BAROMETER JUNI Kansengroepen blijven een structureel knelpunt 1

Transcriptie

1 JUNI 2015 BAROMETER Kansengroepen blijven een structureel knelpunt 1 Uit een nieuwe arbeidsmarktanalyse van het Steunpunt WSE blijkt dat Vlaanderen slechts matig scoort in vergelijking met de EU-regio s omwille van de mindere prestaties voor de kansengroepen. Er is een lage werkzaamheid bij de laaggeschoolden en de 55-plussers, een hoge werkloosheid bij de jongeren. Ook bij de niet-eu migranten en de arbeidsgehandicapten blijft de werkzaamheid laag, ondanks een lichte vooruitgang de laatste jaren. Wij kijken naar de situatie in Vlaams-Brabant. Steeds minder laaggeschoolden, de onderwijskloof blijft groot Op twintig jaar tijd is het aandeel laaggeschoolden in de bevolking sterk gedaald (25%) en het aandeel hooggeschoolden sterk gegroeid (36%), maar de middengeschoolden vormen nog steeds de grootste groep. Het onderwijsniveau bepaalt in zeer sterke mate 1 VDAB, Halfjaarlijkse arbeidsmarktbalans, mei 2015, De start van een nieuwe groeicyclus?

2 de jobkansen en zorgt voor een grote kloof tussen laag- en hooggeschoolden, die de afgelopen decennia nauwelijks veranderd is. In regio Leuven is 36,3 % van de werkzoekenden laaggeschoold (dwz geen secundair onderwijs afgemaakt, incluis DBSO en leertijd) én 37,1% middengeschoold. In regio Halle-Vilvoorde is 37,7% van de NWWZ laaggeschoold, 39,3% is middengeschoold. Laaggeschoolden zijn ook langer werkloos. Slechts één op drie jongeren is beroepsactief, dus? De toenemende onderwijsparticipatie van jongeren leidt natuurlijk tot een sterk gedaalde activiteitsgraad die op zich niet problematisch is. Maar het Steunpunt WSE heeft het over een instroomwerkloosheid van schoolverlaters die pas na een tijdje werkloosheid een eerste job vinden. En er is een groot aandeel tijdelijke contracten met minder stabiele tewerkstelling en dus een grotere dynamiek van in-en uitstroom. In regio Leuven bedroeg de werkloosheidsgraad in 2014 voor -25 jarigen gemiddeld 16,8%, die van de doelgroep 25 tot 50 jarigen 5% en die voor +50 jarigen 5,6% jongeren kregen in dat jaar een beroepsinschakelingsuitkering (BIU) en waren dus nog in hun beroepsinschakelingstijd (vroeger de zogenaamde wachttijd). In regio Halle-Vilvoorde bedroeg de werkloosheidsgraad in 2014 voor -25 jarigen in 2014 gemiddeld 16,3%, die van de doelgroep 25 tot 50 jarigen 5,7% en die voor +50 jarigen 5,8% jongeren waren in hun beroepsinschakelingstijd.

3 50-plussers zijn meer actief maar ook meer werkloos Het dieptepunt van de werkzaamheid van oudere werknemers situeerde zich in 1991 toen slechts 21% van de jarigen werkte. Door het herstel van de laatste twintig jaar is dit inmiddels meer dan verdubbeld tot 44,3%. De toename is vooral te danken aan de sterk gestegen arbeidsparticipatie van vrouwen, én - sinds enkele jaren - het bevriezen van de vervroegde uittredestelsels. En net daarom blijft in 2015 de instroom in de werkloosheid toenemen bij de 55-plussers waardoor de totale werkloosheid voorlopig nog geen dalende tendens kent. In regio Leuven is de werkloosheidsgraad in 2014 bij jarigen gemiddeld 4,3% en bij jarigen gemiddeld 8,39%. In mei 2015 is de werkloosheidsgraad van de +vijftigers met 11,4% gestegen ten opzichte van mei 2014 (13,5% bij de mannen en 9,1% bij de vrouwen). In regio Halle-Vilvoorde is de werkloosheidsgraad in 2014 van 50 tot 54-jarigen 4,83% en van 55 tot 59-jarigen gemiddeld 8,45%. De werkloosheidsgraad van de +vijftigers is in mei 2015 ten opzichte van mei 2014 nog eens met 12,6% gestegen (14,3% bij de mannen en 10,9% bij de vrouwen).

4 50,0% 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Aandeel kansengroep in werkzoekendenbestand (mei 2015) Leuven Halle- Vilvoorde Vlaanderen Bron: VDAB

5 Amper vooruitgang voor personen met een herkomst buiten de EU Ondanks de lichte vooruitgang wijzen de cijfers op een blijvend grote kloof in de werkzaamheid tussen Belgen (71,8%), de groep met een EU-herkomst (56,3%) en deze met een niet-eu-herkomst (46,8%) waar nog een enorm groot arbeidspotentieel bestaat. In 2014 zijn er in regio Leuven allochtone werkzoekenden mannen en 977 vrouwen. Een stijging met 6% ten opzichte van Hun aandeel bedraagt 17% op het totaal aantal NWWZ. In regio Halle-Vilvoorde telden we allochtone werkzoekenden mannen en vrouwen. Een stijging met 5%. Hun aandeel bedraagt 29,3%! Doelstelling 2020 dichtbij voor arbeidsgehandicapten maar Na de sterke daling tussen 2007 en 2010 is er de jongste jaren een stijgende trend in de werkzaamheid van de arbeidsgehandicapten. In het Vlaams Hervormingsprogramma Europa 2020 is er een (weinig ambitieuze) werkzaamheid-doelstelling van 43% opgenomen tegen Op basis van de recentste kwartaalcijfers voor 2014 blijkt deze norm bereikbaar. Weliswaar is ook deze groep bijzonder kwetsbaar op de arbeidsmarkt. In 2014 telde regio Leuven gemiddeld arbeidsgehandicapte werkzoekenden, een stijging van 8,3% ten opzichte van In regio Halle-Vilvoorde 2 200, een stijging van 13,6% ten opzichte van 2013.