COACHING TRAINING and CONSULTANCY. verschil: Productief maken van diversiteit

Transcriptie

1 Work with Joy COACHING TRAINING and CONSULTANCY De spanning van het verschil: verschil: Productief maken van diversiteit Dr. Joyce Rupert Wat is diversiteit? ieder kenmerk waarvan mensen het gevoel hebben dat ze verschillen van een ander (o.a. Williams and O Reilly, 1998) Wat valt op? Subjectieve beleving Kan situatiegebonden zijn: situatie kan iets oproepen Gaat verder dan demografische diversiteit Kunnen meerdere kenmerken tegelijkertijd spelen Maar Maar, in de praktijk (en ook onderzoek) onderzoek) vaak: vaak: Focus op beperkt aantal zichtbare demografische verschillen (vb. geslacht, geslacht, culturele achtergrond, achtergrond, leeftijd) leeftijd) Geen rekening houden met beleving Statische benadering van diversiteit 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 2 1

2 Waarom diversiteitsmanagement? Morele overwegingen (bijv. gelijkwaardige behandeling en rechten) Maatschappelijke redenen (bijv. sociale risico s van uitsluiting van bepaalde groepen aan het arbeidsproces, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)) Bedrijfseconomische redenen (bijv.. het beter kunnen bedienen van de klant door verschil productief te maken). (Glastra,, 1999) De intentie waarmee diversiteitbeleid wordt ingevoerd beinvloedt voor een belangrijk deel het draagvlak dat ervoor zal ontstaan. 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 3 Valkuilen van typen beleid Morele / maatschappelijke overwegingen Mensen willen beoordeeld worden op kwaliteiten en niet op diversiteitkenmerken Mensen worden zich meer bewust van verschillen; kan nadelig zijn Focus vaak op achterstelling (deficit; probleemfocus) ) en onderdrukken van stereotypen Niet iedereen ziet de noodzaak in van dit type beleid Bedrijfseconomische overwegingen Niet altijd voldoende aandacht voor subtiele mechanismen van uitsluiting in de organisatie (vb. glazen plafond) Diversiteit wordt al gauw een business case genoemd zonder goed onderzoek naar welke vormen van diversiteit relevant zijn voor de business 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 4 2

3 De uitdaging van diversiteitmanagement.. is tegemoet te komen aan twee tegengestelde menselijke behoeften.. de behoefte aan verbondenheid met anderen de behoefte ons te onderscheiden van anderen. 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 5 De paradox van diversiteit Productief Meer creativiteit Betere probleemoplossing Productief conflict Destructief Slechtere prestaties Relationeel conflict Slechte communicatie Ontevredenheid, desintegratie Integratie Verbinden en uniek zijn Separatie Conformeren en competitie * Voor reviews and meta-analyses zie Van Knippenberg et al. 2007, Jackson, Joshi, & Erhardt, 2003; Jehn, Greer & Rupert, 2008; Mannix & Neale, 2006; Stewart, 2006; Webber & Donahue, 2001; Williams & O Reilly, februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 6 3

4 De uitdaging van diversiteitbeleid verbinden conformeren Integratie separatie Inclusie competitie uniek zijn 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 7 Principe 1: Kwaliteit ipv diversiteit Mensen willen erkend worden voor wie ze zijn en niet vanwege hun geslacht, afkomst of iets anders waar ze weinig invloed op hebben spreek mensen daarom aan op hun kracht, op datgene dat hen uniek maakt en waarmee ze een bijdrage kunnen leveren aan de organisatie. hoe goed de intentie ook kan zijn om betere kansen voor vrouwen of allochtonen te creëren, ren, geef mensen niet het gevoel dat ze om die reden in bepaalde posities komen 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 8 4

