RAPPORT ONAANGEKONDIGD KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL DE MIJLPAAL

Transcriptie

1 RAPPORT ONAANGEKONDIGD KWALITEITSONDERZOEK BASISSCHOOL DE MIJLPAAL School : Basisschool De Mijlpaal Plaats : Amsterdam BRIN-nummer : 24AM Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 22 februari 2007 Datum vaststelling : 26 april 2007

2

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING KWALITEITSPROFIEL...7 Het kwaliteitsprofiel van Basisschool De Mijlpaal BESCHOUWING VERVOLG VAN HET TOEZICHT...15 Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

4

5 1 INLEIDING Het onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Op 22 februari 2007 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool De Mijlpaal in het kader van een onaangekondigd kwaliteitsonderzoek. De inspectie voert deze onaangekondigde kwaliteitsonderzoeken uit als een pilot in het kader van de toezichtvisie van het kabinet, zoals uiteengezet in de nota "Minder last, meer effect". Het doel daarvan is de administratieve belasting voor de school tot een minimum te beperken. Tevens wil de inspectie haar werkwijze valideren door na te gaan of onaangekondigde kwaliteitsonderzoeken voldoende gegevens opleveren om tot vergelijkbare oordelen te komen als door middel van haar reguliere kwaliteitsonderzoeken (periodiek kwaliteitsonderzoek en jaarlijks onderzoek). Om dit te bewerkstelligen is geen vooraankondiging gedaan en zijn geen vragenlijsten toegestuurd of andere verzoeken aan de school gedaan, die met de organisatie van het onderzoek verband houden. Het onderzoek zelf is op school op zodanige wijze ingericht dat kwaliteitsgegevens zijn verzameld zonder verstoring van de dagelijkse werkprocessen en met een minimale last voor de schoolorganisatie. Bij dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek beoordeelt de inspectie de kern van het onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. Waar nodig of gewenst maakt ook de kwaliteitszorg deel uit van dit onderzoek. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan de inspectie besluiten om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Bij dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie tevens onderzoek gedaan naar de naleving van wettelijke bepalingen door de school. De opzet van het onderzoek Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van documenten die betrekking hebben op schoolontwikkeling en zorg en begeleiding; Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

6 Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; Lesobservaties in de volgende groepen:1-2a, 3A,4C, 6B, 7B, 8C. Gesprekken met de directie over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein; Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directie. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Tevens wordt vermeld welke indicatoren die normaal genomen wel deel uitmaken van het toezicht niet beoordeeld konden worden tijdens dit onaangekondigd bezoek. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien van toepassing, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

7 2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren die beoordeeld konden worden bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen. Deze waardering wordt gegeven wanneer de school voor haar resultaten geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van Basisschool De Mijlpaal Kwaliteitsaspect: Kwaliteitszorg 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. 1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Kwaliteitsaspect: Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

8 Kwaliteitsaspect: Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften van leerlingen. Kwaliteitsaspect: Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Kwaliteitsaspect: Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren. Kwaliteitsaspect: Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect: Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. Kwaliteitsaspect: Sfeer op school 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig op school. Kwaliteitsaspect: Begeleiding Kwaliteitsaspect: Zorg Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

9 Kwaliteitsaspect: Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 Kwaliteitsaspect: Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 5 Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

10

11 3 BESCHOUWING Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op de basisschool 'De Mijlpaal' en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de context en de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Algemeen beeld De inspectie constateert dat het onderwijs op de basisschool 'De Mijlpaal' van voldoende kwaliteit is. Dit oordeel baseert zij met name op de opbrengsten, kwaliteitszorg en het onderwijsleerproces. De afgelopen jaren is er hard gewerkt om het ontwikkelingsgericht onderwijs (ogo) op de rails te zetten. De verworvenheden van het ogo-concept worden nu geborgd. Verder kenmerkt het onderwijs zich door een rustige en ordelijke sfeer. De school beschikt over een betrokken team dat voor kwalitatief goed onderwijs zorgt en hierdoor bijdraagt aan de stijgende eindopbrengsten van de leerlingen. De inspectie beoordeelt de meeste indicatoren als voldoende. De afstemming van het onderwijs op verschillen in onderwijsbehoeften tussen leerlingen, de sfeer op school, het pedagogisch handelen van leraren en de zelfstandigheid van leerlingen zijn zelfs als 'goed' beoordeeld. Over de zorg en begeleiding spreekt de inspectie geen oordeel uit, omdat zij dit niet heeft kunnen bespreken met de intern begeleider. Toelichting op de oordelen Opbrengsten De eindopbrengsten van de basisschool 'De Mijlpaal' beoordeelt de inspectie als 'voldoende'. Het oordeel over de opbrengsten aan het eind van de schoolperiode baseert de inspectie op de landelijk genormeerde Cito-Eindtoets- Basisonderwijs van de afgelopen drie schooljaren. De eindresultaten van de schooljaren 2004, 2005 en 2006 vertonen een stijgende lijn. In 2004 waren ze rond het gemiddelde van de schoolgroep en in 2006 er boven. Voor de waardering van de leerresultaten gedurende de schoolperiode gaat de inspectie uit van resultaten op genormeerde toetsen voor technisch lezen in groep 3 of 4, rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. De resultaten gedurende de schoolperiode zijn voldoende. Over de opbrengsten van de sociale vaardigheden spreekt de inspectie geen oordeel uit, omdat de school geen objectieve gegevens beschikbaar heeft. De school heeft wel een beredeneerd aanbod hiervoor. De school realiseert voldoende opbrengsten, omdat de school bij de inrichting van haar onderwijs uitgaat van de onderwijsbehoeften van haar leerlingen. In onderstaande paragrafen zal de inspectie dit positieve beeld nader toelichten. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

