H A N D L E I D I N G

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "H A N D L E I D I N G"

Transcriptie

1 H A N D L E I D I N G Nederlands leren met de krant Ine Duijnkerke Anne Marie Klasen Carina Westmaas

2 Beste docent, In deze handleiding vindt u kort een uitleg bij iedere les van de lessencyclus Nederlands leren met de krant. Er is per les aangegeven waar u op moet letten als begeleider en waar de accenten liggen deze les. Er zijn geen antwoorden opgenomen in de handleiding omdat deze heel erg voor de hand liggen. Sommige vragen zijn ook persoonlijk en is voor iedere leerling anders. We hebben met ontzettend veel plezier gewerkt aan deze opdrachten en zijn trots op het resultaat. Een 28 pagina tellend pakket van opdrachten die Mbo-leerlingen Nederlands leren. Alle opdrachten zijn toegespitst op de krant. Wij hopen dat u net zoveel plezier heeft in het geven van de les als wij in het maken gehad hebben. Ine Duijnkerke Anne Marie Klasen Carina Westmaas Hogeschool Rotterdam

3 Handleiding Les 1 Introductie In deze les gaan de leerlingen kennis maken met de krant. Ze gaan een aantal vragen beantwoorden over het uiterlijk van de krant, waar je kranten kunt kopen, wat je hebt aan een krant en ze gaan tips bedenken voor mensen die de krant nooit lezen. Ook maken ze kennis met verschillende rubrieken uit de krant. Deze zijn politiek, economie, sport, aardrijkskunde en cultuur. Misschien is het goed om deze als docent nog even uit te leggen. Aan het einde van de opdrachten staat er een stelling. Die luidt; Het maakt niet uit welke krant je koopt, ze zijn allemaal hetzelfde Het is de bedoeling dat de docent over deze stelling gaan discussiëren. Dat hij of zij probeert het gesprek op gang te houden zodat de leerlingen nadenken over verschillende soorten kranten. Veel plezier bij het geven van les 1! Handleiding Les 2 Foto s in de krant Meestal gaan de opdrachten over de inhoud van een tekst of over de vormgeving. Nu moeten de leerlingen naar een ander belangrijk onderdeel kijken, krantenartikelen en de bijbehorende foto s. De leerlingen gaan beter naar foto s kijken en het nut hiervan inzien. Waarom staan er eigenlijk foto s in de krant? Wat staat er precies op de foto? Past het onderschrift hierbij? Normaal gesproken staan de leerlingen hier niet lang of helemaal niet bij stil. Doormiddel van deze opdrachten verdiepen ze zich meer in krantenartikelen en de bijbehorende foto s. De leerlingen gaan creatief aan de slag, aangezien ze zelf ook met een foto en een artikel aan de slag gaan. Het is een veelzijdig onderwerp met verschillende opdrachten. Veel plezier bij het geven van les 2!

4 Handleiding Les 3 Advertenties Met deze les leren leerlingen goed te kijken naar advertenties in de krant. Zij leren een advertentie te herkennen en zien dat het uiterlijk van de advertentie heel belangrijk is. Ze leren advertenties te vergelijken in leren onder woorden te brengen waarom een advertentie hun aanspreekt. Bij opdracht 2 dienen de leerlingen een tabel in te vullen. Het is leuk om dit in tweetallen te laten doen, zodat de kinderen al gelijk hardop nadenken over hun antwoord. Bij opdracht 3 is het verstandig om uitgebreid stil te staan bij de laatste vraag. Het is goed voor de leerlingen om hardop van hun klasgenoten te horen waarom een bepaalde advertentie aanspreekt. Zij leren hun mening te onderbouwen met argumenten en luisteren naar elkaar. Veel plezier bij het geven van les 3! Handleiding Les 4 Nieuwsbegrip In deze les gaan de leerlingen de verschillen tussen informatieve en amuserende teksten leren. Een informatieve tekst is niet heel erg moeilijk om uit te leggen maar een vermakende tekst, zullen leerlingen moeilijk vinden om te onderscheiden. Ze zullen bijvoorbeeld bepaalde teksten over een zanger of iets, meteen als entertainment zien. Terwijl dat ook heel goed informatief kan zijn. Ook maken leerlingen kennis met de 5 W s. Wie, Wanneer, Waar, Wat, Waarom? Dit is een handvat voor de leerlingen om de tekst beter te begrijpen. Ze moeten een aantal keren deze vragen beantwoorden bij een krantenartikel. Als laatste gaan de leerlingen nog vragen bij een tekst beantwoorden. Dit zijne echt gerichte vragen. Ze moeten betekenissen van woorden uit een tekst halen en er worden Ook worden er vragen gesteld over de titel. We zijn er hierbij uitgegaan dat de leerlingen weten wat een titel van een tekst is. Veel plezier bij het geven van les 4!

