Armoede, schulden en schaarste
|
|
- Frieda Bakker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Armoede, schulden en schaarste Speciale aandacht voor armoede in wijkteams? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam
2 INHOUD 1. Oorzaken van armoede 2. Armoede en multi-problematiek 3. Wijkteams en armoede 1. Effecten armoede 2. Wat werkt niet en wel bij hulp/ondersteuning? 1. Opgave voor wijkteams
3 Wat is arm in Nederland? Basisbehoeftenbudget in Nederland in 2013 (SCP): 969 p/m voor alleenstaande (excl. huurtoeslag) p/m voor gezin met twee kinderen (excl. huurtoeslag) Nederlanders op of onder lage-inkomensgrens: 10,3% (2013) 4 jaar of langer in armoede: 3% huishoudens (was in ,4%) 3
4 Concrete gevolgen van armoede Niet meer rond kunnen komen (2014) Begroting huishouden met minimuminkomen (2 volwassenen en 2 kinderen) (Bron: Nibud) 0,5 0,4 0,3 0,2 vaste lasten reserveringsuitgevan huishoudelijke uitgaven over (restpakket) 0, ,1 3
5 SYSTEEMOORZAKEN ARMOEDE Enkele oorzaken op systeemniveau: Absoluut te laag inkomen (sommige uitkeringen) Te ingewikkeld systeem (o.a. toeslagen) Te weinig en/of te laag betaald werk (ook bij fysieke en psychische beperkingen)
6 OORZAKEN ARMOEDE: OOK GEDRAG Gedrag => schulden => armoede Meestal geen eigen schuld! Vaak wel onverstandig en ongezond financieel gedrag compensatiegedrag (verslavingen) aanpassing (inkomensterugval) overbesteding (gewoon te veel uitgeven) Gedrag vaak onbewust!!
7 BEROEP OP ONDERSTEUNING Beroep op ondersteuning in Den Haag (voorbeeld) 51% gebruikt geen regeling 19,3% doet beroep op een regeling 6,4% doet beroep op drie regelingen 6,6% doet beroep op vijf of meer regelingen (= huishoudens)
8 ARMOEDE EN MULTI-PROBLEMATIEK Bij multi-problematiek vrijwel altijd armoede en schulden Schulden/armoede multi-problematiek Schulden = risico andere problemen Meer schulden/armoede bij o.a.: Lage opleidingen Verstandelijke beperkingen GGZ-problematiek Wat betekent dat voor wijkteams?
9 SOCIALE WIJKTEAMS
10 WIJKTEAMS EN ARMOEDE Inventarisatie HU & HvA: Wijkteams gericht op multi-problematiek, maar ook op reguliere hulpvraag Men ziet bij 70-90% hulpvragers ook financiële problemen Uitvraag veelal breed (ZRM) Kennis (nog) niet breed over alle leefdomeinen Belang specialistische kennis (nog) niet erkend Streven naar generalist ipv specialist
11 WIJKTEAMS: ENKELE OBSERVATIES Opdracht wijkteams: Mensen coachen naar zelfredzaamheid Voorkomen van langdurig beroep op zorg/hulp (incl. SHV) Mensen ondersteunen maar eerst kijken in eigen netwerk Problemen en echte hulpvraag signaleren Doorverwijzen naar basisvoorzieningen Samenstelling wijkteams Maatschappelijk werkers Opbouwwerkers Ouderenadviseurs Werknemers van MEE WMO-consulenten SHV-medewerkers (sporadisch)
12 WIJKTEAMS EN ARMOEDE: waar het fout gaat Uitvragen via ZRM maar zonder noodzakelijke inhoudelijke kennis => verkeerde diagnoses Financiële problematiek net zo uitvragen als problemen op andere leefgebieden => geen erkenning van zwaarte en effecten In beginsel zelf behandelen en niet of (te) laat doorverwijzen => doorgroei schulden + verergeren of ontstaan andere problematiek Beschikken wijkteams wel over de juiste kennis?
13 OORZAKEN VOOR FOUTEN Verkeerde beelden en verwachtingen van SHV Doorverwijzing naar beschermingsbewind Verkeerde verwachtingen gewekt Ontbrekende kennis over schulden en armoede Onjuiste voorlichting en informatie Niet weten waarop recht bestaat Beslagvrije voet niet kennen Niet herkennen van problemen
14 WAAROM ZIJN FOUTEN ERG? EFFECTEN ARMOEDE GROOT Langdurige schaarste aan geld (= armoede) leidt tot andere denkpatronen: Sterke focus en grote efficiency Gericht op oplossing probleem van nu Geen aandacht voor bijzaken Grote mate van efficiency ten aanzien van actuele probleem
15 Effect armoede: nieuwe inzichten Maar die focus graaft zijn eigen kuil: Een tunnelvisie die leidt tot Korte termijn focus Alle aandacht naar hier en nu Schaarste aan geld vermindert bandbreedte Op termijn zelfs lager IQ (met punten) Gevolg: domme of onverstandige keuzes
16 Armoede wordt dominant Schaarste in één onderdeel van het leven betekent: minder aandacht voor overige aspecten van het leven Aandacht verschuift naar overleven Geen aandacht meer voor andere zaken zoals: School van de kinderen Gezondheid (therapietrouw) Bewegen / afvallen / stoppen met roken / etc. Afspraken bij sociale dienst, schuldhulpverlening, e.d.
