Jaarverslag RVA 2016

Transcriptie

1 Jaarverslag RVA 2016

2 2 I. Conjuncturele en demografische context II. Maatregelen onder bevoegdheid van de RVA III. Impact van de reglementaire wijzigingen sinds 2012 IV. Internationale vergelijking van de arbeidsmarkt V. Budget VI. Vooruitzichten VII. Evolutie van de activiteiten m.b.t. de handhaving van het systeem VIII. Activiteiten van het FSO IX. Meer en beter doen met minder

3 3 I. Conjuncturele en demografische context 1. Conjuncturele context Arbeidsmarktevoluties Demografische context 18-24

4 4 1. Conjuncturele context + 15,0 Evol ,2 + 13, , ,0 Evol ,6 + 10,0 NB: Evoluties in procent, m.u.v. conjunctuurbarometer (in punten). + 7,6 + 6,0 + 7, , ,0 Grafiek links = evolutie + vanaf 5, of begin reeks. + 80,0 + 0,0-5,0 + 0,1 + 1,3 + 60,0 + 40,0 + 20,0 + 0,0 + 1,2 + 22,0 + 5,5 + 11,2 + 3,1-7,0-20,0-13,4-10,7-10,0-40,0 Bbp Werkaanbiedingen Uitzendarbeid Oprichtingen van ondernemingen Faillissementen met jobverlies Verloren banen als gevolg van een faillissement Werknemers betr. bij aank. van collectief ontslag Bbp Werkaanbiedingen Uitzendarbeid Oprichtingen van ondernemingen Faillissementen met jobverlies Verloren banen als gevolg van een faillissement Werknemers betr. bij aank. van collectief ontslag Conjunctuurbarometer Conjunctuurbarometer Bronnen: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens + perscommuniqué - INR - Flash estimate en kwartaalrekeningen (meest recente trimester); maandelijkse conjunctuurenquête bij de ondernemingen seizoengezuiverde gegevens (maandgemiddelde op jaarbasis); VDAB, FOREM, Actiris, ADG - Door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling ontvangen werkaanbiedingen uit het normale economisch circuit, met uitzondering van uitzendarbeid en uitwisseling van aanbiedingen tussen de gewestelijke diensten; Federgon Raming van het gemiddeld aantal gepresteerde uren uitzendarbeid per dag; FOD Economie Oprichting van ondernemingen in de profitsector; Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers (RVA); FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Collectieve ontslagen (lange reeks)

5 5 Bbp 1.1 Bbp & conjunctuurbarometer Conjunctuurbarometer De conjunctuurbarometer, die gebaseerd is op een enquête die wordt afgenomen bij een steekproef van ondernemers, biedt een weergave van de manier waarop de economische wereld de conjunctuurevoluties percipieert. Is de barometer positief, dan getuigt dit van vertrouwen van de ondernemers in de toekomstige evolutie van de conjunctuur. + 4,0% + 3,5% + 3,4% + 3,0% + 2,0% + 1,1% + 1,1% + 1,0% + 1,3% + 0,0% + 0,4% - 1,0% - 0,2% - 0,8% - 2,0% - 3,0% - 2,1% - 4,0% - 5,0% - 3,8% T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T Variatie op trimesterbasis Variatie op jaarbasis + 10,0 + 7,0 + 5,5 + 5,0 + 0,0-5,0-1,3-4,7-10,0-7,8-15,0-13,3-20,0-25,0-30,0-30,3-35,0 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T Bronnen: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens + perscommuniqué - INR - Flash estimate en kwartaalrekeningen (meest recente trimester); maandelijkse conjunctuurenquête bij de ondernemingen seizoengezuiverde gegevens (maandgemiddelde op jaarbasis);

6 6 1.2 Werkaanbiedingen Bronnen: VDAB, FOREM, Actiris, ADG - Door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling ontvangen werkaanbiedingen uit het normale economisch circuit, met uitzondering van uitzendarbeid en uitwisseling van aanbiedingen tussen de gewestelijke diensten

7 7 1.3 Uitzendarbeid Bron: Federgon Raming van het gemiddeld aantal gepresteerde uren uitzendarbeid per dag

8 8 1.4 Oprichting van ondernemingen Bron: FOD Economie Oprichting van ondernemingen in de profitsector

9 9 1.5 Faillissementen met jobverlies & verloren banen als gevolg van een faillissement Bron: Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers (RVA)

10 Werknemers betrokken bij aankondiging van collectief ontslag Bron: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Collectieve ontslagen (lange reeks)

11 11 2. Arbeidsmarktevoluties Bron: Jaarverslag NBB

12 Binnenlandse werkgelegenheid (totaal) + 2,0% + 1,5% + 1,0% + 0,5% + 0,0% - 0,5% ,4% + 0,4% + 1,0% + 1,3% + 1,0% + 1,7% + 1,8% + 0,6% + 1,4% + 0,4% + 0,4% + 0,9% + 1,3% - 0,1% - 0,2% - 0,3% Verschil op jaarbasis (linkeras) Binnenlandse werkgelegenheid (rechteras) Bron: Jaarverslag NBB

13 Binnenlandse werkgelegenheid (loontrekkenden) + 2,5% + 2,0% + 1,5% + 1,0% + 0,5% + 0,0% - 0,5% ,2% + 1,5% + 1,1% + 1,8% + 1,9% - 0,3% ,6% + 1,4% + 0,3% ,3% + 0,8% + 1,2% - 0,6% ,0% Verschil op jaarbasis (linkeras) Binnenlandse werkgelegenheid: Loontrekkenden (rechteras) Bron: Jaarverslag NBB

14 Binnenlandse werkgelegenheid (zelfstandigen) + 2,5% + 2,0% + 1,5% + 1,0% ,5% + 0,0% + 0,4% + 0,4% + 0,6% + 1,0% + 1,4% + 0,8% + 0,7% + 1,1% + 1,1% + 0,8% + 0,9% + 1,5% + 2,0% Verschil op jaarbasis (linkeras) Binnenlandse werkgelegenheid: Zelfstandigen (rechteras) Bron: Jaarverslag NBB

15 Binnenlandse werkgelegenheid (index 2007) 112,0 110,8 110,0 108,0 106,0 104,0 102,0 100,0 108,6 107,1 106,1 106,6 105,2 105,2 104,1 104,1 104,2 103,7 103,8 105,8 103,0 101,9 102,3 104,5 102,3 101,8 101,6 103,6 103,9 103,4 103,7 101,4 101,5 102, Binnenlandse werkgelegenheid Loontrekkenden Zelfstandigen Bron: Jaarverslag NBB

16 Werkgelegenheidsgraad 62,5% 62,0% 62,0% 62,4% 61,6% 62,0% 61,9% 61,8% 61,8% 61,9% 61,8% 61,9% 61,5% 61,0% 61,1% 61,0% 60,5% 60,3% 60,0% 59,5% 59,6% Bron: Jaarverslag NBB

17 Limosa-meldingen Bron: RSZ Bron: Posting of workers, Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere HIVA-KU Leuven, december 2016

18 18 3. Demografische context Bron: Jaarverslag NBB

19 Bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) + 1,2% + 1,0% + 0,8% + 0,6% + 0,4% + 0,2% + 0,0% ,3% + 0,5% + 0,5% + 0,4% + 0,6% + 0,9% + 1,0% + 0,9% + 0,7% + 0,8% + 0,6% + 0,3% + 0,2% + 0,1% + 0,2% + 0,2% Verschil op jaarbasis (linkeras) Bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) (rechteras) Bron: Jaarverslag NBB

20 Beroepsbevolking + 2,0% + 1,8% + 1,6% + 1,4% + 1,2% + 1,0% + 0,8% + 0,6% + 0,4% + 0,2% + 0,0% ,2% + 0,3% + 1,8% + 1,7% + 1,4% + 0,8% + 0,4% + 1,1% + 0,9% + 0,8% + 0,8% + 0,7% + 0,2% + 0,6% + 0,4% + 0,6% Verschil op jaarbasis (linkeras) Beroepsbevolking (rechteras) Bron: Jaarverslag NBB

21 Internationale vergelijking van de evolutie van de bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) +25,0% +20,0% + 22,2% +15,0% +10,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% - 14,5% Letland - 11,6% - 10,9% - 9,1% Litouwen Roemenië Bulgarije - 5,9% - 5,0% - 4,5% - 4,4% - 4,1% - 3,8% Estland Griekenland Polen Tsjechië Portugal Hongarije 2007-recentst beschikbare jaar Bron: Eurostat [lfsa_pganws] - 2,4% - 2,3% - 2,1% - 1,3% - 1,2% - 1,1% - 0,9% - 0,3% - 1,0% Kroatië Duitsland Slovenië Spanje Finland Ierland Slovakije EU-28 Nederland + 1,5% + 1,5% + 1,7% + 2,8% + 3,1% + 3,4% + 3,5% + 3,9% Malta Italië Denemarken Zweden Verenigd Koninkrijk Frankrijk Oostenrijk België + 7,8% Cyprus Luxemburg

22 Werkloze vrouwelijke 60+ ers De pensioenleeftijd voor vrouwen werd opgetrokken tot 61 jaar in 1997, tot 62 jaar in 2000, tot 63 jaar in 2003, tot 64 jaar in 2006 en ten slotte tot 65 jaar in 2009.

23 Uitstroom aan verplichte pensioenleeftijd (64-65 jaar) NB: Voor het meest recente jaar gaat het om de waarde van het 1 e semester x 2.

24 Aandeel van pensionering in de totale uitstroom van UVW van 60 jaar of ouder 85,0% 84,0% 84,2% 84,1% 83,0% 82,0% 81,0% 82,5% 81,8% 80,5% 80,9% 81,1% 80,0% 79,0% 78,0% NB: Voor het meest recente jaar gaat het om de waarde van het 1 e semester x 2.

25 25 II. Maatregelen onder bevoegdheid van de RVA 1. Tijdelijke werkloosheid Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen UVW-WZ UVW-NWZ Betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven Algemeen statistisch overzicht 68-74

26 26 1. Tijdelijke werkloosheid Fysieke eenheden Budgettaire eenheden Verschillend aantal werknemers Verschillend aantal werkgevers Dagen (totaal) Dagen (per werknemer) Dagen (per werkgever) Uitgaven (miljoen EUR) Gemiddelde daguitkering (EUR) ,2 194,4 488,16 56, ,2 185,7 460,21 57,25 Evol ,5% - 6,9% - 2,4% - 2,2% - 6,6% - 4,2% - 4,5% - 5,7% + 0,9% ,0-8,7-27,94 + 0, Fysieke eenheden Budgettaire eenheden

27 TW volgens gewest Fysieke eenheden +20,0% +15,0% +10,0% +5,0% +16,6% +4,6% +12,1% +5,3% +6,0% +12,5% +14,5% +4,6% 0,0% -5,0% -10,0% -8,4% -5,1% -6,0% -5,8% -5,5% -0,1% -7,6% -4,5% -7,6% Budgettaire eenheden -15,0% -20,0% -25,0% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% -20,6% -19,7% -16,9% -20,9% ,6% +17,5% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land +5,5% -28,9% -11,7% -6,7% -25,8% +11,0% +4,5% -28,8% -7,5% -8,9% -16,9% +3,9% -1,4% -14,8% -21,9% -13,4% +7,0% -18,7% -27,5% +14,1% +4,8% -19,9% -28,5% -6,9% -10,2% -40,0% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land

28 TW volgens reden: evolutie (in vergoede dagen) Jaar +60,0% Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere Totaal Jaar Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere Totaal ,0% +20,0% 0,0% -20,0% -40,0% -60,0% -80,0% -24,2% +13,1% -6,2% -12,5% -11,4% -19,6% -40,3% +34,2% +24,9% -65,0% +35,7% +9,7% -2,1%-3,0% +1,0% -5,0%-4,2% +13,3% -21,6% -1,7% +17,3% -12,8% -24,3% -21,5% -27,3% +13,8% +4,9% -28,6% -10,0% -5,6% Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere Totaal

29 TW volgens reden: verhoudingen (in vergoede dagen) 6,4% 6,1% 6,8% 5,9% 8,2% 4,9% Economische redenen Slecht weer 14,7% 22,2% 25,8% Overmacht Andere 65,1% 72,8% ,1%

30 TW volgens bedrijfstak (in budgettaire eenheden) Bouwnijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere Totaal Bouwnijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere Totaal ,0% +40,0% +45,9% +20,0% 0,0% -20,0% -40,0% -12,0% +18,1% +15,1% -38,0% -1,9% -7,9% -28,5% +5,2% -0,4% -17,2% -5,4% -2,9% +19,7% +10,6% +1,8% +2,1% -9,1% -8,7% -16,3% -14,8% -24,7% -21,1% -36,7% +5,6% -5,8% -14,2% -13,9% -30,0% -60,0% ,6% Bouwnijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere

31 Ratio TW volgens provincie West-Vlaanderen 12,7% Henegouwen 12,4% Limburg 11,4% Oost-Vlaanderen 9,8% Antwerpen 8,7% Luik 8,1% Namen 7,5% Luxemburg 6,8% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 6,0% Vlaams-Brabant 5,1% Waals-Brabant 4,4% < 2,5% 2,5% - < 5,0% 5,0% - < 7,5% 7,5% - < 10,0% 10,0% - < 12,5% 12,5% en meer Ratio tijdelijk werklozen (2016 verschillende personen) / actieve bevolking van 15 jaar of ouder Bron bevolkingsgegevens: Eurostat EAK (lfst_r_lfp2acedu) (recentst beschikbare jaar)

