Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld. Wouter de Jong

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld. Wouter de Jong"

Transcriptie

1 Vitamine B12, B6 en foliumzuur ontrafeld Wouter de Jong

2

3 Master Key

4

5 Vitamine B12 Wateroplosbaar en toch een voorraad Er kan voor drie tot zes jaar vitamine B12 in de lever worden opgeslagen Een tekort kan dus pas na meerdere jaren aan het licht komen

6 Casus Mevrouw de Boer van 47 jaar klopt aan bij haar huisarts met verschillende vage klachten. Ze is de laatste tijd erg moe, heeft het gevoel elk moment van de dag in slaap te kunnen vallen, is prikkelbaar, heeft stemmingswisselingen, is van tijd tot tijd duizelig, heeft haaruitval en heeft het vaak koud. Gezien haar leeftijd heeft de huisarts snel een conclusie getrokken, Mevrouw de Boer is in de overgang, wat alle bovengenoemde klachten verklaart. De huisarts schrijft mevrouw de Boer een geneesmiddel met oestrogeenhormonen voor en vertelt haar dat hiermee de klachten naar verloop van tijd zeker zullen afnemen. Na enkele weken het geneesmiddel volgens de instructies van de huisarts te hebben ingenomen, treedt er bij mevrouw de Boer geen enkele verbetering op. De klachten worden zelfs alleen maar erger, en een oplossing lijkt er niet te zijn

7 Filmpje

8 Vitamine B12 Energie Geheugen Concentra?e Stemming

9

10

11

12

13 Risicogroepen Ouderen Vegetariërs en vooral veganisten (B12 komt wel in eieren en zuivel voor) Pa?ënten met pernicieuze anemie Gebruikers van maagzuurremmers Gebruikers van maagbeschermers

14

15

16 Pernicieuze anemie 1 Van de meest voorkomende oorzaken van een vitamine B12-tekort, en is vaak een autoimmuunziekte Chronische ontsteking en atrofie (verdunning/ verschrompeling) van het maagslijmvlies en vermindering van en/of gebrek aan de pariëtale cellen* en de intrinsieke factor Ziekte van Addison-Biermer * Pariëtale cellen zijn cellen die zich bevinden in de mucosa van de maag. Ze zorgen voor de produc?e van maagzuur, intrinsic factor (IF) en gastrine

17 Door de rol van vitamine B12 bij de vorming van myeline treden er eerst veranderingen op in de isolatie van de lange zenuwbanen die naar voeten en handen lopen. Voeten en handen gaan tintelen en worden uiteindelijk gevoelloos. Later treden ook geheugenproblemen en coördinatiestoornissen op.

18

19

20 Tekort vitamine B12 (vitamine B12- deficiëntie) Hoe vaak komt een tekort voor? Niet enkel bij veganisten of vegetariërs Niet altijd bloedarmoede 10% van de totale bevolking mensen in Nederland

21

22 cyano-cobalamine hydroxo-cobalamine Co-enzym vormen methyl-cobalamine adenosyl-cobalamine

23

24

25 ?

26

27

28

29 B12 Hydroxocobalamine à komt in kleine hoeveelheden voor in de weefsels en plasma Methylcobalamine à komt vooral voor in plasma (passeert bloed-hersen barrière) Adenosylcobalamine à maakt voor 80% deel uit van de cobalaminen in het lichaam en bevindt zich vooral in de mitochondriën

30

31

32 Methylgroep = CH3

33

34 Methyldonor Goji bessen

35

36

37 3 maart 2013 Wouter de Jong:

38 Methyldonor Bieten

39 MSM (CH 3 ) 2 SO 2 Methyl Sulfonyl Methaan

40

41 TMG Tri Methyl Glycine Betaïne anhydraat

42

43

44 Bloed Een B12 bloedwaarde gee] een totaal waarde aan van álle aanwezige cobalaminen pmol/l De B12-waarde in pmol/l = 0,738 maal de waarde in pg/ml (pg/ml = ng/l)

45 Bloed De ondergrens die meestal wordt gehanteerd om een tekort aan vitamine B12 vast te stellen (minder dan 148 pmol/l) is te laag. Nieuwe studies laten zien dat een ondergrens van pmol/l waarschijnlijk beter is. Stabler, S.P. (2013). Vitamin B12 Deficiency. New England Journal of Medicine, 2013;68(2):

46 Bloed Een overschot aan cyanide in de weefsels blokkeert de conversie van cyano-cobalamine naar methyl-cobalamine of adenosylcobalamine Cyanide niveaus zijn kenmerkend verhoogd in rokers

