HOGESCHOOL ROTTERDAM PABO. Jongere kind - Oudere kind* Handtekening mentor:

Transcriptie

1 Student: Paboklas: HOGESCHOOL ROTTERDAM PABO Hoofdfase Semester 3 4-5* STAGE-ONTWIKKELINGSMETER HOOFDFASE Jongere kind - Oudere kind* Studentnummer: Stageschool + BRIN: Stagebegeleider: Mentor: Groep: Handtekening mentor: Aankruisen wat van toepassing is: O O O O O meting 1 door de student datum: meting 2 door de student datum: meting 3 door de student datum: tussenevaluatie door de mentor datum: eindbeoordeling door de mentor datum:

2 Uitleg stage-ontwikkelingsmeter De stageontwikkelingsmeter (SOM) brengt per datum / meetmoment in beeld hoe de lio die u begeleidt zich heeft ontwikkeld in de verschillende competenties. Aan de hand van kenmerkende fase-indicatoren. De nummering bij de competenties en fase-indicatoren zijn afkomstig uit de pabo HR competenties. Tweemaal per stageperiode wordt de stageontwikkelingsmeter ingevuld. De eerste keer als tussenevaluatie en de tweede keer als eindevaluatie. De stageontwikkelingsmeter wordt door de student ingevuld en door de mentor ingevuld of aangevuld. In een begeleidingsgesprek worden overeenkomsten en verschillen met betrekking tot de invulling van de stageontwikkelingsmeter met elkaar besproken. Uit de invulling van stageontwikkelingsmeter wordt duidelijk of de student zich voldoende heeft ontwikkeld in deze afgelopen periode. Bij de start van een nieuwe stageperiode wordt een nieuw formulier van de stageontwikkelingsmeter gebruikt. Hierbij beoordeelt u de student vanuit het oogpunt van de fase waarin in de student zit. Dit houdt in dat u aan het einde van de propedeusefase beoordeelt of de student naar uw mening de potentie heeft om het vak te leren, aan het einde van de hoofdfase beoordeelt u of de student naar uw mening basisbekwaam is en aan het einde van de afstudeerfase of de student naar uw mening voldoet aan de bekwaamheideisen voor de beginnende leerkracht. Hierbij houdt u ook in het oog dat over het algemeen in de propedeusefase sprake is van een docent/mentor gestuurde ontwikkeling. In de hoofdfase verlangen we al meer zelfstandigheid van de student en is er sprake van een gedeeld gestuurde ontwikkeling (docent/mentor-student). In de afstudeerfase verlangen we van de studenten een zelfstandige en zelfverantwoordelijke sturing van de eigen ontwikkeling in de stage. De fase-indicatoren zijn vetgedrukt. Lees deze fase eerst, bekijk de indicatoren en geef elke indicator een waardering van 0,1,2,3 of 4. Dit refereert aan de mate waarin de ontwikkeling wordt waargenomen, zie verder onder het kopje afname. Het gemiddelde van deze indicatoren kan worden gearceerd in de hokjes op de meter. Mocht de student de indicatoren in de afstudeerfase niet beheersen dan kunt de indicatoren van de propedeusefase bekijken. De stagebegeleider van de pabo zet het oordeel van de mentor/ liocoach om in een woordbeoordeling van de competentieontwikkeling van de student. Afname Norm van arcering van de hokjes per fase is: Evaluatie door de mentor/liocoach 0. Geen arcering: deze ontwikkeling wordt nog niet waargenomen. 1. Een hokje deze ontwikkeling wordt een enkele keer waargenomen gearceerd: 2. Twee hokjes deze ontwikkeling wordt regelmatig waargenomen in dezelfde situatie gearceerd: 3. Drie hokjes deze ontwikkeling wordt regelmatig waargenomen in verschillende situaties gearceerd: 4. Vier hokjes gearceerd: deze ontwikkeling is op verschillende momenten waargenomen in verschillende situaties, de fase is geheel van toepassing Let op: Zet bij het invullen (aan het einde van de stageperiode) na het arceren van de lijn een verticale streep, dit om fraude te voorkomen. Voorbeeld: Afname1: Afname 2: Etc. De student kent de leerlingen toont belangstelling voor werk, spel en (culturele) achtergrond van de kinderen; 3, 3 signaleert verschillen tussen de kinderen, die in een groep aanwezig zijn; 2, 3 herkent problemen die zich in een groep voordoen en kan in overleg met de mentor bepalen op welke manier met deze problemen moet worden omgegaan. 1, 2 heeft kennis van verschillende kinderen die in een groep aanwezig zijn en gebruikt die kennis voor zijn/haar lessen en handelen in de groep; kent de zorgleerlingen uit de groep en kan ze gepaste begeleiding bieden; Kan in taalgebruik, omgangsvormen en manieren van communiceren rekening houden met wat gebruikelijk is in de leefwereld van deze leerlingen; kan de problemen die zich in een groep voordoen zelfstandig oplossen. kan zich inleven in de belevingswereld van de leerlingen en gebruikt deze kennis bij het ontwerpen van zijn/haar onderwijs; kan met verschillende observatie-instrumenten werken; kan informatie van leerlingen interpreteren; respecteert iedere culturele achtergrond en houdt daar voortdurend rekening mee in de communicatie- en groepsprocessen; kan de problemen die zich binnen de groep voordoen herkennen en systematisch oplossen. 31

