INHOUD. VOORWOORD... v HOOFDSTUK 1. DISCRIMINATIE OP DE WERKVLOER EN DE WETTEN VAN 10 MEI

Transcriptie

1 INHOUD VOORWOORD v HOOFDSTUK 1. DISCRIMINATIE OP DE WERKVLOER EN DE WETTEN VAN 10 MEI I. Inleiding en context A. Achtergrond B. Nood aan hervorming van de federale wetgeving ter bestrijding van discriminatie De conformiteit met het gemeenschapsrecht inzake de strijd tegen de discrimi na tie De rechtstreekse en onrechtstreekse gevolgen van arrest 157/2004 van het Arbitragehof De nood aan betere coördinatie tussen de verschillende instrumenten van het federale recht inzake de strijd tegen discriminatie Meer duidelijkheid in de bevoegdheidsverdeling inzake discriminatiebestrijding in het kader van het federale België De efficiëntie van de federale instrumenten inzake discriminatiebestrijding ver hogen II. Doel en werkingssfeer van de wetten van 10 mei A. Doel van de nieuwe wetten van 10 mei B. Begrippenapparaat Direct/indirect onderscheid versus directe/indirecte discriminatie (Seksuele) intimidatie Wezenlijke beroepsvereisten Aanvullende regelingen voor sociale zekerheid Positieve actie Sociale voordelen Redelijke aanpassingen voor personen met een handicap C. Toepassingsgebied Personeel toepassingsgebied: de lijst van de verboden discriminatiegronden vii

2 Discriminatie op basis van handicap en gezondheidstoestand in de arbeidsverhouding 2. Materieel toepassingsgebied: de domeinen van de strijd tegen de discriminaties a. Algemeen b. Arbeidsbetrekkingen c. Thema s inzake arbeidsbetrekkingen binnen het bereik van de wet d. Thema s inzake aanvullende regelingen voor sociale zekerheid onder het bereik van de wet e. Uitsluiting van intimidatie en seksuele intimidatie in de arbeidsbetrekkingen Temporeel toepassingsgebied III. Het verbod van discriminatie als ongerechtvaardigd onder scheid IV. Rechtvaardiging van het maken van een onderscheid A. Open versus gesloten systeem in de Antidiscriminatiewet B. Enkele bijzondere aspecten in verband met de rechtvaardiging van het maken van een onderscheid Wezenlijke en bepalende beroepsvereisten Andere rechtvaardigingsmechanismen a. Positieve actie b. Vrijwaringsclausule c. Rechtvaardiging ten aanzien van leeftijd d. Identiteitsgebonden organisaties V. Rechtsbescherming en handhaving A. Burgerrechtelijk luik Nietigheid Indienen van een klacht en bescherming tegen nadelige maatregelen Schadevergoeding Stakingsvordering B. Strafrechtelijk luik C. Bewijsregeling D. Collectieve actierecht HOOFDSTUK 2. DE BEGRIPPEN HANDICAP EN GEZONDHEID(STOESTAND) I. Inleiding II. Wetgeving A. Internationale wetgeving B. Europese wetgeving C. Belgische wetgeving Associatieve discriminatie viii