5 Handleiding Les 5 Tekstbegrip In deze les gaan de leerlingen aan de slag met korte krantenberichten die een amuserend karakter hebben. De eerste opdracht gaat nog niet in op de inhoud, maar puur op de lay-out van het krantenartikel. Met de andere opdrachten duiken de leerlingen echt de berichten in. Houd vraag 7 van de eerste opdracht goed in de gaten. Er wordt daar gevraagd waarom er een plaatsnaam in het begin van ieder krantenbericht staat. A is daar het juiste antwoord. Er is echter een aantal kranten, waarbij de plaatsnaam aangeeft waar het artikel geschreven is. Om onduidelijkheid te voorkomen, is dat niet als mogelijkheid D toegevoegd. Veel plezier bij het geven van les 5! Handleiding Les 6 Horoscopen Een van de eerste dingen die de leerlingen opzoeken in een krant als de Metro of de Spits is meestal hun sterrenbeeld. Het onderwerp horoscoop is erg populair, vandaar deze opdrachten. De leerlingen zijn deze les bezig met het analyseren van horoscopen. Eerst krijgen ze vragen over de inhoud van horoscopen en de manier waarop ze in de krant staan. Ook wordt er ingegaan op de betekenis van moeilijke woorden die in de horoscopen voorkomen. Tot slot gaan ze zelf een horoscoop schrijven. Deze moet er qua inhoud en vormgeving hetzelfde uitzien als het voorbeeld. Er komen dus verschillende vaardigheden tijdens deze opdrachten aan bod. De leerlingen moeten vragen over de inhoud en vormgeving kunnen beantwoorden, ze zijn bezig met woordenschat en schrijfvaardigheid komt aan bod. Veel plezier bij het geven van les 6! Handleiding Les 7 Tekstbegrip Deze les leren de leerlingen informatie te halen uit krantenberichten met een informatief karakter. Het is zaak dat de leerlingen grondig het artikel lezen. Wijs hierop. U kunt er voor kiezen een aantal vragen klassikaal te behandelen, maar het is goed voor de zelfstandigheid en het ontwikkelen van het tekstbegrip dat de leerlingen ook individueel het krantenbericht doorlezen en vragen beantwoorden. Veel plezier bij het geven van les 7!

6 Handleiding Les 8 Tekstbegrip In deze les gaan de leerlingen beginnen met een opdracht over wie er bij de krant werken. Die hebben we er bewust bij gedaan zodat de leerlingen er over nadenken wie er allemaal werkzaam zijn bij de krant. Ze moeten de juiste taakomschrijving bij de juiste personen zoeken. Daarna gaan ze bij 2 krantenartikels vragen beantwoorden over de inhoud en de vorm. Deze vragen kun je klassikaal maken maar je kunt ze ook eerst zelfstandig aan het werk zetten. Veel plezier bij het geven van les 8!

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen. Vrijdag 12 september 2014 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: De leerlingen leren om kritisch te kijken naar verschillende artikelen in 7Days. De leerlingen leren verschillende tekstsoorten

Nadere informatie

Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.

Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is

Nadere informatie

Handleiding niveau B. week 7 9 februari 2009 handleiding niveau B

Handleiding niveau B. week 7 9 februari 2009 handleiding niveau B Handleiding niveau B Vooraf In Australië woeden op dit moment hevige bosbranden die veel slachtoffers geëist hebben. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt

Nadere informatie

Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.

Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is

Nadere informatie

Niveau AA Niveau A Niveau B Niveau C. afstammen van de ploeg de feestvreugde. uitbundig. ontgaan. wedden. een blessure oplopen

Niveau AA Niveau A Niveau B Niveau C. afstammen van de ploeg de feestvreugde. uitbundig. ontgaan. wedden. een blessure oplopen Handleiding niveau A Vooraf Vrijdag 11 juni begint het WK in Zuid-Afrika. Het Nederlands Elftal is inmiddels ook in Zuid-Afrika aangekomen. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te

Nadere informatie

LES: Wie van de drie? 2

LES: Wie van de drie? 2 LES: Wie van de drie? 2 DOEL getallen herkennen uit de tafels van 2 t/m 9; oefenen van de tafels; bewust worden van de patronen in bepaalde tafels (bijv. tafels van even getallen hebben allemaal even uitkomsten,

Nadere informatie

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7 Nieuwsbegrip Extra Met enige regelmaat ontwikkelt Nieuwsbegrip in opdracht van bedrijven of maatschappelijke organisaties een speciale themales. Bedrijven die ons vragen om zulke lessen te ontwikkelen

Nadere informatie

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe. HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.

Nadere informatie

Lezen 2F is erop gericht om leerlingen te begeleiden naar het door Meijerink c.s. geformuleerde referentieniveau 2F voor begrijpend lezen.

Lezen 2F is erop gericht om leerlingen te begeleiden naar het door Meijerink c.s. geformuleerde referentieniveau 2F voor begrijpend lezen. Lezen 2F Lezen 2F is erop gericht om leerlingen te begeleiden naar het door Meijerink c.s. geformuleerde referentieniveau 2F voor begrijpend lezen. Doelgroepen Lezen 2F Lezen 2F is vooral bedoeld voor

Nadere informatie

Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie

Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie Bekijk het leven Ter introductie van het nieuwe vak is er een korte terugblik op eerder ervaringen met het vak godsdienst/levensbeschouwing. De leerlingen

Nadere informatie

Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A

Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip Zilver zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij de leerlingen te

Nadere informatie

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Ieder jaar stemmen duizenden basisschoolleerlingen op hun favoriete boeken van het afgelopen jaar. Om zo veel mogelijk kinderen enthousiast

Nadere informatie

De Romeinen in nederland

De Romeinen in nederland geschiedenis De Romeinen in nederland Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: De Romeinen in Nederland Introduceren thema De Romeinen in Nederland In dit thema staan

Nadere informatie

(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding

(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding (Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg

Nadere informatie

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. 1. Kijk naar de titel en de tussenkopjes van de tekst. Kijk ook naar het plaatje. Waar gaat de tekst over? 2. Tijdens deze les let je extra op moeilijke woorden in de tekst. Kies of je opdracht 1 met hulp

Nadere informatie

Politie waarschuwt voor speelgoedwapens Strategie Doel

Politie waarschuwt voor speelgoedwapens Strategie Doel Handleiding niveau C Debatteren met Nieuwsbegrip In het komende blok van zes lessen vindt u in de handleiding en in de opdrachten aanwijzingen voor het leren debatteren over het Nieuwsbegriponderwerp.

Nadere informatie

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden 1. Kijk naar de titel, de tussenkopjes en de afbeelding bij de tekst. Waar gaat de tekst over? 2. Bespreek met de klas: wie heeft er thuis een hond? Waar komen deze honden vandaan? Let op: je maakt Opdracht

Nadere informatie

HANDLEIDING Leerkracht

HANDLEIDING Leerkracht Actuele leskaart Onderwerp: cyberpesten 17 november 2017 HANDLEIDING Leerkracht Tijd Groep Doelen 60 minuten 6, 7 en 8 - Uw leerlingen leren wat cyberpesten is; - Uw leerlingen onderzoeken hun eigen rol