47

48 Homocysteïne Een vuistregel voor de homocysteïne waarde: lee]ijd delen door 10 en de uitkomst vermenigvuldigen met 2 De gemeten homocysteïne waarde mag niet hoger zijn dan de uitkomst van deze vuistregel

49 Homocysteine Verhoogd à Methylcobalamine geven Hersenen + zenuwregenera?e

50

51

52

53 MMA (methylmalonzuur) Aantonen van tekort aan cobalamine in de weefsels MMA wordt hoger als er een tekort aan B12 in de weefsels ontstaat Bloed of urine bepaling Verhoogd MMA? Adenosylcobalamine Energiehuishouding Adenosylcobalamine kan worden gevormd uit het aanbod Methylcobalamine???

54 Adenosylcobalamine - Mitochondriën

55 Folaat is van nature aanwezig in groene (blad)groenten, fruit, volkoren granen, peulvruchten en in mindere mate in melk(producten). Foliumzuur (pteroylmonoglutaminezuur) is de synthetische, geoxideerde vorm van het natuurlijke, erg instabiele folaat Foliumzuur, dat vanwege de goede stabiliteit meestal gebruikt wordt in voedingssupplementen, moet door het lichaam eerst omgezet worden in tetrahydrofolaat en vervolgens in 5-methyltetrahydrofolaat (5-MTHF).

56 MTHFR Methyleentetrathydrofolaatreductase

57

58

59 5-MTHF kan de hersenen in (bloed-hersenbarriere passeren), de andere vormen niet!

60

61

62 Folaat in rode bloedcellen (RBC) is een maat voor de foliumzuur status over de voorbije 120 dagen (levensduur van een RBC). Een gedaalde folaat waarde in RBC kan te wijten zijn aan een foliumzuur deficiëntie of eventueel een B12 deficiëntie. Serum folaat kan zowel verhoogd als verlaagd zijn in geval van B12 deficiëntie.

63

64

65

66 De belangrijkste, biologisch meest actieve vorm van vitamine B6 is P5P, welke gevormd wordt in de lever. Dit gaat niet bij iedereen goed vanwege een gen-polymorfisme.

67

68

69

70

71

72 Enjoy life, stay healthy!

73 Einde Dank voor uw aandacht Wouter de Jong

VITAMINTIMES VITAMINE B-12. Vitamine B12, de veelzijdige vitamine Opname is de cruciale factor Doe de vitamine B12-check

VITAMINTIMES VITAMINE B-12. Vitamine B12, de veelzijdige vitamine Opname is de cruciale factor Doe de vitamine B12-check VITAMINTIMES GEHEUGEN CONCENTRATIE VITAMINE B-12 ENERGIE Vitamine B12, de veelzijdige vitamine Opname is de cruciale factor Doe de vitamine B12-check STEMMING FILOSOFIE Colofon De Vitamin Times is een

Nadere informatie

De diagnostiek van vitamine-b 12 -deficiëntie herzien

De diagnostiek van vitamine-b 12 -deficiëntie herzien voor de praktijk De diagnostiek van vitamine-b 12 -deficiëntie herzien W.J.Wiersinga, S.E.J.A.de Rooij, J.G.M.Huijmans, J.C.Fischer en J.B.L.Hoekstra Deficiëntie van vitamine B 12 (cobalamine) komt frequent

Nadere informatie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen vitamines en mineralen?

Wat is het verschil tussen vitamines en mineralen? Vitaminen Wat zijn het? Kleine organische (levende natuur) stoffen. Onmisbaar/ noodzakelijk voor groei en ontwikkeling Op vitamine D na, kan ons lichaam geen vitamines maken. Er bestaan 13 vitamines. Oorsprong

Nadere informatie

Chronisch medicijngebruik. Casus

Chronisch medicijngebruik. Casus Chronisch medicijngebruik Casus Casus Man,74 jaar Vermoeid Duizelig Tintelingen in de benen Geheugenproblemen Concentratieverlies Kan vaak niet op woorden komen ik ben bang dat ik aan het dementeren ben

Nadere informatie

Summary of Product Characteristics / 1 van 6

Summary of Product Characteristics / 1 van 6 1.3.1.1 Summary of Product Characteristics 1.3.1.1 / 1 van 6 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Hydroxocobalamine HCl CF 0,5 mg/ml, oplossing voor injectie 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Hydroxocobalamine