32 TW: evolutie op langere termijn De curve van de tijdelijke werkloosheid volgt de economische conjunctuur: Meerdere pieken: maximum van budgettaire eenheden in 1981 (door de economische crisis die volgde op de tweede oliecrisis) en budgettaire eenheden in 2009 (door de financiële crisis) Dalende trend tussen 1982 en 2016: in 2016 laagste niveau na Tijdelijke werkloosheid in budgettaire eenheden

33 33 2. Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen UVW-WZ UVW-NWZ Totaal UVW-WZ UVW-NWZ Totaal ,0% +4,0% +2,0% 0,0% -2,0% -4,0% -6,0% -8,0% -10,0% -12,0% -14,0% +3,7% +0,2% +0,8% -0,9% -3,3% -2,3% -2,7% -3,6% -4,3% -5,3% -5,3% -5,4% -6,7% -9,0% -9,6% -10,6% -9,9% -12,2% UVW-WZ UVW-NWZ Totaal

34 UVW: verdeling WZ/NWZ UVW-WZ UVW-NWZ UVW-WZ 42% 35% 28% 27% 26% UVW-NWZ 58% 65% 72% 73% 74%

35 UVW: evolutie op langere termijn Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen in fysieke eenheden

36 Gedetailleerde evolutie van de UVW Arbeidsgeschiktheid Evol Evol Evol Totaal ,7% ,9% ,3% IWZ Werkzoekend ,3% ,8% ,5% Niet-werkzoekend ,6% ,5% ,5% Gewest Vlaams Gewest ,7% ,4% ,6% Waals Gewest ,5% ,3% ,0% Brussels H Gewest ,3% ,6% ,7% Geslacht Man ,6% ,1% ,1% Vrouw ,9% ,3% ,1% Leeftijdsklasse < 25 jaar ,2% ,8% ,0% jaar ,8% ,0% ,0% 50 jaar en ouder ,6% ,4% ,4% Toelaatbaarheidsbasis Uitkeringscategorie Nationaliteit Werkloosheidsduur Studieniveau* Arbeid ,9% ,6% ,6% Studies ,3% ,6% ,8% Gezinshoofd ,1% ,0% ,2% Alleenwonend ,5% ,3% ,9% Samenwonend ,2% ,4% ,0% Andere ,1% ,2% ,2% Belg ,2% ,0% ,7% Vreemdeling EU ,5% ,7% ,6% Vreemdeling niet-eu ,7% ,2% ,5% < 1 jaar ,6% ,3% ,6% 1 - < 2 jaar ,0% ,7% ,6% 2 jaar en meer ,9% ,6% ,2% Normaal ,6% ,5% - - Verminderd ,3% ,7% - - Laaggeschoold ,4% ,9% ,9% Middengeschoold ,9% ,3% ,8% Hooggeschoold ,2% ,8% ,4% * Met voorzichtigdheid te interpreteren, aangezien het studieniveau van een deel van de populatie niet bekend is.

37 Uitstroom van oudere UVW (50+) Ratio van de uitstroom van oudere UVW (50+) t.o.v. het totale aantal personen UVW in dezelfde leeftijdsklassen Uitstroom = betaling in refertemaand X-1, geen betaling in refertemaand X (verschillend aantal personen op jaarbasis) NB: Voor het meest recente jaar gaat het om een raming op basis van de uitstroom van het 1ste semester

38 Niet-vergoede niet-werkende werkzoekenden Evolutie UVW NVNW-WZ

39 Vergelijking UVW-WZ NVNW-WZ UVW-WZ NVNW-WZ BIT Verplicht ingeschreven Vrijwillig ingeschreven Subtotaal (excl. BIT) Totaal Maandelijks gemiddelde Evolutie In absolute cijfers In % - 5,3% + 5,3% + 2,1% + 0,4% + 1,1% + 2,3% Aandeel vreemdelingen ,5% 10,0% 29,5% 47,1% 39,8% 31,4% ,9% 10,4% 33,8% 46,7% 41,3% 32,3% Vergoed als UVW in de 2 voorgaande jaren Aandeel vergoed als UVW in de 2 voorgaande jaren ,0% 15,8% 21,7% ,2% 15,7% 17,2% - Ter vergelijking 2013: 16,4% 2014: 17,9%

40 40 3. UVW-WZ Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijwillig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ Totaal Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijwillig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ ,0% +40,0% +30,0% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% -40,0% -3,7% +0,1% +5,0% +2,6% -2,8% -4,4% -3,9% -4,5% -0,6% -9,4% -13,9% +0,5% +1,8%+4,7% +5,7%+0,1% -35,7% Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijwillig deeltijdse betrekking -1,6% +43,0% +17,8% +5,2%+4,9% +8,8% +12,2% SWT zonder vrijstelling van IWZ -3,3% -0,9% +3,7% +0,2% Totaal -9,0% -5,3% Totaal

41 UVW-WZ: verhouding volgens stelsel Na voltijdse arbeidsprestaties % % 1% % 1% % 2% % Na studies 29% 26% 20% 14% 13% Na een vrijwillig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ 67% 70% 74% 80% 80%

42 UVW-WZ volgens gewest Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H. Gewest Land Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H. Gewest Land ,0% +6,8% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% +3,4% +3,7% +2,4% +0,0% +0,2% +0,8% +0,2% -0,7% -1,5% -0,9% -1,9% -1,6% -2,8% -3,3% -4,3% -5,5% -5,2% -4,8% -5,3% -6,9% -9,0% -10,7% -12,5% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H. Gewest Land Vergoede werkloosheidsgraad* Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H Gewest Land ,7% 14,8% 16,4% 9,6% ,6% 11,2% 12,7% 8,0% * UVW-WZ / actieve bevolking Bron actieve bevolking: Statbel, op basis van de EAK (2016: T1-T3)

43 UVW-WZ volgens geslacht ,8% ,9% De vrouwelijke werkloosheid daalt gevoelig, ondanks de stijging van de vrouwelijke actieve bevolking Vergoede werkloosheidsgraad* Mannen Vrouwen Totaal ,3% 11,0% 9,6% ,9% 9,5% 8,6% ,0% +6,0% +4,0% +2,0% 0,0% -2,0% -4,0% -6,0% -8,0% -10,0% -12,0% -4,0% ,3% +6,2% +1,3% Mannen -7,6% -5,2% Vrouwen -2,6% -2,2% +1,0% -1,1% Bron actieve bevolking: Eurostat EAK (lfsa_agan) (recentst beschikbare jaar) -10,7% ,5% -3,3% Evol ,5 pp - 1,6 pp - 0,9 pp *UVW-WZ ten opzichte van de actieve bevolking -0,9% +3,7% +0,2% -9,0% -5,3% Mannen Vrouwen Totaal

44 UVW-WZ volgens leeftijd < 25 jaar jaar 50 jaar en ouder Totaal 50 jaar en ouder + vrijgestelde oudere werklozen < 25 jaar jaar 50 jaar en ouder Totaal 50 jaar en ouder + vrijgestelde oudere werklozen ,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -8,3% -4,9% +5,2% -8,6% -13,0% -4,1% -0,2% +3,8% -1,1% -11,7% -5,3% +1,4% -0,4% +2,7% +7,5% -18,7% ,7% -2,8% -3,3% -0,9% +3,7% +0,2% -9,0% -5,3% -2,2% -3,2% -1,5% -1,8% -4,4% -5,6% < 25 jaar jaar 50 jaar en ouder Totaal 50 jaar en ouder + vrijgestelde oudere werklozen + 350,0% + 300,0% + 250,0% + 200,0% + 150,0% + 100,0% + 50,0% + 0,0% - 50,0% Evolutie en ,0% ,0% 15,6% ,2% jaar 60 jaar en ouder

45 UVW-WZ volgens duur < 1 jaar 1 - < 2 jaar 2 jaar en meer Totaal < 1 jaar 1 - < 2 jaar 2 jaar en meer Totaal ,4% ,5% UVW-WZ < 50 jaar (duur < 2 jaar) UVW-WZ < 50 jaar (duur 2 jaar)

46 UVW-WZ volgens gezinscategorie ,5% ,3% ,7% Gezinshoofden Alleenwonenden Samenwonenden Gezinshoofden Alleenwonenden Samenwonenden

47 4. UVW-NWZ 47

48 UVW-NWZ: verhouding volgens stelsel Na een vrijwillig deeltijdse betrekking Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties 3,7% 3,9% 4,1% 4,0% 4,0% Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg 41,7% 51,2% 47,0% 44,7% 58,6% 33,4% 62,7% 32,0% 64,2% 31,2% SWT met vrijstelling van IWZ 3,4% 4,5% 4,0% 1,3% 0,5%

49 4.2 UVW-NWZ volgens gewest 49

50 4.3 UVW-NWZ volgens geslacht 50

51 4.4 UVW-NWZ volgens leeftijdsklasse 51

52 UVW-NWZ volgens gezinscategorie NB: het totaal omvat ook UVW-NWZ met een andere gezinscategorie dan de drie bovenstaande meest gebruikelijke categorieën.

53 Ratio UVW-NWZ volgens provincie West-Vlaanderen Limburg Oost-Vlaanderen Antwerpen Henegouwen Luik Vlaams Brabant Namen Waals Brabant Brussels Hoofdstedelijk Gewest Luxemburg 32,3 promille 29,7 promille 29,3 promille 29,0 promille 27,8 promille 25,7 promille 24,2 promille 22,0 promille 21,5 promille 20,9 promille 15,4 promille < 20 promille 20 - < 22 promille 22 - < 24 promille 24 - < 26 promille 26 - < 28 promille 28 - < 29 promille 29 - < 30 promille 30 - < 32 promille 32 + promille Ratio UVW-NWZ / totale bevolking van 45 jaar of ouder per provincie. Bron bevolkingsgegevens: Eurostat EAK (lfst_r_lfsd2pop) (Recentst beschikbare jaar)

54 5. Betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen 54

55 Onderlinge verhoudingen van de betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,4% ,6% ,6% 26,5% 32,5% 28,3% 27,9% 27,2% 26,7% 0,9% 3,2% 6,0% 3,9% 26,7% 0,9% 9,6% 6,6% 2,6% 23,5% 1,0% 9,8% 6,9% 2,1% 25,7% Deeltijdse werknemers Activa Doorstromingsprogramma SINE Werkhervattingstoeslag PWA-vrijstelling Opleidingen Andere

56 5.2 IGU 56

57 Activa Evol Evol Relatieve verhouding stelsels in 2007 Relatieve verhouding stelsels in 2015 Relatieve verhouding stelsels in 2016 Plan Activa ,7% - 2,7% 96,6% 66,9% 63,6% PVP ,3% - 5,0% 1,6% 1,3% 1,2% Start ,0% - 44,4% 1,8% 0,3% 0,1% voor personen met verminderde arbeidsgeschiktheid ,1% - 3,9% 3,8% < 30 jaar ,9% - 27,6% 31,3% Totaal ,9% + 2,3% 100% 100% 100%

58 Werkhervattingstoeslag jaar 55 jaar of ouder jaar 55 jaar of ouder

59 Instapstages Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land Verhouding 4,0% 71,3% 24,7% 100 %

60 Vrijstellingen voor opleidingen per type Vlaams Gewest Aantal betalingen (maandelijks gemiddelde) Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest Land Vlaams Gewest Aantal verschillende personen Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest Beroepsopleiding Studies met volledig leerplan voor een knelpuntberoep Studies met volledig leerplan, niet voor een knelpuntberoep Studies aanvaard door de directeur Opleiding in het kader van een individueel actieplan Middenstandsopleiding Overeenkomst met activiteitencoöperatie als kandidaat-ondernemer Alternerende opleiding Opleidingen "entreprise / atelier de formation" Opleiding of stage in het buitenland Totaal % UVW 6,5% 7,9% 5,0% 6,8% Land

61 61 6. Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven Tijdskrediet Thematische verloven Totaal Zonder uitkeringen Algemeen totaal Loopbaanonderbreking Loopbaanonderbreking Tijdskrediet Thematische verloven Totaal Zonder uitkeringen Algemeen totaal +35,0% +30,0% +25,0% +20,0% +15,0% +10,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% +32,5% +19,6% +17,0% +2,8% +5,0% +6,5% +7,2% +9,1% +11,5% +12,4% +2,6% +3,2% +0,4% +0,9% +0,4% +1,4% +1,5% +3,8% +2,2% +2,5% +4,3% +2,2% +0,3% -1,7% -0,9% -0,9% -2,7% -2,7% -4,6% -10,0% Loopbaanonderbreking Tijdskrediet Thematische verloven Totaal Zonder uitkeringen

62 Loopbaanonderbreking: kerncijfers Evol Evol Gewest Vlaams Gewest ,6 % ,2 % Waals Gewest ,7 % ,8 % Brussels Hfdst. Gewest ,7 % ,9 % Geslacht Mannen ,8 % ,2 % Vrouwen ,2 % ,7 % Leeftijdsklasse < 30 jaar ,6 % ,7 % jaar ,7 % ,4 % 50 jaar en ouder ,0 % ,9 % Onderbreking Volledig ,3 % ,8 % Halftijds ,2 % ,9 % Vermindering met 1/ ,8 % ,2 % Andere ,0 % ,3 % Stelsel Algemeen ,4 % ,3 % Eindeloopbaan ,3 % ,2 % Totaal ,3% ,0% Zonder uitkeringen ,9 % - 6-0,4 % Algemeen totaal ,2% ,9% + 10,0% + 9,2 % Evolutie ,0% + 0,0% - 5,0% - 10,0% - 1,9 % ,8 % Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest

63 Tijdskrediet: kerncijfers Evol Evol Gewest Vlaams Gewest ,4 % ,5 % Waals Gewest ,2 % ,6 % Brussels Hfdst. Gewest ,6 % ,9 % Geslacht Mannen ,9 % ,6 % Vrouwen ,7 % ,2 % Leeftijdsklasse < 30 jaar ,7 % ,1 % jaar ,2 % ,4 % 50 jaar en ouder ,8 % ,2 % Onderbreking Volledig ,7 % ,9 % Halftijds ,4 % ,5 % Vermindering met 1/ ,9 % ,5 % Stelsel Met motief ,7 % ,7 % Zonder motief ,0 % ,2 % Einde loopbaan ,0 % ,8 % Totaal ,6% ,0% Zonder uitkeringen ,5 % ,3 % Algemeen totaal ,1% ,1% 0,9% 3,9% 6,9% Met uitkeringen Zonder uitkeringen 99,1% 96,1% 93,1%

64 Thematische verloven: kerncijfers Evol Evol Gewest Vlaams Gewest ,8 % ,4 % Waals Gewest ,9 % ,1 % Brussels Hfdst. Gewest ,6 % ,7 % Geslacht Mannen ,7 % ,3 % Vrouwen ,2 % ,3 % Leeftijdsklasse < 30 jaar ,3 % ,7 % jaar ,7 % ,4 % 50 jaar en ouder ,2 % ,5 % Onderbreking Volledig ,8 % ,1 % Halftijds ,3 % ,9 % Vermindering met 1/ ,9 % ,5 % Stelsel Ouderschapsverlof ,7 % ,3 % Medische bijstand ,9 % ,8 % Palliatief verlof ,2 % ,4 % Totaal ,0% ,8% Zonder uitkeringen x 150, ,3 % Algemeen totaal ,4% ,1% Volledige onderbreking 15,7% ,7 % Halftijdse onderbreking Vermindering met 1/5 64,1% ,2% ,9 % ,2 % Ouderschapsverlof Medische bijstand Palliatieve zorgen

65 Loopbaanonderbreking: aandeel werknemers per provincie Oost-Vlaanderen 3,4% West-Vlaanderen 3,2% Antwerpen 3,0% Limburg 2,7% Vlaams-Brabant 2,6% Luxemburg 2,2% Namen 2,0% Luik 2,0% Henegouwen 1,8% Waals-Brabant 1,7% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1,0% Ratio verschillend aantal uitkeringsgerechtigden met loopbaanonderbreking (2016) / aantal loontrekkenden 15 jaar en ouder < 1% 1% - < 2% 2% - < 3% 3% - < 4% 4% - < 5% 5% Bron aantal loontrekkenden: Eurostat EAK (lfst_r_lfe2estat) (recentst beschikbare jaar)

66 Tijdskrediet: aandeel werknemers per provincie Vlaams-Brabant 5,0% Oost-Vlaanderen 4,7% Antwerpen 4,6% West-Vlaanderen 4,6% Limburg 4,0% Waals-Brabant 3,6% Namen 3,2% Henegouwen 3,2% Luik 2,6% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1,9% Luxemburg 1,6% Ratio verschillend aantal uitkeringsgerechtigden met tijdskrediet (2016) / aantal loontrekkenden 15 jaar en ouder < 1% 1% - < 2% 2% - < 3% 3% - < 4% 4% - < 5% 5% Bron aantal loontrekkenden: Eurostat EAK (lfst_r_lfe2estat) (recentst beschikbare jaar)

67 Thematische verloven: aandeel werknemers per provincie Limburg 5,1% Vlaams Brabant 4,8% Oost-Vlaanderen 4,7% Antwerpen 4,5% West-Vlaanderen 4,3% Waals Brabant 3,7% Namen 3,3% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2,9% Henegouwen 2,6% Luik 2,3% Luxemburg 2,0% Ratio verschillend aantal uitkeringsgerechtigden met een thematisch verlof (2016) / aantal loontrekkenden 15 jaar en ouder < 1% 1% - < 2% 2% - < 3% 3% - < 4% 4% - < 5% 5% Bron aantal loontrekkenden: Eurostat EAK (lfst_r_lfe2estat) (recentst beschikbare jaar)

68 68 7. Algemeen statistisch overzicht Fysieke eenheden: gemiddeld aantal uitgevoerde betalingen per maand Budgettaire eenheden: geeft weer in welke mate de betaling weegt op het budget. Per betaling berekent men de budgettaire eenheid als de dagen gedeeld door het aantal vergoedbare dagen van de refertemaand (d.i. alle dagen uitgezonderd de zondagen) Vergoedbare dagen: het maandelijks bedrag waarop een persoon voor een bepaalde maand recht heeft, wordt berekend door de dagbedragen te vermenigvuldigen met het aantal vergoedbare dagen Bedragen: per betaling maakt men de som van de ingediende bedragen.

69 Algemeen overzicht in fysieke eenheden Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) ,9% - 6,7% Werkzoekenden ,0% - 5,3% Niet-werkzoekenden ,2% - 10,6% Werknemers ondersteund door de RVA ,8% - 5,3% Tijdelijke werkloosheid ,6% - 4,5% Aan TW verwante uitkeringen ,0% - 0,1% Deeltijdse werknemers met IGU ,3% - 10,0% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,8% - 4,7% Werknemers die hun arbeidstijd aanpassen ,1% - 2,8% Tijdskrediet ,6% - 10,0% Gewone loopbaanonderbreking ,3% + 5,0% Thematische verloven ,0% + 3,8% Halftijds brugpensioen ,9% - 34,2% Totaal van de 3 groepen ,4% - 5,4% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) ,4% - 27,7% Algemeen totaal ,2% - 5,5%

70 Algemeen overzicht in budgettaire eenheden Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) ,0% - 7,1% Werkzoekenden ,9% - 5,7% Niet-werkzoekenden ,7% - 10,5% Werknemers ondersteund door de RVA ,2% - 7,3% Tijdelijke werkloosheid ,3% - 6,9% Aan TW verwante uitkeringen ,5% - 0,6% Deeltijdse werknemers met IGU ,6% - 10,3% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,6% - 7,0% Werknemers die hun arbeidstijd aanpassen ,7% - 2,8% Tijdskrediet ,6% - 9,9% Gewone loopbaanonderbreking ,3% + 5,1% Thematische verloven ,6% + 4,0% Halftijds brugpensioen ,1% - 34,7% Algemeen totaal ,7% - 5,7%

71 Algemeen overzicht van het aantal vergoede dagen Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) ,8% - 6,8% Werkzoekenden ,7% - 5,4% Niet-werkzoekenden ,5% - 10,2% Werknemers ondersteund door de RVA ,9% - 6,9% Tijdelijke werkloosheid ,2% - 6,6% Aan TW verwante uitkeringen ,6% + 0,4% Deeltijdse werknemers met IGU ,3% - 9,9% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,9% - 6,7% Werknemers die hun arbeidstijd aanpassen ,7% - 2,8% Tijdskrediet ,6% - 9,9% Gewone loopbaanonderbreking ,3% + 5,1% Thematische verloven ,6% + 4,0% Halftijds brugpensioen ,1% - 34,4% Algemeen totaal ,6% - 5,5%

72 Algemeen overzicht van de uitgekeerde bedragen Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) 4 925, , , , ,5% - 4,7% Werkzoekenden 2 431, , , , ,2% - 3,2% Niet-werkzoekenden 2 494, , , , ,9% - 7,9% Werknemers ondersteund door de RVA 752, , , , ,2% - 4,6% Tijdelijke werkloosheid 281,6 381,4 488,2 460, ,7% - 5,7% Aan TW verwante uitkeringen 15,6 33,4 44,2 45, ,4% + 3,8% Deeltijdse werknemers met IGU 145,9 191,6 197,5 182, ,9% - 7,7% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen 309,0 586,3 760,5 732, ,0% - 3,6% Werknemers die hun arbeidstijd aanpassen 242,1 649,4 848,4 816, ,7% - 3,8% Tijdskrediet 0,0 337,3 444,6 401, ,0% - 9,7% Gewone loopbaanonderbreking 201,1 200,3 181,1 183, ,5% + 1,2% Thematische verloven 37,0 108,9 221,7 231, ,3% + 4,2% Halftijds brugpensioen 4,0 2,9 1,0 0, ,3% - 32,6% Totaal van de 3 groepen 5 919, , , , ,2% - 4,6% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) 8,1 1,8 156,0 114, ,1% - 26,5% Algemeen totaal 5 927, , , , ,6% - 5,0% In miljoen EUR

73 Vergelijking fysieke eenheden verschillende personen Fysieke eenheden Verschillende personen Verschillende personen per uitkeringsgroep UVW-WZ UVW-NWZ Tijdelijke werkloosheid Aan TW verwante uitkeringen Deeltijdse werknemers met IGU Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen Tijdskrediet Gewone loopbaanonderbreking Thematische verloven Halftijds brugpensioen Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) Fysieke eenheden = gemiddeld aantal betalingen per maand Verschillende personen = verschillende personen betaald in de loop van het jaar, toegewezen aan het uitkeringsstelsel van de laatst betaalde refertemaand Verschillende personen per uitkeringsgroep = voor elk van de bovenstaande uitkeringsgroepen op het kleinste geschetste detailniveau het totale aantal verschillende personen

74 Profiel van de uitkeringsgerechtigden (fysieke eenheden) Andere Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven ,6% 0,4% 12,5% Niet-werkzoekenden Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen Deeltijdse werknemers met IGU ,1% 3,7% 0,8% 10,9% Tijdelijke werkloosheid ,6% Werklozen ,1% Werkzoekenden Aan TW verwante uitkeringen Werkenden: (51,4%) Werklozen (volledige + met bedrijftoeslag): (48,6%) Totaal: (100%)

75 75 III. Impact van de reglementaire wijzigingen sinds Hervorming van de inschakelingsuitkeringen Hervorming van de werkloosheidsuitkering en het SWT Overige hervormingen 90-96

76 76 1. Hervorming van de inschakelingsuitkeringen 1 januari 2012: wachtuitkering (na 6, 9 of 12 maanden wachttijd, onbeperkt in de tijd) wordt inschakelingsuitkering (na 12 maanden beroepsinschakelingstijd, basisrecht beperkt in de tijd). Basisrecht: Cat. B 36 maanden Cat. A, N & B-partner UVW 36 maanden 30 jaar Overgangsmaatregel: de werkloosheidsduur wordt op nul gezet op 1/1/2012 (dus eerste effecten vanaf 1/1/2015) Uitzonderingen: Verlenging bij hervatting van werk of opleiding Uitbreiding in geval van bepaalde vrijstellingen of bij werklozen verwijderd van de arbeidmarkt of met min. 33% werkonbekwaamheid Additioneel recht van 6 maanden als de werkloze156 arbeids- of gelijkgesteldedagen bewijst in een referteperiode van 24 maanden 1 januari 2015: verlagen van de leeftijdsgrens voor het aanvragen van een inschakelingsuitkering van 30 naar 25 jaar 1 september 2015: diplomavereiste voor jongeren onder de 21 jaar die een inschakelingsuitkering aanvragen

77 Dynamische evolutie van de inschakelingsuitkeringen ,6% + 16,0% ,0% T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T Verschil t.o.v. T-4 (linkeras) Uitstroom op jaarbasis (rechteras) Instroom op jaarbasis (rechteras)

78 Inschakelingsuitkeringen: instroom Jongeren in beroepsinschakelingstijd UVW-WZ voor de eerste maal toegelaten tot het recht op wacht-/inschakelingsuitkeringen Nieuwe intreders inschakelingsuitkeringen < 21 jaar jaar 25 jaar en ouder Totaal Evol ,7% - 11,7% - 84,0% - 36,4%

79 Einde recht: profiel januari 2015 februari-december Man Vrouw Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H. Gewest < 25 jaar jaar jaar jaar jaar of ouder Gezinshoofd Samenwonend Alleenwonend Eerste vergoeding vòòr 1/ Eerste vergoeding in of na 1/ < vergoede dagen vergoede dagen vergoede dagen of meer Totaal januari 2015 februari-december Man 35,8% 44,8% 39,5% 44,4% Vrouw 64,2% 55,2% 60,5% 55,6% Vlaams Gewest 15,1% 20,5% 17,4% 21,3% Waals Gewest 66,8% 65,3% 66,1% 67,2% Brussels H. Gewest 18,1% 14,2% 16,5% 11,5% < 25 jaar 8,6% 21,7% 14,1% 28,5% jaar 18,8% 30,8% 23,9% 31,9% jaar 41,6% 35,7% 39,1% 30,5% jaar 25,5% 10,4% 19,1% 7,9% 50 jaar of ouder 5,5% 1,4% 3,8% 1,2% Gezinshoofd 29,7% 18,9% 25,2% 16,5% Samenwonend 55,4% 71,4% 62,1% 75,8% Alleenwonend 14,9% 9,6% 12,7% 7,7% Eerste vergoeding vòòr 1/ ,4% 82,2% 92,2% 53,9% Eerste vergoeding in of na 1/2012 0,6% 17,8% 7,8% 46,1% < vergoede dagen 26,2% 53,5% 37,6% 65,8% vergoede dagen 29,7% 26,5% 28,4% 20,4% vergoede dagen of meer 44,1% 20,0% 34,0% 13,8% Totaal 100% 100% 100% 100%

