Opdracht 1 Beenstand. Afsluiting. Oriëntatie. Uitvoering

Transcriptie

1 BINNENWERK KLAUWSIGNALEN :15 Pagina 1 Opdracht 1 Beenstand Duurzaamheid is een belangrijk begrip in de melkveehouderij. Maar wat bepaalt nu of een koe lang meegaat? Wat kan een veehouder volgens jou allemaal doen om ervoor te zorgen dat zijn melkvee lang meegaat, dus duurzaam is? Schrijf dat op in een kort verslag. Een veehouder die wil dat zijn melkvee lang meegaat, zal goed naar de beenstand van zijn dieren kijken. In hoofdstuk 1 van Klauwen staat op bladzijde 9 een tabel. Daarin zie je het verband tussen de beenstand en het percentage afvoer. Duidelijk is dat de beenstand niet te recht en niet te krom moet zijn. Het ideaal zit er ergens tussenin. Bekijk op je praktijkbedrijf de beenstand van 15 willekeurige koeien. Noteer welke koeien je bekijkt en geef elke koe een cijfer voor de beenstand. Bespreek jouw cijferlijstje met je praktijkbegeleider. Bespreek met je klasgenoten welke eigenschappen een duurzame koe moet hebben. Schrijf die eigenschappen op en zoek daarbij een foto van een koe waarin je al die eigenschappen kunt terugzien. Figuur 1 Deze koe staat duidelijk niet vierkant. 1

2 Opdracht 2 Bewust kijken op je praktijkbedrijf Als jij s ochtends naar school of praktijkbedrijf gaat, loop je onderweg risico s. Als je pech hebt, word je aangereden in het verkeer, of je struikelt en valt van de trap. Een ongeluk zit vaak in een klein hoekje. Soms zijn ongelukjes niet te vermijden, maar vaak kun je de kans erop wel verkleinen. Je loopt bijvoorbeeld heel wat minder risico in het verkeer als je fiets of auto helemaal in orde is, de remmen werken, het licht doet het. Daarbij rijd je ook een stuk veiliger als je goed uitgerust en geconcentreerd bent. Kortom: je kunt allerlei maatregelen nemen om de risico s te beperken. Schrijf minstens 5 maatregelen op die jij dagelijks neemt om geen onnodige risico s te lopen. Lees hoofdstuk 1 van Klauwen. Koeien lopen in de stal bepaalde risico s. Vooral met de klauwen kan er veel mis gaan. Op bladzijde 13 en 15 van Klauwen staan voorbeelden van risicoplaatsen, risicomomenten en infectiehaarden. Dit zijn plaatsen of momenten waar de koeien risico s lopen. Zoek in de stal van je praktijkbedrijf minstens 5 risicoplaatsen en infectiehaarden. Maak van twee van die plaatsen een foto. Bespreek de risicoplaatsen en infectiehaarden die je gevonden hebt met je praktijkbegeleider. Laat je foto s van risicoplaatsen in de stal aan je klasgenoten zien en bekijk de foto s die je klasgenoten hebben genomen. Bedenk samen bij elke foto maatregelen om het risico te verminderen of weg te nemen. Zoek naar maatregelen die betaalbaar en vrij gemakkelijk te realiseren zijn. Ideeën daarvoor kun je vinden op internet, in vakbladen of door informatie op te vragen bij leveranciers. Figuur 2 In sommige stallen is het voor koeien uitkijken geblazen. 2

3 BINNENWERK KLAUWSIGNALEN :16 Pagina 3 Opdracht 3 Klauwproblemen Er zijn allerlei soorten klauwproblemen, die ook heel verschillende oorzaken kunnen hebben. Schrijf op welke verschillende soorten klauwproblemen jij kent of wel eens gezien hebt. Je ziet hier voorbeelden van klauwproblemen. Bekijk de foto s goed. Schrijf voor elke foto op wat volgens jou het probleem is. Als je denkt dat je de oorzaak van het probleem kent, schrijf je dat erbij. A D Bespreek de foto s met je klasgenoten. Bepaal samen voor elke foto wat er precies aan de hand is en kies een of meer behandelingen om dat klauwprobleem op te lossen. Je kunt behandelingen noemen die in het boek staan, maar je kunt ook behandelingen kiezen die je thuis of op je praktijkbedrijf toepast. Alles wat werkt, is goed. Maak met de klas een lijst van klauwproblemen en de verschillende behandelingen die daarbij horen. B E C Figuur 3 Voorbeelden van klauwgebreken. 3