Nadere informatie

Vitamine B12 deficiëntie

Vitamine B12 deficiëntie Vitamine B12 deficiëntie Naam: Andrea Hotting en Laura Haverkorn Klas: A6A Jaar: 2017/2018 Betrokken vak: biologie Begeleider: Dhr. S. Idema Voorwoord Voor ons profielwerkstuk hebben wij onderzoek gedaan

Nadere informatie

De schildklier maakt schildklierhormoon *

De schildklier maakt schildklierhormoon * Ken uw TSH!! en vt4 Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Afd. Endocrinologie: www.umcg.net Blog: www.gmed.nl twitter: @bhrw www.gmed.nl/bw.pdf 9 november

Nadere informatie

S C H I J F V A N V I J F

S C H I J F V A N V I J F SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn

Nadere informatie

HET ONDERZOEKSPLAN. Nina Hutten, Kaya Hopman, Bo Post, Jesse Dijs en Jan-Willem Reuvers

HET ONDERZOEKSPLAN. Nina Hutten, Kaya Hopman, Bo Post, Jesse Dijs en Jan-Willem Reuvers HET ONDERZOEKSPLAN Nina Hutten, Kaya Hopman, Bo Post, Jesse Dijs en Jan-Willem Reuvers Inleiding Concentratieproblemen, spierpijn/krachtverlies, depressie, vermoeidheid en misselijkheid zijn slechts een

Nadere informatie

UITSPRAAK. Inzake. Mevrouw [naam] Wonende te [plaats] Klaagster. tegen

UITSPRAAK. Inzake. Mevrouw [naam] Wonende te [plaats] Klaagster. tegen Geschilleninstantie Huisartsenzorg Kamer Zuid Referentie:2017/36/HAZ UITSPRAAK Inzake Mevrouw [naam] Wonende te [plaats] Klaagster tegen Mevrouw [naam] Huisarts te [plaats] Verweerster gemachtigde: mr.

Nadere informatie

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog

WORKSHOP ANEMIE. een Maastrichtse aanpak. Michel van Gelder internist-hematoloog WORKSHOP ANEMIE een Maastrichtse aanpak Michel van Gelder internist-hematoloog met dan aan: Sacha Zeerleder(hematoloog, AMC) & Arno Gingele(1 e jaarsaios, MUMC) Na deze Workshop ben je ONGETWIJFELD in

Nadere informatie

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BELANG VAN BEWEGEN Lichamelijk inactief, gevolgen? Actieve geest Wat gebeurt er als je beweegt? HERSENEN INDELING HERSENEN GEHEUGEN EN EMOTIONELE LADING HERSENCELLEN WAT

Nadere informatie

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap We omringen jou en je kind met de beste zorg Wat is bloedarmoede (anemie)? Bloedarmoede betekent dat er een te laag gehalte aan hemoglobine (Hb) in het bloed

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. De associatie tussen metforminegebruik en de vitamine B 12 - en foliumzuurstatus

Onderzoeksrapport. De associatie tussen metforminegebruik en de vitamine B 12 - en foliumzuurstatus Onderzoeksrapport De associatie tussen metforminegebruik en de vitamine B 12 - en foliumzuurstatus Annaleen Koole Desiree Lucassen Annemarthe Wijnen Dit is geen officiële publicatie van Wageningen University

Nadere informatie

Wat is vitamine B12? Opname van B12. Auteur: Casper Beukema

Wat is vitamine B12? Opname van B12. Auteur: Casper Beukema Wat is vitamine B12? Auteur: Casper Beukema Vitamine B12 is onderdeel van de groep wateroplosbare vitaminen. Bekend onder de naam cobalamine is B12 de grootste en meest complexe vitamine die we kennen.

Nadere informatie

Vitamines en mineralen : nuttig, nodig of platte commercie? Info dag Obesitas

Vitamines en mineralen : nuttig, nodig of platte commercie? Info dag Obesitas Vitamines en mineralen : nuttig, nodig of platte commercie? Info dag Obesitas Donderdag 21 juni 2018 Waarom supplementen? Waarom supplementen? Vitamines en mineralen vormen de bouwstenen van ons lichaam.

