Kwaliteit blijft in beweging

Transcriptie

1 Kwaliteit blijft in beweging 5 Kwaliteitsbeleidsplan Commissie Kwaliteit Nederlandse Orthopaedische Vereniging CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 1

2 10 Kwaliteitsbeleidsplan NOV Vastgesteld door het bestuur van de NOV op XXXXX. 15 Namens de Commissie Kwaliteit K.W.A.P. van der Heijden, voorzitter Prof. Dr. R.G.H.H Nelissen, namens het bestuur NOV Dr. R.M. Bloem P.W. van Egmond, namens de VOCA 20 Dr. H.I.H. Lampe Dr. H.M.J. van der Linden - van der Zwaag Dr. R.W. Poolman Mw. K.M. Veenstra 25 Met ondersteuning van M.M.J. Ploegmakers CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 2

3 Voorwoord Met trots presenteren wij u het Kwaliteitsbeleidsplan van de NOV De NOV kent net als de Raad Kwaliteit van de Federatie Medisch Specialisten als uitgangspunt dat patiënten goede zorg dienen te krijgen, afgestemd op de reële zorgbehoefte, verleend door die professional en in die setting die daar geschikt voor is. Goede zorg is veilig, doeltreffend, doelmatig, patiëntgericht, tijdig en toegankelijk. Voorwaarden voor goede zorg hebben niet alleen betrekking op kwaliteit en veiligheid maar moeten ook in een breder maatschappelijk verband zoals gezondheidswinst en doelmatigheid worden gezien. Het kwaliteitsbeleid in de zorg in Nederland is onderhevig aan wensen vanuit diverse stakeholders. Nauwe contacten onderhouden met belangenbehartigers zoals NPCF, vertegenwoordigers van de eerstelijnszorg, Zorginstituut en IGZ zijn derhalve belangrijke taken voor het bestuur en de Commissie Kwaliteit van de NOV Dit kwaliteitsbeleidsplan is een vervolg op het Kwaliteitsbeleidsplan NOV Het kan worden gezien als een startpunt voor verdere innovatie en verbeterslagen binnen de orthopedie. Gezien de snel veranderende omstandigheden in het zorglandschap zijn in dit plan een aantal concrete doelstellingen voor de komende drie jaar beschreven. Uitgangspunt van dit Kwaliteitsbeleidsplan was de kwaliteitsagenda van de Raad Kwaliteit 2016, waarin diverse thema s zoals gepaste zorg, samen beslissen en transparantie benoemd zijn. Daarnaast heeft de Commissie Kwaliteit aandacht voor toekomstige actuele thema s en maatschappelijke problematiek rond een veranderend zorglandschap, waarop zij adequaat zal acteren. Dit beleidsplan werd vastgesteld op [xx-xx-xxxx]. 50 CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 3

4 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding Totstandkoming... 6 Doelstellingen per thema Kwaliteit van Zorg Gepaste zorg Transparante zorg Optimaal Functioneren Patiëntveiligheid Samen Beslissen... 9 Verklarende woordenlijst & verwijzingen CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 4

