Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6"

Laurens Willems
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1392 woorden 15 januari 2014 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs AARDRIJKSKUNDE PW 4.1 T/M 4.

1 Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1392 woorden 15 januari ,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs AARDRIJKSKUNDE PW 4.1 T/M 4.6 H 4 1 *Reliëfkaart: Een kaart met verschillende kleuren zodat je kan zien waar het hoger is dan andere stukken. *Reliëf: De hoogteverschillen in een landschap. *NAP: Gemiddelde waterstand nu à Normaal Amsterdams Peil. *Hoogte wordt aangegeven door middel van deze indeling: -laagland (groen) gebied lager dan 200 meter. -heuvelland (geel) gebied tussen de 200 en 500 meter. -middelgebergte (lichtbruin) gebied tussen de 500 & 1500 meter. -hooggebergte (donkerbruin) gebied hoger dan *De hoogte van een land wordt op kaarten aangegeven door middel van: -hoogtekleuren -hoogtecijfers -hoogtelijnen *Bij grote gebieden met nauwelijks reliëf kun je onderscheid maken tussen: -laagvlakte: gebied met weinig reliëf dat lager ligt dan 200 meter. en -hoogvlakte: gebied met weinig reliëf dat hoger ligt dan 200 meter. H 4 2 ZON: Er zijn veel verschillende temperaturen van plaats op plaats. De aarde is rond dus de zonnestralen schijnen op een bol oppervlak. Rond de evenaar komen de zonnestralen loodrecht neer en bij de polen schuin. Bij de polen moeten ze veel meer plek verwarmen. Rond de evenaar word een klein gedeelte intensief verwarmt. Daarom is het bij de evenaar warmer als bij de polen. STRALINGSBALANS: Energie gaat door de atmosfeer. 1/3 deel wordt direct gereflecteerd en de rest word opgenomen & geabsorbeerd. Als het opgenomen & geabsorbeerd is wordt het weer teruggekaatst in de vorm maan infrarodegolfjes-straling. Pagina 1 van 5

2 DAG EN NACHT: Doordat de aarde om de zon draait, is er dag en nacht. Omdat de aarde ook nog scheef staat, ligt in december het noordelijk halfrond van de zon afgekeerd. Daar is de zon dan helemaal niet te zien! *Temperatuurverschillen komen tot stand via 4 oorzaken: - Hoe dichter je bij de polen komt, des te kouder het wordt. Oorzaak: De bolvorm van de aarde & of de zonnestralen loodrecht of schuin vallen. - Overdag is het warmer dan s nachts. Oorzaak:De aarde draait 24 uur om de eigen aardas. Er is maar zon op een helft en daar is het dag. En op de andere helft is er geen zon, en daar is het nacht. - Door de wisseling van seizoen verandert de temperatuur. Oorzaak: De aarde draait in 1 jaar rond de aarde. Daardoor staan de seizoenen & verandert de temperatuur. Dat komt door de schuine stand van de aardas ten opzichte van de zon. - Hoe hoger, hoe kouder. Oorzaak: Elke 100 meter die je stijgt, daalt de temperatuur ongeveer 0,6 graden. *Temperatuurgegevens kun je in kaart brengen met: isotermen. Dat zijn lijnen die op een kaart punten met dezelfde temperatuur verbinden, Overdag is de instraling heel intens en wordt het warm. S Nachts verliest de aarde veel warmte de uitstraling is dan groot. Goede vragen H 4 1 & 2: - Waarom moet het NAP telkens opnieuw ingemeten worden? àomdat de veenlagen inzakken en de aardlagen verschuiven ten opzichte van elkaar dus het blijft nooit op precies de zelfde hoogte. - NAP= ànationaal Amsterdams Peil, hiermee ga je bij het bepalen van de hoogte van het land ten opzichte van de zee uit van het gemiddelde zeeniveau. - Waarom is het bij de evenaar warmer als bij de polen? à Bij de evenaar schijnen de zonnestralen loodrecht op de waarde en bij de polen schuin. Bij de evenaar wordt een veel kleiner stuk land veel intensiever verwarmt en bij de polen moet een groter stuk verwarmt worden. Dat zorgt ervoor dat het bij de evenaar warmer is. H 4 3 Lange kringloop: Waterkringloop: Pagina 2 van 5

3 ßVerdamping Wat hierboven gebeurt is: Door de zon verdampt water tot waterdamp, deze damp stijgt op en komt in hogere luchtlagen. Hier koelt de damp af en condenseert en er ontstaan wolken. Als de druppels zwaarder worden komen ze naar beneden als regen, sneeuw of hagel bijvoorbeeld. Dat kan gelijk boven de oceanen gebeuren: Korte kringloop. Of kan via beken, grondwater etc. weer terugstromen naar de oceanen: Lange kringloop. *Water bestaat in 3 vormen: - Ijs = vast. - Water = vloeibaar. - Waterdamp = gas. *Luchtstromen -Luchtstromen ontstaan door verschillen in de luchtdruk. Luchtdruk kun je aflezen op een barometer. Bij een lagedrukgebied is de luchtdruk in het gebied lager dan in de omgeving. Bij een hogedrukgebied is de luchtdruk in het gebied hoger dan in de omgeving. Luchtstromen gaan van gebieden met een hogedrukgebied naar gebieden met een lagedrukgebied. Dit voel je als wind. Convectiestromen à *Zeestromen -Warme zeestromen stromen van relatief warm oceaanwater vanuit warmere gebieden naar koudere streken. -Koude zeestromen zijn stromen van relatief koud oceaanwater vanuit koudere gebieden naar warmere streken. H 4 4 Gletsjerrivieren: Rivieren die hun water hoofdzakelijk ontvangen van het smeltwater van een gletsjer (= een Pagina 3 van 5