3 1. Interpersoonlijk competent De student kent de leerlingen (1.2 en 1.3). toont belangstelling voor werk, spel en (culturele) achtergrond van de kinderen; signaleert verschillen tussen de kinderen, die in een groep aanwezig zijn; herkent problemen die zich in een groep voordoen en kan in overleg met de mentor bepalen op welke manier met deze problemen moet worden omgegaan. heeft kennis van verschillende kinderen die in een groep aanwezig zijn en gebruikt die kennis voor zijn/haar lessen en handelen in de groep; kent de zorgleerlingen uit de groep en kan ze gepaste begeleiding bieden; Kan in taalgebruik, omgangsvormen en manieren van communiceren rekening houden met wat gebruikelijk is in de leefwereld van deze leerlingen; kan de dagelijkse problemen die zich in een groep voordoen zelfstandig oplossen. kan zich inleven in de belevingswereld van de leerlingen en gebruikt deze kennis bij het ontwerpen van zijn/haar onderwijs; kan met verschillende observatie-instrumenten werken; kan informatie van leerlingen interpreteren; respecteert iedere culturele achtergrond en houdt daar voortdurend rekening mee in de communicatieen groepsprocessen; kan de problemen die zich binnen de groep voordoen herkennen en systematisch oplossen. De student zet zijn persoonlijkheid op een juiste wijze in in de praktijk (1.1 en 1.2). geeft voortdurend het goede voorbeeld, neemt initiatief en durft voorstellen te doen voor lessen binnen de eigen stagegroep; is zoveel mogelijk (ook op informele wijze) in gesprek met kinderen, zowel in de groep als individueel; ontwerpt lessen, waarin interactie tussen de kinderen een plaats krijgt. kan zich inleven in de persoonlijkheid van opvallende kinderen; hun karakter, temperament en geschiedenis; is creatief in het ontwerpen van lessen voor de eigen stagegroep door steeds meer een eigen stijl te laten zien; kan verschillende soorten gesprekken en gesprekstechnieken toepassen met individuele en groepen kinderen; geeft ruimte voor eigen initiatieven en vragen van de kinderen binnen eigen lessen door te anticiperen en/ of hiervan een volgende keer gebruik te maken. kan ook in lastige of ingewikkelde situaties de rust bewaren; is creatief in het opzetten van een onderwijsprogramma en bij het vinden van allerlei oplossingen en mogelijkheden voor opvoeding en onderwijs; gaat positief om met kinderen en hen begeleiden in hun ontwikkeling; zorgt voor voortdurende interactie met de kinderen en tussen de kinderen onderling; zorg voor een goede en positieve sfeer in de groep, waardoor ieder kind zich veilig voelt en durft exploreren. Opmerkingen: 32