Nadere informatie

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl

Gynaecologie. Bloedarmoede. www.catharinaziekenhuis.nl Gynaecologie Bloedarmoede www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is bloedarmoede?... 3 Hoe kunt u bloedarmoede herkennen?... 4 Behandeling bloedarmoede... 4 Aandachtspunten... 5 Vragen?... 6 Patiëntenvoorlichting:

Nadere informatie

Online nascholingsinstituut voor de gezondheidszorg

Online nascholingsinstituut voor de gezondheidszorg CURSUS VOEDING EN VOEDINGSSUPPLEMENTEN - SAMENVATTING VITAMINEN FUNCTIE KOMT VOOR IN vitamine A (retinol) provitamine A (bètacaroteen) vitamine B1 (thiamine) vitamine B2 (riboflavine) vitamine B3 (niacine)

Nadere informatie

In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K

In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K In Zwang Richtlijn Vitamine D, B12 en K VITAMINE D Zwangerschap De gezondheidsraad adviseert zwangeren om minimaal 10 µg dag vitamine D in te nemen. Bij een ernstige vitamine- D- deficiëntie is dit onvoldoende

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

te onderscheiden valt van FSHD (FSHD2). Omdat deze patiënten echter meer dan 10 D4Z4 repeats hebben kon eerder de diagnose van FSHD in een DNA test

te onderscheiden valt van FSHD (FSHD2). Omdat deze patiënten echter meer dan 10 D4Z4 repeats hebben kon eerder de diagnose van FSHD in een DNA test SAMENVATTING Facioscapulohumerale spierdystrofie (FSHD) is een erfelijke spierziekte die wordt gekenmerkt door verzwakking van de aangezichtspieren (facio), de spieren rond de schouderbladen (scapulo)

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank. Hydroxocobalamine acetaat

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank. Hydroxocobalamine acetaat BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank Hydroxocobalamine acetaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank. Hydroxocobalamine acetaat

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank. Hydroxocobalamine acetaat HYDROXOCOBALAMINE AC STEROP BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER HYDROXOCOBALAMINE ACETATE STEROP 10mg / 2ml Oplossing voor injectie en drank Hydroxocobalamine acetaat Lees goed de hele bijsluiter

Nadere informatie

Welke patiënten zijn geschikt voor MTX?

Welke patiënten zijn geschikt voor MTX? Methotrexaat (MTX) Wat is methotrexaat (MTX) MTX is een geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling bij ernstige psoriasis. Aanvankelijk werd het gebruikt bij de behandeling van kanker. Bij toeval

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening.

Nadere informatie

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding

Bloedarmoede. Oorzaken, behandeling en voeding Bloedarmoede Oorzaken, behandeling en voeding 1 Inhoud Inleiding 3 Waar bestaat bloed uit? 3 Wat is bloedarmoede? 3 Oorzaken van bloedarmoede 3 Rol van ijzer bij bloedarmoede 4 IJzervoorraad en ijzertekort

Nadere informatie

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische

Nadere informatie

Het nut van foliumzuur bij de behandeling van matige hyperhomocysteïnemie is niet bewezen.

Het nut van foliumzuur bij de behandeling van matige hyperhomocysteïnemie is niet bewezen. (KELA PHARMA) 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL FOLAVIT 4, 4 mg tabletten. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Foliumzuur 4 mg. Voor een volledige lijst van de hulpstoffen, zie rubriek 6.1. 3. FARMACEUTISCHE

Nadere informatie

Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab)

Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab) Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab) Patiëntenfolder YERVOY is onderworpen aan aanvullende monitoring. U wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden. Dit educatieve materiaal is een verplichte

Nadere informatie

Gezond met vitamines. en mineralen

Gezond met vitamines. en mineralen Gezond met vitamines en mineralen Een bron van informatie over wat jij nodig hebt Met handig overzicht van alle vitamines en mineralen 2 Wat jij wilt weten over vitamines en mineralen Ontdek wat jij nodig

Nadere informatie

Onmisbaar voor jong en oud

Onmisbaar voor jong en oud Shutterstock Onmisbaar voor jong en oud VITAMINE B12 Vitamine B12 is een bijzonder vitamine: het komt voor in verschillende vormen maar slechts enkele zijn bruikbaar voor de mens, het wordt in tegenstelling

Nadere informatie

U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden

U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden MorEPA cholesterol Behoud van een gezonde cholesterolspiegel* *Monacolin K uit rood gefermenteerde rijst draagt bij tot de instandhouding

Nadere informatie

REducing Vitamin testing

REducing Vitamin testing REducing Vitamin testing in primary care practice Terugdringen vitaminebepalingen in de huisartspraktijk Dr. S.F. van Vugt Wie heeft afgelopen 2 weken Vitamine D of B12 aangekruist? Wie deed het op verzoek

Nadere informatie

PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE

PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE STARTEN MET ISENTRESS Samen met uw arts heeft u besloten ISENTRESS (raltegravir, MSD) als één van de HIVgeneesmiddelen te gaan gebruiken voor de behandeling van HIV. In