17 EFFECT ARMOEDE: DOMME KEUZES Voorbeelden van domme /onverstandige keuzes bij armoede? Gebrek aan geld oplossen met afsluiten lening Vakantiegeld uitgeven aan grote TV Afspraken bij sociale dienst of SHV vergeten
18 EFFECT TIJDGEBREK: DOMME KEUZE Ook gebrek aan tijd leidt tot verkeerde oplossingen De keuze in een weekend: altijd verkeerd! Presentatie voorbereiden Kinderen aanmoedigen
19 Gevolgen voor uitvoering: wat niet! Straffen helpt zelden Alleen bij hoge pakkans Werkt slechter dan belonen Voorlichting gericht op kennisverwerving werkt niet, mede vanwege beperkte bandbreedte Effectiviteit publiekscampagnes vrijwel nihil ( lenen van geld kost geld, geniet, maar drink met mate ) Bandbreedte moet bij arme mensen niet belast worden; er is al geen speelruimte Verplichte budgettrainingen lijden onder grote uitval
20 Gevolgen voor uitvoering: wat wel! Nudges (steuntjes in de rug) werken veel beter Voorbeeld van hoe anderen het doen (energiebesparing) Herinneringen (tandarts en ziekenhuis) Standaardkeuzes aanpassen (DUO, orgaandonaties)
21 Gevolgen voor beleid: wat wel? Nudges (steuntjes in de rug) werken veel beter Voorbeeld van hoe anderen het doen (energiebesparing) Herinneringen (tandarts en ziekenhuis) Standaardkeuzes aanpassen (DUO, orgaandonaties)
22 Opgave voor wijkteams Armoede heeft vergaande gevolgen (zelfs daling IQ) Stabiliseren armoede/schulden noodzakelijke voorwaarde oplossen andere problemen Herkenning van armoede en kennis van schulden nodig Psychologie van de schaarste helpt bij ontwikkeling nieuwe aanpakken Armoede en zelfredzaamheid gaan moeilijk samen Rekening houden met bandbreedte is cruciaal en helpen of overnemen is soms nodig
23 ENKELE CONCLUSIES Systeem en gedrag liggen aan basis armoede Armoede heeft zeer grote gevolgen Wijkteams hebben veel met armoede te maken Wijkteams weten (nog) te weinig over armoede/schulden Psychologie van de schaarste cruciaal voor wijkteams Rekening houden met armoede is cruciaal en helpen of overnemen is soms nodig
24 Dank u voor uw aandacht! Roeland van Geuns r.van.geuns@hva.nl
Armoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Speciale aandacht voor armoede in wijkteams? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Oorzaken van armoede 2. Armoede en multi-problematiek
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Hoe kan ondersteuning effectief zijn en waarom? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Wat is arm? 2. Aspecten van armoede 1.
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Wat doet armoede met ons en hoe daarop in te spelen? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Wat weten we al? 2. Armoede in Nederland
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Wat doet armoede met ons en hoe daarop in te spelen? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Wat weten we al? 2. Armoede in Nederland
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Wat doet armoede met ons en hoe daarop in te spelen? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Wat weten we al? 2. Armoede in Nederland
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Effecten in de praktijk Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD 1. Armoede en schulden: en paar cijfers? 1. Effecten armoede 2.
Nadere informatieARMOEDE VERMINDEREN/VOORKOMEN: UITDAGINGEN EN MOGELIJKHEDEN. Roeland van Geuns Meedoen is mogelijk Lelystad,
ARMOEDE VERMINDEREN/VOORKOMEN: UITDAGINGEN EN MOGELIJKHEDEN Roeland van Geuns Meedoen is mogelijk Lelystad, 19-11-2014 1 INHOUD Armoede: wat is armoede en wie zijn er arm? Waarom zijn mensen arm? Effecten
Nadere informatieARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO
ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam Den Haag, 24 juni 2015 1 INHOUD 1. Enkele cijfertjes 2. Gedrag: enkele recente inzichten
Nadere informatieEffectieve armoede-interventies
Effectieve armoede-interventies Lessen uit de gedragsleer Roeland van Geuns Lector Armoede Interventies, Hogeschool van Amsterdam Den Haag, 16-02-2017 INHOUD 1. Context voor arme mensen 2. Effecten armoede
Nadere informatieMaatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen
Maatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen Amsterdam, 30-3-2016 Roeland van Geuns LECTOR ARMOEDE EN PARTICIPATIE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM INHOUD! 1. Wat is armoede 2. Wat zijn effecten
Nadere informatieGEDRAG EN INCASSO. Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam. Utrecht, 25 november 2016
GEDRAG EN INCASSO Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam Utrecht, 25 november 2016 1 INHOUD 1. Relevantie gedrag 2. Gedrag: enkele recente inzichten 3. Gevolgen voor
Nadere informatieArmoede en hoe daarop in te spelen?