4 2. Pedagogisch competent De student leert de kinderen kennen (2.1) toont belangstelling voor wat kinderen doen en bezig houdt; voert gesprekjes met individuele kinderen; kan doelmatig kinderen observeren. toont belangstelling voor werk, spel en culturele achtergronden; kan verschillende soorten gesprekken met kinderen voeren; kan observatie-instrumenten hanteren. kan zich inleveren in alle leeftijdsgroepen van de basisschool; kan dieptegesprekken voeren met individuele kinderen; kan vanuit verschillende bronnen informatie over kinderen interpreteren en gebruiken. De student kan orde houden (2.2) kan kinderen aanspreken op ongewenst gedrag en hen stimuleren tot gewenst gedrag; kan consequent omgaan met de regels en afspraken die gemaakt zijn in de klas. oriënteert zich samen met de kinderen op waarden en normen, zoals die zich in de leefwereld van de kinderen voordoen; kan consequent omgaan met de regels en afspraken die gemaakt zijn in de klas, rekening houdend met de mogelijkheden en beperkingen van ieder kind; heeft orde, overzicht en overwicht. kan samen met de kinderen regels vaststellen en deze ook laten naleven; oriënteert zich samen met de kinderen op waarden en normen, zoals die zich in de leefwereld van de kinderen voordoen en bespreekt de effecten ervan; heeft orde, overzicht en overwicht, als hij/zij alleen de klas leidt en begeleidt. 33

5 De student gaat op een goede wijze om met de kinderen in de klas (2.3 en 2.4). 3. is betrokken bij de kinderen, maar kan ook voldoende 4. afstand houden; 5. maakt contact met de leerlingen en draagt zorg dat zij 6. zich op hun gemak voelen; 7. bevordert dat leerlingen met elkaar samenwerken, 8. samen spelen en elkaar ondersteunen laat merken dat hij/zij beschikbaar is voor de kinderen en dat hij/zij naar ze wil luisteren en kan ook voldoende en verantwoord gebruik maken van uitgestelde aandacht. zorgt ervoor dat er een goede balans is voor kinderen tussen actief en ingespannen werken enerzijds en rust en ontspanning anderzijds binnen een dag; creëert een prettige sfeer en een veilig pedagogisch klimaat; bouwt situaties in zijn/haar lessen in, waarin kinderen zelfstandig problemen kunnen oplossen bevordert dat leerlingen met elkaar samenwerken, samen spelen en elkaar ondersteunen door tijdens de lessen en activiteiten dit in voldoende mate en op gevarieerde wijze in te bouwen. kiest bewust momenten waarop hij/zij op een gelijkwaardige wijze met de kinderen omgaat en die waarop hij/zij zijn/haar verantwoordelijkheid als opvoeder neemt; bevordert dat leerlingen met elkaar samenwerken, samen spelen en elkaar ondersteunen en tevens dat leerlingen ook individueel bezig kunnen zijn. Daarbij zorgt hij/zij voor voldoende afwisseling en keuzemogelijkheden; durft de verantwoordelijkheid aan de kinderen over te laten; heeft hoge verwachtingen van de ontwikkeling en het leren van elk kind; biedt voldoende structuur en duidelijkheid; Opmerkingen: 34