Nadere informatie

Virtuoos Adviesprotocol

Virtuoos Adviesprotocol Virtuoos Adviesprotocol Methodiek/ model op basis waarvan Virtuoos voedingssupplementen kunnen worden geadviseerd Dit document is louter bedoeld voor de adviseur (G&W winkelier) Niet bestemd voor consumenten/

Nadere informatie

< 150 pmol/l a pmol/l > 250 pmol/l. < 20 pmol/l pmol/l > 35 pmol/l

< 150 pmol/l a pmol/l > 250 pmol/l. < 20 pmol/l pmol/l > 35 pmol/l Vitamine-B 12 Samenvatting Inhoud 1. Bij vermoeden van een vitamine-b 12 -deficiëntie 1 Bij vermoeden van een vitamine-b 12 -deficiëntie Bepalingen vitamine-b 12 MMA (indien laag normaal) Indicatie Overweeg

Nadere informatie

Coby Wijnen diëtist VSN

Coby Wijnen diëtist VSN netwerk diëtisten voor spierziekten Coby Wijnen diëtist VSN voeding bij erfelijke neuropathie vragen Liesbeth Verbruggen diëtist Tefa-Portanje voeding groei en onderhoud weerstand en conditie lekker en

Nadere informatie

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips

Bloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van

Nadere informatie

Foliumzuur PCH 0,5 mg, tabletten foliumzuur

Foliumzuur PCH 0,5 mg, tabletten foliumzuur 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Foliumzuur PCH 0,5 mg, foliumzuur Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke

Nadere informatie

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) bij huidziekten

Methotrexaat (MTX) bij huidziekten Methotrexaat (MTX) bij huidziekten In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel Methotrexaat of MTX te gaan gebruiken. In deze folder zal worden uitgelegd wat MTX is en wat de

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Methotrexaat. (ledertrexate)/ MTX

PATIËNTEN INFORMATIE. Methotrexaat. (ledertrexate)/ MTX PATIËNTEN INFORMATIE Methotrexaat (ledertrexate)/ MTX 2 PATIËNTENINFORMATIE Uw reumatoloog heeft u methotrexaat voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting.

Nederlandse samenvatting. . 10 Nederlands samenvatting Uit cijfers van de Hartstichting blijkt dat bijna 1 op de 3 Nederlanders sterft aan een hart- of vaatziekte (HVZ). Daarmee is het een van de voornaamste doodsoorzaken in Nederland.

Nadere informatie

Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best

Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best BOT Voor sterke botten is nodig: Calcium + Vitamine D + Bewegen >>> alle 3 samen! Sterke botten worden al in de jeugd gevormd

Nadere informatie

VITAMINE B12 DEFICIËNTIE

VITAMINE B12 DEFICIËNTIE VITAMINE B12 DEFICIËNTIE Is het een hype? Een simpel etiket voor patiënten met medisch onverklaarbare klachten? Of heeft Nederland te maken met een gezondheidsmaatschappelijk probleem van onvoorziene omvang?

Nadere informatie

Chapter 8. Samenvatting

Chapter 8. Samenvatting 105 Chapter 8 Samenvatting 106 107 Samenvatting Thiopurine medicatie wordt frequent voorgeschreven voor de behandeling van (auto)immuun ziekten. Na de introductie van deze verbindingen in het midden van

Nadere informatie

Joyce Curvers, klinisch chemicus CZE Ronald Erdtsieck, internist MMC Marjolein Visser, huisarts

Joyce Curvers, klinisch chemicus CZE Ronald Erdtsieck, internist MMC Marjolein Visser, huisarts Joyce Curvers, klinisch chemicus CZE Ronald Erdtsieck, internist MMC Marjolein Visser, huisarts Inleiding Casuistiek Achtergronden Diagnostiek Behandeling Take-home message Uit Vriendin Sjutsje op 05.09.2013

Nadere informatie

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting door J. 1049 woorden 5 januari 2017 5,1 13 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende

Nadere informatie

Schildklierproblemen 4-3-2011 T4 80% TSH. De schildklier maakt schildklierhormoon * Een man van een jaar of 60 vertelde dit verhaal

Schildklierproblemen 4-3-2011 T4 80% TSH. De schildklier maakt schildklierhormoon * Een man van een jaar of 60 vertelde dit verhaal Schildklierproblemen Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen De schildklier maakt schildklierhormoon * Een man van een jaar of 60 vertelde dit verhaal T4