80 Aantal gevallen van einde recht (2015-nu): geografische verdeling Henegouwen Luik Brussels Hoofdstedelijk Gewest Namen Antwerpen Oost-Vlaanderen Limburg Waals Brabant Luxemburg Vlaams Brabant 919 West-Vlaanderen 731 < < < < < < < < < < < < < < < < < < <

81 1.5 Einde recht op inschakelingsuitkeringen: socio-economische positie na uitstroom en aantal vergoede dagen sinds 1/ In de loop van de 6 maanden na uitstroom In de 6e maand na uitstroom Op het moment van uitstroom januari 2015 februari-december (1e semester) Werk 17,2% 50,0% 31,0% 53,5% Pensioen/Overlijden 0,2% 0,0% 0,1% 0,0% Werk 12,7% 36,7% 22,8% 40,3% Ziekte 6,2% 3,8% 5,2% 2,8% Onbekend 81,0% 59,5% 71,9% 56,9% waarvan IWZ 39,7% 30,9% 36,0% 28,4% waarvan niet-teruggevonden 41,2% 28,5% 35,9% 28,4% vergoede dagen of meer 44,1% 20,0% 34,0% 13,8%

82 Inschakelingsuitkeringen: impact op het aantal UVW-WZ Basis arbeid Basis studies < 25 jaar jaar < 25 jaar jaar Evol ,4% - 7,8% - 32,5% - 52,5%

83 2. Hervorming van de werkloosheidsuitkering en het SWT Vanaf 1 januari 2012: brugpensioen wordt SWT (met scherpere toegangsvoorwaarden voor nieuwe CAO s) Vanaf 1 november 2012: invoering versterkte degressiviteit + verhoging van de uitkering aan het begin van de werkloosheid Vanaf 1 januari 2013: optrekken van leeftijdsvoorwaarde voor een vrijstelling van IWZ (van 58 naar 60 jaar) Vanaf 1 januari 2015: afschaffing anciënniteitstoeslag + verscherpen toegangsvoorwaarden SWT en aangepaste beschikbaarheid + geleidelijk verder optrekken van de voorwaarden (leeftijd of beroepsverleden) voor een vrijstelling van IWZ 83

84 Werkloosheidsuitkeringen: overzicht van de versterkte degressiviteit Versoepeling voorwaarden voor opening recht en terugkeer naar de 1ste periode Vroeger - Vergoedbaarheidsperiodes: 1, 2 of 3 en max. 5 fasen - berekening beroepsverleden: 1/3 werklozen 3 en max. 10 fasen alle werklozen (nov. 2012) eerste 3 maanden: hogere uitkering [2 maanden per jaar beroepsverleden (max. 34 maanden)] 11 3m. 12 3m. 13 6m. 2A 2B 2m. max. 10m max. 24m Forfait Overgangsbepaling voor cat. A en N - neutralisatie werkloosheid voor nov uitgeput beroepsverleden telt opnieuw Overgangsbepalingvoor cat. B respect van de voorheen vastgestelde forfait-datum

85 2.2 Werkloosheidsuitkeringen: verhoging aan het begin van de werkloosheid + versterkte degressiviteit 85 Verhoging aan het begin van de werkloosheid Aantal betrokkenen % van 1ste periode Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,2% + 8,6% Alleenwonenden ,4% + 9,7% Samenwonenden ,5% + 10,1% Totaal ,6% Versterkte degressiviteit: degressieve fase Aantal betrokkenen % van 2de/3de periode (2) Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,0% + 5,4% Alleenwonenden ,0% + 3,6% Samenwonenden ,5% - 7,0% Totaal ,1% Versterkte degressiviteit: forfait Aantal betrokkenen % van 2de/3de periode (3) Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,1% + 1,2% Alleenwonenden ,5% - 4,0% Samenwonenden (4) ,2% - Totaal ,9% (1) In constante prijzen van Verschil ten opzichte van de gemiddelde uitkering van de uitkeringscategorie waartoe de betrokkenen in 2011 behoord zouden hebben. Een zeker aantal gezinshoofden en alleenwonenden die in de degressieve fase zitten onderging een beperkte vermindering van hun uitkering, maar die is niet zichtbaar in de evolutie van de gemiddelde maanduitkering omwille van profielverschillen. (2) Voor gezinshoofden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de en 3de periode. Voor samenwonenden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de periode. (3) Voor gezinshoofden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de en 3de periode. Voor samenwonenden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 3de periode. (4) Het aantal samenwonenden dat sneller dan voorheen in het forfait terechtkomt valt moeilijk te kwantificeren. Het aantal wordt geraamd door middel van het verschil tussen het aantal samenwonenden in de 3de periode in 2011 en in 2016.

86 Werkloosheidsuitkeringen: afschaffing anciënniteitstoeslag Uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag (2011) Uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag (2016) Evol Aandeel uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag in totaal 2e en/of 3e periode (2011) Aandeel uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag in totaal 2e en 3e periode (2016) Evol Gezinshoofden ,5% 12,6% 6,9% - 5,7 pp. Alleenwonenden ,3% 19,9% 13,2% - 6,8 pp. Samenwonenden ,4% 35,9% 18,8% - 17,0 pp. Totaal ,5% 23,4% 13,4% - 10,0 pp.

87 2.4 Stelsel van werkloosheid met bedrijftoeslag (WZ + NWZ) Intreders Stelsel Voorwaarden 2011 Voorwaarden 2015 Voorwaarden Algemeen 60 jaar 58 jaar + lange loopbaan Loopbaan 30 jaar (mannen) of 26 jaar (vrouwen) Leeftijd 62 jaar (behoudens uitzonderingen) en loopbaan 40 jaar (mannen) of 31 jaar (vrouwen) Leeftijd 62 jaar (behoudens uitzonderingen) en loopbaan 40 jaar (mannen) of 32 jaar (vrouwen) Loopbaan 37 jaar (mannen) of 33 jaar (vrouwen) Stelsel afgeschaft (behoudens uitzonderingen) Stelsel afgeschaft (behoudens uitzonderingen) Evol Evol ,9% ,9% ,5% ,9% 58 jaar + zwaar beroep 58 jaar + medische problemen 56 jaar + nachtwerk/bouw 57 jaar + lange loopbaan Loopbaan 35 jaar Geen wijzigingen Geen wijzigingen Loopbaan 35 jaar Geen wijzigingen Geen wijzigingen Loopbaan 33 jaar Leeftijd 58 jaar (behoudens uitzonderingen) Geen wijzigingen Loopbaan 38 jaar Stelsel afgeschaft (behoudens uitzonderingen) Stelsel afgeschaft (behoudens uitzonderingen) ,0% ,0% ,6% ,0% ,0% ,9% ,7% ,9% 56 jaar + zeer lange loopbaan Loopbaan 40 jaar Leeftijd: 58 jaar (behoudens uitzonderingen) Geen wijzigingen Erkende onderneming met collectief ontslag Leeftijd 50 jaar Leeftijd 55 jaar (behoudens uitzonderingen) Leeftijd 56 jaar (behoudens uitzonderingen) Erkende onderneming zonder collectief ontslag Leeftijd 50 jaar Leeftijd 55 jaar (behoudens uitzonderingen) Leeftijd 56 jaar (behoudens uitzonderingen) ,1% ,0% ,8% ,1% ,9% ,1% Oud KB ,8% ,2% Stelsel niet gespecificeerd ,3% ,7% Totaal ,2% ,0% Stock ,3% + 1,5% + 1,9% + 2,4% ,9% - 3,5% - 3,2% - 3,8% - 4,9% - 7,2% Evolutie t.o.v. J-1 (rechteras) Fysieke eenheden (linkeras) + 24,0% + 20,0% + 16,0% + 12,0% + 8,0% + 4,0% + 0,0% - 4,0% - 8,0%

88 Vrijstelling van IWZ (Aangepaste) beschikbaarheid van oudere werklozen CAO 17 vanaf 60 jaar Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden BV40 58 BV40 59 BV BV42 61 BV42 62 BV42 63 BV42 64 BV BV41 58 BV41 59 BV41 60 BV > BV42 61 BV42 62 BV42 63 BV42 64 BV BV42 58 BV42 59 BV42 60 BV42 61 BV BV43 58 BV43 59 BV43 60 BV43 61 BV43 62 BV Algemene regeling vanaf 62 jaar BV44 58 BV44 59 BV44 60 BV44 61 BV44 62 BV44 63 BV Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden BV44 58 BV44 59 BV44 60 BV44 61 BV44 62 BV44 63 BV44 64 BV BV43 63 BV43 64 BV Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden of wegens leeftijd Leeftijd Volledig beschikbaar, incl. DISPO Aangepast beschikbaar (werkloze moet zelf geen werk zoeken) Vrijstelling wegens leeftijd Aangepaste beschikbaarheid van SWT-werklozen > BV43 63 BV43 64 BV43 65 Erkende ondernemingen Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden of wegens leeftijd BV40 Vrijstelling wegens voldoende beroepsverleden (aantal jaren) BV BV Afwijking beroepsverleden of leeftijd via CAO bij NAR* BV43 61 BV43 62 BV43 63 BV43 64 BV43 65 * Om vanaf 2017 nog vrijgesteld te kunnen worden, moet de Nationale Arbeidsraad een CAO sluiten die het mogelijk maakt met SWT te vertrekken vanaf een lagere dan de reglementaire leeftijd. Tot op heden is er nog géén dergelijke CAO gesloten. Dat betekent dat een aanvraag tot vrijstelling vanaf 2017 niet meer mogelijk is en men aangepast beschikbaar moet blijven tot de leeftijd van 65 jaar. 57 Leeftijd Aangepast beschikbaar (werkloze moet zelf geen werk zoeken) Vrijstelling wegens leeftijd BV38 Vrijstelling wegens voldoende beroepsverleden

89 Vrijstelling van IWZ o.b.v. leeftijd of beroepsverleden Vrijstelling van IWZ o.b.v. leeftijd of beroepsverleden (intreders) Leeftijd Evol Evol jaar ,4% ,8% jaar ,1% ,8% 60 jaar en ouder ,3% ,6% Totaal ,0% ,6% Effect op de populatie UVW (fysieke eenheden) Verschil Evolutie verdeling WZ/NWZ ,4% 100% jaar % jaar ,3% 97,1% 95,6% 74,2% 60% 40% 60 jaar en ouder ,8% 15,7% 2,9% jaar (2000) 58 jaar en ouder (2000) jaar (2016) 58 jaar en ouder (2016) 20% 0% UVW-WZ Vrijgestelde oudere werklozen UVW-WZ UVW-NWZ

90 90 3. Overige hervormingen Vanaf 1 januari 2012: gewone loopbaanonderbreking beperkt tot 60 ipv 72 maanden; niet-gemotiveerd tijdskrediet beperkt tot 1 jaar; Vanaf medio 2012: ouderschapsverlof van 3 naar 4 maanden per kind Vanaf 1 september 2012: leeftijdsvoorwaarde LO/TK eindeloopbaan opgetrokken van 50 tot 55 jaar Vanaf 1 januari 2013: instapstages voor jongeren in BIT Vanaf 1 juli 2013: Activaplan voor laaggeschoolde jongeren Vanaf 1 januari 2015: leeftijdsvoorwaarde tijdskrediet eindeloopbaan opgetrokken tot 60 jaar; berekeningswijze IGU gewijzigd Maatregelen Eenheidsstatuut: crisispremie wordt ontslaguitkering (vanaf 1 januari 2012), ontslaguitkering wordt geleidelijk vervangen door ontslagcompensatievergoeding (vanaf 1 januari 2015) Vanaf 2 september 2016: zorgkrediet vervangt loopbaanonderbreking voor personeelsleden van de Vlaamse openbare sector

91 Loopbaanonderbreking Intreders volgens stelsel Intreders volgens gewest ,1% ,4% ,0% Voltijds Deeltijds, geen verhoogde uitkeringen Deeltijds, verhoogde uitkeringen (eindeloopbaan) ,3% ,6% ,3% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest

92 Tijdskrediet Intreders volgens stelsel ,2% ,1% ,9% Intreders volgens type Voltijds Deeltijds, geen verhoogde uitkeringen Deeltijds, verhoogde uitkeringen (eindeloopbaan) 6,5% 17,9% Met motief 23,9% 38,7% 29,9% 51,4% Zonder motief (met uitkeringen) 37,8% Motief niet van toepassing 24,7% Zonder uitkeringen ,8% 18,7% ,5% 0,2% 2016

93 Zoom eindeloopbaanstelsel (LO & TK) Intreders loopbaanonderbreking eindeloopbaan volgens leeftijd ,5% ,1% tot 54 jaar 55 jaar en ouder Intreders tijdskrediet eindeloopbaan volgens leeftijd ,4% ,2% ,5% tot 54 jaar 55 tot 59 jaar 60 jaar en ouder

94 Deeltijdse werknemers met een IGU Inkomensgarantie-uitkering volgens gezinscategorie (intreders) Gezinscategorie Evol Evol Gezinshoofd ,1% ,1% Alleenwonend ,0% ,8% Samenwonend ,0% ,3% Andere ,0% ,0% Totaal ,1% ,7%

95 Tewerkstellingsmaatregelen (geregionaliseerd) Activa (fysieke eenheden) Activa normaal, Start en PVP (excl. win-win) Activa verminderde arbeidsgeschiktheid Activa laaggeschoolden < 27/30 jaar Totaal Werkhervattingstoeslag volgens leeftijd (fysieke eenheden) Leeftijd Evol Evol < 55 jaar ,5% ,1% 55 jaar en ouder ,0% ,9% Totaal ,7% ,8%