3 Inhoud 2. Vermeend kenmerk Temporeel toepassingsgebied van de nieuwe Discriminatiewet. 71 D. Vlaamse regelgeving Decreet van 8 mei 2002 houdende evenredige participaties op de arbeidsmarkt Oprichtingsdecreet van het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap Invulling van het begrip handicap in de rechtsleer Het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding Invulling door de rechtspraak E. Vergelijking met het Verenigd Koninkrijk F. Verenigde Staten G. Nederland: De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte HOOFDSTUK 3. REDELIJKE AANPASSINGEN VOOR GEHANDICAPTEN OP DE ARBEIDSMARKT I. Begrip aanpassing A. De Kaderrichtlijn van 27 november B. De Discriminatiewet van 25 februari C. De Discriminatiewet van 10 mei D. Het decreet van 8 mei 2002 houdende de evenredige participaties op de arbeidsmarkt E. Doelgroep redelijke aanpassingen F. Soorten aanpassingen Materiële of immateriële aanpassingen Individuele of collectieve aanpassingen G. Criteria voor de aanpassingen II. Begrip redelijke aanpassing A. Criteria om de aanpassingen redelijk te maken B. Procedure van het tot stand komen van een redelijke aanpassing C. Verenigd Koninkrijk: Disability Discrimination Act D. Nederland: De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte HOOFDSTUK 4. VERHOUDING VAN DE DISCRIMINATIE- WET(TEN) MET ARBEIDSRECHTELIJKE NORMEN DIE ONDERSCHEID ORGANISEREN I. De situatie onder de Discriminatiewet van 25 februari II. De Discriminatiewet van 10 mei ix

4 Discriminatie op basis van handicap en gezondheidstoestand in de arbeidsverhouding HOOFDSTUK 5. ARBEIDSONGESCHIKTHEID IN HET ARBEIDSRECHT I. Definitie van arbeidsongeschiktheid in het arbeidsrecht II. Gevolgen van de arbeidsongeschiktheid op het voortbestaan van de arbeidsovereenkomst III. Definitieve arbeidsongeschiktheid IV. Aanbevelingen HOOFDSTUK 6. GEZONDHEID BIJ WERVING EN SELECTIE I. Inleiding II. De rechtvaardiging van de beoordeling van de gezondheid door een werkgever A. Medische onderzoeken B. In aanmerking nemen van gezondheidsgegevens III. Het recht op privacy A. Privacywet Toepassingsgebied Toelaatbaarheid Rechtmatigheid a. Eerlijk en rechtmatig b. Welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden c. Toereikend, ter zake dienend en niet overmatig Advies 08/ B. Cao nr. 38 inzake werving en selectie IV. Arbeidsgeneeskunde, de Welzijnswet (4 augustus 1996) en het KB Gezondheidstoezicht (28 mei 2003) A. Het KB Gezondheidstoezicht van 28 mei B. Werknemers die aan een gezondheidstoezicht kunnen worden onderworpen C. De beoordeling van de geschiktheid van de werknemer in de arbeidsgeneeskunde D. De appreciatieruimte van de preventieadviseurarbeidsgeneeskunde V. Wet Medische Onderzoeken (28 januari 2003) A. Doelstellingen van de wet B. De toelaatbaarheid van medische onderzoeken Relevantiebeginsel Principieel verbod van genetische test en hiv-test C. Andere bepalingen x

5 Inhoud 1. Informatieverplichting Schriftelijke motivering en beslissing Informatieverplichting VI. Antidiscriminatiewet van 10 mei VII. Conclusies A. Zijn vragen of onderzoeken naar de gezondheid van een werknemer of kandidaat-werknemer geoorloofd? En zo ja, onder welke voorwaarden? B. Mag er met (informatie over) de gezondheid rekening worden gehouden bij een selectiebeslissing? En zo ja, welke juridische test geldt er ter zake? C. Hoe verhoudt de Antidiscriminatiewet zich ten aanzien van andere juridische bepa lingen in dit domein? HOOFDSTUK 7. DE HANDHAVING I. Burgerrechtelijke bepalingen A. Nietigheid van tegenstrijdige bedingen en van clausules waarin wordt afgezien van de bescherming van de Discriminatiewet B. Bescherming tegen represailles in de arbeidsverhoudingen C. Een beschermingsvoorziening tegen represailles buiten de arbeidsverhouding D. Een forfaitaire schadevergoeding E. De stakingsvordering F. De verdeling van de bewijslast II. Strafrechtelijke bepalingen BIBLIOGRAFIE I. Wetgeving II. Rechtspraak III. Rechtsleer xi

6