Nadere informatie

Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen

Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Anneke I den Hollander Wat is een biomarker? Een biomarker, of biologische marker, is een meetbare

Nadere informatie

B-vitaminen ter preventie van fracturen en de vermindering van het fysiek functioneren

B-vitaminen ter preventie van fracturen en de vermindering van het fysiek functioneren SAMENVATTING Samenvatting B-vitaminen ter preventie van fracturen en de vermindering van het fysiek functioneren Door de stijgende levensverwachting zal het aantal osteoporotische fracturen toenemen. Osteoporotische

Nadere informatie

Hypothyreoïdie Traag werkende schildklier

Hypothyreoïdie Traag werkende schildklier Hypothyreoïdie Traag werkende schildklier Afdeling interne geneeskunde De schildklier De schildklier maakt schildklierhormonen aan. Schildklierhormoon speelt een grote rol bij de stofwisseling in alle

Nadere informatie

De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein

De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein Prof. dr. Jerome Hendriks Universiteit Hasselt An apple a day keeps the doctor away De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein Jerome Hendriks Vitamine C Flavonoïden Albert Szent-Györgyi 1 Flavonoïden

Nadere informatie

Virtuoos Adviesprotocol

Virtuoos Adviesprotocol Virtuoos Adviesprotocol Methodiek/ model op basis waarvan Virtuoos voedingssupplementen kunnen worden geadviseerd Dit document is louter bedoeld voor de adviseur. Niet bestemd voor consumenten/ eindgebruikers!

Nadere informatie

Pyridoxine HCl 50 PCH, tabletten 50 mg Pyridoxine HCl 100 PCH, tabletten 100 mg pyridoxinehydrochloride

Pyridoxine HCl 50 PCH, tabletten 50 mg Pyridoxine HCl 100 PCH, tabletten 100 mg pyridoxinehydrochloride 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Pyridoxine HCl 50 PCH, 50 mg Pyridoxine HCl 100 PCH, 100 mg pyridoxinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat

Nadere informatie

Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid

Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid International Waldentrom s Patient Meeting 9 oct 2016, Amsterdam Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid Monique Minnema, internist-hematoloog Morbus Waldenström Kankercellen : Waldenström

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Alcohol

Gezonde Leefstijl: Alcohol Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim

Nadere informatie

Laboratoria Nieuwsbrief April 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium

Laboratoria Nieuwsbrief April 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium Laboratoria Nieuwsbrief April 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Serologie kinkhoest diagnostiek - Serologische diagnostiek Hepatitis

Nadere informatie

hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 In Nederland ontvangen jaarlijks vele mensen een bloedtransfusie. De rode bloedcellen (RBCs) worden toegediend om bloedarmoede, veroorzaakt door ernstig bloedverlies of een probleem in de bloedaanmaak,

Nadere informatie

Eindexamen vwo scheikunde pilot 2013-I

Eindexamen vwo scheikunde pilot 2013-I Asbjørn Følling en de ontdekking van PKU 6 maximumscore 2 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: Om aan te tonen dat stof X de groenkleuring veroorzaakt: aan urine van gezonde mensen (een kleine hoeveelheid)

Nadere informatie

Sulfasalazine (Salazopyrine )

Sulfasalazine (Salazopyrine ) Sulfasalazine Sulfasalazine (Salazopyrine ) De reumatoloog heeft u Sulfasalazine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk

Nadere informatie

vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid

vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid vitamines & mineralen onmisbaar voor een goede gezondheid Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het eigenlijk? Vitamines en mineralen

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Folavit 4, 4 mg tabletten. 2 KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Foliumzuur 4 mg. Hulpstof met bekend effect: lactose (30,0 mg /

Nadere informatie

PATIENTEN VOORBEELDEN BHRW2015 1. B12 problematiek vanuit endocrinologisch perspectief. Disclosures en kort CV. 1 B12 en ijzer.

