Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling

Transcriptie

1 DIALYSE Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling BEHANDELING

2 Predialyse Informatie over chronische nierschade en de keuzemogelijkheden van behandeling In deze folder staat beschreven wat u in de komende periode kunt verwachten met betrekking tot de keuzemogelijkheden van behandeling en het starten van de dialyse. De folder beschrijft wat predialyse en voorlichting inhoudt, met welke medewerkers u te maken krijgt en wat zij voor u kunnen betekenen. Predialyse Uw arts heeft met u besproken dat uw nieren minder goed zijn gaan werken. Uw nierfunctie is op dit moment minder dan 20 procent ten opzichte van gezonde nieren. Er is sprake van chronische nierschade en de verwachting is dat u in de toekomst een nierfunctievervangende behandeling nodig zult hebben: dialyse of transplantatie. Wanneer u precies moet beginnen met dialyseren is nog niet bekend. Bij iedere persoon met nierschade verloopt de achteruitgang van de nierfunctie verschillend. In de predialysefase is de behandeling gericht op het zo lang mogelijk uitstellen van de dialyse, oftewel op het behoud van de nierfunctie. Dit kan door gezond te leven, een dieet te houden en het gebruik van medicijnen. Binnen de predialyse werken daarom de nefroloog, diëtist, maatschappelijk werker en de dialyseverpleegkundige samen om alle zorg te verlenen die nodig is als uw nierfunctie (ernstig) verminderd is. Wij bieden: preventie en behandeling van gezondheidsproblemen door de verminderde nierfunctie; voorbereiding op een nierfunctievervangende behandeling. Behandelingsmogelijkheden Er zijn verschillende mogelijkheden van behandeling. Deze behandelingen vervangen de verminderde functie van uw eigen nieren: Hemodialyse Bij hemodialyse wordt het bloed gefilterd door een kunstnier. Dit kan op verschillende manieren: zowel thuis als in een dialysecentrum. Peritoneaal dialyse Een vorm van dialyse die via het buikvlies verloopt en die thuis plaatsvindt. Niertransplantatie De operatie en directe nazorg vinden 1

3 plaats in het UMC Utrecht. De voorbereiding op de niertransplantatie, controle en verdere begeleiding na transplantatie kan plaatsvinden in het St. Antonius Ziekenhuis, door uw eigen nefroloog. Er is ook de mogelijkheid om, voordat dialyse noodzakelijk is, een pre-empatieve transplantatie te ondergaan, met een nier van een levende donor. Het kan ook gebeuren dat u samen met uw nefroloog besluit om niet te gaan starten met dialyse, een hoge leeftijd en/of bijkomende grote gezondheidsproblemen kunnen daarvoor een reden zijn. Voorlichtingsgesprek dialyse Uw behandelend nefroloog verwijst u door voor uitgebreidere informatie over nierschade en nierfunctievervangende behandeling. U krijg informatie van een diëtist, maatschappelijk werker en dialyseverpleegkundigen. De arts bepaalt voor welke van de bovengenoemde behandelvormen u in aanmerking komt. De voorlichting wordt hierop aan gepast. De voorlichting over dialyse bestaat uit ten minste twee gesprekken. Het eerste gesprek vindt plaats op poli 24 Dialyse, door de dialyseverpleegkundige. Dit gesprek duurt ongeveer een uur. In dit gesprek komt de werking van de nieren aan bod en krijgt u gedetailleerde uitleg over de verschillende vormen van dialyse. Ook de vragen die u zelf hebt, worden besproken. Het tweede gesprek sluit hierop aan en vindt plaats bij u thuis. Dit wordt gedaan door een maatschappelijk werker. Mocht u hierna nog vragen hebben, dan bent u van harte welkom om opnieuw met de dialyseverpleegkundige in gesprek te gaan. U kunt dit aangeven bij uw behandelend nefroloog of zelf een afspraak maken. Voorlichtingsgesprek transplantatie In het St. Antonius Ziekenhuis is een apart spreekuur voor voorbereiding op niertransplantatie. In dit spreekuur wordt door een dialyseverpleegkundige voorlichting gegeven over niertransplantatie. Dit gesprek vindt ook plaats op poli 24 en duurt ongeveer een uur. Aan de hand van een presentatie op de computer krijgt u informatie over de verschillende aspecten van het transplantatietraject. Daarnaast is er gelegenheid om uw eigen vragen te bespreken. Na de voorlichting wordt de voorbereiding op de transplantatie in het UMC Utrecht opgestart. De medewerkers Nefroloog De nefroloog controleert uw nierfunctie en factoren die deze functie beïnvloeden. Daarnaast controleert de nefroloog alle processen in het lichaam die gereguleerd worden door de nieren. Met de nefroloog bekijkt u daarnaast welke vorm van nierfunctievervangende behandeling gekozen gaat worden. 2

