7.2. Boekverslag door I woorden 28 december keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding

Transcriptie

1 Boekverslag door I woorden 28 december keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding Wij houden onze spreekbeurt over kanker omdat we zelf mensen konden die kanker hebben gehad of hebben. Sommige van deze mensen zijn eraan gestorven. Nu wilden wij wel eens weten hoe het allemaal zat met die ziekte. Wat is kanker? Bij kanker is ergens in je lichaam de celdeling ophol geslagen. Er is een plekje in het lichaam waar de cellen maar door blijven delen. De cellen daar zijn veranderd. Het zijn kankercellen geworden. Zij reageren niet meer op de stopsignalen. Ze blijven maar delen. Er ontstaat een opeenhoping van kankercellen: een gezwel. Dat gezwel wordt steeds groter. Het duwt omliggende gedeelten van het lichaam opzij. Op den duur groeit het er zelfs doorheen Daardoor richt het grote schade aan. Hoe ontwikkeld kanker zich? Kanker ontstaat niet van de ene op de andere dag. De verandering van een gezonde eicel in een kankercel gebeurt stap voor stap. Voordat er uiteindelijk een kankercel ontstaat, zijn vaak vele jaren verstreken. In het begin is er nog niets van te merken dat iemand kanker heeft. Vaak merk je het pas na 10 tot 20 jaar. Daarom zijn de meeste kanker patiënten ouder dan 60 jaar. Maar, Kanker komt ook voor bij baby s en bij kinderen. Dat komt omdat er soorten kanker zijn die zich veel sneller ontwikkelen. Maar dit kan ook bij volwassenen voorkomen. Soorten kanker en oorzaak. Pagina 1 van 5

2 Er zijn meer dan honderd soorten kanker. Dit zijn de meest bekendste vormen van kanker en hoe ze ontstaan. 1. longkanker: In 9 van de 10 gevallen heeft longkanker te maken met roken. Ook als je zelf niet rookt kun je longkanker krijgen, Als je veel rook van anderen inademt kun je ook longkanker krijgen. Dit noemen we passief roken. 2. Huidkanker: In de zon zitten onzichtbare ultraviolette straling. Deze straling kan de huid ernstig beschadigen als je vaak in de zon zit en als je jezelf niet insmeert met zonnebrandcrème. Ook mensen met een lichte huid zijn eerder vatbaar voor huidkanker. Ook moedervlekken kanker is een vorm van huidkanker. Deze kanker wordt ook wel melanoom genoemd. Dit kan je niet voorkomen. 3. Darmkanker: Als mensen vet voedsel eten en weinig bruin brood, groenten, en fruit eet heb je kans dat je darmkanker krijgt. 4. Mond-, keel- en slokdarmkanker: Bij deze kanker spelen verschillende eetgewoontes en leefgewoontes een grote rol. Bijvoorbeeld in India en Pakistan is het een gewoonte om op betelblad te kauwen, hierdoor krijg je mondkanker. Maar als je heel veel alcohol drinkt kun je ook keel- of slokdarmkanker krijgen. 5 Maagkanker: In Zuid-Amerika ligt maagkanker een groot deel aan een soort bonen die ze daar bijna iedere dag eten. Maar je kunt ook maagkanker krijgen op de manier hoe je je eten bewaard. Als het eten veel wordt gezouten of gerookt voor het bewaren heb je een grotere kans op maagkanker. Er is ook nog een hele bekende soort kanker, maar hier weten zie niet de oorzaak van maar wel waar het ontstaat, deze noemen ze Borstkanker: Borstkanker ontstaat meestal in de melkbuisjes maar Bij sommige vrouwen ontstaat het in de melkkliertjes. Daarom is borstkanker ook erfelijk omdat je het door kan geven met de borstvoeding. Er bestaat ook hersenkanker, dan spreken we van een hersentumor. Hier zijn heel veel soorten van. Goed- of kwaadaardige tumor Pagina 2 van 5

3 Er bestaan goed aardige of kwaadaardige tumoren. Soms hoor je dat een tumor goedaardig is maar wat is dit eigenlijk? Als een tumor goedaardig is wil dit zeggen dat er geen kanker is. Maar als een tumor kwaadaardig is heb je kanker. Er is nog niet aangetoond dat een goedaardige tumor een kwaadaardige tumor kan worden. Om te ontdekken of je kanker hebt kun je weefselonderzoek laten doen. Als je dit hebt laten doen weet je zeker of je wel of geen kanker hebt. Genezing? Er zijn verschillende behandelingen om kanker te genezen of uitzaaiingen te verkleinen. De meest gebruikte behandelingen bij kanker zijn: Opereren Bestralen Behandelen met medicijnen Meestal bestaat een behandeling uit een combinatie van deze mogelijkheden. Operatie: Bij een operatie verwijdert de chirurg het kankergezwel of zo groot mogelijk stuk daarvan. Soms krijgt een patiënt, voor of na de operatie, ook een behandeling door bestraling of met medicijnen. Na een operatie moeten patiënten een paar weken in het ziekenhuizen blijven. Het kan lang duren voordat de patiënt helemaal is opgeknapt. Bestralen: De behandeling door bestraling heet radiotherapie. Bij een bestraling komt een bundel stralen uit een bestralingstoestel. De stralen zijn onzichtbaar. De stralen worden precies op het gezwel gericht, dus moet de patiënt stil liggen, anders komt het op een verkeerde plaats. De stralen gaan dwars door het lichaam heen. Daarom worden ook gezonde cellen beschadigt. De gezonde cellen herstellen zich weer gewoon. Maar de kankercellen gaan dood. Om gezonde cellen zoveel mogelijk te besparen, word de totale hoeveelheid stralen over verschillende behandelingen verdeelt. Een bestraling duurt meestal niet zo lang, een paar minuten. De patiënten voelen er zelf niks van, maar soms zijn ze na een bestraling heel erg moe. Als er op de bestraalde plaats haren groeien vallen die uit. Maar er is nog een andere vorm van bestralen. Dan komt de straling niet uit een bestralingstoestel maar komt het van stoffen. Die stoffen worden in het lichaam van de patiënt gebracht, dicht bij het gezwel. Pagina 3 van 5

