Thema: Zelfrijdende vrachtwagens. Handleiding en opgaven niveau AA. Opgave 1: Samen

Transcriptie

1 Handleiding en opgaven niveau AA Thema: Zelfrijdende vrachtwagens Een uitgebreide uitgeschreven aanpak vindt u in de Instapmodules: Download & prints Instapmodules Nieuwsrekenen. Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad AA (zie pagina 4) - Voor alle leerlingen een exemplaar van het Stappenplan (zie pagina 5) en een kladblaadje Opgave 1: Samen Voorkennis ophalen over het onderwerp Introduceer het onderwerp van deze les: Zelfrijdende vrachtwagens. Vraag of er leerlingen zijn die iets over de zelfrijdende vrachtwagens gehoord hebben. Laat de leerlingen erover aan het woord. Vertel dat er pas een test geweest is met zelfrijdende vrachtwagens. Deze reden in een colonne (dus in een rij van een aantal vrachtwagens) achter elkaar. In elke vrachtwagen zat een chauffeur, maar alleen de eerste reed echt. Hij remde bijvoorbeeld of gaf gas. De andere vrachtwagens deden dan automatisch hetzelfde. De afstand tussen de vrachtwagens blijft dan steeds gelijk. Daar zorgt een computer in de vrachtwagens voor. Voordeel is dat het veiliger is, omdat alleen de eerste chauffeur hoeft op te letten en dat het zuiniger is. Het Nieuwsbegripfilmpje over dit onderwerp geeft veel informatie. Zie (week 8, 2015, Jeugdjournaal). Stappenplan Nieuwsrekenen s(b)o Laat het Stappenplan op het digibord zien. Vertel nog een keer wat het doel van het Stappenplan is en wat de verschillende stappen betekenen. De vier stappen moet je nemen om tot een oplossing van een rekenvraag van Nieuwsrekenen te komen: Stap 1: Ik begrijp het verhaaltje en de rekenvraag Stap 2: Ik bedenk hoe ik de rekenvraag oplos Stap 3: Ik beantwoord de rekenvraag Stap 4: Ik controleer of mijn antwoord kan kloppen Stap 1: Ik begrijp het verhaaltje en de rekenvraag U laat het opgavenblad op het bord zien (zorg ervoor dat alleen de tekst te zien is), terwijl het papieren Opgavenblad, het Stappenplan en de kladblaadjes worden uitgedeeld. Tekst lezen U leest de tekst voor terwijl de leerlingen met u meelezen. Tijdens het lezen geeft u hardop denkend aan wat u te binnen schiet. Na de eerste zin merkt u op dat dat op de afbeelding ook te zien is. Dit gaat over de test met de zelfrijdende vrachtwagens. Na de zin Er reden drie vrachtwagens in de rij verduidelijkt u hardop dat de eerste wel bestuurd werd, maar de twee erna dus niet. Na de zin De afstand 26 meter wijst u nogmaals op 1

2 de afbeelding en vertelt u dat er dus tussen elke vrachtwagen 26 meter zit. Aan het eind van de tekst vertelt u dat de afstand tussen de vrachtwagens in de toekomst nog kleiner zou kunnen worden. Dan kunnen er dus meer vrachtwagens op een stuk weg rijden en dan zijn er minder files. (De gebruikte bron bij de tekst is: Tekst arceren U geeft aan dat u in de tekst de getallen en de woorden die met rekenen te maken hebben, arceert. U begint met de getallen en hoeveelheden en de woorden die erbij horen: de eerste vrachtwagen (2x), drie vrachtwagens, ongeveer 12 meter lang, 26 meter en 10 meter. De leerlingen arceren deze woorden ook. Vertel dat u nu op zoek gaat naar andere woorden in de tekst die met rekenen te maken hebben: later. Geef aan wat dit woord met rekenen te maken heeft en arceer het in de tekst. De leerlingen arceren dit woord ook. Nadat u de tekst op deze manier besproken heeft, kijkt u samen nog even naar het Stappenplan bij Stap 1. U concludeert dat u nu het verhaaltje begrepen heeft. Nu bekijkt u eerst samen de rekenvraag (zie hierna). De eerste rekenvraag Op het bord laat u opgave 1 zien en u leest deze voor: Hoeveel meter minder kan de afstand tussen de zelfrijdende vrachtwagens later worden? U formuleert de rekenvraag in eigen woorden: Ze willen dus weten hoe groot het verschil in meters zal zijn tussen de afstand tussen twee vrachtwagens nu en de afstand later. U kijkt samen weer even naar Stap 1 van het Stappenplan en concludeert: We snappen nu ook de rekenvraag. Stap 2: Ik bedenk hoe ik de rekenvraag oplos Wijs op Stap 2: Ik ga nu bedenken hoe ik deze rekenvraag kan oplossen. Leg uit dat er vaak meer manieren zijn om tot een oplossing te komen. U vertelt: Ik ga eerst even in de tekst kijken hoe groot de afstand nu is. Ik kijk even naar wat ik in de tekst gearceerd heb, dat zoekt sneller. In de tekst staat dat de afstand 26 meter is. Dat is dus de afstand nu. Dat schrijf ik even op: afstand nu: 26 meter (zie afbeelding). Nu zoek ik op wat dat later kan zijn. Ik zie verderop in de tekst staan dat dat later 10 meter kan worden. Dat schrijf ik ook even op: later: 10 meter. Nu moet ik dus uitrekenen hoeveel meter dat minder is. Dan moet ik het verschil uitrekenen tussen 26 en 10. Dan moet ik 10 aftrekken van 26. Dat kan ik uitrekenen met de getallenlijn. Eerst ga ik terug naar het dichtstbijzijnde tiental. Dat is 20. Dat is een stap van 6. Dat teken ik met een boogje waar ik 6 boven zet. 2

3 Dan moet ik daarna nog een stap terug zetten van 4. Dat teken ik ook met een boogje en daar zet ik 4 bij. Nu heb ik in totaal een stap van 10 genomen. Als ik dan goed kijk en reken waar ik uitkom, dan weet ik het antwoord. Stap 3: Ik beantwoord de rekenvraag Wijs op Stap 3. Het beantwoorden van de rekenvraag is nu eigenlijk niet zo moeilijk meer: 20-4 = 16. Schrijf nu het antwoord op het bord. Doe dat in de context van het verhaal. Het antwoord is dus: Het is 16 meter minder. Stap 4: Ik controleer of mijn antwoord kan kloppen Kijk nu samen met de leerlingen naar Stap 4 van het Stappenplan. U gaat nu controleren of uw antwoord goed kan zijn. Lees de eerste rekenvraag nog eens voor en herhaal die in eigen woorden. Kijk vervolgens kritisch naar het antwoord dat u geformuleerd hebt bij Stap 3. Zou dit antwoord kunnen kloppen? Is het niet opvallend groot of juist heel klein? Concludeer dat uw antwoord kan kloppen. Daarna schrijven de leerlingen het antwoord bij opgave 1 op hun Opgavenblad. Opgave 2: Proberen In tweetallen gaan de leerlingen aan de slag met opgave 2. Ze gebruiken hierbij weer het Stappenplan. U houdt de tweetallen in de gaten, u loopt rond en geeft zo nu en dan hulp. Bij Stap 1 lezen ze samen nog eens het verhaaltje door en ook de nieuwe rekenvraag. Begrijpen ze wat er gevraagd wordt? Bij Stap 2 lossen ze ieder voor zich de nieuwe rekenvraag op. Ze noteren hun berekening en maken eventueel een tekening. Hierna vergelijken ze hun aanpak en hun antwoord. Antwoord opgave 2: 3 auto s. Opgave 3: Zelf De leerlingen gaan zelfstandig (individueel of in tweetallen) aan de gang met opgave 3, ook weer met behulp van het Stappenplan. Terwijl de leerlingen aan het werk zijn, loopt u rond. Zo nodig geeft u de leerlingen aanwijzingen. Antwoord opgave 3: 36 meter. 3

4 OPGAVENBLAD AA NAAM: Afstand tussen de vrachtwagens Er reed een colonne vrachtwagens op de weg. Maar alleen de chauffeur van de eerste vrachtwagen reed echt. De andere vrachtwagens in de colonne reden zelf! Ze volgden automatisch de eerste vrachtwagen. Er reden drie vrachtwagens in de rij. De vrachtwagens waren ongeveer 12 meter lang. De afstand tussen de vrachtwagens was 26 meter. En deze afstand kan misschien later 10 meter worden. Foto: ANP Hoeveel meter minder kan de afstand tussen de zelfrijdende vrachtwagens later worden? Een gewone auto is ongeveer 4 meter lang. Hoeveel auto s zijn even lang als één zelfrijdende vrachtwagen? Hoeveel meter lang was de hele colonne met vrachtwagens bij elkaar? 4

5 5