4 Dialyseverpleegkundige De dialyseverpleegkundige is een verpleegkundige die zich gespecialiseerd heeft in nieraandoeningen en dialyse. De dialyseverpleegkundige geeft u informatie over de verschillende nierfunctievervangende behandelingen en bespreekt de mogelijke gevolgen die de verschillende therapieën hebben voor het dagelijks leven. Deze informatie kan u helpen bij het maken van de keuze van behandeling. Diëtist De diëtiste geeft uitleg over het dieet bij nierfunctiestoornissen. Hierbij wordt rekening gehouden met uw eetgewoonten en eventuele andere diëten. U leert variëren binnen uw dagmenu en krijgt praktische tips om lekker te koken. De diëtiste kijkt naar uw gewichtsverloop en geeft u op basis daarvan adviezen voor eventuele aanpassing van de hoeveelheid energie in uw dagmenu. Dit is belangrijk om u in een goede voedingstoestand te houden of te brengen. U kunt bij de diëtist terecht met al uw voedingsvragen. Maatschappelijk werker De maatschappelijk werker begeleidt u bij vragen rond wonen, zorg en financiële zaken (werk en inkomen). Ook kan de maatschappelijk werker ingaan op uw vragen over de dialysebehandeling en/of transplantatie. Daarnaast kunt u met de maatschappelijk werker praten over het omgaan met ziekte, dialyse en de daaruit voortkomende beperkingen. Vaatchirurg De vaatchirurg is een chirurg die zich gespecialiseerd heeft in bloedvaten. Het aanleggen van een shunt en het inbrengen van de katheter voor peritoneaal dialyse horen bij dit specialisme. Daarom verwijst de nefroloog u door naar de vaatchirurg, als u moet starten met dialyse. Van predialyse naar dialyse Bij veel chronische nierziekten komt een moment dat, ondanks een dieet en behandeling met medicijnen, de functie van de nieren onvoldoende wordt. Dit stadium wordt bereikt als de nierwerking is afgenomen tot ongeveer 7 tot 10 procent. In overleg met de behandelend arts bepaalt u welke vorm van dialyse voor u het meest geschikt is. Ook kunt u besluiten niet te starten met dialyse. Als u kiest voor hemodialyse, zal de nefroloog u doorverwijzen naar de vaatchirurg voor de aanleg van een shunt. Dit kan maanden voor de start van de behandeling gebeuren. Op het moment dat u moet starten, meldt de nefroloog u aan bij de dialyseafdeling. Als u kiest voor peritoneaal dialyse, neemt de nefroloog contact op met de verpleegkundigen van deze afdeling. Zij bieden u een kennismakingsgesprek aan en komen op huisbezoek om samen te bekijken hoe deze behandeling bij u thuis kan worden uitgevoerd. Het inbrengen van de katheter voor peritoneaal dialyse vindt 2 tot 3 weken voor de start plaats. Hiervoor wordt u doorverwezen naar de vaatchirurg. 3

5 Tenslotte De informatie over nierschade en nierfunctievervangende behandeling is omvangrijk. Het kan zijn dat u na de voorlichting onbeantwoorde vragen hebt. U kunt deze stellen aan de nefroloog, verpleegkundige, diëtist of maatschappelijk werk. Hebt u behoefte aan meer informatie van een van de andere medewerkers, neemt u dan gerust contact op met Dialyse. U vindt het telefoonnummer in het adreskader achter in deze folder.

6 St. Antonius Ziekenhuis T E patienteninformatie@antoniusziekenhuis.nl Spoedeisende Hulp Dialyse Locaties en bezoekadressen Ziekenhuizen St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn) Poliklinieken St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern

7 Meer weten? Ga naar Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis KN 08/10-14