5 Inleiding De Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) ziet als één van haar belangrijkste taken het bevorderen van de kwaliteit van zorg voor mensen met aandoeningen en traumatische letsels van het steun- en bewegingsstelsel. De vereniging houdt zich al jaren bezig met de ontwikkeling van kwaliteitsinstrumenten zoals richtlijnen, indicatoren/kwaliteitsmetingen, kwaliteitsvisitaties, patiëntenvoorlichting, bij en nascholing en toetsing. Daarbij wordt samengewerkt met diverse gremia binnen, maar ook buiten de NOV. Voorbeelden zijn, de NOV-werkgroepen, de LROI, andere wetenschappelijke verenigingen, de Federatie van Medisch Specialisten en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en de Nederlandse Patienten Consumenten Federatie (NPCF). Dit kwaliteitsbeleidsplan, opgesteld door de Commissie Kwaliteit (CK) van de NOV, geeft aan wat voor de NOV belangrijke terreinen zijn waarop het kwaliteitsbeleid zich de komende jaren moet richten. Het is belangrijk om keuzes te maken, zodat gewerkt kan worden aan proactief kwaliteitsbeleid waarin de samenhang geborgd is. Zowel samenhang tussen de diverse elementen van het kwaliteitsbeleid, maar ook samenhang met de activiteiten die binnen én buiten de vereniging plaats vinden. Gekozen is voor een beperkt aantal concrete doelstellingen die binnen twee jaar gerealiseerd dienen te zijn. De realisatie van deze doelstellingen zal veel tijd en energie vergen. Op basis van nieuwe ontwikkelingen en inzichten zal er, zoals de afgelopen jaren ook het geval was, de komende twee jaar weer sprake zijn van een dynamische en volle agenda, daarom zullen er naast de doelstellingen in dit beleidsplan, ook andere (ad hoc) onderwerpen op de agenda staan. De Commissie Kwaliteit zal zich inzetten om in samenspraak met het bestuur, kerncommissies, commissies en werkgroepen van de NOV de juiste prioriteiten te stellen. CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 5

6 Totstandkoming De Commissie Kwaliteit heeft haar kwaliteitsbeleid gebaseerd op het Kwaliteitsbeleidsplan 2016 van de Raad Kwaliteit. De Raad Kwaliteit is het gremium waarbinnen de wetenschappelijke verenigingen gezamenlijke afspraken over kwaliteit maken. Er is gekozen de indeling in de thema s van de Raad Kwaliteit te volgen. Per thema werden specifieke (waar mogelijk) meetbare doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen werden uitgebreid bediscussieerd in vergaderingen van de Commissie Kwaliteit en besproken met de andere kerncommissies van de NOV op 28 oktober Tevens werd input gevraagd aan de NPCF. De Commissie Kwaliteit ziet het als taak een verbindende factor te zijn tussen de kerncommissies en werkgroepen van de NOV. De Commissie Kwaliteit zal bijvoorbeeld intensief gaan samenwerken met de Commissie Wetenschap voor het opzetten van een onderzoeksconsortium (CORE, Consortium Orthopaedic REsearch). Daarnaast is de nauwe relatie met de Commissie Kwaliteitsvisitatie van essentieel belang voor het optimaal functioneren van de medisch specialist en de vakgroepen. Het document Normenkader Kwaliteitsvisitatie uit 2014 is de logische stap hierin, waarin de gebruikte normstellingen gebruikt kan worden voor het borgen van kwaliteitskaders voor vakgroepen. Door het ontwikkelen van een generiek kwaliteitmanagementsysteem voor orthopedie vakgroepen kan bijdragen dit proces. In dit beleidsplan ontbreekt een uitgebreide toelichting op de gebruikte instrumenten. Deze kunt u terugvinden op de website van de NOV en het vorige kwaliteitsbeleidsplan ( ) waarin ook de structuur van de NOV wordt beschreven Highlights kwaliteitbeleid NOV ( ) Ontwikkeling van diverse richtlijnen zoals Klompvoet, Totale knieprothese, Hallux Valgus, Geïnstrumenteerde wervelkolomchirurgie, Antibiotica bij tandheelkundige ingrepen bij patiënten met een prothese. Coördineren van orthopedische inbreng bij talloze andere multidisciplinaire richtlijnen. Het herzien van de visitatiemethodiek met daarbij de ontwikkeling van een normenkader voor uniforme beoordeling van de kwaliteit. PROMs advies en implementatieplan. Ontwikkeling van option grids (i.e. handvatten voor behandeling) voor patiënten (afrondende fase) Opstellen Agenda Zorgevaluatie waarin een top 10 van veel toegepaste interventies/diagnostiek wordt benoemd waarvan de effectiviteit/doelmatigheid nog onbekend is. Diverse kwaliteitsdagen over bijvoorbeeld kwaliteitsvisitatie, PROMs, informed consent en samenwerken als team. Contact onderhouden met en proactief participeren binnen de Federatie Medisch Specialisten (Raad Kwaliteit), IGZ, NPCF en andere wetenschappelijke verenigingen. Afstemmen met het NOV-bestuur, de NOV werkgroepen en commissies. CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 6