12 Kwaliteitsbewaking De inspectie beoordeelt de kwaliteitsbewaking als voldoende, omdat de school haar onderwijs heeft geëvalueerd en gericht werkt aan de verbetering hiervan. De evaluatie van het onderwijs is gedaan met het instrument 'Kwaliteitsmeter Primair Onderwijs'. De sterke en zwakke kanten van de directie en leerlingenzorg zijn in kaart gebracht en de tevredenheid onder ouders, personeel en leerlingen gepeild. Daarnaast zijn de aandachtspunten van het inspectie-onderzoek van 2003 verbeterd. De Mijlpaal bepaalt ook de kwaliteit van haar opbrengsten. Dat heeft zij voor de eindopbrengsten van 2004, 2005 en 2006 gedaan. Naar aanleiding hiervan zijn er acties ondernomen om de kwaliteit te verhogen van begrijpend lezen, spelling, natuuronderwijs, schrijven van teksten en technisch lezen. De kwaliteit van haar onderwijs houdt de school op peil door gericht en planmatig te werken. Dit doet zij door haar verworvenheden te borgen en de zwakke punten te verbeteren. Hiervoor is er een meerjarenplanning en een concreet uitgewerkt jaarplan. Er zijn werkgroepen die verantwoordelijk zijn voor de activiteiten. Periodiek wordt de stand van zaken in het managementteam opgemaakt en wordt de richting van de uit te voeren activiteiten aangegeven. Uiteindelijk bepaalt de algemene teamvergadering het beleid van de school. Tenslotte constateert de inspectie dat de directie gepland heeft om in 2009 haar onderwijs wederom te evalueren. Zij zal dan weer gebruik maken van het instrument 'kwaliteitsmeter primair onderwijs'. Onderwijsleerproces De inspectie beoordeelt het gehele onderwijsleerproces als voldoende, omdat de school voor haar onderwijs moderne methoden heeft en de differentiatiemogelijkheden van de methoden optimaal gebruikt. Ook zijn de bezochte lessen van voldoende kwaliteit. Tijdens de lesbezoeken heeft de inspectie zelfstandige leerlingen aan het werk gezien. In sommige groepen waren de leerlingen in groepjes bezig met de voorbereiding van hun presentatie in het kader van het thema 'Techniek'. In de groepen 1 t/m 4 worden alle activiteiten binnen het thema uitgevoerd en in de andere groepen wordt het thema geïntegreerd met begrijpend lezen en wereldoriëntatie. De inspectie heeft ook een taal- en rekenlessen bezocht. In deze lessen was het onderwijs toegesneden op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. Verder hebben de kinderen vrijheid om te leren. Dit resulteert in enthousiaste leerlingen die verantwoordelijkheid dagen voor de organisatie van hun leerproces. De inspectie heeft de indicatoren 4.5, 7.3, 8.1 en 8.3 daarom als 'goed' beoordeeld. Verder constateert de inspectie dat leraren duidelijke uitleg geven. Het werkklimaat in de klassen is prettig en leerlingen werken taakgericht en gemotiveerd. Ook krijgen leerlingen de gelegenheid te vertellen hoe ze aan hun oplossing komen en mogen zij hun oplossing vergelijken met die van andere leerlingen. De school doet veel moeite om de ouders bij het onderwijs van hun kind te betrekken. Er worden thema-avonden georganiseerd en ouders worden uitgenodigd om presentaties van leerlingen te bezoeken. Onlangs is er voor ouders een thema-avond rondom "Kinderen en Internet" georganiseerd. Volgens de directie is deze avond is goed bezocht. De school heeft ook een internetsite waar ouders op de hoogte worden gehouden over het onderwijs en de school. Over het geheel gezien is de inspectie tevreden over het onderwijsleerproces van de Mijlpaal. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

13 Recente wetgeving Sinds 2006 is er nieuwe wetgeving op het gebied van sociale veiligheid en 'actief burgerschap en de sociale integratie'. Deze onderwerpen maken deel uit van het toezicht. Sociale veiligheid (indicator 1.7) De inspectie beoordeelt in hoeverre de school de sociale veiligheid van leerlingen en personeel waarborgt door daar beleid voor te formuleren. Dit is een onderdeel dat valt onder kwaliteitszorg. Het staat los van de geconstateerde sfeer op de school tijdens het schoolbezoek. Op basis van de criteria die de inspectie hiervoor hanteert, wordt deze veiligheid voldoende gewaarborgd. De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op preventie van incidenten en een veiligheidsbeleid gericht op zorg na een incident. De beleving van veiligheid onder het personeel en de leerlingen is nog niet onderzocht. Burgerschap en integratie (indicator 1.8 en 3.9) De inspectie heeft de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs voor bevordering van actief burgerschap en sociale integratie als voldoende beoordeeld. De school heeft haar visie op burgerschap en integratie en de planmatige aanpak daarvan en de verantwoording van de visie en invulling van burgerschap en integratie vastgelegd, maar nog niet opgenomen in haar schoolontwikkelingsplan en schoolgids. Verder moet de evaluatie van de resultaten van het onderwijs gericht op burgerschap en integratie moet nog plaatsvinden. Hoewel nog geen waardering wordt gegeven voor de indicator 'het onderwijsaanbod is mede gericht is op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie', constateert de inspectie dat de school in voldoende mate vorm geeft aan het aanbod gericht op sociale competenties. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,

14

15 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over onder andere de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Bij dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over onder andere de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De bevindingen van dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De bevindingen van dit onaangekondigd kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over 4 jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een onderzoek plaats, waarbij de school eenmaal wordt bezocht. Onaangekondigd kwaliteitsonderzoek Basisschool De Mijlpaal,