4 Opdracht 4 De Boer op! Een enquête is een goed middel om van een groep mensen gegevens te verzamelen. Zoek in de mediatheek of op internet informatie over hoe je een enquête kunt opzetten: hoe maak je een vragenlijst en hoe laat je mensen je vragen beantwoorden? Maak voor jezelf aantekeningen bij de informatie die je vindt. Samen met je klasgenoten ga je veehouders enquêteren over klauwgezondheid en preventie van klauwproblemen. Je wilt weten hoe het met de klauwgezondheid van de veestapel is gesteld en welke maatregelen veehouders nemen om klauwproblemen te voorkomen. Bedenk als klas minstens 15 vragen die je aan veehouders kunt stellen over dit onderwerp. De vragen moeten zo geformuleerd zijn, dat veehouders ze snel en duidelijk kunnen beantwoorden. Werk de vragenlijst netjes uit en kopieer hem minstens 25 keer. Elke leerling ondervraagt enkele veehouders. Bij elkaar moeten jullie minstens 25 veehouders enquêteren. Dit mogen niet de veehouders zijn van jullie praktijkbedrijven. Het is handig om veehouders bijvoorbeeld tijdens een beurs of open dag te benaderen. Als alle enquêtes zijn afgenomen, bekijken jullie in de klas gezamenlijk de resultaten. Beantwoord aan de hand daarvan de volgende vragen: Hoe is het gesteld met de gemiddelde klauwgezondheid van de veestapels? Zijn er veel verschillen tussen veehouders? En zo ja, waarin zitten die verschillen? Doen veehouders in het algemeen veel aan preventie van klauwproblemen? Welke preventieve maatregelen komen het meest voor? Welke opvallende of afwijkende antwoorden op jullie vragen ben je tegengekomen? Maak een korte samenvatting van de enquêteresultaten en trek daaruit conclusies. 4 Figuur 4 Kan ik hier ook mijn wensen op invullen?

5 BINNENWERK KLAUWSIGNALEN :16 Pagina 5 Opdracht 5 Met de klauwverzorger op pad 1 Veel veehouders besteden het bekappen van klauwen uit aan professionele klauwverzorgers. Meestal bekappen die dan niet alleen de probleemkoeien maar preventief de hele koppel melkkoeien. Wat zijn volgens jou de voor- en nadelen van het inschakelen van een klauwverzorger? Schrijf minstens 2 voordelen en 2 nadelen op. Lees hoofdstuk 3 van Klauwen. Neem contact op met een klauwverzorger in je omgeving en vraag of je een dag met hem mee mag lopen. Als je met een klauwverzorger meeloopt, help je hem door de koeien die bekapt moeten worden op te halen en na behandeling weer weg te brengen. Daarnaast let je de hele dag goed op en kijk je wat de klauwverzorger doet. Stel je daarbij de volgende vragen: Hoe behandelt een klauwverzorger dieren die hij preventief bekapt en welke hulpmiddelen gebruikt hij hierbij? Hoe behandelt hij koeien met klauwproblemen? Plaatst hij ook dieren op blokjes of klosjes? En zo ja, hoe gebeurt dat? Wat valt je verder op aan wat de klauwverzorger doet? Schrijf in een verslag op wat je deze dag allemaal hebt gezien en gehoord. Beantwoord in je verslag ook de bovenstaande vragen. Figuur 5 De klauwverzorger komt op het bedrijf. Vergelijk jouw verslag met dat van je klasgenoten. Welke verschillen en overeenkomsten zie je in de werkwijze van de verschillende klauwverzorgers? Schrijf die verschillen en overeenkomsten op. 5

