w gemeenu, ( ) o s t e r h o u t

Transcriptie

1 WW w gemeenu, ( ) o s t e r h o u t NOTA VOOR DE RAAD Datum: 26 februari 2016 Onderwerp: Minimabeleid 2016 en verder Nummer raadsnota: Bl Portefeuillehouder: Bijlagen: Ter inzage: Vissers 1. Minimabeleid 2016 en verder 2. brief cliëntenraad d.d. 18 februari 2016 Voorstel: 1. Vaststellen Minimabeleid 2016 en verder Samenvatting Het minimabeleid is richtinggevend voor de wijze waarop de gemeente ondersteuning biedt aan inwoners met een laag inkomen. In 2013 is het beleid voor het laatst vastgesteld door de gemeenteraad. De voorliggende actualisatie is bedoeld om een impuls te geven aan de inzet en inspanningen van de stad (gemeente én maatschappelijke partners) om minima waar nodig te ondersteunen en de weg te wijzen. Wat willen we bereiken? Inwoners met weinig financiële middelen moeten de mogelijkheid hebben om volwaardig deel te nemen aan de samenleving op het hoogst haalbare niveau van zelfredzaamheid. Hierbij staat voorop dat inwoners zelf de verantwoordelijkheid hebben om te streven naar een zo groot mogelijke financiële onafhankelijkheid. Het verkrijgen en behouden van werk is hiervoor de kortste route. Zo lang de financiële positie (nog) zwak is, is er vanuit het minimabeleid aanvullende materiële en immateriële ondersteuning mogelijk. Mensen die (langdurig) moeten rondkomen van een minimum inkomen kunnen in een neerwaartse spiraal terecht komen waarbij door een gebrek aan financiële middelen leefgebieden (waaronder wonen, gezondheid en maatschappelijke participatie) onder druk komen te staan. De neerwaartse spiraal creëert een situatie van armoede. Het minimabeleid is erop gericht de spiraal van armoede te voorkomen of te doorbreken om zo verbetering te realiseren in de leefgebieden. Hierbij verliezen we de eigen verantwoordelijkheid van onze inwoners niet uit het oog. De focus ligt op het activeren van burgers zodat ze het heft in eigen handen nemen. Wat gaan we daarvoor doen? Voor alle minimaregelingen houden we het huidige niveau in stand. Het pakket aan kindregelingen vormt hierop de uitzondering. Binnen dit pakket breiden we de regeling Indirecte schoolkosten uit. De volgende regelingen vormen de elementen uit het geheel van huidige minimavoorzieningen: 1. Bijzondere bijstand 2. Collectieve zorgverzekering voor minima (CZM) 3. Individuele inkomenstoeslag 4. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen

2 5. Pakket aan voorzieningen gericht op kinderen in minimagezinnen a. Indirecte schoolkosten schoolgaande kinderen b. Zwemlessen voor het behalen van zwemdiploma's A en B c. Voorschool en kinderopvang op basis van een sociaal-medische indicatie d. Stichting Leergeld: sport- en sociaal culturele activiteiten, computers en fietsen Het geheel van minimavoorzieningen blijft overeind. Met het formuleren van speerpunten willen we zorgen voor een impuls waardoor meer middelen rechtstreeks ten goede komen aan de doelgroep van het minimabeleid. De speerpunten geven focus aan alle inspanningen en inzet van de stad. In samenspraak met maatschappelijke partners en (vrijwilligers)organisaties, die in direct contact staan met de doelgroep van het minimabeleid, zijn een drietal speerpunten gekozen. In gesprekken kwamen deze drie aandachtspunten veelvuldig naar voren. Speerpunt 1 Kinderen uit minimagezinnen In Oosterhout zijn er verschillende regelingen die tezamen een volwaardig pakket vormen specifiek gericht op kinderen in minimagezinnen. De regelingen zijn erop gericht kinderen de mogelijkheid te bieden zich te ontplooien en te ontwikkelen zonder daarin belemmerd te worden door de financiële positie van hun ouders. Ook de Kinderombudsman pleit ervoor om in te zetten op hulp die direct ten goede komt aan de sociale, geestelijke en lichamelijke ontwikkeling van kinderen in minimagezinnen. Hij stelt voor dit te doen in de vorm van een kindpakket. In de komende beleidsperiode kiezen we ervoor het pakket aan kindregelingen uit breiden. Voor basisschoolkinderen komt er een tegoed voor na-school.nl. Dit is de website van Oosterhout in Beweging (OIB). Alle activiteiten op deze website zijn bedoeld voor kinderen tussen de vier en twaalf jaar oud met als doel kinderen spelenderwijs hun talenten te laten ontdekken en te ontwikkelen. Voor middelbaar scholieren wordt de regeling omtrent de indirecte schoolkosten uitgebreid. In het voortgezet onderwijs kunnen de indirecte schoolkosten aanzienlijk zijn. Om volwaardige deelname op school te stimuleren, verhogen we het maximale bedrag dat kan worden verstrekt in het kader van deze regeling. De uitgebreide regeling indirecte schoolkosten met in het rood de nieuwe elementen ziet er samengevat als volgt uit: kinderen op de basisschool ** o C 60,- per kind per jaar voor de indirecte schoolkosten o C 50,- per kind per jaar tegoed bij Oosterhout in Beweging voor de activiteiten op na-school.nl. Het tegoed is voor een jaar geldig en komt na dat jaar te vervallen, kinderen op de middelbare school o C 120,- per kind per jaar, standaard tegemoetkoming o tot maximaal ê 250,- per kind per jaar indien ouders de meerkosten kunnen onderbouwen en aantonen, kinderen die de overstap van basisschool naar middelbare school maken -* eenmalig C 225,- Speerpunt 2 Niet-gebruik De ervaring leert dat niet-gebruik een complex probleem is dat verschillende oorzaken kent. In de komende beleidsperiode richten we ons op een tweetal oorzaken: onbekendheid met de regelingen -* inzet op begeleiding, informatievoorziening en communicatie hoge drempel door laaggeletterdheid en digibetisme -* inzetten op ontwikkeling van vaardigheden Speerpunt 3 Laaggeletterden, digibeten in relatie tot niet-gebruik Mensen met een beperkte taalvaardigheid en beperkte digitale vaardigheden worden belemmerd in hun dagelijks functioneren. Het gaat om een basisvaardigheden die nodig is voor onder andere het vinden en behouden van werk, maatschappelijke zelfredzaamheid en actief burgerschap. Deze vaardigheden spelen een belangrijke rol in het kunnen meedoen in de samenleving. Het machtig zijn Uitdraai van: 26 februari :47 uur Pagina: 2