7 Doelstellingen per thema De Raad Kwaliteit heeft 7 thema s benoemd. De CK van de NOV heeft zes van de zeven thema s opgenomen in haar kwaliteitsbeleidsplan. Het thema toegankelijkheid is komen te vervallen. Per thema wordt een deel van de Eed van Hippocrates aangehaald, vervolgens een korte toelichting gegeven en afgesloten met een of meerdere doelstellingen. Dit zijn doelen die de Commissie Kwaliteit zich heeft gesteld, maar voor het behalen van de doelstellingen is samenwerking binnen en buiten de vereniging vereist. De NOV heeft beschikking over gelden van de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten. Een deel van de doelstellingen kan worden behaald door projecten uit te voeren die gefinancierd worden uit gelden van deze stichting. 1. Kwaliteit van Zorg Ik zweer/beloof dat ik de geneeskunst zo goed als ik kan zal uitoefenen ten dienste van mijn medemens. Ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en lijden verlichten Ik zal de geneeskundige kennis van mijzelf en anderen bevorderen. Richtlijnen vormen de basis van het kwaliteitsbeleid voor goede orthopedische zorg voor de patiënt. Deze richtlijnen behoren actueel te zijn en steeds aangevuld te worden met nieuwe kennis. Tevens wordt goede zorg beschreven in het normenkader voor de kwaliteitsvisitatie en worden indicatoren afgesproken met relevante belanghebbenden. Deze instrumenten hangen samen en versterken elkaar. Doelstellingen: Alle richtlijnmodules van NOV richtlijnen worden beoordeeld op actualiteit, in overleg met experts en indien nodig andere stakeholders, en waar nodig wordt herziening gestart. (2017) 150 De agenda zorgevaluatie wordt onderhouden op basis van geïdentificeerde kennishiaten uit de richtlijnen en andere bronnen (zoals orthopedisch chirurgen, andere zorgprofessionals, patiënten, zorgverzekeraars etc), uiterlijk 2017 wordt een update gepubliceerd door de NOV. In overleg met commissie wetenschap: oprichten van een onderzoeksconsortium orthopedie 155 Uiterlijk 2016 zijn 2 studies gestart die aansluiten bij de onderwerpen van de agenda zorgevaluatie. In 2017 zijn 4 studies via het onderzoeksconsortium orthopedie gestart. 2. Gepaste zorg ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving 160 Het leveren van goede zorg betekent dat de juiste zorg op de juiste plaats door de juiste professional geleverd wordt. Substitutie (de verschuiving van zorg van de 2 e naar de 1e lijn) en taakherschikking (verschuiving van takenpakket van meer medisch specialistisch naar minder specialistisch geschoolde zorgprofessionals) zijn belangrijke pijlers van het huidige overheidsbeleid. De Commissie Kwaliteit CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 7