4 Medicijnen: Als je kanker hebt blijven cellen steeds maar delen. Die deling kan geremd worden door bepaalde medicijnen. Een behandeling met die medicijnen heet chemotherapie. Er zijn verschillende soorten medicijnen. Maar een bepaald is meestal maar bij enkele soorten kanker bruikbaar. De medicijnen gaan door het hele lichaam. Zo komen de medicijnen bij de uitzaaiingen. Dit beschadigd ook de gezonde cellen, maar die herstellen zich weer. Soms vallen haren uit na een chemotherapie. Deze komen na de behandeling weer terug. Een behandeling van chemotherapie kan maanden tot jaren duren. Meestal kan een patiënt gewoon thuis de medicijnen innemen. Lichamelijke oorzaken: Er kunnen meerdere lichamelijke redenen zijn waarom u zich zo moe voelt. Dit kan te maken hebben met: groei van de tumor het opraken van uw reserves een gebrek aan zuurstof, bijvoorbeeld door bloedarmoede verhoogde weefselafbraak en een teveel aan afbraakproducten in het bloed verstoring van de mineraalhuishouding, waardoor er bijvoorbeeld een ijzertekort ontstaat pijn onvoldoende herstel van een vorige behandeling aangetaste spieren en organen misselijkheid stoffen die de tumorcellen afgeven Zelfonderzoek Zelfonderzoek is een goede manier om na te gaan of er signalen zijn die op een tumor zouden kunnen wijzen. Hoe vroeger u erbij bent, hoe groter de kans op genezing. Als één of meer van de volgende verschijnselen zich voordoen kan dat wijzen op kanker: een knobbeltje of zwelling ergens in het lichaam, ook als het geen pijn doet veranderingen aan een moedervlek, een nieuwe moedervlek, het ontstaan van schilferingen of een wratachtig knobbeltje aanhoudende hoest of heesheid, bloed ophoesten slikproblemen blijvende veranderingen in de stoelgang zonder duidelijke aanleiding: langdurige verstopping of diarree, of blijvend afwisselend verstopping en diarree; onverklaarbaar gewichtsverlies een korstje, wondje of zweertje dat niet geneest; Pagina 4 van 5

5 ongewoon bloedverlies, bijvoorbeeld vaginaal bloedverlies tussen de menstruatie door of na de overgang; bloeding of afscheiding uit de tepels; bloed in de urine zonder pijn bij het plassen; aanhoudende buikpijn; hevige, terugkerende hoofdpijn; verandering in omvang en vorm van de testikels. Bij bovengenoemde verschijnselen kan er ook iets anders aan de hand zijn dan kanker. Het is verstandig om dat uit te laten zoeken. Het ontdekken van kanker Geen enkele soort van kanker gaat vanzelf over. Hoe verder kanker zich uitbreidt, hoe minder kans er op genezing is. Het hangt er dus vanaf, wanneer kanker ontdekt wordt. Als het in een vroeg stadium is, zijn de vooruitzichten van de patiënt veel positiever. De kans wanneer het ontdekt wordt, hangt ook af van op welke plaats de kanker zit. Als je huidkanker hebt, zie je dat best snel. Bijvoorbeeld als je knobbeltjes hebt, of jeukende moedervlekken, of moedervlekken die ineens heel veel veranderen van vorm. Andere vormen van kanker beginnen ergens in je lichaam en dat merk je na een paar jaar pas. De meest voorkomende soorten kinderkanker 41% leukemie (bloedkanker) en lymfeklier kanker 27% tumoren van het zenuwstelsel (hersentumoren) 12% bottumoren 6,5% nierkanker 3,5% retinoblastomen (oogkanker) Nieuwe medicijnen? Er worden voortdurend nieuwe behandelingen tegen kanker bedacht en uitgeprobeerd. Helaas werken ze niet allemaal. Maar om kanker voor een deel te voorkomen kun je het beste gezond eten, veel groente en veel fruit en veel vezels en weinig vet. En kunt het beste niet roken en af en toe een glaasje alcohol pakken! Pagina 5 van 5