Armoede en hoe daarop in te spelen? Roeland van Geuns Lector armoede en participatie, Hogeschool van Amsterdam INHOUD! 1. Oorzaken van armoede 2. Wie zijn er arm? 3. Effecten armoede 4. Wat kunnen organisaties
Nadere informatieEFFECTIEF HANDELEN BIJ ARMOEDE
EFFECTIEF HANDELEN BIJ ARMOEDE Lessen uit de gedragsleer Roeland van Geuns Lector Armoede Interventies, Hogeschool van Amsterdam Adviseur armoede en schulden Vianen, 19-04-2019 INHOUD Wat weet u al Een
Nadere informatieArmoede, schulden en schaarste
Armoede, schulden en schaarste Effecten van armoede en wat daaraan wel en niet te doen: stand van de wetenschap. Roeland van Geuns Lector Armoede Interventies, Hogeschool van Amsterdam Fragment rekening
Nadere informatieEVERY PICTURE TELLS A STORY
EVERY PICTURE TELLS A STORY Armoede: een gedifferentieerd verschijnsel Roeland van Geuns Low budget, High Service 4 oktober 2014 1 INHOUD ARMOEDE: ACTUEEL, MAAR WAT IS HET? RELEVANTIE VAN GEDRAG OUDE EN
Nadere informatieGEDRAG EN INCASSO SLIM OF SOCIAAL INCASSEREN?
GEDRAG EN INCASSO SLIM OF SOCIAAL INCASSEREN? Roeland van Geuns Lector armoede interventies Hogeschool van Amsterdam Utrecht, 11 april 2017 1 INHOUD 1. Relevantie gedrag 2. Gevolgen voor betaalgedrag 3.
Nadere informatieHelp, loonbeslag, wat moet ik doen?
Help, loonbeslag, wat moet ik doen? Niets doen is geen optie Micha Aarts Nibud HR Update, Woerden 14-12-2017 Inzicht Wat zijn de kosten van personeel met schulden voor een werkgever? Wat betekent het hebben
Nadere informatieSchulden oplossen met mensen in de Maatschappelijke Opvang / Schulden en kwetsbaarheid
Schulden oplossen met mensen in de Maatschappelijke Opvang / Schulden en kwetsbaarheid Even voorstellen Marleen Smit Divosa Karen van Brunschot Federatie Opvang En wie bent u? Omvang schuldenproblematiek
Nadere informatieArmoede en schulden in Oostzaan en Wormerland. Martijnschut.wordpress.com
Armoede en schulden in Oostzaan en Wormerland Martijnschut.wordpress.com Armoede Armoede is een complex verschijnsel met veelal samenhangende dimensies zoals inkomen, maatschappelijke participatie, opleidingsniveau,
Nadere informatieWouter Snel en Hugo de Haan
Wie zijn wij? Wouter Snel en Hugo de Haan 11 wijkteams Momenteel zijn er 11 wijkteams, per januari 2015 is één wijkteam gesplitst in twee wijkteams. 5 Jeugdteams Er 5 jeugdteams in de gemeente Zaanstad.
Nadere informatieBeeldvormende raadsvergadering. kaderstellend Beleidsplan een integrale aanpak schuldhulpverlening in Venlo. Woensdag 11 januari 2017
Beeldvormende raadsvergadering kaderstellend Beleidsplan een integrale aanpak schuldhulpverlening 2017-2020 in Venlo Woensdag 11 januari 2017 Schuldhulpverlening gemeente Venlo 2 Waar een wil èn ondersteuning
Nadere informatieArmoedeopgave Nieuwe handelingsperspectieven
Armoedeopgave Nieuwe handelingsperspectieven 16 juni 2015 Programma Armoedeopgave 2 Verhalen uit de stad Systeemwereld vs Leefwereld Veel regelingen, veel formulieren, veel eisend Stress, korte termijn
Nadere informatieNationaal Instituut voor Budgetvoorlichting
Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Financiële problemen op de werkvloer Micha Aarts Nibud Nibud is een onafhankelijk kenniscentrum Doelstellingen: Verhogen zelfredzaamheid consument Voorkomen
Nadere informatieBeschrijving Doelstellingen Wmo Stabilisering en Groei
Beschrijving Doelstellingen Wmo 2015-2018 Stabilisering en Groei Beschrijving doel Stabilisering Doel Individu in staat stellen op het hoogst haalbare niveau van participatie en zelfredzaamheid te komen
Nadere informatieAanvullende notitie op het Beleidsplan schuldhulpverlening gemeente Menterwolde
Aanvullende notitie op het Beleidsplan schuldhulpverlening gemeente Menterwolde Inleiding Met de invoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening zijn de minnelijke schuldsanering en de wettelijke
Nadere informatieSignalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen
Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen Specifieke groepen voor de extramurale begeleiding vanuit Wmo zintuiglijk gehandicapten (ZG) mensen met complex niet aangeboren
Nadere informatieOp weg naar 2020: Transformatie van de maatschappelijke zorg
Op weg naar 2020: Transformatie van de maatschappelijke zorg Paul Maatschappelijke zorg (Wolf, 2015) Maatschappelijke zorg richt zich op mensen met meerdere complexe problemen om: sociale uitsluiting te
Nadere informatieRisicobudgetten: is modaal het nieuwe arm? Marion Weijers 26 mei 2016
Risicobudgetten: is modaal het nieuwe arm? Marion Weijers 26 mei 2016 Rondkomen van een minimum Dat kan, mits - Alle inkomensondersteuning aangevraagd - Geen persoonlijk onvermijdbare kosten - Goed met
Nadere informatieZo vroeg mogelijk aan de slag met het wijkteam. Nynke Andringa Coöperatie Amaryllis Anke Sinnema Gemeente Leeuwarden
Zo vroeg mogelijk aan de slag met het wijkteam Nynke Andringa Coöperatie Amaryllis Anke Sinnema Gemeente Leeuwarden Armoedeaanpak gemeente Leeuwarden Armoede is complex Oplossingen: inkomensondersteuning,
Nadere informatieBeschermingsbewind, schuldhulpverlening en bijzondere bijstand
Beschermingsbewind, schuldhulpverlening en bijzondere bijstand Een toekomst visie Mr. Ellen Penders Drs. Vivian den Hartogh Wat er vooraf ging Situatie burgers verslechterd (explosieve) toename van mensen
Nadere informatieSociale Wijkteams Zaanstad
Sociale Wijkteams Zaanstad Simone Veenema Afdelingshoofd Werk & Inkomen Gemeente Zaanstad Hoe past SWT in decentralisatie Pijlers 3 decentralisaties Preventie Eigen verantwoordelijkheid Integrale benadering
Nadere informatieSchuldhulpverlening in de wijk, een vak apart? Ron van Amen gemeente Zwolle Mar2jn Schut mar2jnschut.wordpress.com
Schuldhulpverlening in de wijk, een vak apart? Ron van Amen gemeente Zwolle Mar2jn Schut mar2jnschut.wordpress.com Inhoud Waarom aandacht voor armoede en schulden in wijkteam Samenstelling wijkteam Ervaringen
Nadere informatieBijlagen: 1. beleidsplan schuldhulpverlening
*BI.0170008* NOTA VOOR DE RAAD Datum: 23 januari 2017 Nummer raadsnota: BI.0170008 Onderwerp: beleidsplan schuldhulpverlening 2017-2020 Portefeuillehouder: Vissers Bijlagen: 1. beleidsplan schuldhulpverlening
Nadere informatieWaarom arme mensen domme dingen doen
Waarom arme mensen domme dingen doen 23 december 2016 2013: Schaarste-onderzoek Financiële zorgen veroorzaken: Tunnelvisie Gebrek aan bandbreedte Nieuwe financiële zorgen Geen speelruimte Lenen Tunnelvisie
Nadere informatieINVLOED VAN ARMOEDE OP KINDEREN. Intermediairbijeenkomst Jongerencultuurfonds Amsterdam en Jeugdsportfonds. 12 oktober 2017
INVLOED VAN ARMOEDE OP KINDEREN Intermediairbijeenkomst Jongerencultuurfonds Amsterdam en Jeugdsportfonds 12 oktober 2017 1 Lectoraat Armoede Interventies Amsterdams Kenniscentrum voor Maatschappelijke
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen voor 2015 Uitgewerkte voorbeelden januari 2015
Koopkrachtberekeningen voor 2015 Uitgewerkte voorbeelden januari 2015 In januari 2015 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens
Nadere informatieAan de leden van de raad, raadscommissies, het college, genodigden en belangstellenden
Concept agenda Aan de leden van de raad, raadscommissies, het college, genodigden en belangstellenden Namens het Presidium nodig ik u uit voor de beeldvormende avond die wordt georganiseerd op: 30 september
Nadere informatieNibud minimumvoorbeeldbegrotingen
Nibud minimumvoorbeeldbegrotingen 2017 Het Nibud stelt elk jaar begrotingen op voor huishoudens met een minimum inkomen. We gaan uit van een inkomen op het niveau van het sociaal minimum. Dit is de bijstandsuitkering.
Nadere informatieInformatie 17 december 2015
Informatie 17 december 2015 ARMOEDE: FEITEN EN CIJFERS Ondanks het aflopen van de economische recessie, is de armoede in Nederland het afgelopen jaar verder gestegen. Vooral het aantal huishoudens dat
Nadere informatieVoorkomen, verminderen en verzachten.
