Veranderende zorg. Participeren op z n Urkers. Samen leven, samen doen. samen de schouders eronder

Transcriptie

1 Veranderende zorg Samen leven, samen doen Participeren op z n Urkers samen de schouders eronder _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 1 05/06/ :30

2 Veranderende zorg De zorg voor de jeugd, mensen met een beperking en ouderen verbeteren en betaalbaar houden, dat is een van de grote opgaven waar we in Nederland voor staan. Door de vergrijzing, de economische crisis, de gewijzigde voorkeuren van burgers en de betaalbaar heid van de zorg, is door gaan op dezelfde weg niet wenselijk en ook niet mogelijk. Kortom, we staan als samenleving voor een enorme uitdaging om de zorg ook in de toekomst toegankelijk, betaalbaar en kwalitatief goed te houden. Vanaf 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor veel zorgtaken die nu nog door de provincie of Rijksoverheid worden uitgevoerd. Het idee is dat gemeenten deze taken beter en goedkoper kunnen uitvoeren. Gemeenten weten wat er speelt in wijken en buurten; kennen hun burgers beter dan de centrale overheid. Gemeenten kunnen met de nieuwe taken op het terrein van jeugd, zorg en werk bijdragen aan een bloeiende lokale samenleving en aansluiten bij initiatieven van burgers. De gemeenten worden verant woordelijk voor drie nieuwe beleidsvelden: de Jeugdwet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Participatie wet: In de Jeugdwet wordt alle hulp en ondersteuning aan jongeren en hun gezin geregeld. De taken die de gemeenten al hadden bij opvoedingsondersteuning en jeugdgezondheidszorg worden uitgebreid naar alle vormen van hulp bij opgroeien en opvoeden in de meest brede zin. Ook de zorg voor jongeren met een beperking en hulp aan jongeren die kampen met geestelijke gezondheidsproblemen vallen onder de nieuwe taak. Daarnaast wordt ook de gedwongen hulpverlening een taak van alle gemeenten in _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 2 05/06/ :30

3 de vorm van jeugdreclassering en jeugdbescherming. De nieuwe uitgangspunten zijn meer preventie en vroege hulp en het versterken van de eigen kracht van jongeren en opvoeders. Zo moet het mogelijk worden de huidige trend te keren waarin de vraag naar gespecialiseerde zorg voor jeugd alsmaar groeit. Een grotere nadruk op het voorkómen van problemen, waarin het nieuwe jeugdstelsel voorziet, is dé manier om daaraan bij te dragen. De nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt alle hulp aan inwoners van 18 jaar en ouder die problemen hebben bij hun zelfredzaamheid en niet op eigen kracht kunnen meedoen aan de samenleving. De taken die de gemeenten al hadden voor bijvoorbeeld vervoer, woningaanpassing, hulp bij het huishouden en maatschappelijke opvang worden uitgebreid. Ook ondersteuning thuis, dagactiviteiten, logeervoorzieningen voor mensen met een beperking of voor ouderen ter ondersteuning van de mantelzorg vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. De bedoeling is dat mensen langer thuis blijven wonen. Ouderen en gehandicapten kunnen alleen nog worden opgenomen in een instelling als ze een indicatie hebben gekregen dat ze ook echt 24 uur per dag verzorgd moeten worden. Mensen die daarbuiten vallen, moeten een beroep doen op hun (familie)netwerk en als dat onvoldoende is op de gemeente. Met de Participatiewet worden de gemeenten verantwoordelijk voor één integrale regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt. De sociale werkvoorziening wordt beperkt en ook de uitkeringsmogelijkheden voor jonggehandicapten. De bedoeling is dat jonggehandicapten die kunnen werken vaker dan nu het geval is aan het werk gaan bij reguliere werkgevers. Van uitkeringsgerechtigden wordt een tegenprestatie gevraagd in de vorm van vrijwilligerswerk. Hierbij wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Inwoners die wel iets kunnen doen maar niet willen, krijgen een offi ciële tegenprestaties opgelegd _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 3 05/06/ :30