6 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent De student bereidt de lessen goed voor en evalueert de lessen zelf (3.1 en 3.3). informeert regelmatig bij de mentor wat de kinderen van bepaalde onderwerpen al weten of kunnen en waar de belangstelling van de groep kinderen ligt; bereidt zijn/haar onderwijs voor met behulp van het lesbeschrijvingsformulier en kan doelen SMART + C formuleren. kan gemaakt werk van kinderen evalueren, beoordelen en/of voorzien van mondeling/schriftelijk feedback. De student voert de lessen goed uit (3.2 en 3.4). hanteert het lesbeschrijvingsformulier op persoonlijke wijze bij het voorbereiden van zijn/haar onderwijs. voert regelmatig gesprekken met kinderen, om te achterhalen, wat ze van een bepaald onderwerp al weten of kunnen en waar de belangstelling ligt; kan lessen met elkaar verbinden en vakken met elkaar integreren; kan gemaakt werk door de kinderen zelfstandig laten evalueren en/of beoordelen. kan op eigen wijze onderwijs ontwerpen en verantwoorden; kan aangeven op welke plaats binnen een bepaalde leerlijn de groep of de individuele leerling zich bevindt; registreert tijdens de les wat de kinderen wel of niet begrijpen en reageert hier direct op, indien nodig past hij/zij planning en werkwijze aan. kan twee opeenvolgende lessen met een gestructureerde overgang geven; kan het model van directe instructie toepassen; stelt tijdens instructie en leergesprekken veel vragen en geeft veel beurten; 2 Pedagogisch geeft duidelijk aan competent wat hij/zij verwacht van de leerlingen tijdens de les; kan de uitleg variëren naar behoeften van leerlingen; kan onder begeleiding van de mentor hulp bieden aan kinderen, die dat nodig hebben; maakt bewust gebruik van didactische werkvormen. kan gedurende een dag de verantwoording dragen voor de groep; stelt tijdens instructie en leergesprekken veel vragen en geeft veel beurten; maakt bewust gebruik van gevarieerde en uitdagende didactische werkvormen; stemt de lesdoelen af op de mogelijkheden van de groep; kan zelfstandig hulp bieden aan kinderen die dat nodig hebben. kan gedurende twee aaneengesloten dagen de verantwoording dragen voor de groep; bereikt dat kinderen begrijpen wat ze moeten doen en/of leren; maakt optimaal gebruik van de ruimte, middelen, materialen en werkvormen; kan leerproblemen en belemmeringen signaleren en eventueel samen met collega s een passend plan van aanpak opstellen. Opmerkingen: 35

7 4. Organisatorisch competent De student verzorgt de planning en de organisatie van de lessen goed (4.1, 4.2 en 4.3) zorgt voor het begin van zijn/haar les, dat de benodigde materialen en hulpmiddelen klaarstaan, evt. ook tekeningen e.d. op het bord gemaakt. zorgt voor het opruimen en zo nodig schoonmaken van de klas na zijn/haar les. houdt zich zoveel mogelijk aan de door zichzelf opgestelde tijdsplanning. kan adequaat reageren op onvoorspelbare situaties tijdens zijn/haar les. maakt gebruik van verschillende media bij zijn/haar lessen, waaronder ook de computers zorgt voor een variëteit aan uitdagende leermiddelen, waarbij hij/zij zonodig zelf voor aanvullingen van wat op de stageschool aanwezig is, zorgt. maakt in zijn/haar dagplanning bewust en doelgericht gebruik van verschillende werk- en instructievormen. ontwerpt en gebruikt spel- of onderwijshoeken zorgt voor afwisseling in door hem/haar aangeboden speel-, leer- en werkactiviteiten zorgt voor afwisseling in individuele-, groeps- en klassenactiviteiten kan geïntegreerd onderwijs aanbieden in de vorm van verhalend ontwerpen, omgevingsonderwijs, thema s, projecten e.d. kan adequaat reageren op onvoorspelbare situaties zorgt voor de aanwezigheid van voldoende en uitdagende gevarieerde leermiddelen kan een speel/ leeromgeving creëren, die de kinderen uitdaagt te leren en zich te ontwikkelen. betrekt de kinderen bij de inrichting. zorgt er (samen met de kinderen) voor dat de leeromgeving van de kinderen schoon en veilig is. kan, waar nodig, overleggen en evalueren met de kinderen over de planning, de inhoud en de vorm van de activiteiten. hanteert een dag- en weekplanning met daarin verschillende werk- en instructievormen, gerelateerd aan de doelen van de les en door veel variatie zorgend voor betrokkendheid van de leerlingen. zorgt voor afwisseling in individuele-, groeps- en klassenactiviteiten in de dag- en weekplanning. kan adequaat reageren op allerlei onvoorspelbare situaties kan het programma op elk gewenst moment aanpassen en dat beargumenteren Opmerkingen: 36