96 Maatregelen in het kader van de ontwikkeling van een Eenheidsstatuut (in miljoen EUR)

97 97 IV. Internationale vergelijking van de arbeidsmarkt 1. Evolutie van de geharmoniseerde werkloosheidsgraad

98 98 1. Evolutie van de geharmoniseerde werkloosheidsgraad 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 9,7 7,8 8,2 7,8 7,6 7,5 6,0 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T EU-28 Eurozone België Bron: Eurostat EAK (une_rt_q)

99 Evolutie van de werkgelegenheid Werkgelegenheid (2007 = basis 100) EU-28 Eurozone België Bron: Eurostat EAK (lfsq_egan) Evol Evol België EU-15 België EU-15 België EU-15 België EU-15 België EU-15 Werkgelegenheid = ,2 109,7 109,9 109,2 + 6,2 + 9,7 + 3,7-0,5 Bevolking Werkgelegenheidsgraad 60,9% 63,2% 62,0% 66,8% 61,8% 66,1% + 1,1%-punt + 3,6%-punt - 0,2%-punt - 0,7%-punt Bron: Eurostat EAK (lfsa_egan + lfsa_pganws) (15-64 jaar)

100 1.2 De vergoede werkloosheid in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland volgens drie benaderingen (1) 100 Werkloosheidsverzekering (basis = overeenkomstige trimester van 2007) T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T België Duitsland Frankrijk Nederland Sociale bijstand (basis = overeenkomstige trimester van 2007) T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T België Duitsland Frankrijk Nederland Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws)

101 1.3 De vergoede werkloosheid in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland volgens drie benaderingen (2) 101 Evolutie van de vergoede volledige werkloosheid (verzekering + bijstand) (basis = 2007) T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T België Duitsland Frankrijk Nederland Structuur van de vergoede volledige werkloosheid in 2016 (T1-T3) 18% 28% 46% 54% 51% 49% 82% België 72% Duitsland Werkloosheidsverzekering Frankrijk Nederland Sociale bijstand Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws)

102 De werkloosheid in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland volgens drie benaderingen (3) 14,0% 12,0% Vergelijking van de werkloosheidsratio en graad voor 2015 volgens drie benaderingen 12,4% 13,2% 10,0% 8,8% 9,2% 8,0% 6,0% 4,0% 6,0% 5,1% 4,1% 3,2% 7,3% 6,5% 6,9% 4,8% 2,0% 0,0% België Duitsland Frankrijk Nederland Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws) Vergoede werkloosheid Werkloosheid in strikte zin Werkloosheid in ruime zin Vergoede werkloosheid + sociale bijstand / bevolking op arbeidsleeftijd jaar Geharmoniseerde werkloosheid / bevolking op arbeidsleeftijd jaar Geharmoniseerde werkloosheid + ondertewerkstelling + potentiële arbeidskrachten / bevolking op arbeidsleeftijd jaar

103 Doelstellingen 2020: internationale vergelijking 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 80,0 80,0 78,0 76,0 76,5 75,0 73,2 74,0 75,0 75,0 75,0 77,0 73,0 76,0 73,3 73,0 76,5 74,8 69,0 70,0 72,8 67,0 72,5 70,9 67,8 68,7 69,5 68,9 67,2 67,1 67,9 60,5 62,9 62,0 60,5 59,0 54,9 80,5 77,0 78,0 75,0 75,0 80,0 76,4 72,0 76,8 71,0 74,3 70,0 72,9 67,8 69,1 69,1 67,7 66,0 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR HR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK 7 procentpunt en meer verschil 3-7 procentpunt verschil Minder dan 3 procentpunt verschil Min. doelstelling 2020 Tewerkstellingsgraad 2015 Bron: Eurostat EAK (lfsa_ergan) eigen berekeningen

104 Doelstellingen 2020: regionale vergelijking 80,0 75,0 70,0 69,7 66,3 71,9 71,9 67,3 67,2 76,0 73,2 65,0 62,0 61,8 61,5 60,0 59,5 58,7 58,7 55, Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest Land Doelstelling 2020 Bron: Eurostat EAK (lfst_r_lfe2emport - lfsa_ergan) eigen berekeningen

105 105 V. Budget 1. Evolutie van de niet overgedragen uitgaveposten voor sociale prestaties

106 Evolutie van de niet overgedragen uitgaveposten voor sociale prestaties* In miljoen EUR , , , , , , , , , , , , , , , , * Met uitzondering van de overgedragen stelsels van loopbaanonderbreking, waarvoor in de periode niet kon worden bepaald welke gevallen volgens de huidige bevoegdheidsverdeling onder het gewestelijk budget gerekend zouden geweest zijn.

107 1.1 Evolutie van de uitgaven voor sociale prestaties als ratio t.o.v. het bbp 107 Globale werkloosheid Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen (excl. SWT) Tijdelijke werkloosheid Deeltijdse werknemers met IGU Vrijgestelde werklozen voor opleidingen of studies Niet-bezoldigde periode in het onderwijs Andere uitkeringen Aan tijdelijke werkloosheid verwante uitkeringen (excl. niet-bezoldigde periode in het onderwijs) Crisispremie, ontslagpremie, ontslagcompensatievergoeding Activering en premies (incl. mobiliteitstoeslag) Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen (excl. vrijstellingen voor opleidingen of studies) Stelsel voor werkloosheid met bedrijfstoeslag (incl. halftijds brugpensioen) Stelsel voor werkloosheid met bedrijfstoeslag Halftijds brugpensioen Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven Loopbaanonderbreking Tijdskrediet Thematische verloven Bron bbp: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens

108 Evolutie van de uitgaven door overheidsadministraties Evol Evol Lopende prijzen Constante prijzen Lopende prijzen Totaal uitgaven (excl. rentelasten) % + 39% + 3% Sociale uitkeringen % + 35% + 3% Vervangingsinkomens % + 38% + 3% Pensioenen % + 47% + 4% Inkomensgarantie voor ouderen % + 70% + 6% Werkloosheidsuitkeringen met bedrijfstoeslag % - 7% - 7% Werkloosheidsuitkeringen % - 19% - 4% Loopbaanonderbreking en tijdskrediet % + 37% - 6% Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen % + 89% + 5% Arbeidsongevallen en beroepsziekten % - 16% + 1% Leefloon % + 100% + 5% Overige sociale uitkeringen % + 31% + 4% waarvan gezondheidszorg % + 37% + 4% waarvan kinderbijslag % + 15% + 3% Overige primaire uitgaven % + 44% + 3% Bezoldigingen van het overheidspersoneel % + 26% + 2% Lopende aankopen van goederen en diensten % + 38% + 5% Subsidies aan ondernemingen % + 254% + 4% Lopende overdrachten aan het buitenland % + 46% + 7% Overige lopende overdrachten % - 19% + 7% Bruto-investeringen in vaste activa % + 83% + 4% Overige kapitaaluitgaven % + 55% + 2% Bron: Jaarverslag NBB In miljoen EUR

109 Evolutie van de uitgekeerde bedragen volgens gewest (in miljoen EUR) Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest Land Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gewest Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) 2 879, ,3 844, ,0 48,0% 37,9% 14,1% 100% Werkzoekenden 1 639, ,7 730, ,3 40,0% 42,2% 17,8% 100% Niet-werkzoekenden 1 240,0 542,6 113, ,7 65,4% 28,6% 6,0% 100% Werknemers ondersteund door de RVA 702,8 590,5 127, ,2 49,5% 41,5% 9,0% 100% Tijdelijke werkloosheid 253,8 181,0 25,4 460,2 55,2% 39,3% 5,5% 100% Aan TW verwante uitkeringen 22,8 20,3 2,8 45,9 49,6% 44,2% 6,2% 100% Deeltijdse werknemers met IGU 85,8 73,9 22,5 182,2 47,1% 40,6% 12,4% 100% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen 340,5 315,3 77,1 732,9 46,5% 43,0% 10,5% 100% Werknemers die hun arbeidstijd aanpassen 595,8 179,6 40,9 816,3 73,0% 22,0% 5,0% 100% Tijdskrediet 290,2 92,3 18,8 401,3 72,3% 23,0% 4,7% 100% Gewone loopbaanonderbreking 132,2 44,1 7,0 183,3 72,1% 24,0% 3,8% 100% Thematische verloven 172,8 43,2 15,1 231,1 74,8% 18,7% 6,5% 100% Halftijds brugpensioen 0,6 0,1 0,0 0,7 86,3% 12,3% 1,5% 100% Totaal van de 3 groepen 4 178, , , ,5 50,7% 37,0% 12,3% 100% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) 76,3 32,8 5,6 114,7 66,5% 28,6% 4,9% 100% Algemeen totaal , , , ,2 50,9% 36,9% 12,2% 100% Algemeen totaal , , , ,8 50,9% 36,9% 12,1% 100% Algemeen totaal , ,5 967, ,9 47,9% 40,1% 12,0% 100% Algemeen totaal , ,4 632, ,6 51,2% 38,1% 10,7% 100% Evol , , , ,3 + 27,2% + 43,0% + 53,0% + 36,0% Evol ,5-151,3 + 51, ,2 + 10,1% - 4,7% + 5,3% + 3,6% Evol , , , ,6 + 40,1% + 36,3% + 61,1% + 40,9% Evol ,6-168,7-48,4-441,7-5,0% - 5,2% - 4,5% - 5,0% Land

110 Evolutie van de gemiddelde uitkering Evol Evol UVW-WZ 773,33 824,48 866,79 876,91 903,54 937,90 968,35 968,44 981, , ,3% + 2,6% Na een voltijdse betrekking 837,32 892,87 942,98 951,92 979, , , , , , ,1% + 1,7% waarvan gezinshoofden 984, , , , , , , , , , ,3% + 2,3% waarvan samenwonenden 681,84 735,95 815,61 816,37 831,75 869,36 915,76 909,98 889,16 897, ,6% + 0,9% waarvan alleenwonenden 860,37 926,74 969,67 984, , , , , , , ,5% + 2,0% Na een vrijwillig deeltijdse betrekking 727,96 778,09 817,90 836,18 864,75 901,99 931,51 928,51 918,00 938, ,9% + 2,2% Na studies 606,13 640,98 643,96 649,69 668,13 690,24 694,61 688,09 693,60 739, ,0% + 6,6% SWT zonder vrijstelling van IWZ 1 036, , , , , , , , , , ,9% + 2,2% UVW-NWZ 909,54 958,05 982, , , , , , , , ,6% + 2,9% Na een vrijwillig deeltijdse betrekking 669,50 714,34 739,07 755,64 786,94 819,58 844,96 848,25 875,72 914, ,6% + 4,4% Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties 876,15 928,35 951,50 963,97 996, , , , , , ,2% + 1,7% Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg 249,29 250,91 246,63 245,03 245,87 247,58 247,50 246,55 250,24 280, ,4% + 11,9% SWT met vrijstelling van IWZ 1 015, , , , , , , , , , ,3% + 2,2% Bedragen/budgettaire eenheden (lopende prijzen) Indexering: theoretische stijging van de uitkeringen van 16,2% ( )

111 UVW-WZ volgens hoogte van de uitkering < 500 EUR 19,0% 7,6% 15,0% 21,8% 1,4% 17,1% 28,2% 0,1% < 750 EUR < EUR 19,3% < EUR EUR 38,8% Totaal UVW-WZ 19,5% 40,4% Basis arbeid 20,5% 0,6% Basis studies 50,6%

112 UVW-WZ volgens aantal vergoede dagen in UVW-WZ gemiddeld per maand = verschillende personen die minstens 1 en maximum 312 uitkeringen gekregen hebben in 2016 Land ,1% 28,8% 19,3% 34,9% 18,8% 29,7% ,2% 15,6% 16,0% ,2% ,8% 13,3% ,8% 15,5% ,9% Gewesten Aantal vergoede < 50 jaar 50 jaar en ouder dagen in 2016 Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H Gewest Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H Gewest % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Totaal % % % % % %

113 113 VI. Vooruitzichten Conjuncturele vooruitzichten 114

114 114 Conjuncturele vooruitzichten Groeivoet van het bbp in volume (in %) Binnenlandse werkgelegenheid (in duizendtallen) UVW-WZ (fysieke eenheden) Tijdelijke werkloosheid (budgettaire eenheden) , , , , , , , , , , , , , , Evol ,3 punt + 1,3% - 5,3% - 6,9% Evol ,2 punt + 1,1% - 3,5% - 6,1% Bronnen: RVA - historische gegevens UVW-WZ en tijdelijke werkloosheid; Federaal Planbureau - Economische begroting - Tabel B.5.bis Situatie op de arbeidsmarkt detail; NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens

115 115 VII. Evolutie van de activiteiten m.b.t. de handhaving van het systeem

116 Personeelsbestand controlediensten Evolutie van het aantal controleurs en sociale inspecteurs (V.E.): 2014 : 263 waarvan 234 controleurs en 29 inspecteurs 2015 : 240 waarvan 212 controleurs en 28 inspecteurs 2016 : 204 waarvan 190 controleurs en 14 inspecteurs Gevolg van de bevriezing van de aanwervingen en 11 controleurs overgeheveld naar de gewesten Effecten van de preventieve controles : verschuiving van een deel van de controle-activiteiten naar de andere processen (toelaatbaarheid, verificatie, loopbaanonderbreking en tijdskrediet) Afschrikkende effecten van datamatching Doelgerichtere controles dank zij datamining Steun van het administratief personeel bij de voorbereiding van de controles en de consultatie van de databanken Aanwervingen eind 2016 : 18 controleurs