Voorkomen, verminderen en verzachten c.kuiper@movisie.nl 16:00 Inloop 16:15 Welkom en programmatoelichting 16:30 Presentatie onderzoek en introductie gesprekstafels 16:50 Gesprekstafels 17:45 Terugkoppeling
Nadere informatieMinima Effect Rapportage Gemeente Apeldoorn Robin Stoof & Sanne Lamers Nibud
Minima Effect Rapportage Gemeente Apeldoorn 2016 Robin Stoof & Sanne Lamers Nibud Wat doet het Nibud? Onderzoek Voorlichting Consumenten Professionals Opleidingen Consumenten Professionals Minima-effectrapportage
Nadere informatiede Nationale ombudsman
Aan de staatssecretaris van Financiën, dhr. Ir. ED. Wiebes, T.a.v. contactpersoon Nationale, 1 Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG Geachte heer Wiebes, Al geruime tijd ontvang ik veel klachten over de dwangverrekening
Nadere informatieSchakelen naar het juiste recept
Schakelen naar het juiste recept Onderzoek naar verwijswerkwijze van huisartsen en praktijkondersteuners in Amsterdam-Zuid Voorjaar 2013 Aanleiding onderzoek Er is veel aandacht voor de inzet van de wijkverpleegkundige
Nadere informatieHoe voorkomt u schulden bij uw medewerkers?
Hoe voorkomt u schulden bij uw medewerkers? 7 praktische tips voor werkgevers Hoe voorkomt u schulden bij uw medewerkers? Tip 1: Herken het probleem tijdig Door financiële problemen bij werknemers vroegtijdig
Nadere informatieOpzet Masterclass. 1.Inzichten over de verbinding tussen burger overheid en procedurele rechtvaardigheid
2 Ilona Opzet Masterclass 1.Inzichten over de verbinding tussen burger overheid en procedurele rechtvaardigheid 2. Wat betekenen deze inzichten voor invordering? --> Handreiking met handvatten 3. Inzichten
Nadere informatieWijkteams & schuldhulpverlening. Actualiteitencongres Schuldhulpverlening 11 april 2017 Nynke Andringa
Wijkteams & schuldhulpverlening Actualiteitencongres Schuldhulpverlening 11 april 2017 Nynke Andringa Waarom wijkteams? Mensen met meervoudige problemen vielen tussen wal en schip Ontstaan van Sociale
Nadere informatieSchulden herkennen, bespreken én aanpakken (deelsessie 19)
Schulden herkennen, bespreken én aanpakken (deelsessie 19) Vivian den Hartogh Lectoraat schulden en incasso, Hogeschool van Utrecht Arie Visser SBCM Kenniscentrum en A&O fonds sociale werkgelegenheid Agenda
Nadere informatie2513 AA1Xa. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 a 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 a 2513 AA S GRAVENHAGE 2513 AA1Xa Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieFinanciële fitheid. 22 november 2018
Financiële fitheid 22 november 2018 Introductie Financieel Directeur Sazas Opgegroeid in West-Friesland Wiskunde Cijfers, cijfers en nog eens.. Verleidingen Oplossing? Medewerker Werkgever Wat u mag verwachten
Nadere informatieFinanciële problemen op de werkvloer
Financiële problemen op de werkvloer Gemeente Zoetermeer Nibud, 2012 Auteurs Daisy van der Burg Tamara Madern Inhoud 1 INLEIDING... 2 2 ONTWIKKELING FINANCIËLE PROBLEMEN... 3 3 OORZAKEN, SIGNALEN EN GEVOLGEN...
