Nieuwe Successiewet 2010 (Schenk- en Erfbelasting)

Transcriptie

1 Nieuwe Successiewet 2010 (Schenk- en Erfbelasting)

2 2 Nieuwe Successiewet 2010 Met ingang van 1 januari 2010 is de Successiewet gewijzigd. Om te beginnen verdwijnt al de naam successieen schenkings recht. Voortaan spreken we over erfbelasting en schenkbelasting. Maar ook inhoudelijk zijn er belangrijke wijzigingen. Zo gaat de belastingheffing op erven en schenken in veel gevallen omlaag, de vrijstellingen gaan omhoog en het overdragen van een bedrijf - ook bij leven - wordt makkelijker en goedkoper. 1. Nieuwe tarieven De nieuwe tarieven zijn een stuk eenvoudiger. Voorheen had u te maken met drie tariefgroepen, afhankelijk van de verwantschap tot de schenker of de erflater (overledene). Per tariefgroep waren er zeven schijven. Voortaan zijn er nog maar twee tariefgroepen en per tariefgroep twee schijven. Ter vergelijking hebben we hieronder zowel de oude tariefstructuur, als de nieuwe tariefstructuur onder elkaar gezet. Aanzienlijke verlaging, maar ook verhoging Over het algemeen worden de tarieven een stuk lager. Omdat de oude tariefgroep van 41-68% niet meer van deze tijd is, is deze helemaal verdwenen. Alleen bij bedragen tot ,- gaat u meer betalen. Het tarief was vroeger 5-8% en wordt nu 10%. Tarieven 2009 Verkrijging en meer I: echtgenoten en partners, kinderen 5% 8% 12% 15% 19% 23% 27% II: broers, zusters, ouders, grootouders 26% 30% 35% 39% 44% 48% 53% III: andere familieleden en derden 41% 45% 50% 54% 59% 63% 68% Tarieven 2010 Verkrijging en meer I: echtgenoten en partners, kinderen 10% 20% II: overig 30% 40% N.B. Voor verkrijging door of schenkingen aan kleinkinderen zijn de tarieven hoger dan die voor kinderen. Dat wil zeggen 18% ( 0, ,-) en 36% ( ,- en meer).

3 Nieuwe Successiewet Vrijstellingen schenken en erven Ook de vrijstellingen zijn gewijzigd. Drempelvrijstellingen zijn omgezet in voetvrijstellingen. Met een drempelvrijstelling verviel in principe de vrijstelling boven een bepaald bedrag. In de oude Successiewet golden drempelvrijstellingen bijvoorbeeld voor erfenissen die kinderen en kleinkinderen ontvingen en voor schenkingen aan anderen dan kinderen. Daarnaast zijn de bedragen voor diverse vrijstellingen veranderd. Vrijstellingen schenken Kinderen Kinderen krijgen een jaarlijkse vrijstelling van 5.000,-. Daarnaast is deze vrijstelling eenmalig te verhogen naar ,- als het kind tussen de 18 en 35 jaar oud is. Dit is mogelijk tot een bedrag van ,-, als het bedrag wordt gebruikt voor een kostbare studie of de aankoop van een eigen woning door het kind. Voor deze vrijstelling geldt als definitie van kostbare studie, een studie waarvan de kosten hoger zijn dan ,- per jaar. Voor beide bestedingsdoelen moet in een notariële akte worden vastgelegd waar het geld voor wordt gebruikt. Desgevraagd moet ook aan de Belastingdienst aangetoond kunnen worden dat het bedrag daadwerkelijk voor het betreffende bestedingsdoel is gebruikt. U kunt een beroep doen op de verhoogde vrijstelling via een aangifte schenkingsrecht. Geef op uw aangifte aan van welke bijzondere vrijstelling u gebruikmaakt. Er is een overgangsregeling voor situaties waarbij u onder de oude Successiewet gebruik heeft gemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling. Daardoor zou een verhoogde vrijstelling voor een eigen woning of kostbare studie niet meer mogelijk zijn. Maar in deze gevallen kunt u onder de nieuwe wet nog wel gebruikmaken van een eenmalige verhoging van de vrijstelling tot ,-. De overgangsmaatregel geldt voor kinderen tot 35 jaar. Voorwaarde is wel dat u voldoet aan de bestedingsdoelen en overige voorwaarden. Overige personen Hiervoor geldt een vrijstelling van 2.000,-. Vrijstellingen erven De vrijstelling in de erfbelasting voor partners en echtgenoten wordt ,-. De erfbelastingvrijstelling voor kinderen en kleinkinderen wordt ,- (tot 2010 gold een vrijstelling voor kinderen die onder meer afhankelijk was van de leeftijd van het kind). Als ouders geld erven van kinderen geldt voortaan een vrijstelling van ,-. In de nieuwe wet is bij erven een aparte vrijstelling opgenomen voor zieke of gehandicapte kinderen die grotendeels op kosten van de overledene werden onderhouden. Deze vrijstelling bedraagt ,-. Partnerbegrip Tot 2010 gold dat ongehuwd samenwonenden die gedurende een langere tijd een gemeenschappelijke huishouding voerden, in aanmerking kwamen voor het verlaagde echtgenoten tarief en soms de hoge echtgenotenvrijstelling. Vanaf 2010 is het voor samenwonenden alleen nog mogelijk om hiervan gebruik te maken, als zij voldoen aan een reeks van voorwaarden. De belangrijkste voorwaarde is dat ze in beginsel altijd bij de notaris een samenlevingscontract moet hebben afgesloten, waarin de wederzijdse zorgverplichting is vastgelegd (zie ook pagina 5).