117 De strategie inzake controle (1) Strategisch plan: 1 Regeringsprioriteiten: college voor de bestrijding van de sociale en fiscale fraude; 2 Prioriteiten van de SIOD (Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst) Gecoördineerde acties uitgevoerd met de andere Inspectiediensten. In 2016: bestrijding van zwartwerk, arbeid door illegalen, sociale dumping, fraude met uitkeringen en bijdragen, valse zelfstandigen en fictieve domicilies; 3 Prioriteiten van de RVA Controle van de tijdelijke werkloosheid; Controle van de niet-toegelaten cumulaties van uitkeringen met inkomsten uit arbeid of met vervangingsinkomsten;

118 De strategie inzake controle (2) Strategisch plan (vervolg): Controle van de aangiften, met name over de gezinstoestand, het adres, de nationaliteit ; Controle van valse documenten; Controle van grote commerciële evenementen (sportmanifestaties, festivals, ); Controle van de grensoverschrijdende fraude; Controle op de toekenning van vrijstellingen in geval van hervatting van studies. Operationeel plan: methode, doelstellingen, concrete aanpak Fraudeobservatorium: analyseren en anticiperen Samenwerking met justitie, politie

119 Controles in de economische sectoren (1) De controleurs hebben deelgenomen aan gecoördineerde controleacties op initiatief van de RVA of de SIOD. Sector controleacties Aantal acties Niet-conforme dossiers Niet-conforme dossiers werkgevers werknemers Bouw Horeca Kleinhandel/markten Tuinbouw Taxi's Schoonmaak Vlees Andere sectoren Totaal

120 Controles in de economische sectoren (2) In 2016 controleerden ze daarbij werkgevers en werknemers. Gecontroleerd Aantal In regel Niet in regel Werkgevers (22,1%) (22,4%) Werknemers (5,6%) (5,1%)

121 Controle van de tijdelijke werkloosheid Controle werkgevers Aantal Niet in regel ste aanvraag (25,2 %) 276 (25,3%) Structurele werkloosheid (43,0 %) 488 (44,8%) Fraudegevoelige sectoren (26,5 %) 2046 (29,8 %) Totaal (28,4 %) (31 %) Controle werknemers Aantal Niet in regel ste aanvraag (9,6 %) 105 (14,0%) Structurele werkloosheid (20,1 %) 159 (19,9%) Fraudegevoelige sectoren (15,1 %) (16,5 %) Totaal (15,0 %) (16,5 %)

122 Controle van valse documenten en fictieve onderwerpingen aan de sociale zekerheid Controles op basis van Communicatie van de RSZ m.b.t. ondernemingen met fictieve tewerkstelling Controles door de RVA van de toelating tot werkloosheid (documenten C4, U1 ) : a priori + a posteriori Cijfers 2016: beslissingen van niet-onderwerping ontvangen van de RSZ 223 dossiers van werknemers opgestuurd naar de WB s 918 weken in totaal uitsluiting EUR terugvorderingen

123 Controle van grote evenementen Doelstelling: Informeren van organisatoren Bestrijden van foutief gebruik van uitkeringen en zwartwerk Toenemen van regulier werk Cijfers 2016: 67 controles (bv.: Tomorrowland, Les Ardentes, Brussels Dogshow, voetbalwedstrijden Jupiler Pro League ) meestal i.s.m. andere inspectiediensten 2015 Werknemers Vrijwilligers Werkgevers Gecontroleerd Niet in regel % 7,5% 1,6% 16,7% 2016 Werknemers Vrijwilligers Werkgevers Gecontroleerd Niet in regel % 7,2% 1,8% 23,8%

124 Controle van de toekenning van vrijstellingen in geval van hervatting van studies De werkloosheidsbureaus waken er over dat de personen die genieten van een vrijstelling artikel 93 (KB ) hun studies voortzetten binnen het reglementair kader Gecontroleerde werklozen Vastgestelde inbreuken % 18,4% 18,9%

125 Datamatching a priori 20 systematische a priori-kruisingen Controle voorafgaand aan de betaling (geen terugvordering, geen sanctie): Door de uitbetalingsinstelling: Werkloosheid/ ziekte Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezinssamenstelling ) Door de RVA: Uitkeringen (werkloosheid en LO/TK) en zelfstandige activiteit/pensioen Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezin ) Situatie van de gezinsleden van werklozen LO/TK en contract met de opgegeven werkgever/andere werkgever Matching tussen gegevensdatabanken van de RVA Werkloosheid en LO/TK Werkloosheid of LO/TK en overlijden Werkloosheid of LO/TK en pensioengerechtigde leeftijd

126 Effecten van preventieve controles (1) Cumulatie van werkloosheid en werk in loondienst Inbreuken Terug te vorderen bedragen

127 Effecten van preventieve controles (2) Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit Gerichte controles o.b.v. gegevensbanken, controles op basis van aanwijzingen, o.b.v. klachten of willekeurige controles In 2016: controles in totaal Onderzoeken Niet-conform Terug te vorderen bedragen Verschil ,4% - 22% - 30%

128 Effecten van preventieve controles (3) Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit In 2016: meer preventieve controles, vooral door de uitbetalingsinstellingen meer systematische kruisingen met het Rijksregister samenwerking met de lokale politiediensten minder inbreuken en terug te vorderen bedragen : wegens: - meer a priori controles door de uitbetalingsinstellingen en de RVA - minder schrappingen uit de bevolkingsregisters

129 Effecten van preventieve controles (4) 1. Uitkeringsaanvraag (begin werkloosheid) Nationaliteit Aangifte conform, Adres gecorrigeerd of Gezinssamenstelling verantwoord 2014: : : : : : Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit : Conform Consultatie RR sinds 07/2012 Niet-conform: - Ofwel gecorrigeerde aangifte - Ofwel verantwoord verschil 2. Verandering nationaliteit/adres/gezinssamenstelling tijdens de werkloosheid 2. a) Spontane aangifte door de werkloze: idem punt 1. Aanpassingen RRN sinds 07/2014 UI 2. b) (Nog) geen aangifte door de werkloze: UI Zonder gevolg Gevolg => aangifte werkloze conform of verantwoord Link met andere DB s sinds 09/2013 (RSZ, RSVZ, RVP) voor de andere gezinsleden Link met andere DB (RSZ, RSVZ, RVP) voor de andere gezinsleden Structurele en terugkerende controles door de RVA: Datamining (aanwijzingen), Datamatching, steekproeven, opsporing schrappingen, politieverslag

130 Effecten van preventieve controles (5) Verificaties in het stelsel van loopbaanonderbreking/tijdskrediet (1) Sinds 2011 verifieert de RVA ook systematisch de toekenning van uitkeringen in het stelsel van loopbaanonderbreking/tijdskrediet. Opsporing van anomalieën via kruising van meerdere gegevensbanken (RSZ, RR ) Voorbeelden: einde arbeidscontract, nieuwe werkgever, pensioengerechtigd, cumulatie met zelfstandige activiteit, woonplaats buiten EER )

131 Effecten van preventieve controles (6) Verificaties in het stelsel van loopbaanonderbreking/tijdskrediet Gedecteerde anomaliën Niet-conforme situaties Totaal

132 Datamatching a posteriori 13 systematische a posteriori-kruisingen Controle na betaling (door de RVA): Uitkeringen (werkloosheid en LO/TK) en werk in loondienst/als zelfstandige/pensioen Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezinssamenstelling, ) Werkloosheid en invaliditeit/ziekte LO/TK en einde arbeidscontract/arbeid bij nieuwe werkgever LO/TK en verblijf buiten de EER Terbeschikkingstelling van RVA-gegevens, bv. aan OCMW s

133 4.1. Controles a posteriori van werkloosheidsuitkeringen en andere inkomsten (1) 133 Cumulatie loontrekkende Cumulatie zelfstandige Cumulatie ziekte Cumulatie pensioen Totaal

134 Controles a posteriori van werkloosheidsuitkeringen en andere inkomsten (2) Vastgestelde inbreuken Terug te vorderen bedrag

135 Datamining Experten programmeren software die in databanken zoekt naar correlaties Het programma stelt een profiel op van een type-fraudeur Bedrijven en sociaal verzekerden worden getoetst aan dat profiel Resultaat van de controle wordt opgeslagen in een databank en wordt gebruikt als input bij toekomstige controles Bedrijven en sociaal verzekerden met hoog frauderisico worden gecontroleerd

136 6. Beheer per proces 136

137 Controle van grensoverschrijdende fraude Ad hoc controles van prestaties uitgevoerd in het buitenland en aangedragen bij de uitkeringsaanvraag Controle van de effectieve verblijfplaats in België : - via geautomatiseerde procedure C66bis : oproepingen ad hoc oproepingen Ontwikkelen en intensifiëren van de contacten met de bevoegde autoriteiten in het buitenland Vervolg van de ontwikkeling van de systemen van gegevensuitwisseling via elektronische weg, met name in het kader van het BENELUX akkoord en met Frankrijk (Pôle Emploi)

138 Specifieke of aanvullende controles Contactpunt voor een eerlijke concurrentie: aangiften ontvangen 717 ontvankelijk verklaard en behandeld door het bureau Controles op de verblijfplaats van de gezinstoestand Door de RVA : 341 Door de politie: 386 Controle van detentieperiodes : Systematische gegevensuitwisseling via de kruispuntbank in voorbereiding met de FOD Justitie en meerdere andere instellingen Specifieke gegevensuitwisseling RVA FOD Justitie Controles op het vertrek naar het buitenland : Systematisch, via schrapping uit het rijksregister Op basis van informatie van de politie en van justitie

139 Samenwerking met justitie RVA Justitie : aantal epv s Evol RVA ,7% Geheel van de sociale inspectiediensten (o.a. RVA) ,1% % 27,5% 35,6% 33,3% 32,2% Justitie RVA : verzoekschriften van de arbeidsauditeur (4 077 in 2015). De tussenkomst van een controleur van de RVA kan gevraagd worden door de gerechtelijke instanties (via verzoekschrift) : vraag om bijkomende gegevens door de auditeur vraag om concrete samenwerking in bepaalde (fraude)dossiers, bv. verhoor van betrokken personen vraag om inlichtingen betreffende een uitkeringstrekker

140 Federale sancties Land Vlaams Gewest Waals Gewest 2016 Duitstalige Gemeenschap Brussels Hfdst. Gewest Vrijwillige werkloosheid Afdanking om billijke redenen Werkverlating Zich niet aanmelden op het werkloosheidskantoor Sub-totaal Verwittigingen Totaal vrijwillige werkloosheid verwittigingen Administratieve sancties Onjuiste, onvolledige of laattijdige verklaring Onrechtmatige stempel, misbruik controlekaart Opmaken van onjuiste stukken, vals stempelmerk Sub-totaal Sancties Verwittigingen Totaal Administratieve sancties Verschillen : - Vermindering van het aantal werklozen - Effect van de preventieve controles - Vermindering van het aantal vaststellingen ten gevolge de overdracht van bevoegdheden

141 11. Regionale sancties* (1) Land Passieve beschikbaarheid Werkweigering Afdanking, stopzetting of weigering van een beroepsopleiding Zich niet aanmelden bij een werkgever Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours Weigering outplacement of weigering inschrijving in een tewerkstellingscel Sub-totaal Sancties wegens passieve beschikbaarheid Verwittigingen Totaal sancties + verwittigingen Uitsluiting door de gewesten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als werkzoekende Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als werzoekende Totaal Uitsluiting Totaal passieve beschilbaarheid + uitsluiting Actieve beschikbaarheid Tijdelijke schorsing van de uitkeringen Verminderde uitkering Verminderde uitkering, gevolgd door uitsluiting Uitsluiting Sub-totaal Sancties actieve beschikbaarheid Verwittigingen (1) De eerste negatieve evaluatie (2) Voorlopige schorsingen (art. 70) Actieve beschikbaarheid (gewesten) + verwittigingen + art Verschillen : - Vermindering van het aantal werklozen; - De tijd die nodig is voor het ten laste nemen van die nieuwe materies door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling; - Het federale normatieve kader betreffende de actieve beschikbaarheid voorziet geen sancties maar wel verwittigingen bij de 1 ste negatieve evaluaties; - Het federale normatieve kader laat ruimte voor autonomie aan de gewesten. * Voor 2015 beslissingen genomen door de RVA en voor 2016 beslissingen genomen door de gewestinstellingen (met uitzondering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waar de beslissingen nog genomen werden door de RVA in afwachting van de effectieve overname op ). (1) De verwittigingen die worden gegeven in het kader van het begeleidingsproces worden niet als dusdanig geteld. (2) Voor 2015 voor alle gewesten en voor 2016 alleen voor Brussels Hoofdstedelijk Gewest gaat het om de eerste negatieve evaluatie voor gerechtigden op werkloosheids- en inschakelingsuitkeringen. 141 DISPO J: NEGATIEVE EVALUATIES (3) Negatieve eerste evaluatie Negatieve tweede evaluatie Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie Totaal (3) Dispo J : de controle van de actieve beschikbaarheid van de jongeren in de beroepsinschakelingstijd