8 5 / 6 Competent in het samenwerken met collega s en de omgeving De student kan samenwerken (5.1, 5.2, 6.1 en 6.2). herkent goede voorbeelden van zijn/haar mentor en maakt daar op een eigen manier gebruik van; laat zien, dat hij/zij adviezen van mentor(en) en andere begeleiders in zijn/haar handelen verwerkt; voert overleg met de mentor om zijn/haar lessen zo waardevol en succesvol mogelijk te maken. bekijkt en beoordeelt het werk van de kinderen op een bij de stageschool passende wijze. voert overleg met de mentor om zijn/haar lessen zo waardevol en succesvol mogelijk te maken, reflecteert daarop en overlegt ook over de reflecties. voert overleg met de mentor en evt. ib-er om elke leerlingen zo goed mogelijk binnen de lessen en daarbuiten te begeleiden. beantwoordt vragen van ouders betreffende de eigen lessen en activiteiten; voor verder gaande vragen verwijst hij/zij de ouders consequent naar de mentor houdt bij de beoordeling van door kinderen gemaakt werk zoveel mogelijk rekening met hun individuele mogelijkheden en capaciteiten. neemt deel aan leerlingbesprekingen, bouw- en teamoverleg, en informeert zich goed over de leerlingen en de onderwerpen, die daar aan de orde zijn. kan concrete activiteiten in samenwerking met collega s uitvoeren binnen de eigen groep, bij verschillende groepen samen of binnen de school als geheel. weet op welke wijze de informatie voor de voortgang van het werk in de klas wordt vastgelegd, en sluit daarbij aan. houdt de vorderingen van zorgleerlingen bij, op een manier die aansluit bij de werkwijze van de school. heeft luisterend oor voor de ouders, als ze ergens mee zitten en / of vragen aan hem/haar of de school hebben. voert verschillende soorten gesprekken met ouders, o.a. informele gespreken, informatiegesprekken, maar ook probleemgesprekken. begeleidt en ondersteunt ouders, die bij hem/haar in de klas komen helpen Opmerkingen: 37

9 7. Competent in reflecteren De student kan reflecteren op zijn/haar eigen professionele ontwikkeling (7.1). staat open voor feedback van de mentor en de leerlingen heeft een reëel beeld van zijn eigen prestaties en vorderingen bepaalt in overleg met de mentor de activiteiten in het kader van zijn persoonlijke ontwikkeling (POP en PAP) stelt regelmatig zijn/haar persoonlijk activiteitenplan (PAP) bij. geeft zelf aan op welke punten hij/zij feedback wil krijgen. zorgt zelf voor feedback van mentor, leerlingen, ouders en extern betrokkenen stelt zelfstandig zijn/haar activiteitenplan bij. De student kan, rekening houdend met zijn/haar visie op onderwijs, op een eigen manier lesgeven (7.2 en 7.3). kan een eigen mening vormen durft een eigen mening te geven maakt gebruik van de informatie verkregen met de stageontwikkelingsmeter kan aangeven op welke wijze hij eigen opvattingen en ideeën in het onderwijs heeft toegepast, rekening houdend met het beleid van de school. past de praktijk zoveel mogelijk aan, aan zijn/haar visie, rekening houdend met het beleid van de school; toont in het dagelijkse handelen voortdurend een reflectief vermogen. kan aantonen dat hij/zij in een leeftijdsgroep gespecialiseerd. Opmerkingen: 38