5 Dit is gebaseerd op onderzoek Naar positieve actie beleid: dit blijkt negatieve effecten te kunnen hebben en zelfs tot gevoelens van incompetentie te kunnen leiden bij de mensen die op deze manier bevorderd zijn In het ergste geval kan dit stereotype-bevestigend werken en ben je nog verder van huis. Door de zittende garde kan dit type beleid als oneerlijk worden gezien en het kan gemakkelijk tot angst en weerstand leiden Een positieve, waarderende kijk op diversiteit heeft positieve effecten op de werking van diversiteit in organisaties (itt doelgroepenbeleid vaak gericht op achterstelling en daarmee probleemfocus) 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 9 Principe 2: 2 Vergroot verschillen niet uit Onderzoek laat zien dat: Wanneer mensen zich bewust zijn van de aanwezigheid van diversiteit,, het eerder negatieve effecten heeft; kijk daarom uit met het bewust maken van iets dat wellicht geen issue is! Als mensen zich bewust zijn van diversiteit raken mensen eerder van elkaar verwijderd, dan dat ze verbinding maken Kijk uit met trainingen die gericht zijn op het tegengaan van vooroordelen en stereotyperen,, het kan averechts werken kortom. don t t mention the war! 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 10 5

6 Pas op met stereotypen in interne communicatie over diversiteitbeleid diversiteitbeleid 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 11 Principe 3: Mensen zijn groepsdieren Een van onze meest primaire behoeften is de behoefte aan contact en verbinding met anderen anderen. het is onze natuurlijke neiging om toe te trekken naar anderen die op ons lijken en ons bij groepen met gelijke anderen aan te sluiten sluiten. dit kan echter negatief uitwerken als je diversiteit goed wilt benutten benutten 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 12 6

7 Onderzoek laat zien dat Hoe sterker mensen zich identificeren met een bepaalde sociale groep,, hoe meer ze die groep gaan verheerlijken en andere groepen afwijzen (ingroup outgroup bias) Ook op het werk zoeken mensen anderen op die op hen lijken (similarities attract), waarmee ze subgroepjes kunnen vormen Hoe meer kenmerken mensen van gelijkenis mensen ontdekken,, hoe sterker de aantrekkingkracht en hoe homogener deze subgroepen zijn Dit kan ertoe leiden dat er binnen een team niet goed wordt gecommuniceerd en gepresteerd 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 13 Scheidslijnen (faultline) theorie Groep A: sterke scheidslijn Groep B: zwakke scheidslijn P&O P&O P&O Beleid Beleid Beleid Beleid P&O 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 14 7

8 Voorbeeld: De Kabel Het Nederlands elftal tijdens het EK in 1996 dat in twee kampen uiteenviel: het waren de donkeren en de blanken Door inkomensverschillen tussen donkere en blanke spelers raakte het team verdeeld. 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 15 Onderzoek naar faultlines laat zien subgroepen vooral negatief wanneer teamleden zich bewust zijn processen die worden gestimuleerd: meer conflict, minder: veiligheid, communicatie, leren, informatie uitwisseling, prestatie mogelijke interventies: verbinding maken tussen subgroepen (bijv. sociaal leren) stimuleren van overkoepelende (team)identiteit klimaat waarin diversiteit wordt gewaardeerd en fouten zijn om van te leren rol van bruggenbouwers (boundary spanners) 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 16 8

9 Diversiteit productief maken verbinden conformeren Integratie separatie Inclusie competitie uniek zijn 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 17 Verschil productief maken Aandacht voor diversiteit is belangrijk en kan bedrijfs-economische economische voordelen opleveren; let wel goed op met welke intentie je het in de organisatie brengt Spreek elkaar aan op ieders unieke kwaliteit Zorg voor een ondersteunende cultuur waarin diversiteit wordt gewaardeerd Maak verschillen niet onnodig bewust en richt je op de gezamenlijke identiteit zoals het team Zorg voor gelegenheden waarin mensen nieuwsgierig worden naar elkaar en andere kanten van elkaar kunnen ontdekken Heb aandacht voor de groepsdynamiek in diverse teams 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 18 9

10 Work with Joy COACHING TRAINING and CONSULTANCY 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 19 Workshop vragen Wat betekent diversiteit voor u? Welke vormen van diversiteit zijn in uw werkomgeving relevant? Herkent u processen van integratie en separatie binnen uw team of afdeling? Welke stappen kunt u zelf nemen om diversiteit in uw omgeving productief te maken? 29 februari 2012 Conferentie diversiteit Gemeente Nijmegen 20 10