142 11. Regionale sancties* (2) Vlaams Gewest Waals Gewest Duitstalige Gemeenschap Brussels Hfdst. Gewest Land Passieve beschikbaarheid Werkweigering Afdanking, stopzetting of weigering van een beroepsopleiding Zich niet aanmelden bij een werkgever Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours Weigering outplacement of weigering inschrijving in een tewerkstellingscel Sub-totaal Sancties wegens passieve beschikbaarheid Verwittigingen Totaal sancties + verwittigingen Uitsluiting door de gewesten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als werkzoekende Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als werzoekende Totaal Uitsluiting Totaal passieve beschilbaarheid + uitsluiting Actieve beschikbaarheid Tijdelijke schorsing van de uitkeringen Verminderde uitkering Verminderde uitkering, gevolgd door uitsluiting Uitsluiting Sub-totaal Sancties actieve beschikbaarheid Verwittigingen (1) De eerste negatieve evaluatie (2) Voorlopige schorsingen (art. 70) Actieve beschikbaarheid (gewesten) + verwittigingen + art DISPO J: NEGATIEVE EVALUATIES (3) Negatieve eerste evaluatie Negatieve tweede evaluatie Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie Totaal Het federale kader legt de algemene principes vast van de controle. De gewesten mogen evenwel de modaliteiten ervan bepalen, wat kan leiden tot een verschillende aanpak en andere procedures in de gewesten, wat zich weerspiegelt in de cijfers. De betrokkenheid bij de controle van de consulenten belast met de begeleiding van de werklozen kan groter of minder groot zijn. Sommige verschillen kunnen ook worden verklaard door het feit dat de verwittigingen die gegeven worden in het kader van het begeleidingsproces niet als zodanig worden geteld. Gedetailleerdere informatie behoort toe aan de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling. * Voor 2015 beslissingen genomen door de RVA en voor 2016 beslissingen genomen door de gewestinstellingen (met uitzondering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waar de beslissingen nog genomen werden door de RVA in afwachting van de effectieve overname op ). Kleine verschillen met de door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling gepubliceerde cijfers zijn mogelijk, rekening houdende met een lichte vertraging door de verzending van de gegevens en de wijze waarop wijzigingen en annulaties worden geregistreerd. (1) De verwittigingen die worden gegeven in het kader van het begeleidingsproces worden niet als dusdanig geteld. (2) Voor 2016 alleen voor Brussels Hoofdstedelijk Gewest gaat het om de eerste negatieve evaluatie voor gerechtigden op werkloosheids- en inschakelingsuitkeringen. (3) Dispo J : de controle van de actieve beschikbaarheid van de jongeren in de beroepsinschakelingstijd 142

143 Terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus (1) Bedragen (in EUR) Vastgestelde onverschuldigde bedragen Totaal teruggevorder de bedragen Ingevorderd door de RVA Overgemaakt aan de Domeinen (1) Ingevorderd door de Domeinen Ingevorderd in het buitenland Kwijtgescholden , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,1% + 41,5% + 35,6% + 376,9% + 255,3% + 130,3% + 98,0% (1) of voor invordering in het buitenland Stijging van de onverschuldigde bedragen tussen 2007 en 2014: beter gerichte enquêtes, stijging van het aantal controles op de dienstenchequeondernemingen; effecten van het versterken van controles van adres- en gezinstoestand. Maar vermindering van de onverschuldigde bedragen in 2015 (effect van meer preventieve controles) en 2016 (effect van meer preventieve controles, regionalisering van de dienstencheques en daling van het aantal uitkeringsgerechtigden). Moeilijkheden bij terugvordering: financiële situatie van schuldenaren, gespreide afbetalingsplannen, procedures van collectieve schuldbemiddeling, gerechtelijke betwistingen van beslissingen tot terugvordering, weerspannige debiteuren,

144 Terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus (2) Ontvangsten op het niveau van de WB's in 2016 Door de debiteuren zelf ,65 Via inhoudingen op uitkeringen of ,51 vergoedingen (art. 1410, 4, GW) Via de ziekenfondsen ,57 Via de Federale Pensioendienst ,62 Door ex-werkgevers ,76 Door werkgevers ,75 Door erkende dienstenchequeondernemingen ,29 Totaal ,15 Saldo WB's op % Ontvangsten op het niveau van de WB's in % 0% 1% 5% 17% 50% Geblokkeerde dossiers in de WB's op Door de debiteuren zelf Via inhoudingen op uitkeringen of vergoedingen (art. 1410, 4, GW) Via de ziekenfondsen Via de Federale Pensioendienst Door ex-werkgevers Door werkgevers Door erkende dienstenchequeondernemingen 3% 2% 4% Collectieve schuldenregeling - faillissement Gerechtelijk beroep 52% 48% Niet geblokkeerd Geblokkeerd 14% 47% Verdwenen debiteur - opzoeking adres Overleden debiteur Onderzoek - briefwisseling 30% Varia (schorsing van de invordering gedurende een periode van sanctie, lopende aanvraag om ontheffing, enz )

145 Gerechtelijke geschillen % betwiste beslissingen Vonnissen % gunstig voor de RVA Arresten % gunstig voor de RVA ,4% % % ,2% % % ,7% % % ,4% % % ,3% % % ,1% % % ,9% % % ,1% % % ,6% % %

146 146 VIII. Activiteiten van het FSO 1. Kerncijfers FSO in

147 1. Kerncijfers FSO in

148 Evolutie van faillissementen en nieuw gecreëerde ondernemingen Faillissementen Faillissementen met personeel Nieuw opgerichte ondernemingen* Evolutie 2007/ ,01% +12,96% +12,17% Evolutie 2015/2016-5,69% -13,36% +11,24% Bron FSO, Directie Statistieken RVA * Oprichting van bedrijven op basis van de juridische vorm, er werd geen rekening gehouden met burgerlijke venootschappen, venootschappen met sociaal oogmerk en venootschappen van publiek recht, Bron FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie

149 Faillissementen met personeel in 2016 Belangrijkste sectoren Per gewest ,74% Verwerkende nijverheid ,82% Bouw ,87% Handel, banken en verzekeringen ,52% Diensten 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% % % % Brussels H. Gewest Vlaams Gewest Waals Gewest Evolutie

150 Banenverlies in 2016 Belangrijkste sectoren Per gewest Evolutie

151 Evolutie van het aantal vergoede werknemers Werknemers Sluitingsvergoedingen + collectief ontslag Contractuele vergoedingen Overbruggingsvergoedingen Bedrijfstoeslagen (vroeger AVB) Extra - statutaire uitgaven Sabena Totaal aantal betaalde uitkeringsgerechtigden ,30% Verschillende personen ,52% Bedragen Sluitingsvergoedingen + collectief ontslag , , , , , , , , , ,65 Contractuele vergoedingen , , , , , , , , , ,99 Overbruggingsvergoedingen , , , , , , , , , ,34 Bedrijfstoeslagen (vroeger AVB) , , , , , , , , , ,19 Extra - statutaire uitgaven , , , , , , , , , ,04 Sabena , , , , , , , , , ,61 Totaal , , , , , , , , , ,82 +0,35%

152 Evolutie van het aantal vergoede werknemers Totaalbedrag uitgekeerde vergoedingen (milj EUR) Aantal betaalde vergoedingen (profit + socialprofit) Aantal betaalde personen

153 FSO in 2016 Innovaties Elektronisch aanvraagformulier (e-f1): testfase afgerond en klaar voor productie in 2017 e-boek FSO gelinkt aan wetgeving Inkorten van betalings-termijn: 1 ste fase van de onderhandelingen met sociale partners is afgerond Personeel 70,9% doet aan telewerk Uit de tevredenheids-enquête 2016 blijkt 95,3% van de medewerkers (zeer) tevreden Externe erkenning EFQM R4E 5 star Q label 2 tevredenheids-enquêtes 98,4% van de curatoren is (zeer) tevreden 94,9% van de werknemers is (zeer) tevreden over de telefonische dienstverlening

154 IX. Meer en beter doen met minder 154

155 Een tijdperk van structurele veranderingen Uitvoering van de 6 de staatshervorming Besparingen zonder voorgaande opgelegd aan de federale administraties Reorganisatie van de buitendiensten (werkloosheidskantoren) Veralgemening van procesmatig werken Invoering van een nieuwe werkorganisatie

156 2. Bevoegdheidsoverdracht 156 Tijdslijn overdracht van bevoegdheden Kalender van de operationele overname van de bevoegdheden Bijkomende werklast voor de RVA Kalender van de personeelsoverdracht Overgedragen budget De bevoegdheden die bij de RVA blijven

157 2.1 Overdracht van bevoegdheden 157 Tijdslijn overdracht van bevoegdheden / /2011 Regeringsformatie 09/2011 Vlinderakkoord /01/2014 Wetgeving 04/06/2014 Protocol 1/07/2014 Juridische overdracht 1/01/2015 Budgettaire overdracht 05/ /2018 Operationele overdracht

158 2.2 Overdracht van bevoegdheden Kalender van de operationele overname van de getransfereerde materies Activiteit Vlaanderen Wallonië Brussel Duitstalige Gemeenschap Activering zoekgedrag (actieve beschikbaarheid) 01/ / / /2016 Werkweigering (passieve beschikbaarheid) 01/ / / /2016 Vrijstelling beschikbaarheid omwille van studies 01/ / / / / /2016 Activeringsuitkeringen 01/2017 PTP 04/ en 07/2016 PTP: 10/2016 SINE: TB SINE: TB SINE, PTP: TB ANDERE: TB Outplacement TB 01/ /2016 TB Stage- en startbonus 09/ / / / /2016 Premies 05 en 09/ / /2016 TB TB TB TB Dienstencheques (controle) 05/ / /2016 Dienstencheques (reglementering) 01/ / /2016 PWA (organisatie) 01/ / / /2016 PWA (PWA cheques) 01/ / / / Loopbaanonderbreking (lokale en regionale administraties en onderwijs) 2/09/2016 TB TB TB TB: te bepalen

159 Overdracht van bevoegdheden Bijkomende werklast voor de RVA De RVA heeft het maximum gedaan zodat de bevoegdheidsoverdracht naar de regio s optimaal zou kunnen gebeuren. Het voorbereidend werk was aanzienlijk, het ging ondermeer over: Het schrijven van nieuwe federale reglementering; Het uitwerken en uitvoeren van samenwerkingsprotocollen tijdens de overgangsperiode; Het beheren van 4 budgetten; Het antwoorden op regionale parlementaire vragen; Het voorzien van statistieken en budgettaire ramingen op maat van de regio s; Het regelen van de verplichte en vrijwillige overdracht van medewerkers, overdracht van materiaal; Het analyseren en ontwikkelen van talrijke noodzakelijke electronische informaticafluxen; Het opleiden van overgedragen medewerkers en omkaderingsperoneel van de regio s: 109 opleiders hebben 370 opleidingsdagen gegeven. Blijven uitvoeren van bepaalde materies tot het ogenblik van de operationele overname

160 Overdracht van bevoegdheden Kalender van de personeelsoverdracht Totaal 553 Totaal 328

161 Overdracht van bevoegdheden Overgedragen budget Sinds werden de budgettaire middelen voor een aantal bevoegdheden overgeheveld naar de gefedereerde entiteiten. In uitvoering van het protocol van bleef de RVA in 2015 nog een aantal bevoegdheden uitvoeren voor rekening van de gefedereerde entiteiten. O P D R A C H T E N B E H E E R Uitgaven 2015 (Opdrachten) Overgangsfase (Gef. Entiteiten) ,98% Dienstencheques 6,19% ,89% Activering en premies Federaal Gefedereerde Entiteiten 77,94% Loopbaanonderbreking Andere Andere = Betwiste Zaken, PWA, Outplacement en Start- en stagebonus Uitgaven 2015 (Beheer) Overgangsfase (Gef. Entiteiten)

162 Overdracht van bevoegdheden De bevoegdheden die bij de RVA blijven De RVA behoudt zijn core-business : Werkloosheid (volledige, tijdelijke, met bedrijfstoeslag, ) Tijdskrediet, loopbaanonderbreking (behalve voor het personeel van de gewestelijke overheden) en thematische verloven Andere uitkeringen: ontslagcompensatievergoeding, jeugdvakantie, onthaalouders, Toekenning van uitkeringen aan werknemers in 2016 Budget van 9 miljard EUR

163 Budgettaire besparingen (1) A. Evolutie van de financiële middelen lineaire besparing : 25 mil. EUR Nieuwe opdrachten zonder bijkomend budget: 10 mil. EUR niet gefinancierde nieuwe lasten: 6 mil. EUR opgelegde onderbenutting -4% op personeel -20% op functionering -20% op investering verhoogde opgelegde onderbenutting -6% op personeel -22% op functionering -22% op investering opgelegde onderbenutting financiering projecten BO -8% op personeel -24% op functionering -24% op investering opgelegde onderbenutting financiering projecten BO niet verkregen kredieten (overstap naar het systeem van bonificaties en een deel van de verhoging van 2% van de bijdrage aan de pool van de parastatalen)

164 Budgettaire besparingen (2) B. Evolutie van het personeelsbestand Aantal fysieke eenheden 12/ % evolutie Evolutie van het personeel mbt de overdracht % evolutie van het personeel mbt de overdracht Evolutie van het personeel buiten de % evolutie van het personeel overdracht buiten de overdracht 12/ ,6% ,6% 12/ ,3% ,3% 12/ ,2% -60-1,2% 12/ ,4% -71-1,4% 12/ ,4% -69-1,4% 12/ ,7% ,4% ,3% 12/ ,5% ,9% ,7% 01/ ,0% ,0% Totaal Evolutie 12/ / ,1% -19,0% -19,1%