4 De hervormingen gaan gepaard met flinke bezuinigingen. De overheveling van taken naar de gemeenten gaan gepaard met een fi kse bezuiniging, die op landelijk niveau miljarden euro s moet opleveren. Zo worden de volgende bezuinigingen doorgevoerd: 5% op jeugdzorg wat in de komende jaren oploopt naar 15% 25% op individuele & groepsbegeleiding jr 40% op huishoudelijke verzorging Recent zijn de bezuinigingen op onderdelen verzacht, maar nog steeds zijn deze heel fors. Het is voor de gemeente Urk onmogelijk om de landelijk doorgevoerde bezuinigingen zelf op te vangen Het kan dan ook niet anders dan dat alle inwoners met een hulpvraag de gevolgen hiervan zullen merken. Het idee achter de hele hervorming is dat de zorgkosten steeds duurder worden en dat die beweging met deze plannen wordt geremd. Als mensen langer thuis wonen, is dat goedkoper. Ook het idee dat minder instanties zich met dezelfde hulpbehoevenden gaan bezighouden levert een kostenreductie op, aldus de Rijksoverheid. De bezuinigingen die doorgevoerd worden met de overdracht van de taken naar de gemeenten, hebben nu reeds het negatieve effect van ontslagrondes in de zorg. Ook daarvan zullen onze inwoners de gevolgen merken. Participatiesamenleving In de Troonrede van 17 september 2013 is gesteld dat de verzorgingsstaat transformeert naar een participatiesamenleving. Sindsdien wordt er veel gediscussieerd over wat die participatiesamenleving inhoudt. Eigenlijk is de defi nitie simpel: meedoen en omzien naar elkaar! Er wordt beoogd om zoveel mogelijk mensen (in het bijzonder mensen met beperkingen) zo lang mogelijk mee te laten doen aan hun eigen zorg en welzijn en aan die van de samenleving in het algemeen. De burger wordt als het ware aangespoord niet op de overheid te leunen, maar zelf initiatief te tonen. Burgers zouden meer voor elkaar moeten zorgen, is de gedachte achter de participatiesamenleving. De drie decentralisaties hebben een gemeenschappelijk uitgangspunt: De eigen verantwoordelijkheden van burgers, maar vooral ook hun mogelijkheden. We maken een beweging van zorgen voor naar helpen bij. Tegelijkertijd gaan de decentralisaties dus gepaard met forse bezuinigingen, die gemeenten en zorginstellingen voor grote uitdagingen plaatsen _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 4 05/06/ :30

5 Samen de schouders eronder Duidelijk is dat de landelijke wetgeving en bezuinigingen iedereen zullen raken. Niet alleen degenen die nu zorg ontvangen, maar ook hun familie, vrienden en bekenden. Burgers die niet zelfredzaam zijn, moeten immers eerst een beroep doen op hun familie, hun netwerk en op hulp van vrijwilligers. De eigen kracht wordt samen kracht. Deze omslag doet daarom een beroep op ons allen. De noodzakelijke veranderingen moeten ontstaan in onze gemeenschap, bij de maatschappelijke organisaties, bij de professionals en bij u en ons persoonlijk. Op Urk is omzien naar elkaar echter al vanzelfsprekend. Dat is onze kracht. Als iedereen zijn/haar steentje bijdraagt zorgen we ervoor dat de meest kwetsbare medemens hulp ontvangt. Samen de schouders eronder _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 5 05/06/ :30

6 Overzicht van de veranderende taken per 1 januari 2015 Jeugd WMO vanaf 18 jr Participatiewet Eén integrale regeling voor ondersteuning van jeugdigen en hun gezin. De overdracht van taken betreft: Vanuit de provincie: Ambulante hulp. Dagbehandeling. Pleegzorg. 24u verblijf. Jeugdbescherming. Jeugdreclassering. AMK. Crisishulpverlening. Vanuit het rijk: Jeugdzorg + (gesloten opvang) Vanuit de AWBZ/ZVW: GGZ jeugd. Zorg voor jeugd (L)VG. Begeleiding. Kort verblijf (logeren) Vervoer naar dagopvang. Een deel van de langdurige zorg, nu AWBZ, wordt gedecentraliseerd naar de gemeenten. Voor nieuwe cliënten is opname in een instelling (verzekerde zorg) alleen mogelijk als er permanent toezicht nodig is. De overdracht van taken betreft: Begeleiding individueel. Dagbesteding/begeleiding groep. Vervoer naar dagopvang. Kort verblijf (logeren). Beschermd wonen GGZ. Inloopfunctie GGZ. Clientondersteuning Maatwerk inkomenssteun. Eén integrale regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt: Wajong instroom stopt per Daarna alleen beschikbaar voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. WSW instroom stopt per Zittend bestand houdt zijn rechten. Er komt één voorziening voor beschut werk. Meer mensen met een beperking moeten aan het werk bij reguliere werkgevers. De WWB gaat op in de nieuwe wet. Er komt één gebundeld participatiebudget. De veranderingen raken heel veel inwoners Huidige WMO ± 1120 Hulp bij huishouden waarvan 65 in de vorm van PGB 287 Woonvoorziening 255 Rolstoelvoorziening 157 Parkeervoorziening 108 Vervoersvoorziening 316 Participatie ± 430 Wet werk en Bijstand 100 Wet soc. werkvoorziening 83 Wajong 250 AWBZ - nieuwe WMO ± 350 Begeleiding individueel 155 Begeleiding groep 160 Kort verblijf 45 Jeugd ± 570 Jeugdzorg 36 Jeugdzorg & AWBZ 18 AWBZ/ZVW PSY 70 AWBZ 110 Jeugdbescherming 42 Jeugdreclassering 6 Psychologische hulp 1 e lijn 97 Psychologische hulp 2 e lijn 193 PGB AWBZ Volwassenen vanaf 18 jr 83 Jeugdigen tot 18 jr _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 6 05/06/ :30