4 Nieuwe Successiewet Goede doelen U kunt ook schenken aan een goed doel of een goed doel in uw testament opnemen. Deze instellingen moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor vrijstelling voor de schenk- en erfbelasting. U heeft twee mogelijkheden: een ANBI of een SBBI. ANBI Voortaan gelden strengere criteria voor kwalificatie als Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI s). Zo moet een instelling zich in de nieuwe regeling voor tenminste 90% richten op het algemene nut. Voorheen was dit 50%. Alle instellingen moeten schriftelijk aan de Belastingdienst verklaren dat zij voldoen aan de nieuwe eisen om zich als ANBI te blijven kwalificeren. Hierbij gelden uiteraard de nieuwe criteria. U kunt giften aan ANBI s aftrekken via de inkomsten belasting als persoonsgebonden aftrekpost. Voordat u een gift doet, is het dus verstandig om na te gaan of het goede doel (nog steeds) voldoet aan de nieuwe ANBI-eisen. SBBI Naast de regeling voor ANBI s is er een aparte regeling voor Sociaal Belang Behartigende Instellingen (SBBI s). Dit zijn instellingen die een particulier belang dienen, maar daarnaast ook een sociaal belang behartigen, zoals amateursportverenigingen en dorpshuizen. Voor SBBI s geldt in de nieuwe regeling, net zoals nu al voor ANBI s, een vrijstelling van schenkbelasting en erfbelasting. Het verschil is dat voor schenkingen aan SBBI s in beginsel geen giftenaftrek mogelijk is in de inkomstenbelasting. 4. Recht van overgang zal vervallen De heffing voor het recht van overgang komt te vervallen. Voorheen betaalde u deze heffing over specifieke vermogensbestanddelen (bijvoorbeeld onroerende zaken) in Nederland, terwijl de schenker of erflater (overledene) niet in Nederland woont, of langer dan 10 jaar geleden Nederland heeft verlaten. Volgens de regering was de regeling mogelijk in strijd met Europese regelgeving. Wel geldt nog de heffing in het land van de woonplaats van de erflater/schenker. Daarbij gelden natuurlijk de wetten die in dat land van kracht zijn. 5. Direct opeisbare, renteloze lening In de oude Successiewet was in geval van een renteloze, direct opeisbare lening (vaak aan een kind) geen schenkingrecht aan de orde. In de nieuwe wet betaalt de schuldenaar (het kind bijvoorbeeld) schenk belasting over het voordeel dat hij of zij heeft van een renteloze of laagrentende, direct opeisbare lening. Uitgangspunt daarbij is een rekenrente van 6%. Voorbeeld: een vader verstrekt een direct opeisbare, renteloze lening van ,- aan zijn zoon. Het jaarlijkse voordeel is (6%). De jaarlijkse vrijstelling voor schenking van ouders aan kinderen ( 5.000) gaat af van de schenking. Daardoor is schenkbelasting verschuldigd over 1.000,-. Met direct opeisbaar bedoelt de overheid dat de lening op te eisen is binnen maximaal een jaar. We adviseren u om een renteloze, direct opeisbare lening ook goed te laten bekijken door een fiscaal adviseur.