Nadere informatieOntwikkelprogramma armoede gemeente Leeuwarden 2014
Ontwikkelprogramma armoede gemeente Leeuwarden 2014 Inleiding Uit onze gemeentelijke armoedemonitor 1 blijkt dat Leeuwarden een stad is met een relatief groot armoedeprobleem. Een probleem dat nog steeds
Nadere informatieSchulden en gezondheid
Schulden en gezondheid Lezing Nadja Jungmann Schulden en gezondheid Mensen met problematische schulden hebben vaker gezondheidsproblemen 2 Mensen met een lager inkomen hebben vaker problematische schulden
Nadere informatieInformatie 10 januari 2015
Informatie 10 januari 2015 ARMOEDE: FEITEN EN CIJFERS ARMOEDE WERELDWIJD Wereldwijd leven ongeveer 1,2 miljard mensen in absolute armoede leven: zij beschikken niet over basisbehoeften zoals schoon drinkwater,
Nadere informatieClairette van der Lans & Elly de Vries Seminar bedrijfsartsen 23 mei 2019
Clairette van der Lans & Elly de Vries Seminar bedrijfsartsen 23 mei 2019 Even voorstellen: Verantwoord financieel gedrag stimuleren: Disclosure sheet spreker Clairette van der Lans: projectleider bij
Nadere informatieAanpak van laaggeletterdheid. Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven
Aanpak van laaggeletterdheid Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Agenderen. Ondersteuningsprogramma voor lokale samenwerking ter bevordering
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen voor 2014 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2013
Koopkrachtberekeningen voor 2014 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2013 Op Prinsjesdag 2013 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens
Nadere informatieNVVK STUDIEDAG. Trends & ontwikkelingen, wat kunnen we ermee in de schuldhulpverlening
Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren NVVK STUDIEDAG Trends & ontwikkelingen, wat kunnen we ermee in de schuldhulpverlening 10 april 2018, Jaarbeurs te Utrecht Vereniging voor schuldhulpverlening
Nadere informatieWorkshop wijkscan uw wijk of dorp in beeld. Inspiratiebijeenkomst sociale teams 10 juni 2014
Workshop wijkscan uw wijk of dorp in beeld Inspiratiebijeenkomst sociale teams 10 juni 2014 U en ik, wijkteam en scan Ik ben U bent Hoe kom je nu tot een goede samenstelling van een sociaal wijkteam? Welke
Nadere informatieAanpak risicojeugd 18 tot 23 jaar in Amsterdam Nieuw-West
Inleiding Aanpak risicojeugd 18 tot 23 jaar in Amsterdam Nieuw-West Als portefeuillehouder Jeugd, zorg en welzijn in Amsterdam Nieuwe West wil ik heel bewust agenderen dat de groep jongeren of jongvolwassenen
Nadere informatieArmoede in Utrecht Factsheet
Armoede in Utrecht Factsheet Hier komt tekst Afdeling Onderzoek, maart 2015 Margriet de Haan, Linda Scheelbeek, Robin Tromp Inhoudsopgave 1. Ontwikkelingen armoede algemeen 2. Utrecht vergeleken: Wettelijk
Nadere informatieNibud Vaste Lasten 2019
Nibud Vaste Lasten 2019 In dit document ziet u het budgetaandeel dat huishoudens gemiddeld kwijt zijn aan de vaste lasten. Vaste lasten Het Nibud ziet dat huishoudens in 2019 meer dan de helft van hun
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden januari 2016
Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden januari 2016 Op Prinsjesdag 2015 heeft het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens berekend. In januari 2016 zijn ze opnieuw
Nadere informatieArmoede, schulden en gezondheid. Naar een uitvoeringsgerichte wijkmonitor
Armoede, schulden en gezondheid Naar een uitvoeringsgerichte wijkmonitor Aanleiding - Alle drie beschikken we over gegevens - Alle drie signaleren we trends en ontwikkelingen op verschillende terreinen.
Nadere informatieHet belang van anders
Het belang van anders 1 Perspectief Zutphen Zutphen Ontstaan Perspectief Zutphen Kengetallen Maatschappelijke opgaven Welzijn nieuwe stijl Aanpak Waar staan we nu Leren leren 2 Compact stadje aan de IJssel
Nadere informatieHoofdstuk 20. Financiële dienstverlening
Hoofdstuk 20. Financiële dienstverlening Samenvatting Dit hoofdstuk behandelt de bekendheid en het gebruik van zeven Leidse inkomensondersteunende regelingen onder respondenten met een netto huishoudinkomen
Nadere informatieSamen Beoordelen Werkt!
Samen Beoordelen Werkt! 5 juni 2012 Klarie Smit Angela Barendregt Programma Focus van Gezamenlijke Beoordeling KPMG Plexus; de succesfactoren van Gezamenlijke Beoordeling en de best practice Aan de slag!
Nadere informatieUitgewerkte voorbeelden koopkracht 2012-2013. Prinsjesdag 2012
Uitgewerkte voorbeelden koopkracht 2012-2013 Prinsjesdag 2012 Koopkrachtontwikkelingen 2012-2013 Voorbeeldberekeningen Prinsjesdag 2012 2012-2013 koopkrachtontwikkeling (bedragen netto per maand) Alle
Nadere informatieZELFREDZAAMHEID in Amsterdam
PROBLEMATISCHE SCHULDEN EN ZELFREDZAAMHEID in Amsterdam oktober 2013 Steeds meer mensen hebben schulden en de schulden die zij hebben zijn groter dan voorheen. In 2012 melden 11% meer mensen zich bij kredietbanken
Nadere informatieArmoede in 2010 niet verminderd, toename verwacht in 2011 en 2012
Centraal Bureau voor de Statistiek Sociaal en Cultureel Planbureau Inlichtingen bij ONDER EMBARGO TOT DINSDAG 6 DECEMBER 2011 09:30 UUR Prof. dr. J.J. Latten persdienst@cbs.nl T 070 337 4444 Dr. J.C. Vrooman
Nadere informatieARMOEDEBELEID & MOBILITY MENTORING GEMEENTE HARDENBERG
ARMOEDEBELEID & MOBILITY MENTORING GEMEENTE HARDENBERG BELEIDSPLAN LEVEN ZONDER GELDSTRESS 2018-2020 1. Eenvoudig en benaderbaar aanspreekpunt voor elke inwoner We hopen door het vereenvoudigen van de
Nadere informatieBijlage 4: Werkenden met een laag inkomen
Bijlage 4: Werkenden met een laag inkomen Dit overzicht gaat in op de inzichten die de cijfers van het CBS bieden op het punt van werkenden met een laag inkomen. Als eerste zal ingegaan worden op de ontwikkeling
Nadere informatieRegionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost
Regionale visie op welzijn Brabant Noordoost-oost Inleiding Als gemeenten willen we samen met burgers, organisaties en instellingen inspelen op de wensen en behoeften van de steeds veranderende samenleving.