Nadere informatie

Lesbrief voor het voortgezet onderwijs. voorstelling BROOS

Lesbrief voor het voortgezet onderwijs. voorstelling BROOS Lesbrief voor het voortgezet onderwijs voorstelling BROOS Het Rotterdamse dansgezelschap Conny Janssen Danst is in 1992 opgericht om een podium te creëren voor het werk van choreograaf Conny Janssen. Onder

Nadere informatie

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * werkstuk Antoniusschool Groep 5/6 Let op: deze heb je het hele schooljaar nodig! Hoe maak je een spreekbeurt? Mijn voorbereiding: 1. Je kiest

Nadere informatie

kinderrechten Aardrijkskunde kinderrechten gehoord? Met welke kinderrechten hebben zij te

kinderrechten Aardrijkskunde kinderrechten gehoord? Met welke kinderrechten hebben zij te Aardrijkskunde kinderrechten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Kinderrechten In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen

Nadere informatie

Handleiding niveau C. week 14 4 april 2016 handleiding blokles niveau C

Handleiding niveau C. week 14 4 april 2016 handleiding blokles niveau C Handleiding niveau C Debatteren met Nieuwsbegrip Deze week is de laatste week van de pilot Debatteren met Nieuwsbegrip. In dit blok hebt u aanwijzingen gekregen hoe u met de klas een debat kunt voeren

Nadere informatie

VOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID

VOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID VOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID Maak een mindmap of schema van een tekst ga je dan doen? Naar aanleiding van een titel, ondertitel, plaatjes en of de bron van de tekst ga je eerst individueel (en

Nadere informatie

Wat doe je in deze les?

Wat doe je in deze les? Handleiding Strategieles Ophelderen van onduidelijkheden niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip XL zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij

Nadere informatie

Praktijkgericht Lezen 2

Praktijkgericht Lezen 2 Praktijkgericht Lezen 2 Muiswerk Praktijkgericht Lezen 2 is gericht op het aanleren van de vaardigheden die nodig zijn informatie van alledag te begrijpen. Doelgroep Praktijkgericht Lezen 2 Het programma

Nadere informatie

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + + Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA Vooraf Het WK voetbal gaat deze week van start. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip er deze week aandacht aan. De strategie

Nadere informatie

Lesbrief begrijpend lezen (Nieuwsbegrip) tekst groep 5 en 6

Lesbrief begrijpend lezen (Nieuwsbegrip) tekst groep 5 en 6 tekst groep 5 en 6 Carnaval In een deel van Nederland vieren mensen weer carnaval. Carnaval duurt van 18 tot en met 21 februari. De mensen vieren dit feest ieder jaar. Carnaval is een feest met veel tradities

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA Volgende week is er geen aflevering van Nieuwsbegrip, omdat veel scholen dan al meivakantie hebben. Mocht uw school nog niet vrij zijn, dan kunt u de les over 4 en 5 mei eventueel

Nadere informatie

HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren

HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren 1. Inleiding Aan de hand van een concept cartoon verdiepen leerlingen zich in de vraag hoe het komt dat een meisje een meisje is. Een concept cartoon is een visuele

Nadere informatie

SPELHANDLEIDING. complimenten. spel. kijk met je hart en verwonder wat je ziet

SPELHANDLEIDING. complimenten. spel.  kijk met je hart en verwonder wat je ziet SPELHANDLEIDING complimenten spel www..nl kijk met je hart en verwonder wat je ziet Inleiding Het Complimentenspel is ontworpen door Daphne Hoogendoorn en Manon Ende. Daphne en Manon zijn beide bevlogen

Nadere informatie

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen

Nadere informatie

EEN OPEN DAG BEZOEKEN

EEN OPEN DAG BEZOEKEN Activiteit voor in de les: EEN BEZOEKEN Middels dit document wil De Haagse Hogeschool de aankomende studenten tools geven om zich goed voor te bereiden op hun studiekeuze via het bezoeken van een Open

