naar schatting 1 extra geval van longkanker per jaar Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 14

15 waarnemingen van huisartsen praktijkgegevens van 22 huisartsen, circa patiënten ( ) huisartsen zien dicht bij Corus iets meer klachten over luchtwegen en hart en bloedvaten bij vergelijking met landelijke cijfers geen belangrijke verschillen de gegevens van de huisartsen zijn niet duidelijk genoeg om te weten of de huidige luchtkwaliteit invloed heeft op deze gezondheidsklachten Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 15

16 SAMENVATTING GEZONDHEID lichte verhoging van longkanker in delen van de gemeenten Beverwijk en Velsen andere vormen van kanker niet verhoogd andere gezondheidsverschijnselen komen niet vaker voor dan elders in Nederland longkanker wordt beïnvloed door luchtkwaliteit, maar nog meer door leefstijlfactoren (zoals roken) de invloed van Corus is niet goed aan te geven Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 16

17 SAMENVATTING MILIEU de milieukwaliteit wordt vooral bepaald door de luchtkwaliteit luchtkwaliteit (Cadmium, PAK s, fijn stof) nu beter dan vroeger voor fijn stof nog steeds dagen met te hoge niveaus de situatie in de IJmond is vergelijkbaar met andere gebieden met veel verkeer, industrie of scheepvaart Bewonersbijeenkomst IJmond, 7 oktober 2009 IN CONCEPT 17