165 De RVA na de bevoegdheidsoverdracht (1) A. Aantal en profiel van de uitkeringsgerechtigden (maandelijks, zonder FSO) Andere Loopbaanonderbreking, 25,6% tijdskrediet en thematische verloven ,4% 12,5% Niet-werkzoekenden Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,1% 3,7% 0,8% 10,9% 48,6% Werklozen ,1% Werkzoekenden Deeltijdse werknemers met IGU Aan TW verwante uitkeringen Tijdelijke werkloosheid Werkenden: (51,4%) Werklozen (volledige + met bedrijftoeslag): (48,6%) Totaal: (100%) - ongeveer 5% moet na 2016 nog overgeheveld worden naar de gewesten

166 De RVA na de bevoegdheidsoverdracht (2) B. Aantal verschillende uitkeringstrekkers (zonder FSO) Fysieke eenheden Verschillende personen Verschillende personen per uitkeringsgroep UVW-WZ UVW-NWZ Tijdelijke werkloosheid Aan TW verwante uitkeringen Deeltijdse werknemers met IGU Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen Tijdskrediet Gewone loopbaanonderbreking Thematische verloven Halftijds brugpensioen Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) Fysieke eenheden = gemiddeld aantal betalingen per maand Verschillende personen = verschillende personen betaald in de loop van het jaar, toegewezen aan het uitkeringsstelsel van de laatst betaalde refertemaand Verschillende personen per uitkeringsgroep = voor elk van de bovenstaande uitkeringsgroepen op het kleinste geschetste detailniveau het totale aantal verschillende personen - ongeveer 5% moet na 2016 nog overgeheveld worden naar de gewesten

167 4. De RVA na de bevoegdheidsoverdracht (3) 167 C. De RVA vergeleken met andere federale administraties Ranking Administraties FE 06/ FOD Financiën FOD Justitie HB + Penitentiaire instellingen FOD Binnenlandse Zaken Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (01/2017) 5 Federale Pensioendienst FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Ministerie van Defensie Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen

168 Reorganisatie van de RVA Besparingen : 37,5 miljoen euro structurele besparingen Institutionele context Transfert van een deel van onze opdrachten 20% overgeheveld personeel Waarom? Demografische evolutie ¼ van de personeelsleden vertrekt in de volgende 5 jaar met pensioen Complexiteit van de reglementering

169 5.1 Reorganisatie van de RVA Hoe? Geen ontslagen Geen verplichte overplaatsing 169 Geleidelijke reorganisatie Centralisatie van de backoffice Meer efficiëntie Kwaliteit Continuïteit van de dienstverlening front-office Snelheid Procesbeheer Uniformiteit

170 Reorganisatie van de RVA Nieuwe entiteiten 30 kantoren - 16 entiteiten Frontoffice/ Backoffice

171 Reorganisatie van de RVA Procesbeheer Toepassen van de principes van Procesmanagement en Lean Management om de efficiëntie en uniformiteit te verhogen en de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren Acties/resultaten: Strategisch project 2015 Directie Interne Controle en Procesbeheer Definitie van procesinhoud en beschrijvingen Netwerk met procescoördinatoren & procesbeheerders per proces Optimalisatievoorstellen: lean, efficiëntie, uniformiteit Verplichte actie kloofanalyse tussen as is en to be + locale verbeteracties Opleidingen,

172 5.4 Reorganisatie van de RVA 172 Vroeger

173 5.5 Reorganisatie van de RVA 173 Nu

174 Reorganisatie van de RVA Cel Interne audit Operationeel sinds 2 jaar; Functioneert volgens internationale normen; Audit van de belangrijkste interne processen met het oog op het beheer van strategische en operationele risico s; Aanbevelingen actieplannen in de entiteiten/directies; Opvolging van de uitvoering door de directie Interne controle en Procesbeheer.

175 6. Evolutie van het arbeidsvolume 175 Werkloosheid Werkloosheid: preventieve controle van de gezinssituatie door de RVA Loopbaanonderbreking, tijdskrediet, thematische verloven Loopbaanonderbreking en tijdskrediet: detectie en behandeling van anomalieën Complexe dossiers FSO

176 6.1 Evolutie van het arbeidsvolume 176 Werkloosheid 140,0 120,0 100,0 Evolutie van de aanvragen gewogen in functie van hun complexiteit ten opzichte van ,5 100,0 99,9 100,8 116,3 131,7 122,9 108,7 99, Elke eerste aanvraag voor tijdelijke werkloosheid (sinds 10/2016) Aanvraag verlenging van het basisrecht op inschakelingsuitkeringen - 2e fase Aanvraag volledige werkloosheid met invloed op de code (prefix, cijfercode, gezinscategorie, periode, suffix) Aanvraag volledige werkloosheid zonder invloed op de code (prefix, cijfercode, gezinscategorie, periode, suffix) Aanvraag statuut behoud van rechten 80,0 60,0 Aanvraag uitkeringen onvrijwillig deeltijdse werkloosheid (ODT) of inkomensgarantie-uitkeringen (IGU) Eerste aanvraag inschakelingsuitkeringen Eerste aanvraag gewone werkloosheidsuitkeringen (VW) 40,0 20,0 Aanvraag berekening beroepsverleden (met of zonder vrijstelling 20 jaar BV) Berekening beroepsverleden werkloosheid met bedrijfstoeslag Eerste aanvraag stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag Totaal 0,

177 6.2 Evolutie van het arbeidsvolume Werkloosheid: preventieve controle van de gezinssituatie door de RVA 177 Voor elk dossier dat een formulier voor de aangifte van de gezinstoestand bevat

178 6.3 Evolutie van het arbeidsvolume 178 Loopbaanonderbreking, tijdskrediet, thematische verloven Thematisch Tijdskrediet LO LO TK Thematisch Totaal

179 6.4 Evolutie van het arbeidsvolume 179 Loopbaanonderbreking en tijdskrediet: detectie en behandeling van anomalieën Anomalieën LOTK: gedetecteerde gevallen fusie ondernemingen adres buiten EER ander kanaal spontane verklaring gestart bij andere werkgever opening recht op pensioen zelfstandige activiteit geregistreerd bij RSVZ vroegtijdige onderbreking bij de werkgever faillissement van de werkgever geëncodeerd in LO

180 Evolutie van het arbeidsvolume Complexe dossiers Anciënn.toeslag IGU Uitkering UVW TW Sluiting JV Deeltijds loon Activeringsuitkering Seniorvakantie Loopbaanonderbreking / Tijdskrediet 1 statuut 2 statuten 3 statuten 4 statuten 5 statuten > 5 statuten Tijdens het jaar betaalde personen ** ** Verschillend aantal personen betaald in de loop van 2016, toegewezen aan de groep van de tijdens 2016 laatst betaalde refertemaand.

181 6.6 Evolutie van het arbeidsvolume FSO Aantal betaalde vergoedingen (profit + socialprofit) Aantal vergoede personen Bedrag van de tussenkomsten (in miljoen EUR) 156,24 163,86 182,38 177,96 223,11 219,54 239,97 240, Aantal betaalde uitkeringen (profit + socialprofit)

182 Kwaliteit van de dienstverlening Naleving van de bestuursovereenkomst Bestuursovereenkomsten Aantal specifieke RVA-verbintenissen Aantal niet-nageleefde verbintenissen

183 7.1 Kwaliteit van de dienstverlening 183 Naleven van de termijnen: gemiddelde afwerkingstermijn

184 7.2 Kwaliteit van de dienstverlening 184 Naleven van de termijnen: 95% van de beslissingen binnen de dagen 30 Toel: Termijn Land normale dossiers Toel: Termijn Land 1ste aanvragen

185 7.3 Kwaliteit van de dienstverlening Naleven van de termijnen: dossiers afgewerkt buiten de 30 dagen ,50% ,21% 1,25% ,99% 1,00% ,69% 0,75% 0,58% ,48% 0,50% ,27% 0,24% 0,17% 0,25% > 30 dagen % > 30 dagen 0,00%

186 7.4 Kwaliteit van de dienstverlening Correctheid van de beslissingen 100,00% SPC Toelaatbaarheid ,50% 95,00% 92,50% 90,00% 87,50% 85,00% 95,53% 95,77% 96,42% 96,30% 95,95% 96,72% 96,89% 96,81% 82,50% 80,00% 77,50% 75,00%

187 7.5 Kwaliteit van de dienstverlening Loopbaanonderbreking en tijdskrediet: termijn en correctheid 187

188 7.6 Kwaliteit van de dienstverlening 188 Tevredenheid van de klanten Tevredenheidsenquête over: Telefonisch onthaal: 89,5% De aanvraag LO/TK: - Papier 92,9% - Elektronisch 96,0% Behandelingstermijn LO/TK Melding tijdelijke werkloosheid: 91,0% 94,3% Internet: 83,1 % Totaal aantal afgenomen tevredenheidsenquêtes in 2016 : > % van de respondenten dat tevreden of zeer tevreden was

189 8. Modernisering (1) 189 A. Online diensten: werknemers Elektronische controlekaarten C3: 2015 : kaarten van verschillende werklozen 2016 : kaarten van verschillende werklozen Online aanvragen tijdskrediet en thematische verloven: 2014 : : : De RVA gebruikt de ebox (elektronische brievenbus van de OISZ): Eind 2016: geactiveerde ebox en ( in 2015) De RVA is de 2 e grootste verzender van berichten in de ebox De documenten van de RVA worden het meest gelezen van alle documenten in de ebox

190 8. Modernisering (2) 190 B. Online diensten: werkgevers Wanneer een sociaal risico voorvalt, kunnen werkgevers of hun vertegenwoordigers (sociale secretariaten) het papieren formulier vervangen door een elektronische aangifte met dezelfde juridische waarde (ASR). Aangiftes Evolutie % % % % % % % % % 86,75% van de ASR s betreffen de sector werkloosheid 98,23% van de aangiftes Tijdelijke werkloosheid gebeurt elektronisch (in 2010: 51,3%)

191 9. Ondersteuning van het personeel 191 Telewerk Permanente opleiding Kennismanagement: elektronische bibliotheken Kennisdeling en overdracht Tevredenheidsenquête Communicatie

192 Ondersteuning van het personeel Telewerk Mogelijkheid om te telewerken vanuit een satellietkantoor of van thuis

193 Ondersteuning van het personeel Permanente opleiding opleidingsdagen op het hoofdbestuur geregistreerde uren voor lokale opleidingen 202 interne lesgevers 1014 uren e-learning voor deelnemers Opleiding vanop afstand via videoconferentie Serious game (bv. tool respect diversity-award ) Bedrijfstheater

194 Ondersteuning van het personeel Kennismanagement: elektronische bibliotheken RioDoc Meer dan 8500 documenten beschikbaar voor de medewerkers van de RVA in de elektronische documentenbibliotheek RioLex 365 wetteksten met betrekking tot de opdrachten van de RVA Ongeveer 5000 artikels en beschikbare commentaren (4987) RVATech.be Technische website van de RVA Meer dan 2650 nieuwe gebruikers bezoeken in 2016 RioDoc & RioLex toegankelijk via dit kanaal

195 Ondersteuning van het personeel Kennisdeling en -overdracht Jaarlijkse oefening van opsporen van kritieke activiteiten Ontwikkeling van tools voor kennisdeling en overdracht Survival kits 14 voor gemeenschappelijke functies 19 voor unieke functies Syllabi Reglementering en procedures Samenwerking tussen auteurs van de entiteiten Sensibilisering om autonoom te zoeken in de infobronnen bij de RVA Opleidingen Ambassadeurs Netwerk van correspondenten en procesbeheerders Ondersteund door e-communities (uitwisselingsplatformen)

196 Ondersteuning van het personeel Tevredenheidsenquête (TESSA) Meet de tevredenheid van het personeel: Gerealiseerd door de FOD P&O Deelnamegraad: 2014: 57% 2016: 61% Nationale tevredenheidsgraad («In het algemeen ben ik tevreden over mijn werk») 2014: 86,1% 2016: 82,4% Operationeel plan in de kantoren/directies (verbeteringsacties)

197 Communicatie Interne communicatie Interne krant (Kiosk) als onthaalpagina op het intranet 502 gepubliceerde artikels in 2016 Intern magazine (Dixit) Driemaandelijks op papier en elektronisch voor het voltallige personeel Elektronische nieuwsbrief (Dixit Kader) Maandelijks voor het kaderpersoneel Externe communicatie artikels over de RVA in de media na o.m. contact met het netwerk van woordvoerders Aanwezigheid van de RVA op Facebook entwitter Verspreiden van gepubliceerde nieuwsberichten op de website; Persmededelingen; Werkloosheidscijfers; Vacatures, etc

198 Duurzame ontwikkeling Invoer van een milieubeheersysteem EMAS-certificaat voor hoofdbestuur en 11 kantoren Optimaal beheer van gebouwen en materiaal Duurzame aankopen in de mate van het mogelijke Significatieve daling van het verbruik van energie, elektriciteit, water, papier en de afvalproductie

199 Maatschappelijke verantwoordelijkheid De RVA biedt loopbaanmogelijkheden: 324 stagiairs ontvangen in studenten 109 instapstagiairs Werkgroep CARS (samenwerking met de FOD P&O) Zelfevaluatie Actiedomeinen vastgelegd Concrete acties (bv. diversiteitscode, herbekijken deontologische codes, )

200 Externe erkenning EFQM R4E 5 star Award Juli 2016 Diversity Award November 2016 Photo: Malek Azoug 3 awards Anysurfer Label Website Maart 2016

201 Integrale versie van het jaarverslag

202 Kerncijfers Voor het land Per gewest Per werkloosheidsbureau Enkel online beschikbaar: