Begrippen tekenen periode 4 VORM COMPOSITIE RUIMTE. Vorm. Silhouetten

Transcriptie

1 Begrippen tekenen periode 4 VORM COMPOSITIE RUIMTE Vorm Silhouetten Mensen, dieren, voorwerpen en planten hebben allemaal hun eigen vorm. Daar zijn ze aan te herkennen. Je ziet geen kleuren, lijnen, diepte of tinten. Het zijn de omtrekvormen (silhouetten) van het voorwerp. Toch zie je meteen wat elke vorm voorstelt. Organische Vormen Natuurlijke vormen tref je vooral aan in de natuur. Meestal zijn deze vormen niet hoekig en recht, maar sierlijk en gebogen. Dit soort vormen noem je ook wel organische vormen. Net als onze organen zijn organische vormen nooit helemaal kaarsrecht.

2 Geometrische Vormen Wiskundige vormen zien er heel anders uit: strak en recht. Deze vormen zijn door de mens gemaakt met behulp van een liniaal, passer of andere hulpmiddelen. Daarom worden ze ook wel geometrische (=meetkundige) vormen genoemd. Vlakke Basisvormen De eenvoudigste geometrische vormen zijn het vierkant, de rechthoek, de driehoek en de cirkel. Deze vormen noem je vlakke basisvormen. Nagenoeg alle andere geometrische vormen zijn van deze basisvormen afgeleid. Ruimtelijke Basisvormen Ruimtelijke basisvormen zijn de kubus, balk, piramide, cilinder, kegel en bol.

3 Lettervormen Bepaalde vormen herkent iedereen onmiddellijk. Zoals letters bijvoorbeeld. De variatie in lettervormen in enorm. Vormeigenschappen Letters hebben verschillende vormeigenschappen. Sommige letters zijn gesloten, andere zijn open. Er zijn grillige letters en strakke letters, hoekige letters, sierlijke letters, vette en magere letters. Meestal staan ze rechtop. Als een letter schuin staat noem je dat cursief. Een cursieve letter.

4 Schreef Bepaalde letters hebben een verdikking of streepje aan het uiteinde. Een schreef noem je dat. Compositie Als je een schilderij maakt, moet je op verschillende dingen letten. Je moet alles de juiste vorm geven en hierbij passende kleuren kiezen. Heel belangrijk is ook de plaats van de vormen en kleuren op het schilderij. De manier waarop de onderdelen van een schilderij of tekening gerangschikt worden, noem je de compositie. Zoals hierboven te zien is, kun je verschillende composities uit dezelfde voorwerpen samenstellen. Horizontale compositie De onderdelen van een compositie kunnen verschillend geordend zijn. Als de onderdelen van een compositie allemaal horizontaal gerangschikt zijn, heet dat een horizontale compositie.

5 Verticale compositie Zijn de meeste onderdelen van een compositie omhooggericht, dan noem je dat een verticale compositie. Schuine compositie Schuin geplaatste vormen zorgen voor een schuine compositie.

6 Driehoekscompositie Als de onderdelen van een compositie samen een driehoek vormen, is er sprake van een driehoekscompositie. Cirkelvormige compositie Een cirkelvormige compositie ontstaat als de onderdelen samen een cirkel vormen.

7 Symmetrische compositie Bij een symmetrische compositie zijn de onderdelen aan de linkerkant hetzelfde als aan de rechterkant. Een symmetrische compositie zier er meestal een beetje statisch (stijfjes) of evenwichtig uit. Asymmetrische compositie Composities die links en rechts of onder en boven niet hetzelfde zijn, noem je asymmetrisch. Die composities zien er meestal dynamisch (beweeglijk) uit.

8 Centrale compositie Als de onderdelen van een compositie allemaal in het midden neergezet zijn, heet dat een centrale compositie. Verspreide compositie Zijn de onderdelen van een compositie over de hele tekening verspreid, dan noem je dat een verspreide compositie. Ritmische compositie Een ritmische compositie ontstaat als de vormen of kleuren regelmatig herhaald worden en hierdoor een bepaalde beweging opgeroepen wordt.

9 Ruimte Plat en Ruimtelijk Een tekening is plat en beeldhouwwerk is ruimtelijk. Een tekening heeft een bepaalde hoogte en breedte. 2 dimensies noemen we dat. We korten dat af, als 2D. Een beeldhouwwerk heeft 3 dimensies. Namelijk een hoogte, een breedte en een diepte. We noemen dat 3D. Ruimtesuggestie In veel tekeningen of schilderijen is sprake van ruimtesuggestie. Het lijkt bijvoorbeeld net alsof gebouwen heel ver van elkaar afstaan. Door een manier van tekenen of kun je ruimte in je tekening laten ontstaan. De ruimte die ontstaat is natuurlijk maar schijn en daarom noem je het ook wel ruimtesuggestie.

10 Aanzichten Er zijn allerlei manieren om zonder ruimtesuggestie in een tekening toch drie dimensies uit te beelden. Bijvoorbeeld door verschillende aanzichten van iets te tekenen. Plattegrond er is nog een manier om zonder ruimtesuggestie in een tekening toch een ruimte uit te beelden. Denk maar aan een plattegrond of bovenaanzicht: het principe van een luchtfoto.

11 Verkleining Er zijn verschillende manieren om ruimte in een tekening te laten ontstaan. Bijvoorbeeld door dingen vooraan groot te tekenen en dingen achteraan klein af te beelden. Verkleining noem je dat. Overlapping Ruimtesuggestie in een tekening kan ook ontstaan door overlapping. Dingen vooraan overlappen (bedekken) gedeeltelijk de dingen achteraan.

12 Ruimte door licht en donker Ook door toepassing van licht en donker kun je ruimte in een tekening krijgen. Door bijvoorbeeld alles vooraan een donkere tint te geven en dingen achteraan lichter te maken. Vervaging Dingen dichterbij lijken scherper dan dingen in de verte. Als dit in een schilderij is toegepast, noem je dat vervaging. Door alles in de verte vager te schilderen, ontstaat er ruimtesuggestie. Kleurperspectief Warme kleuren vooraan en koele kleuren achteraan zorgen voor ruimte in een schilderij. Kleurperspectief noem je dit verschijnsel.

13 Afsnijding Niet alle vormen van een schilderij passen er helemaal op. Bepaalde gedeeltes worden door de lijst van het schilderij afgesneden. Afsnijding heet dit verschijnsel. Het is net alsof je door en raam of fototoestel naar een schilderij kijkt. Daardoor ontstaat ruimte. Schaduw Een heel belangrijk begrip om ruimte te suggereren is het gebruik van schaduw. Door schaduw te gebruiken in een tekening of schilderij ontstaat ruimte.