Nadere informatie

Lesmethodes Voortgezet Onderwijs

Lesmethodes Voortgezet Onderwijs Lesmethodes Voortgezet Onderwijs Zienderogen Kunst Kunstwerk Tekenen in Zicht Plat Vorm Kunst Actief Uit de kunst (basisonderwijs) Arti Palet CKV2 De Bespiegeling Malmberg Malmberg Lambo Lambo Lambo Delubas

Nadere informatie

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 36 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 37 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Lesbrief begrijpend lezen groep 5 en 6 (Nieuwsbegrip)

Lesbrief begrijpend lezen groep 5 en 6 (Nieuwsbegrip) handleiding Deze les kunt u op dezelfde manier behandelen als de methode Nieuwsbegrip die wordt gebruikt voor begrijpend lezen. De tekst komt oorspronkelijk uit week 6-2010 en is toegespitst op het actuele

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 7 Stichting

Nadere informatie

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs kennisnet.nl Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs Op de volgende pagina s treft u het beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs. Het instrument is ingedeeld in acht

Nadere informatie

4 manieren om Samsam te gebruiken

4 manieren om Samsam te gebruiken msam samsam = samen delen samen leren s a m e n werken Lesbrief wereldbu rgerscha p Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap en kinderrechteneducatie. Door met de onderstaande opdrachten een

Nadere informatie

HANDLEIDING Ouderavond online media

HANDLEIDING Ouderavond online media HANDLEIDING Ouderavond online media Welkom bij deze ouderavond over online media. De digitale wereld is een belangrijk onderdeel van de leefwereld van onze kinderen. Iedere dag komen ze hiermee in aanraking,

Nadere informatie

Waar moet de nieuwe speelvoorziening komen?

Waar moet de nieuwe speelvoorziening komen? Waar moet de nieuwe speelvoorziening komen? Voor de docent Vak(gebied) Schooltype / afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Mens en Maatschappij, Aardrijkskunde VO onderbouw (havo/vwo) Leerjaar 1 Tijdsinvestering

Nadere informatie

TAALBESCHOUWING: BEPALINGEN

TAALBESCHOUWING: BEPALINGEN Vakonderdeel: TAALBESCHOUWING: BEPALINGEN Doelen Verdiepen van de beweeglijkheid van zinnen. Onderscheiden van nodige en bijkomende informatieve delen. Zinnen inkorten en langer maken. Materiaal Werkboek

Nadere informatie

Programmering Leerstof & Toetsing VWO

Programmering Leerstof & Toetsing VWO onderdeel Toetsvorm 33 1 ste schooldag 17 augustus Introductie / informatie leerjaar 3 34 35 36 GP 1 37 GP 1 (vervolg) Uitleg spreekopdracht Oefenen informatieve voordracht aan de hand van krantenartikels

Nadere informatie

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2 Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2 De Derde Kamer der Staten-Generaal is een interactief lesprogramma over politiek voor leerlingen van groep 7 en 8. Met behulp van het Handboek Politiek

Nadere informatie

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. Zonder hulp: onduidelijkheden ophelderen 1. Lees de tekst actief. Schrijf de volgende tekens in de kantlijn bij de tekst om te laten zien dat je actief leest. X Dit klopt niet met wat ik al wist/dacht.

Nadere informatie

ZET DE BOXEN AAN! Kijk op de week. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

ZET DE BOXEN AAN! Kijk op de week. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS ZET DE BOXEN AAN! Jongeren verkennen verschillende manieren om radio te maken (podcasting, internetradio), beluisteren voorbeelden en zetten de grote lijnen uit voor een eigen radio-uitzending: voor wie?