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen
Koopkrachtberekeningen 2018-2019 Uitgewerkte voorbeelden Januari 2019 Het Nibud heeft de koopkrachteffecten voor 100 verschillende voorbeeldhuishoudens berekend. Hier staan van acht Overzicht % verandering
Nadere informatieNieuwe armoede. Waarom we er zijn Armoede verandert Werkloosheid neemt af -langdurige armoede neemt toe Definitie Cijfers (Cbs, scp, ombudsvrouw)
Nieuwe Armoede 2018 Nieuwe armoede Waarom we er zijn Armoede verandert Werkloosheid neemt af -langdurige armoede neemt toe Definitie Cijfers (Cbs, scp, ombudsvrouw) Regeerakkoord Denken over armoede Nieuwe
Nadere informatieSCHAARSTE, SCHULDEN EN GEDRAG. inzichten uit de wetenschap en praktijkexperimenten Minou van der Werf Jorien van der Laan
SCHAARSTE, SCHULDEN EN GEDRAG inzichten uit de wetenschap en praktijkexperimenten Minou van der Werf Jorien van der Laan 1 PROGRAMMA Voor de lunch 1. Introductie 2. Schaarste: theoretische basis 3. Praktijkexperimenten
Nadere informatieHet afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid
Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid Anna van den Boogaard 2 november 2017 Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid.
Nadere informatieIntegraal en ontschot werken; kan het? Divosacongres 17 november 2016
Integraal en ontschot werken; kan het? Divosacongres 17 november 2016 11/21/2016 Programma Voorstellen, wie zijn wij? Schaalwandelen Landelijk beeld, hoe ontschot zijn we werkelijk? Eindhoven vertelt Samen
Nadere informatieMotivatie. Even voorstellen 11-11-14. Gedragsverandering bij schulden Waarom en hoe?
Gedragsverandering bij schulden Waarom en hoe? Gejo Duinkerken Motivatie 0 10 Op een schaal van 1 tot 10, hoe belangrijk vindt u het om uw achterstand in te lopen? Even voorstellen Wat is de rol van motivatie
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2015
Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2015 Op Prinsjesdag 2015 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens
Nadere informatieNibud minimum-voorbeeldbegrotingen 2015 / 1
Nibud minimumvoorbeeldbegrotingen 2015 Het Nibud stelt elk jaar begrotingen op voor huishoudens met een minimum inkomen. We gaan uit van een inkomen op het niveau van het sociaal minimum. Dit is de uitkering
Nadere informatieWelkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019
Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES Anneke Hiemstra 13 mei 2019 Datum 13-5-2019 Anneke Hiemstra Sr. Adviseur Gezond in Pharos Beweegstimulering bij mensen met een lage sociaal economische
Nadere informatieEen hoop nieuwe verantwoordelijkheden. Decentralisaties in het Sociaal Maatschappelijk Domein
Louis Litjens - Projectdirecteur Ramon Testroote - Wethouder Louis Louis Litjens Ramon Testroote - Wethouder Ramon Testroote Litjens - Projectdirecteur Projectdirecteur Wethouder Een hoop nieuwe verantwoordelijkheden
Nadere informatieDuurzame inzetbaarheid Samenvatting en conclusies
Duurzame inzetbaarheid Samenvatting en conclusies Uitgevoerd op : Juni t/m oktober 2017 Uitgevoerd door : MODINT Arbo B.V. Adviseur : mevrouw C. Creemers (Arbeidsdeskundige) MODINT Arbo Postbus 284 1900
Nadere informatieTussenevaluatie. Pilot Schuldhulpverlening Driebergen. Tussenevaluatie pilot schuldhulpverlening pagina 1 van 7
Tussenevaluatie Pilot Schuldhulpverlening Driebergen Tussenevaluatie pilot schuldhulpverlening pagina 1 van 7 Projectnaam: Projectleider: Ambtelijk opdrachtgever: Bestuurlijk opdrachtgever: Pilot Schuldhulpverlening
Nadere informatieCijfers & Feiten. Drs Fransje Grisnich, Sociaal Planbureau Groningen. Armoede in Groningen. over
Cijfers & Feiten over Armoede in Groningen Drs Fransje Grisnich, Sociaal Planbureau Groningen Wat is armoede? 1. Lage inkomensgrens: leven op of onder een vastgesteld laag inkomen (CBS) Koopkrachtbenadering.