PATIENTEN VOORBEELDEN BHRW2015 1. B12 problematiek vanuit endocrinologisch perspectief. Disclosures en kort CV. 1 B12 en ijzer. B12 problematiek vanuit endocrinologisch perspectief Disclosures en kort CV Ik heb geen specifieke belangen of disclosures in relatie tot deze voordracht. Bruce H.R. Wolffenbuttel, endocrinoloog Hoofd

Nadere informatie

SPIJSVERTERINGSKLACHTEN

SPIJSVERTERINGSKLACHTEN DE VOEDINGSSUPPLEMENTEN VAN ALFA AAN JE GEZONDHEID BOUW JE ELKE DAG SPIJSVERTERINGSKLACHTEN ONDERSTEUNING VAN EEN VLOTTE MAAGWERKING DE SPIJSVERTERING, EEN INGEWIKKELD PROCES De spijsvertering bestaat

Nadere informatie

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen 2 In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat gaat gebruiken, afgekort MTX. De reden

Nadere informatie

Version 1.3, 04/2010 BIJSLUITER

Version 1.3, 04/2010 BIJSLUITER Version 1.3, 04/2010 BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS PYRIDOXINE LABAZ 250 mg tabletten Pyridoxine hydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Samenvatting 11 Samenvatting Bloedarmoede, vaak aangeduid als anemie, is een veelbesproken onderwerp in de medische literatuur. Clinici en onderzoekers buigen zich al vele jaren over de oorzaken en gevolgen

Nadere informatie

2. WANNEER MAG U FOLAVIT 4 NIET GEBRUIKEN OF MOET U EXTRA VOORZICHTIG ZIJN?

2. WANNEER MAG U FOLAVIT 4 NIET GEBRUIKEN OF MOET U EXTRA VOORZICHTIG ZIJN? Bijsluiter: informatie voor de gebruik(st)er Folavit 4, 4 mg TABLETTEN Foliumzuur Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder voorschrift krijgen.

Nadere informatie

1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1. 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL TriBvit, tabletten. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1 tablet bevat: foliumzuur 0,8 mg, cyanocobalamine 0,5 mg, pyridoxinehydrochloride 3,0 mg. Voor de volledige

Nadere informatie

INFORMATIE OVER SULFASALAZINE (SALAZOPYRINE ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER SULFASALAZINE (SALAZOPYRINE ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER SULFASALAZINE (SALAZOPYRINE ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) bij kinderen

Methotrexaat (MTX) bij kinderen Methotrexaat (MTX) bij kinderen In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat, afgekort MTX, gaat gebruiken, De reden hiervan zal de behandelend arts uitleggen.

Nadere informatie

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen:

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen: Methotrexaat Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een onderhoudsbehandeling met Methotrexaat in verband met een chronische ontstekingsziekte van de darmen (ziekte

Nadere informatie

Sulfasalazine (Salazopyrine )

Sulfasalazine (Salazopyrine ) REUMATOLOGIE Sulfasalazine (Salazopyrine ) BEHANDELING Sulfasalazine (Salazopyrine ) Uw reumatoloog heeft u sulfasalazine voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

Pyridoxine HCl 20 PCH, tabletten 20 mg pyridoxinehydrochloride

Pyridoxine HCl 20 PCH, tabletten 20 mg pyridoxinehydrochloride 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Pyridoxine HCl 20 PCH, 20 mg pyridoxinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie - Dit geneesmiddel

Nadere informatie

Een vegetarisch dieet tijdens de zwangerschap en erna. Gezondheidsvoorlichting en Preventie

Een vegetarisch dieet tijdens de zwangerschap en erna. Gezondheidsvoorlichting en Preventie Een vegetarisch dieet tijdens de zwangerschap en erna Gezondheidsvoorlichting en Preventie Als moeder zijnde wil je graag het beste voor je kind. Indien je zelf hebt gekozen voor een vegetarisch dieet

Nadere informatie

maagzuurremmers Maagzuur is al jaren een prominente melkkoe Mentaal verval door Vitamine B12-tekort niet herkend

maagzuurremmers Maagzuur is al jaren een prominente melkkoe Mentaal verval door Vitamine B12-tekort niet herkend DOOR: toine De GRaaf & GeRt SCHUiteMaKeR Mentaal verval door maagzuurremmers Vitamine B12-tekort niet herkend Maagzuurremmers behoren wereldwijd tot de meest voorgeschreven geneesmiddelen. De lijst met

Nadere informatie

Advies voor het gebruik van voedingssupplementen

Advies voor het gebruik van voedingssupplementen Advies voor het gebruik van voedingssupplementen Aandoening: Beschrijving aandoening: Fibromyalgie Onder Fibromyalgie wordt een reumatische aandoening verstaan, waarbij er sprake is van pijn in spieren

Nadere informatie

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Prof. Dr. Benoit Nemery KU Leuven Prof. Dr. Christophe Stove UGent Acrylonitril: chemische eigenschappen

Nadere informatie

Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Patiëntenfolder

Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Patiëntenfolder De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel YERVOY. Het verplichte plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Arava. Leflunomide. Sterk in beweging

Arava. Leflunomide. Sterk in beweging Arava Leflunomide Sterk in beweging Inhoudsopgave Werking 3 Gebruik 3 Bijverschijnselen 4 Gebruik bij zwangerschapswens 5 Gebruik naast andere medicijnen 5 Vaccinaties 5 Sint Maartenskliniek 7 Colofon

Nadere informatie

Anthozym Petrasch. aansterken na ziekte. bij verlies aan vitaliteit. ter bescherming van gezonde cellen en weefsels. stimuleert het immuunsysteem

Anthozym Petrasch. aansterken na ziekte. bij verlies aan vitaliteit. ter bescherming van gezonde cellen en weefsels. stimuleert het immuunsysteem Anthozym Petrasch Geconcentreerd sap van rode bieten en zwarte bessen met rechtsdraaiend melkzuur aansterken na ziekte bij verlies aan vitaliteit ter bescherming van gezonde cellen en weefsels stimuleert

Nadere informatie

Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016

Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016 Wijzigingen t.o.v. voorgaande versie Anemie protocol (PR-0002) Versie 4 Ingangsdatum: Februari 2014 Controledatum: februari 2016 2 Jaarlijkse revisie (mutatie 14 060) Hst. 1 Onderverdelen a.h.v. MCV verwijderd

Nadere informatie

Eiwitten. Voeding en Welzijn

Eiwitten. Voeding en Welzijn Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.

Nadere informatie

Commentaar op het NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine- B 12 -deficiëntie

Commentaar op het NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine- B 12 -deficiëntie Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2015; 40: 73-77 Beschouwingen Commentaar op het NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine- B 12 -deficiëntie F.A.J. MUSKIET 1 en E.M.H. MATHUS-VLIEGEN 2 In het september

Nadere informatie

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adalimumab (Humira ) Informatie over de behandeling met het medicijn adalimumab bij de ziekte van Crohn en collitis ulcerosa

Patiënteninformatie. Adalimumab (Humira ) Informatie over de behandeling met het medicijn adalimumab bij de ziekte van Crohn en collitis ulcerosa Patiënteninformatie Adalimumab (Humira ) Informatie over de behandeling met het medicijn adalimumab bij de ziekte van Crohn en collitis ulcerosa Adalimumab (Humira ) Informatie over de behandeling met

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL Inspuitbare oplossing voor intramusculaire toediening aan varkens 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Werkzame bestanddelen

Nadere informatie

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden?

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden? METHOTREXAAT 1173 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de werking en bijwerkingen van Methotrexaat. De folder is bedoeld voor psoriasispatiënten die behandeld worden met Methotrexaat. Wat is

Nadere informatie

Pariëtaal Cel Antistoffen en Intrinsic Factor Antistoffen: Een CMI validatie van huidig beschikbare testen

Pariëtaal Cel Antistoffen en Intrinsic Factor Antistoffen: Een CMI validatie van huidig beschikbare testen Pariëtaal Cel Antistoffen en Intrinsic Factor Antistoffen: Een CMI validatie van huidig beschikbare testen Bart Jan Kroesen: b.j.kroesen@umcg.nl Laboratory Medicine, UMCG, The Netherlands achtergronden

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Becozyme filmomhulde tabletten Bereiding met B-vitamines, vitamine C, calcium, magnesium en zink

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Becozyme filmomhulde tabletten Bereiding met B-vitamines, vitamine C, calcium, magnesium en zink BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Becozyme filmomhulde tabletten Bereiding met B-vitamines, vitamine C, calcium, magnesium en zink Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke

Nadere informatie

Anders ADHD 30-10-2015. Presentatie @ Anders ADHD 30 oktober 2015 ADHD

Anders ADHD 30-10-2015. Presentatie @ Anders ADHD 30 oktober 2015 ADHD 30-10-2015 Presentatie @ 30 oktober 2015 Vitamine B12-tekort MTHFR Methylatie 23andMe ADHD 1 DISCLAIMER Informatie van deze presentatie is informatief en educatief van aard en is zeker niet bedoeld als

Nadere informatie

gezond zwanger met vitamines en mineralen

gezond zwanger met vitamines en mineralen gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa Afdeling: Onderwerp: Maag-,darm- en leverziekten Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik

Nadere informatie

It takes two to tango

It takes two to tango It takes two to tango Voeding & leefstijl bij kanker 19 november 2016 Ilse Kavak-Scholten Inhoud Kanker Ondervoeding Kankercachexie Voedingsadviezen Beweging Feiten en fabels Rol fitnessprofessional Take

Nadere informatie