4 bewegende ijsmassa). Regen rivieren: Rivieren die hun water hoofdzakelijk ontvangen van de neerslag. Gemengde rivieren: Rivieren die hun water krijgen van zowel smeltwater van de gletsjers als van neerslag. *Rivieren: -Het begin van de rivier: Bovenloop. Het einde van een rivier: Benedenloop. Het stuk daartussen: Middenloop. -De breedste en grootste tak is de hoofdrivier. Daarin komen de zijrivieren uit. Die krijgen hun water weer van beken en sloten. Een hoofdrivier met zijrivieren, beken en sloten noem je een rivier- of een stroomstelsel. Het gebied dat zijn water via één rivierstelsel afvoert is het stroomgebied. Stroomgebied grenzen aan elkaar. Dit vormt de waterscheiding. Een waterscheiding is dus de grens tussen 2 stroomgebieden. *Stuwingsneerslag: Als een luchtstroom tegen een gebergte omhoog gestuwd wordt, koelt die lucht af. De waterdamp in de lucht condenseert, er ontstaan wolken en er valt neerslag. Neerslag die zo ontstaat, heet stuwingsneerslag. Daardoor zie je bij een gebergte vaak een: -Loefzijde: de kant van een berg waar de lucht opstijgt (de natte kant). -Lijzijde: De kant van een berg waar de lucht daalt (de droge kant). De lucht wordt warmer en kan meer waterdamp vasthouden. *Het klimaatsysteem: -Oceaanstroming = koude & warme zeestromen. -Waterkringloop = de korte & lange kringloop, stroomgebieden, waterscheiding, stuwingsneerslag en condensatie. -Luchtstromen = hoge & lage drukgebieden en convectie stromen. H 4 1 *Het klimaat van een gebied wordt bepaald door de ligging: - Van de evenaar naar de polen toe wordt het steeds kouder. - Hoe verder van de kust, hoe groter het verschil tussen zomer - & wintertemperatuur. - Hoe verder van de kust, hoe meer neerslag. *De zee: De ligging ten opzichte van de zee is sterk bepalen voor het klimaat. Zeewater wordt minder snel warm dan land en koel ook minder snel af. Zeewind brengt in de zomer op het land afkoeling. In de winter verwarmt zeewind het land. Hoe verder van de kust, des te minder je dus iets merkt van de invloed van de zee. *Door de ligging van Europa ver van de evenaar kennen we in Europa alleen deze klimaten: 1. Maritiem (zee)klimaat: Een klimaat met koele zomers, zachte winters en neerslag gedurende het hele jaar. 2. Continentaal (land)klimaat: Een klimaat met hete zomers, koude winters en weinig neerslag. 3. Mediterraan-klimaat (of Middellandse-Zeeklimaat): Een klimaat met warme zomers, zachte winters en neerslag vooral in de winter. 4. Steppeklimaat: Een klimaat met weinig neerslag, geen boomgroei; vaak grasland. Pagina 4 van 5

5 5. 6. Hooggebergteklimaat: Een klimaat in het hooggebergte met lage temperaturen en veel neerslag in de vorm van sneeuw. Toendraklimaat: Zeer koud klimaat met weinig neerslag (vooral sneeuw). Voorbeelden: (1) West Europa : koele zomers, zachte winters, neerslag in alle jaargetijden. (2) Oost Europa : hete zomers, koude winters, niet veel neerslag. (3) Zuid Europa : warme zomers, zachte winters, droge zomer. (4) Zuid Rusland en delen van Spanje: warme zomers, zeer weinig neerslag. (5) Hooggebergte : temp. bijna altijd onder het vriespunt, neerslag als sneeuw. (6) Noord Europa : zeer koud, weinig neerslag. De grens tussen de verschillende klimaten is niet altijd even scherp. Het ene klimaat gaat langzaam over in het andere. Er is dan sprake van overgangsklimaat. *Van de evenaar naar het noorden of zuiden zie je vaak deze klimaten: - tropisch-regenwoudklimaat: Een klimaat met een gemiddelde temp boven de 18 graden en veel neerslag gedurende het hele jaar. - savanneklimaat: klimaat met een gemiddelde jaartemperatuur boven de 18 graden en een duidelijke afwisseling tussen de natte en de droge tijd. - woestijnklimaat: klimaat met zeer weinig neerslag en een groot verschil tussen de dag- en nacht temperatuur. Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

Aardrijkskunde samenvatting H2: Klimaat: is een beschrijving van het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar.

Samenvatting door S. 1016 woorden 28 februari 2016 6,2 47 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Aardrijkskunde samenvatting H2: Nadeel tropische klimaten: het vocht, en de insecten/ziektes.