Nadere informatie

Sportkleding beschrijven

Sportkleding beschrijven week 41 10 oktober 2016 Handleiding niveau A en B les 1 en 2 Sportkleding beschrijven Taalhandeling: Beschrijven Beschrijven Ervaarles Schrijftaak: Sportkleding beschrijven (gymschoen en daarvan een beschrijven)

Nadere informatie

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1 Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1 De Derde Kamer der Staten-Generaal is een interactief lesprogramma over politiek voor leerlingen van groep 7 en 8. Wij raden aan om het lesprogramma

Nadere informatie

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1 Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 1 De Derde Kamer der Staten-Generaal is een interactief lesprogramma over politiek voor leerlingen van groep 7 en 8. Wij raden aan om het lesprogramma

Nadere informatie

Tekst lezen & vragen stellen

Tekst lezen & vragen stellen Werk bij alle opdrachten samen met een of twee klasgenoten 1. Lees eerst de uitleg. Tekst lezen & vragen stellen I Deze les staat de leesstrategie Vragen stellen centraal. Vragen stellen helpt je om een

Nadere informatie

Handleiding Strategieles Sleutelschema s niveau A

Handleiding Strategieles Sleutelschema s niveau A Handleiding Strategieles Sleutelschema s niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip Zilver zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij de leerlingen

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA De afgelopen weken stond het water in veel plaatsen in Nederland hoog. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip er deze week

Nadere informatie

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1 PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet

Nadere informatie

1. Inleiding. Pagina 1

1. Inleiding. Pagina 1 Pagina 1 1. Inleiding Nederland is een van de weinige landen met een euthanasiewet. Alleen in België en Luxemburg is euthanasie net als bij ons in een wet geregeld. Veel mensen hebben een mening over euthanasie.

Nadere informatie

LESBRIEF GROEP THEMA: DEMOCRATIE Verwerkingsopdrachten & kopieerbladen voor Samsam nr. 2, 2017

LESBRIEF GROEP THEMA: DEMOCRATIE Verwerkingsopdrachten & kopieerbladen voor Samsam nr. 2, 2017 LESBRIEF GROEP 5 + 6 THEMA: DEMOCRATIE Verwerkingsopdrachten & kopieerbladen voor Samsam nr. 2, 2017 Zo gebruikt u Samsam in de klas Weinig tijd: bekijk de filmpjes bij opdracht 1. Verdieping: kopieer

Nadere informatie

Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen

Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen Ontwikkelaar School Vak Groep Genre Gianna Troiani & Henri Boer Cartesius Lyceum, Amsterdam Maatschappijwetenschappen 5 havo/ 6 vwo argumenteren,

Nadere informatie

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2 NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2 In november kunnen uw leerlingen lekker lezen want het thema van Nederland Leest Junior is dit jaar voeding. Leerlingen gaan met elkaar in gesprek

Nadere informatie

LOB in klas. Klas 3GT. Informatie over Loopbaan Oriëntatie en -Begeleiding. Gemengde / Theoretische - Leerweg. het decanaat

LOB in klas. Klas 3GT. Informatie over Loopbaan Oriëntatie en -Begeleiding. Gemengde / Theoretische - Leerweg. het decanaat LOB in klas 3 Informatie over Loopbaan Oriëntatie en -Begeleiding Klas 3GT Gemengde / Theoretische - Leerweg het decanaat 1 lob klas 3GT ORS Lek en Linge vestiging Lingeborgh 2015 2016 Aan de ouders en

Nadere informatie

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen

Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen Handleiding voor: * spreekbeurt * nieuwskring * leeskring * website * voorlezen Antoniusschool Groep 7/8 Let op: deze heb je het hele schooljaar nodig! Hoe maak je een spreekbeurt? Mijn voorbereiding:

Nadere informatie

Lesbrief thema: Identiteit

Lesbrief thema: Identiteit Lesbrief na Loser! Lesbrief thema: Identiteit Deze lesbrief is onderdeel van het na programma van de voorstelling Loser! van Theaterhart. Deze begeleidende brief is voor het thema: identiteit en hoort

Nadere informatie

tip! in leerjaar 1, is nog weinig verschil; mavo mag deze samenvatting ook gebruiken

tip! in leerjaar 1, is nog weinig verschil; mavo mag deze samenvatting ook gebruiken Boekverslag door Tmp_cox 1720 woorden 25 oktober 2012 5.8 259 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands NIEUW NEDERLANDS; Samenvatting, (mavo), havo, vwo hoofdstuk 1 t/m 6 tip! in leerjaar

Nadere informatie

Dia 1 Introductie max. 2 minuten!

Dia 1 Introductie max. 2 minuten! 1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Een stap in de actualiteit

Een stap in de actualiteit Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Een stap in de actualiteit Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14

Nadere informatie

Strategieles serie 2 Vragen stellen Handleiding niveau A

Strategieles serie 2 Vragen stellen Handleiding niveau A Deze strategieles bevat meerdere opdrachten rondom de strategie. Elke opdracht betreft een aspect van deze strategie. Het is de bedoeling dat u een keuze maakt uit de opdrachten. Stel vast met welk onderdeel

Nadere informatie

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING LEERKRACHTEN GROEP 7 EN 8

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING LEERKRACHTEN GROEP 7 EN 8 NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING LEERKRACHTEN GROEP 7 EN 8 In 2017 wordt voor de tweede maal Nederland Leest Junior georganiseerd. Het thema dit jaar is robotica en het boek dat centraal staat is Cyberboy

Nadere informatie

Handleiding profielwerkstuk. Mavo 4

Handleiding profielwerkstuk. Mavo 4 Handleiding profielwerkstuk Mavo 4 2018 2019 Inleiding: Je gaat dit jaar een profielwerkstuk maken. Het doel van het profielwerkstuk is dat je leert op een zelfstandige manier onderzoek te doen. Daarnaast

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2

Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2 Docentenhandleiding Derde Kamer - Handboek Politiek 2 De Derde Kamer der Staten-Generaal deel 2 is een interactief lesprogramma over politiek voor leerlingen van groep 7 en 8. Met behulp van het Handboek

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKE STAGE 2014-2015

MAATSCHAPPELIJKE STAGE 2014-2015 MAATSCHAPPELIJKE STAGE 2014-2015 WAT GA JE DOEN? De maatschappelijke stage is een stage waarin jij vrijwilligerswerk gaat doen. Dat vrijwilligerswerk kan er op heel veel verschillende manieren uitzien.

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) Onderdeel: Grammatica zinsdelen H1-H3 (RTTI) Aantal lessen per week: 4 Hoofdstuk: 1-3 Extra materiaal: Nieuw Nederlands Online Cambiumned.nl De leerling kent de theorie m.b.t. de zinsdelen: - persoonsvorm

Nadere informatie

Handleiding Strategieles Verbanden niveau A

Handleiding Strategieles Verbanden niveau A Handleiding Strategieles Verbanden niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip Zilver zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij de leerlingen te introduceren

Nadere informatie

Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs

Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs In 6 stappen debatteren in de klas over media Deze handleiding helpt naar een actief, gestructureerd en inhoudelijk

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerponderzoek Naam auteur Mariëlle Kruithof Vakgebied Wiskunde Titel Onderwerp Opleiding Het toewijzingsprobleem, een kijkje in de wiskunde buiten de middelbare school. Het behandelen van de Hongaarse

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar 2013-2014

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar 2013-2014 Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Lezen. Doelgroep Lezen. Omschrijving Lezen

Lezen. Doelgroep Lezen. Omschrijving Lezen Lezen Het programma is met name geschikt voor groepen waarin grote niveauverschillen bestaan en voor leerlingen die het gewone oefenen met teksten niet interessant meer vinden. Doelgroep Lezen Muiswerk

Nadere informatie

Halloween en Sint-Maarten beschrijven

Halloween en Sint-Maarten beschrijven Halloween en Sint-Maarten beschrijven Taalhandeling: Beschrijven Beschrijven ervaarles Schrijftaak: Beschrijven en vergelijken van Halloween en Sintinstructieles oefenles Maarten Lesdoel: Leerlingen oefenen

Nadere informatie

Handleiding voor docenten

Handleiding voor docenten LEREN PROGRAMMEREN MET Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen LEREN PROGRAMMEREN MET Ron Ford Ron Ford Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen 11-03-13 11:11 Handleiding voor docenten Scratch

Nadere informatie

LESBRIEF. Informatie VOOR DOCENTEN LEERDOELEN. Let op! Wanneer u het lesmateriaal