10 Algemene indruk Taalvaardigheid Mondelinge taalvaardigheid: De student spreekt op niveau 4F van de landelijke niveaubeschrijvingen van de Expertgroep (2008) en het Europees Referentiekader, nl.: - De woordenschat is uitgebreid en gevarieerd - De teksten vertonen een zeer goede grammaticale beheersing - De onderwerpen situeren zich binnen de professionele sfeer waarbij gebruik gemaakt wordt van relevante vaktermen - Het taalgebruik is aangepast aan spreekdoel, spreeksituatie en het publiek waarbij gebruik gemaakt wordt van relevante vaktermen - De informatie wordt op een duidelijke, goed gestructureerde en samenhangende manier weergegeven. Hierbij wordt gebruik gemaakt van duidelijke tekstopbouw en verbindingswoorden - De uitspraak is duidelijk en correct met bijna een natuurlijke intonatie - Het tempo is vlot. Pauzes en aarzelingen komen zelden voor. Schriftelijke taalvaardigheid: De student schrijft op niveau 4F van de landelijke niveaubeschrijvingen van de Expertgroep (2008) en het Europees Referentiekader, nl.: - De woordenschat is uitgebreid en gevarieerd - De teksten vertonen een zeer goede grammaticale beheersing - De spellingsregels worden overwegend correct toegepast. De informatie wordt op een duidelijke, goed gestructureerde en samenhangende manier weergegeven. Indruk van de taalvaardigheid van de student: 39

11 Schrijfvaardigheid M.b.t. kleuterschrijven, voorbereidend schrijven, aanvankelijk- en voortgezet schrijven: - heeft de student zicht op de gehele leerlijn schrijven en kan met schrijfcriteria en schrijfmethode een adequate schrijfles ontwerpen - kan de student betekenisvolle en uitnodigende activiteiten ontwerpen en aanbieden voor onder en bovenbouw leerlingen - heeft de student kennis van de ontwikkeling van het handschrift bij kinderen, van schriftopvoeding en van vormen van schriftcultuur - kan de student met informatie- en communicatietechnologische mogelijkheden toepassen in zijn schrijfonderwijs - kan de student eenvoudige schrijfproblemen oplossen en ingewikkelder problemen signaleren en deskundige hulp inschakelen - de student heeft een leesbaar en duidelijk handschrift en kan zijn eigenvaardigheid op het bord en op papier en met daarvoor bestemde middelen inzetten en bijstellen - kan de student zijn kennis over de motorische ontwikkeling, de grafische vormgeving en de aanpak van het schrijftempo inzetten. Indruk van de schrijfvaardigheid van de lio: Stagevaardigheid Indruk van de algemene stagevaardigheid van de student: 40

12 Overzichtslijst Naam: Studentnummer: Handtekening mentor: Datum: Interpersoonlijk competent: De student kent de leerlingen. Interpersoonlijk competent: De student zet zijn persoonlijkheid op een juiste wijze in de praktijk in. Pedagogisch competent: De student leert de kinderen kennen. Pedagogisch competent: De student kan orde houden. Pedagogisch competent: De student gaat op een goede wijze om met de kinderen in de klas. Vakinhoudelijk en didactisch competent: De student bereidt de lessen goed voor en evalueert de lessen zelf. Vakinhoudelijk en didactisch competent: De student voert de lessen goed uit. Organisatorisch competent: De student verzorgt de planning en de organisatie van de lessen goed. Competent in het samenwerken met collega s, ouders en extern betrokkenen: De student kan samenwerken. Competent in reflecteren: De student kan reflecteren op zijn/haar eigen professionele ontwikkeling. Competent in reflecteren: De student kan, rekening houdend met zijn/haar visie op onderwijs, op een eigen manier lesgeven. 41