7 Zijn er voorbeelden? Maar wat verandert er dan concreet op Urk? Ouderen zullen langer thuis moeten blijven. Zorgcentrum Talma Haven is alleen voor ouderen die permanent toezicht nodig hebben. Talma Haven verandert geleidelijk in een verpleeghuis. De groepsactiviteiten bij Talma Haven voor thuiswonenden blijven bestaan en worden uitgebreid. De activiteiten zullen, nog meer dan nu het geval is, met vrijwilligers worden georganiseerd. Dagopvang voor mensen met een verstandelijke beperking zoals Drukpunt, Peppelstek en de Stekplek verandert. Het aantal dagen dat een inwoner hier naar toe kan, wordt mogelijk minder. Er worden andere (goedkopere) vormen van dagactiviteiten gezocht voor deze doelgroep, Er komen meer ontmoetingsplekken voor deze doelgroep mogelijk in combinatie met activiteiten voor ouderen. Individuele begeleiding thuis wordt geminimaliseerd tot het noodzakelijke. Lichte vormen van hulp zoals oppas of hulp bij administratie zal via vrijwilligers geregeld moeten worden, De ureninzet van professionele hulp moet verminderd worden. Persoongebonden budgetten veranderen. Mensen krijgen het geld niet meer op hun eigen rekening gestort om misbruik te voorkomen. Een persoongebonden budget mag immers niet als inkomstenvoorziening gebruikt worden. Het betalen van familie voor oppas of begeleiding van een (klein) kind of broer/zus zal tegen het licht worden gehouden en worden ingeperkt. Lichtere vormen van zorg/ondersteuning worden gevraagd aan het netwerk om hulp te bieden. Dit geldt voor alle doelgroepen: Jeugd, ouderen, mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking en mensen met problemen met hun geestelijke gezondheid. Mogelijkheden voor professionele logeervoorzieningen worden verminderd. We vragen mensen eerst in hun eigen netwerk te kijken. Jeugdhulp wordt een grotere taak voor de gemeente. We zullen daar waar dat mogelijk is, kortdurende hulp bieden en ouders begeleiden om de situatie weer zelf aan te kunnen. Het Centrum voor Jeugd en Gezin vervult een spilfunctie. Vervoer van ouderen binnen Urk en mensen met een verstandelijke beperking willen we zoveel mogelijk via vrijwillig vervoer doen. Hulp bij het huishouden wordt niet meer vanzelfsprekend betaald door de gemeente. Vaker zal een eigen bijdrage worden gevraagd. Hierbij voeren we de landelijke regeling uit, waarbij rekening wordt gehouden met inkomen. Meer mensen met een beperking moeten aan de slag bij een gewone werkgever. We doen een beroep op het bedrijfsleven van Urk om hier ook verantwoordelijkheid voor te nemen. Mensen moeten wat terug doen voor hun uitkering en de hoogte van een uitkering wordt afhankelijk van het aantal volwassen personen dat in de woning woont _Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 7 05/06/ :30

8 Informatie Op de website is informatie te vinden over de veranderingen in de zorg. Vervolgens kan doorgeklikt worden naar de meest recente informatie en veel gestelde vragen. layout: 0464_SalomonsonEnzoVormgeving / Beeld: Shutterstock 0464_Caritas_GemeenteUrk_VeranderendeZorg_Symposium_148x210mm_MaS_v6.indd 8 05/06/ :30