INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND

Transcriptie

1 INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND

2 Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (rituximab) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat u er een aantal dingen over weet. Lees daarom behalve deze folder ook de bijsluiter van de apotheek. Effect van rituximab Met medicijnen is de oorzaak van reumatische aandoeningen niet weg te nemen. Wel zijn er medicijnen die deze aandoeningen rustiger kunnen maken, deze noemen we de reumabestrijdende medicijnen. Na enige tijd kunnen hierdoor klachten van pijn, stijfheid en zwelling van de gewrichten afnemen. Wellicht hebt u een of meerdere anti-tnf middelen zoals etanercept (Enbrel ), adalimumab (Humira ) of infliximab (Remicade ) gebruikt. Helaas werken deze anti-tnf middelen niet bij iedere patiënt en kunnen deze ook niet bij iedereen voorgeschreven worden. Voor patiënten die niet voldoende reageren op anti-tnf middelen of deze medicijnen niet verdragen is rituximab een goede optie. Dit medicijn kan gegeven worden bij diverse reumatologische aandoeningen. Rituximab is een middel wat er voor zorgt dat een bepaalde soort van uw afweercellen (B lymfocyten) minder in uw bloed aanwezig is. Bij reumatoïde artritis zorgen deze afweercellen er voor dat er veel ontsteking in uw gewrichten aanwezig is. Door alleen deze afweercellen af te remmen, kan de ontsteking verdwijnen, zonder dat uw andere afweercellen verdwijnen. Als u pijnstillers gebruikt, kunt u deze blijven gebruiken. Indien rituximab een gunstig effect heeft, kunt u hier maanden tot jaren baat bij hebben. Indien er na verloop van tijd een verergering van uw ziekte optreedt, kan opnieuw besloten worden om rituximab toe te dienen. Helaas is er niet bij iedereen een gunstig effect. Als rituximab bij u niet werkt of als u te veel last hebt van de bijwerkingen, kan de reumatoloog besluiten het gebruik stop te zetten.

3 Voorbereiding Alvorens u start met dit middel, bekijkt uw reumatoloog hoe actief uw ziekte is. De reumatoloog kijkt ook nauwkeurig naar risico s van de behandeling met rituximab, bijvoorbeeld kans op infecties, zoals hepatitis en (een doorgemaakte) tuberculose. Voor dit laatste wordt een röntgenfoto van de longen gemaakt en een mantoux (huidtest) gezet. Tevens krijgt u een vaccin tegen veelvoorkomende luchtweginfecties (pneumovax). Als er geen belemmeringen voor rituximab therapie zijn gevonden, kan daadwerkelijk gestart worden met toediening. Gebruik met andere geneesmiddelen Over het algemeen kunt u rituximab in combinatie met bijna alle geneesmiddelen gebruiken. Toch is het belangrijk om te overleggen met uw behandelend arts in hoeverre het gelijktijdig gebruik van andere medicijnen is toegestaan. Vertel uw huisarts, uw tandarts en uw specialist daarom altijd welke geneesmiddelen u gebruikt. Griepprik De griepprik kunt u veilig krijgen tijdens behandeling met rituximab. Bij andere vaccinaties eerst overleggen met uw arts. Wijze van toediening Rituximab wordt per infuus op de dagbehandeling gegeven. Doorgaans bestaat de behandeling uit 2 infusen, om de twee weken. De behandeling met rituximab wordt meestal gecombineerd met methotrexaat of een andere DMARD. Om de kans op bijwerkingen te verkleinen, wordt vooraf aan ieder infuus een prednisonachtig middel (Solumedrol), paracetamol en een ander middel (Tavegil) gegeven. Het eerste infuus duurt ongeveer 4 á 5 uur. Hebt u tijdens het eerste infuus geen last van bijwerkingen, dan wordt het tweede infuus meestal sneller toegediend, 2,5 tot 3 uur. Mogelijke bijwerkingen In de bijsluiter staan alle bijwerkingen die ooit zijn voorgekomen. De meest voorkomende zijn:

4 Allergische (infuus) reacties Zoals bij elk ander medicijn dat (per infuus) gegeven wordt, zijn er bij rituximab ook reacties tijdens of na het infuus mogelijk: rillingen, koorts, jeuk, huiduitslag, hoofdpijn, duizeligheid, kortademigheid, bloeddrukverhoging of -verlaging en pijn op de borst. Doordat u vooraf een prednisonachtig middel, paracetamol en Tavegil hebt gekregen, treden deze bijwerkingen bijna nooit op. Infecties Vanwege de verhoogde kans op (wond)infecties is het verstandig om, wanneer mogelijk, 2 weken vóór een operatie geen rituximab behandeling te starten. Bespreek dit tijdig met de reumatoloog. Afhankelijk van hoe de wond geneest, kan u na de operatie weer doorgaan met de behandeling. Zeer zelden is beschreven dat patiënten een ernstige herseninfectie kregen na behandeling met rituximab. Hoewel het risico op deze infectie zeer gering is, is het wel belangrijk goed te letten op de symptomen om er bij beginnende klachten zo vroeg mogelijk bij te zijn, omdat de ziekte fataal kan aflopen. Uw behandelend arts zal u hierover apart informeren. U dient uw behandelend arts onmiddellijk op de hoogte te stellen als u een van volgende bijwerkingen ervaart: geheugenverlies, moeite met nadenken, moeite met lopen en/of achteruitgang van uw gezichtsvermogen. Overige bijwerkingen Indien er andere klachten optreden, is het advies uw behandelend reumatoloog te informeren, zodat die kan inventariseren in hoeverre dit met de behandeling met rituximab te maken kan hebben. Neem direct contact op met uw reumatoloog of huisarts bij: Infectie en/of koorts. Omdat rituximab uw afweer tegen infecties vermindert moet u, bij infecties en/of hoge koorts direct contact opnemen met uw huisarts of uw reumatoloog. Indien de klachten na behandeling door de huisarts niet verdwijnen, neemt u contact op met uw reumatoloog.

5 Controles Gedurende het infuus worden uw bloeddruk, pols, hartslag en temperatuur regelmatig gecontroleerd. Door de behandeling met rituximab nemen de afweercellen af. Bloedcontrole is daarom regelmatig nodig. Bloedafname is ook nodig voor de controle van eventuele bijwerkingen van andere medicijnen, zoals bijvoorbeeld methotrexaat. Effect op de vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding Omdat de veiligheid van rituximab tijdens zwangerschap en borstvoeding niet onderzocht is, wordt het gebruik daarvan ontraden in deze situaties. Overleg met uw arts voordat u zwanger wilt worden of als u ondanks het gebruik van voorbehoedsmiddelen zwanger bent geworden. Borstvoeding mag niet worden gegeven tot 12 maanden na het laatste infuus met rituximab. Wetenschappelijk onderzoek Als bij u urine, bloed of weefsel wordt afgenomen voor onderzoek, dan kan het zijn dat dergelijk lichaamsmateriaal overblijft. Dit materiaal kan worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Hierdoor wordt inzicht verkregen in het ontstaan en de behandeling van ziekten. Onderzoek moet aan strenge voorwaarden voldoen, zoals het anoniem verwerken van uw lichaamsmateriaal. Alle belangrijke informatie over onderzoek van lichaamsmateriaal, vindt u via Heeft u er bezwaar tegen dat uw lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek wordt gebruikt? Dan leest u in de folder hoe u bezwaar kunt maken. Vragen Het kan zijn dat u na het lezen van deze folder nog vragen heeft. U kunt ons dan gerust bellen: Maandag t/m vrijdag tussen uur en uur via Augustus