8 165 vindt het belangrijk dat de kwaliteit van zorg bij taakherschikking geborgd is en wil dit thema bespreekbaar maken binnen de vereniging. Doelstelling: Discussie rondom taakherschikking binnen de vereniging d.m.v. een kwaliteitsdag in 2016 over dit thema vormgeven 170 In samenspraak met de BBC de ontwikkelingen monitoren en de huidige stand van zaken rondom taakherschikking inventariseren. 3. Transparante zorg Ik zal mij open en toetsbaar opstellen Continue verbetering van kwaliteit is een belangrijk doel van het kwaliteitsbeleid. Hiervoor is het noodzakelijk inzicht te hebben in het eigen professionele handelen en de uitkomsten ervan en dit te kunnen spiegelen aan collega s. Kwaliteitsmeting is daarom ook een van de basiselementen van het geïntegreerd kwaliteitsbeleid. Doelstellingen: De CK wil, in samenspraak met de LROI, er voor zorgen dat er terugkoppeling naar de vakgroepen komt op basis van de PROMs en andere uitkomstmaten (2016). Er is een structuur binnen de NOV om van elkaar te leren, met als doel de uitkomsten van zorg te verbeteren, dat kan alleen door een zo compleet mogelijke kwaliteitsregistratie (2017) Optimaal Functioneren Ik erken de grenzen van mijn mogelijkheden Ik maak geen misbruik van mijn medische kennis, ook niet onder druk Ik zal zo het beroep van arts in ere houden De kwaliteitsvisitatie is het instrument bij uitstek om zicht te krijgen op het functioneren van een vakgroep. De methodiek is in 2015 geactualiseerd en gemoderniseerd. Het geven van een normenkader heeft als doel het stimuleren van optimaal functioneren. Daarnaast werd dit thema bespreekbaar gemaakt tijdens de kwaliteitsdag 2015 (Thema: vakgroep als team). Naast deze activiteiten wil de CK de leden een handvat geven om kwaliteit, communicatie en samenwerking te borgen in een kwaliteitsmanagementsysteem op vakgroepsniveau. Doelstelling: Uiterlijk 2017 is een blauwdruk voor een kwaliteitsmanagementsysteem voor orthopedische vakgroepen ontwikkeld, daarin zijn procedures op het gebied van kwaliteit en veiligheid opgenomen. CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 8

9 200 Er wordt een plan van aanpak voor richtlijnimplementatie ontwikkeld (2016) en geïmplementeerd (2017 en daarna) 5. Patiëntveiligheid Ik zal aan de patiënt geen schade doen Om een kwalitatief goede zorg te bieden is aandacht voor patiëntveiligheid een eerste vereiste. Het signaleren en wegnemen van onveilige situaties behoort tot de kernverantwoordelijkheden van orthopeden. Complicatieregistratie en -bespreking, standaardisering van zorgprocessen, eenduidige (elektronische) patiëntendossiers, checklists, gestructureerde overdracht en teamtraining zijn belangrijke instrumenten om de patiëntveiligheid in instellingen te bevorderen en te borgen. Doelstelling: De CK initieert het opnemen van complicatieregistratie in de LROI in 2016 Identificeren van risico s voor de patiëntveiligheid in de orthopedie 6. Samen Beslissen Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik luister en zal hem goed inlichten De meeste patiënten willen samen met hun medisch specialist kunnen kiezen voor hun behandeling. Bij Samen Beslissen (gedeelde besluitvorming) gaan de patiënt en de medisch specialist in gesprek om samen tot de beste keuze voor de patiënt te komen. Gezamenlijk omdat de patiënt zijn eigen voorkeuren, situatie en lichaam kent, en de medisch specialist deskundig is op medisch gebied. Om het samen beslissen te ondersteunen is het van belang dat specifieke, inhoudelijke informatie beschikbaar is, waarmee patiënten een afgewogen keuze kunnen maken over hun behandeling. Doelstellingen: Afronden en positioneren drietal option grids in samenspraak met patiëntenorganisatie(s) in Organiseren van patiëntparticipatie binnen de orthopedie, samen met de communicatie van NOV bureau en patiëntenorganisatie(s). Zo kan er bijvoorbeeld een online platform gemaakt worden (2018) 230 Verklarende woordenlijst & verwijzingen BBC: Beroeps Belangen Commissie CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 9

10 235 CK: commissie Kwaliteit Option grids: via Project Samen Beslissen, hulpmiddel voor patiënt in medische beslisvorming met medisch specialist Met opmaak: Lettertype: (Standaard) +Hoofdtekst (Calibri), 11 pt, Niet Vet, Cursief, Tekstkleur: Auto CONCEPT 7 januari 2016 (versie voor bestuur) 10