5 5 Nieuwe Successiewet Bedrijfsopvolging Als u een eigen bedrijf heeft, kunt u ook met de nieuwe Successiewet op een fiscaal gunstige manier uw bedrijf laten overgaan naar een opvolger. Daar zijn meerdere mogelijkheden voor, bij leven of bij overlijden. Op bepaalde punten heeft u daar nu meer fiscale ruimte voor, maar er zijn ook beperkingen ingevoerd. Informeer ernaar bij uw accountmanager. 7. Een nieuw partnerbegrip In de nieuwe wet geldt een beperkter partnerbegrip. Vanaf 1 januari 2010 verstaan we onder partners: Gehuwden en daarmee gelijkgestelde geregistreerde partners. Als u gescheiden bent van tafel en bed bent u officieel ongehuwd. Ongehuwden, als u voldoet aan alle vijf de volgende voorwaarden: a) U bent allebei meerderjarig; b) U heeft een gezamenlijke huishouding volgens de Basisadministratie Persoonsgegevens; c) U bent wederzijds een zorgverplichting aangegaan via een notariële akte; d) U bent in de rechte lijn geen bloedverwant; e) Er is geen sprake van meerrelaties. Uitzonderingen hierop: 1) U hoeft niet aan voorwaarde c) te voldoen als u 5 jaar samenwoont; 2) U hoeft niet aan voorwaarde d) te voldoen als een van de partners mantelzorger is. Als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft, dan verandert er dus niets. Maar als u samenwonend bent zonder samenlevingscontract (waarin een wederzijdse zorgplicht is opgenomen) valt u niet meer onder het begrip partner. U kunt nog tot 1 januari 2012 een samenlevingscontract regelen. 8. Uitkeringen uit een levensverzekering Als bij overlijden een uitkering vrijkomt uit een levensverzekering, dan moest de ontvanger over de gehele uitkering belasting betalen als de premies hiervoor (gedeeltelijk, al was het maar één premie) uit het vermogen van de erflater zijn betaald. Op deze uitkering kon de ontvanger dan wel de premies in mindering brengen die uit zijn/haar vermogen waren betaald. In de nieuwe wet moet de ontvanger belasting betalen over de uitkering voor zover hiervoor premies uit het vermogen van de erflater zijn betaald. Daarbij kan de ontvanger dan geen premies meer in mindering brengen die uit zijn/haar eigen vermogen zijn betaald. Als u in gemeenschap van goederen bent gehuwd zult u dus over de helft van de uitkering belasting moeten betalen, en kunt u geen premies hierop in mindering brengen. 9. Diversen Er zijn nog enkele wijzigingen: Voor onroerende zaken die als woning in gebruik zijn, wordt uitgegaan van de WOZ-waarde. U hoeft geen taxatierapport op te laten maken. Als kort na elkaar twee mensen overlijden, gelden soepelere regels. Als iemand binnen 30 dagen na het krijgen van een erfenis zelf komt te overlijden, komt de verschuldigde erfbelasting van het eerste overlijden volledig te vervallen. 10. Tips 1. Als u met een schenking binnen de vrijstelling blijft, hoeft de begunstigde er geen belasting over te betalen. Maar ook bij hogere bedragen blijft schenken fiscaal interessanter dan erven. Door vooraf goed over de vermogensoverdracht na te denken, kunt u de kinderen (of andere begunstigden) geld besparen. Een reden te meer om op tijd advies te vragen. 2. Voor schenkingen aan kleinkinderen geldt een jaarlijkse vrijstelling van 2.000,-. Bij een hogere schenking aan kleinkinderen geldt een tarief van 18% over de eerste schijf (tot ,-). Een voordeel van schenken aan kleinkinderen is dat u een generatie overslaat. Dat scheelt belasting. 3. Fortis Bank biedt u de SchenkingsSpaar-rekening: een rekening met een aantrekkelijke rente, waarbij u via een (gratis) bewindvoeringsakte zelf het moment kan bepalen waarop het (klein-)kind over het tegoed kan beschikken.

6 Fortis Bank (Nederland) N.V., Handelsregister Amsterdam nr , staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en Autoriteit Financiële Markten en beschikt over vergunningen om financiële producten te mogen aanbieden. Fortis Bank Postbus JA Amstelveen (02-10)