3 van de taal, vooral schriftelijk, speelt een cruciale rol bij het (digitaal) aanvragen van tal van regelingen en voorzieningen. Vrijwilligers en professionals hebben een belangrijke signaleringsfunctie als het gaat om laaggeletterdheid en digibetisme. In de komende beleidsperiode bieden we trainingen aan om deze signaleringsfunctie te ontwikkelen. Naast het trainen van vrijwilligers en professionals, willen we in Oosterhout een breed aanbod creëren voor de doelgroep gericht op het ontwikkelen van hun taal- en digitale vaardigheden. Wat mag het kosten? Het budget voor het minimabeleid ziet er in 2016 als volgt uit: 2016 Bijzondere bijstand C » Bijzondere bijstand - huishoudelijke hulp ,- Collectieve zorgverzekering minima C » Individuele inkomenstoeslag Ê » Stichting Leergeld ê » Extra budget rijk - intensivering armoedebestrijding 1 C » Nog niet geoormerkt Totaal C ,-- Kwijtschelding gemeentelijke belastingen (via gesloten systeem) C ,» In 2015 hebben we een stijging gezien van de uitgaven op de bijzondere bijstand. Dit werd onder andere veroorzaakt door een stijging in het aantal cliënten dat bijzondere bijstand ontvangt voor bewindvoeringskosten. De stijging in de uitgaven hebben we kunnen opvangen door het extra budget vanuit het rijk in te zetten. In 2016 bedraagt het extra budget C ,». Een deel van dit bedrag (C ,-) zullen we inzetten voor de kosten van de collectieve zorgverzekering voor minima. Het andere deel benutten we voor de uitgaven bijzondere bijstand. De veranderingen in de regeling Indirecte schoolkosten leveren naar verwachting een stijging van de uitgaven op van ongeveer C ,-. De hogere kosten door het gewijzigde beleid kunnen worden bekostigd vanuit het budget bijzondere bijstand opgehoogd met het extra budget vanuit het rijk. Het nieuwe aandachtsgebied inzake laaggeletterdheid en digibetisme kan voor een groot deel bekostigd worden vanuit de educatiegelden op grond van de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB). Hoe effectiever de inspanningen van de gemeente en partners om het niet-gebruik terug te dringen, hoe hoger de uitgaven op het minimabeleid zullen zijn. Hoe dit zich zal gaan ontwikkelen, laat zich moeilijk voorspellen. We zullen nauwgezet volgen of de inspanningen zich vertalen in een lager nietgebruik. Voor nu gaan we ervan uit dat groeiende uitgaven door een lager niet-gebruik bekostigd kunnen worden vanuit het budget bijzondere bijstand opgehoogd met het extra budget vanuit het rijk. Samenvattend is voor 2016 de verwachting dat we het budget minimabeleid volledig zullen benutten en er geen sprake zal zijn van een overschot. Op welke manier is/wordt vormgegeven aan burgerparticipatie? Maatschappelijke partners en (vrijwilligers)organisaties zijn betrokken bij de actualisatie van het minimabeleid. Binnen het Samenwerkingspact en ook daarbuiten is veelvuldig hierover gesproken. Ook de cliëntenraad is betrokken bij het proces. Zij hebben zich in een brief aan het college van 18 februari jongstleden positief uitgesproken over de missie en visie van het minimabeleid (zie Bijlage I). In deze brief vragen ze echter ook aandacht voor een aantal zaken. Maatwerk, duidelijke communicatie, evaluatie zijn voor de cliëntenraad punten van aandacht waar zij kritisch oog voor hebben en waar zij graag over mee blijven denken. In de brief heeft de cliëntenraad ook een aantal inhoudelijke vragen en suggesties omtrent specifieke regelingen. In het meest recente overleg met de 1 Het totale budget is ĉ ,- per jaar. Van deze gelden zetten we C ,- in voor de gemeentelijke bijdrage in de collectieve verzekering waardoor hiervoor een budget ontstaat ter hoogte van C ,-. Uitdraai van: 26 februari :47 uur Pagina: 3

4 cliëntenraad zijn deze vragen en suggesties besproken. We zullen in gesprek blijven met de cliëntenraad over het minimabeleid en de uitvoering van dit beleid. Naast maatschappelijke partners en (vrijwilligers)organisaties worden elk jaar klanten die gebruik hebben gemaakt van de dienstverlening in het kader van het minimabeleid gevraagd naar hun mening. In de komende beleidsperiode zal niet alleen worden gevraagd hoe ze de dienstverlening beoordelen. Ook zal hen worden gevraagd naar ideeën en suggesties. Zo willen we de denkkracht van inwoners gebruiken om in het minimabeleid steeds beter aan te sluiten op de leefwereld van inwoners met een laag inkomen. Uitdraai van: 26 februari :47 uur Pagina: 4

5 WW w Oosterhout BESLUIT VAN DE RAAD Nummer: Bl DE RAAD VAN DE GEMEENTE OOSTERHOUT; Gelezen het voorstel van het college van 26 februari 2016 BESLUIT: 1. het Minimabeleid 2016 vast te stellen 1 9 APR Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 22 maart DE RAAD VOORNOEMD, ìaj voorzitter, griffier Uitdraai van: 26 februari :47 uur Pagina: 5