6 Opdracht 6 Met de klauwverzorger op pad 2 Wanneer een klauwverzorger op een bedrijf de hele koppel melkvee onder handen neemt, krijgt de veehouder een goed beeld van de klauwgezondheid van zijn koeien op dat moment. Echter, een klauwverzorger komt vaak maar 1 of 2 keer per jaar op het bedrijf. Hoe kan een veehouder nu in de tussenliggende tijd de klauwgezondheid van zijn vee controleren? Noteer enkele manieren waarop een veehouder tussentijds de klauwgezondheid van zijn veestapel kan controleren. Figuur 6 Gedeelte van de Scorelijst Klauwaandoeningen. Lees hoofdstuk 4 van Klauwen. Download van de Scorelijst Klauwaandoeningen en bestudeer deze lijst goed. Ga met de klauwverzorger mee naar een bedrijf waar hij de hele koppel moet bekappen. Vul ter plekke de scorelijst in voor 25 willekeurige dieren die bekapt worden. Stel je bent bedrijfsleider van het bedrijf waar je de Scorelijst Klauwaandoeningen hebt ingevuld. Zou jij iets aan de bedrijfsvoering veranderen om de klauwgezondheid te verbeteren? Zo ja, wat zou je veranderen en waarom? Zo nee, waarom vind jij het niet nodig iets veranderen? 6

7 BINNENWERK KLAUWSIGNALEN :16 Pagina 7 Opdracht 7 Kreupelheid controleren Wanneer je zere voeten of benen hebt en niet goed kan lopen, ben je behoorlijk beperkt: veel dingen kun je dan niet of minder goed doen. Voor melkkoeien is dat niet anders. Bedenk welke dingen je niet of minder goed kunt doen als je slecht loopt. Bedenk ook waarmee melkkoeien die slecht lopen te kampen hebben. Schrijf dat op. Lees bladzijde 36 en 37 van Klauwen. Controleer op je praktijkbedrijf 10 willekeurige koeien op kreupelheid. Laat de koeien stuk voor stuk een eindje lopen en kijk daarbij goed naar de rug in stilstand en beweging. Noteer per koe de locomotion score. Verwerk je scores in een staafdiagram. Bespreek het resultaat met je praktijkbegeleider en bepaal samen of dit een reële steekproef is. Vergelijk jouw diagram met die van je klasgenoten. Wat kun je zeggen over de kreupelheid op jouw praktijkbedrijf in vergelijking met de kreupelheid op andere bedrijven? Zet je conclusies op papier. Figuur 7 Koeien controleren op kreupelheid. 7

8 Opdracht 8 Klauwcomfort Je hebt Klauwen helemaal doorgewerkt en je weet nu welke zaken belangrijk zijn voor de klauwgezondheid van koeien. Maak een top-15 van voorwaarden waaraan de omgeving, de veehouder en het rantsoen moeten voldoen om een optimale klauwgezondheid te bereiken. In je top-15 heb je de opgeschreven wat volgens jou belangrijk is voor gezonde klauwen. Vergelijk jouw top-15 met de vier succesfactoren op bladzijde 6 van Klauwen. Vind je nu dat er nog andere voorwaarden zijn die eigenlijk ook in je top-15 thuishoren? Zo ja, pas dan je top-15 aan. Neem je nieuwe top-15 mee naar je praktijkbedrijf en onderzoek aan welke van de 15 voorwaarden je praktijkbedrijf voldoet. Schrijf op aan welke voorwaarden wel en aan welke voorwaarden niet is voldaan. Figuur 8 Stel je bent bedrijfsleider op jouw praktijkbedrijf. Schrijf op wat jij de komende vijf jaar zou veranderen om de klauwgezondheid te verbeteren. Geef daarbij ook aan welke zaken je het eerst zou aanpakken. Bespreek je vijfjarenplan met je praktijkbegeleider. Schrijf een kort verslag van die bespreking. 8