Nadere informatieVroeg wijs met geld. gemeente www.heumen.nl. Informatie over hoe u uw kind helpt slim en verstandig om te gaan met geld
Vroeg wijs met geld Informatie over hoe u uw kind helpt slim en verstandig om te gaan met geld gemeente www.heumen.nl Heumen HU.090 brch vroeg wijs met geld.indd 1 04-02-14 09:30 Inhoudsopgave Zakgeld
Nadere informatieWelkom. Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht
Welkom Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht Inhoud Inrichting werkwijze wijkteams Leeuwarden Verdieping in schuldhulpverlening Verdieping
Nadere informatieEHTA. Eerste Hulp Thuis Administratie Oprichter Els Hergaarden. Beleidsplan
EHTA Eerste Hulp Thuis Administratie Oprichter Els Hergaarden Beleidsplan Zwolle, mei 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Strategie... 3 Kernprincipes en uitgangspunten van de instelling... 3 Missie...
Nadere informatieArmoedeconferentie 2015 De eindjes aan elkaar knopen
18 november 2015 Openingswoord Eric Faassen portefeuillehouder Werk en Inkomen, Cultuur en Economie Toelichting op het programma Arnold Weggeman dagvoorzitter en raadslid Doelen conferentie: Armoedeconferentie
Nadere informatieOverzicht MKBA s - Frontlijn- en MPG-aanpakken in het land - - LPBL: Veroni Larsen -
Overzicht MKBA s - Frontlijn- en MPG-aanpakken in het land - - LPBL: Veroni Larsen - Agenda 1. Wat is een MKBA? 2. De opgave in het sociaal domein 3. Interventie & (beoogde) effecten 4. Overzicht verschillende
Nadere informatieKoopkrachtberekeningen
Koopkrachtberekeningen 2017-2018 Uitgewerkte voorbeelden januari 2018 Het Nibud heeft de koopkrachteffecten voor 100 verschillende voorbeeldhuishoudens berekend. Hier staan van negen van deze huishoudens
Nadere informatieDe eindjes aan elkaar knopen.
De eindjes aan elkaar knopen. workshop Peter Wesdorp Gilde Vakmanschap Agenda Voorstelrondje Kort interview Een paar handige weetjes (uit het boekje) In gesprek met de schuldenaar Effecten van schaarste
Nadere informatieRondkomen van huishoudinkomen naar doelgroep
Hoofdstuk 16. Financiële situatie Samenvatting 16. FINANCIËLE SITUATIE In hoofdstuk 5 is aan de hand van een aantal trendvragen kort ingegaan op de financiële situatie van de inwoners van Leiden. In dit
Nadere informatieDe toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen
De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen Stap voor stap op weg naar een nieuwe samenleving 1 Gemeenten krijgen de komende jaren steeds meer taken in de ondersteuning van inwoners
Nadere informatieAveleijn ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking of een lage sociale redzaamheid. Leven vol betekenis
Aveleijn ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking of een lage sociale redzaamheid. Leven vol betekenis We gaan uit van eigen kracht, eigen keuzes en eigen mogelijkheden. 02 Aveleijn Inhoud Missie
Nadere informatieSociale wijkteams - Kosten en baten van integrale aanpakken -
Sociale wijkteams - Kosten en baten van integrale aanpakken - Werkatelier 24 maart, Utrecht - LPBL: Veroni Larsen - Agenda A. Inleiding: opgave en MKBA B. Meta-analyse C. MKBA-tool Sociaal Wijkteam D.
Nadere informatieDuurzame Dialogen. over people, planet, profit
Duurzame Dialogen over people, planet, profit Sinds 2013 organiseert Delta Lloyd een serie dialogen over duurzaamheid. We willen daarmee inzicht krijgen in actuele ontwikkelingen en trends en tegelijkertijd
Nadere informatiewww.viktorvitamientje.nl
Stichting Viktor Vitamientje vindt dat elk kind in Nederland gezond groot moet kunnen worden.daarom geven we wekelijks een groente- en fruittas aan gezinnen in geldnood die graag gezond willen eten. www.viktorvitamientje.nl
Nadere informatiePagina 1 van 5 Versie Nr. 2 Registratienr.: 2012I01086 Agendapunt 12
Pagina 1 van 5 Versie Nr. 2 Afdeling: Beleid Leiderdorp, 26-06-2012 Onderwerp: Beleidsplan gemeentelijke schuldhulpverlening Aan de raad. Beslispunten 1. Het beleidsplan gemeentelijke schuldhulpverlening
Nadere informatieMOBILITY MENTORING Waarom is het interessant voor NL?
MOBILITY MENTORING Waarom is het interessant voor NL? Nadja Jungmann Lector Schulden en Incasso Hogeschool Utrecht De aanleiding. Schulden waren de aanleiding Randomised Controled Trial wees uit dat een
Nadere informatie