Plaatsen en verzorgen van een buikkatheter suprapubische katheter

Transcriptie

1 Plaatsen en verzorgen van een buikkatheter suprapubische katheter Afdeling urologie

2 U heeft zojuist een katheter in uw onderbuik gekregen om de urine weg te laten lopen. Deze katheter wordt een suprapubisch katheter of buikkatheter genoemd. De behandelend arts en/of verpleegkundige heeft u uitleg gegeven over de reden van het plaatsen van de buikkatheter en de verzorging ervan. In deze folder staat een samenvatting van alle informatie, zodat u deze thuis nog eens rustig kunt doornemen. Verstoorde blaasfunctie De blaas heeft twee functies. Op de eerste plaats is de blaas een opslagplaats voor urine (reservoirfunctie). Op de tweede plaats is de blaas een uitdrijforgaan, die de urine via de plasbuis, op een voor ons geschikt moment naar buiten laat lopen. Beide functies kunnen verstoord raken. Wanneer dit het geval is kan het nodig zijn om een slangetje in de blaas te plaatsen met daaraan eventueel een zak gekoppeld die de urine opvangt. De behandelend arts heeft met u besproken waarom u een buikkatheter krijgt. 1

3 Waarom een buikkatheter? U krijgt een buikatheter omdat u niet goed meer kunt plassen via de normale weg of last heeft van ongewild urineverlies. De katheter wordt via de buik ingebracht om vernauwingen in de plasbuis te voorkomen. Ook is dit prettiger in gebruik, makkelijker te verzorgen en geeft minder infecties dan een katheter via de plasbuis. Met een buikkatheter kunt u ook oefenen om zelf via de natuurlijke weg te plassen en daarna het restant (residu) weg te laten lopen via de buikkatheter. Het inbrengen Uw blaas wordt gevuld met vocht. Middels een echoapparaat wordt er bekeken of de capaciteit van de blaas voldoende is om een suprapubische katheter te plaatsen. Onder plaatselijke verdoving wordt de katheter ingebracht. Na het inbrengen Het verband wat aangebracht is na het plaatsen van de katheter mag de volgende dag verwijderd worden. U hoeft geen nieuw verband te gebruiken. Als gevolg van het inbrengen van de buikkatheter kan de urine de eerste dagen rood zijn. Ook kunnen er wat stolsels in zitten. Als de urine na 2 á 3 dagen nog rood is, moet u contact opnemen met de uroloog. Om te voorkomen dat er gruis in de blaas komt, is het belangrijk om meer dan 1,5 liter per dag te drinken. U kunt de eerste dagen last hebben van buikkrampen. Het is verstandig contact op te nemen met de uroloog als dit na enkele dagen niet overgaat. Tegen de pijn mag u een tablet of zetpil paracetamol 500mg innemen (maximaal 6 per dag). Buikkatheter met katheterventiel De buikkatheter kan bij u ingebracht zijn, om te kijken of na het plassen urine in uw blaas achterblijft. Het is dan de bedoeling dat u elke keer ná het urineren het kraantje van het katheterventiel op de buikkatheter openzet en kijkt hoeveel urine er nog in de blaas is achtergebleven. U schrijft dit op een blaadje. Dit blaadje neemt u mee bij het volgende bezoek aan de uroloog. U krijgt hierover uitleg van de verpleegkundige. Er 2

4 kunnen ook andere redenen zijn waarom de katheter is ingebracht. Dit is dan met u besproken. Verwisselen buikkatheter Krijgt u de buikkatheter voor langere tijd, dan maakt de verpleegkundige een afspraak met u om de buikkatheter na verloop van tijd te verwisselen. Dit gebeurt in het begin om de zes á acht weken. Iedere keer wordt er een dikkere katheter ingebracht tot de goede maat erin zit. Doorgaans komt u 2 á 3 keer in het ziekenhuis voor de wissel. Daarna wordt de zorg overgedragen aan de thuiszorg. Zit de goede maat katheter er in, dan wordt de katheter om de twee maanden gewisseld. Verzorging buikkatheter De eerste dagen na het inbrengen van de buikkatheter verzorgt u (of de (wijk)verpleegkundige) de insteekopening met een steriel gaasje. Bij eventuele vochtafscheiding of roodheid van de insteekopening doet u op het gaasje betadinezalf. Was dagelijks de huid rondom de insteekopening met lauw water of spoel het schoon onder de douche. Dagelijks schoon splitgaas plaatsen rondom de insteekopening van de katheter. Gebruik geen crème of talkpoeder. Plak de katheter vast op de buik. Let erop dat de katheter niet trekt. Zorg ervoor dat de katheter niet knikt. Hierdoor wordt de afvloed van urine bemoeilijkt. Leven met een buikkatheter Met de buikkatheter kunt u alles doen wat u eerder ook deed. U kunt gewoon douchen en baden. Overdag kan de urine weglopen in een zakje dat aan het been bevestigd is. U kunt overdag ook een stopje op de buikkatheter aanbrengen. Dan moet u enkele malen per dag de blaas via het slangetje boven het toilet legen. De uroloog vertelt u dit tijdens het inbrengen van de buikkatheter. U krijgt uitleg over de materialen in het ziekenhuis van de verpleegkundige. 3

5 U kunt vrijen met een buikkatheter. De katheter kan dan op de buik worden vastgeplakt. Indien de katheter u hindert tijdens het vrijen, aarzel dan niet uw continentieverpleegkundige of uw huisarts hierover te raadplegen. Problemen Uitvallen van de buikkatheter Is de buikkatheter er per ongeluk uitgetrokken, dan moet u direct contact opnemen met het ziekenhuis of uw wijkverpleegkundige om een nieuwe in te laten brengen. Het gaatje groeit namelijk snel dicht. Lekkage langs de katheter Dit kan verschillende oorzaken hebben: bijvoorbeeld knikken of afsnoeren van de slang naar de katheter. Neem contact op met de polikliniek urologie of de wijkverpleegkundige. Blaaskrampen Er kunnen blaaskrampen ontstaan door infectie of irritatie van de katheter. Dit uit zich door lekkage van urine langs de katheter of pijn in de blaas. Verstopping van de katheter De katheter loopt niet goed meer door en moet gespoeld worden. Neem contact op met het ziekenhuis of met uw wijkverpleegkundige. Loopt de katheter na spoeling nog niet goed door, dan moet deze verwisseld worden. Heeft u vragen? Deze folder is bedoeld als aanvulling op de informatie die u heeft ontvangen. Mocht u nog vragen hebben, stel deze dan gerust. Bij problemen kunt u contact opnemen met de polikliniek urologie, telefoonnummer: (040) Spoedeisende hulp Veldhoven: (040)

6 Notities Heeft u vragen over uw behandeling? We raden u aan ze hier op te schrijven. Zo weet u zeker dat u ze niet vergeet. 5

7 Hoe tevreden bent u over uw arts, specialist of ziekenhuis? Geef uw mening over MMC op ZorgkaartNederland.nl Máxima Medisch Centrum Locatie Eindhoven: Locatie Veldhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 de Run 4600 Postbus Postbus PD Eindhoven 5500 MB Veldhoven De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. MMC _10_14