LESBRIEF. Informatie VOOR DOCENTEN LEERDOELEN. Let op! Wanneer u het lesmateriaal LESBRIEF Informatie VOOR DOCENTEN De lesbrief is te gebruiken voor het VMBO en de onderbouw van HAVO/VWO. De lesbrief is bedoeld om leerlingen kennis te laten maken mét en in te gaan óp de verschillende

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3

Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3 Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3 Samenvatting door E. 951 woorden 24 november 2012 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands NEDERLANDS LEZEN H1 1: Leesstrategieën

Nadere informatie

LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0

LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0 LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0 EEN STOP MOTION FILMPJE OVER EEN BOEK MAKEN Inhoud Inleiding... 2 Handleiding bij de les boekverslag 2.0 STOP MOTION... 3 Werkblad 1: welk boek heb je gelezen?... 5 Werkblad

Nadere informatie

Breuken(taal), meetkunde, voortzetting eerlijk verdelen. Per tweetal een groot blad papier Vouwblaadjes Kopieën van Werkblad 8 en 9, één per leerling

Breuken(taal), meetkunde, voortzetting eerlijk verdelen. Per tweetal een groot blad papier Vouwblaadjes Kopieën van Werkblad 8 en 9, één per leerling Titel Eerlijk verdelen 3: vervolg koek Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Breuken(taal), meetkunde, voortzetting eerlijk

Nadere informatie

Handleiding profielwerkstuk 5-VWO (examen 2016)

Handleiding profielwerkstuk 5-VWO (examen 2016) Handleiding profielwerkstuk 5-VW (examen 2016) 1. INLEIDING Een van de onderdelen van het schoolexamen (SE) is het profielwerkstuk (PWS). Het PWS kun je beschouwen als een uitgebreide praktische opdracht

Nadere informatie

OnzeLes. september AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht

OnzeLes. september AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht OnzeLes september 2017 AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht Facilitator notes 'OnzeLes' app Doel Leren kennen van de 'OnzeLes'

Nadere informatie

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1) Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:

Nadere informatie

Combineer raak met beelden

Combineer raak met beelden Combineer raak met beelden De Nederlandse Opstand voor beeldslimme leerlingen Ronald Becx Inleiding/ Verantwoording: Het idee voor deze opdracht kreeg ik in de les toen we bezig waren met de Mystery van

Nadere informatie

Voorbeeld lesopbouw, docenten Handleiding Internationale competenties

Voorbeeld lesopbouw, docenten Handleiding Internationale competenties Winter 02 Voorbeeld lesopbouw, docenten Handleiding Internationale competenties Februari 2014 Inhoudsopgave VOORWOORD 3 INLEIDING 4 LES 1: ORIËNTEREN 6 LES 2: BASISKENNIS EN BEGRIPSVORMING 8 LES 3: BEGRIJPEN

Nadere informatie

beëdigen het recht terecht kunnen bij de rechten in het geding zijn de taak unaniem melden schenden iets naleven in de gaten

beëdigen het recht terecht kunnen bij de rechten in het geding zijn de taak unaniem melden schenden iets naleven in de gaten Handleiding niveau C Op 31 maart werd door de Tweede Kamer de eerste Kinderombudsman van Nederland beëdigd. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip

Nadere informatie

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen LESPLANNEN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN EXAMENTRAINING2 HAVO/VWO Leerdoelen les 1: Kandidaten reflecteren op: o welke strategie ze gebruiken om een examenvraag te kunnen beantwoorden o hoe ze met bronnen

Nadere informatie

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 +

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 + Lesbrief nr 1 voor Groep 7 + 8 + ad Downlo ief ook r b deze les.net am op sams Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid. Het doel van

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) Lesperiode: 1 Nieuw Nederlands 5 e editie Lezen: Uitleggen wat onderwerp, hoofdgedachte, deelonderwerp, feit, mening en argument is. Uit een tekst de onderdelen van de vorige kolom opzoeken en benoemen.

Nadere informatie