Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten.

Transcriptie

1 Kan het anders? (Uit: Kompas) Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Behandelende onderwerpen het recht veilig in vrijheid te leven het recht op respect voor de menselijke waardigheid en het recht op bescherming tegen discriminatie kinderen hebben recht op bescherming tegen schadelijke handelingen en praktijken, zoals fysisch en psychisch misbruik Doelstellingen kennis en begrip stimuleren over de oorzaken en gevolgen van pesten manieren ontdekken om pesten tegen te gaan empathie opwekken met slachtoffers van pesten Tijd Totale duur 90 minuten Groepsgrootte 9-24 Materiaal kopies van de scènes van het rollenspel 1 kopie van het blad met de waar gebeurde verhalen Voorbereiding het lokaal zo inrichten dat de deelnemers plaats hebben om hun rollenspel uit te voeren Instructies 1. Geef een inleiding over de activiteit. Leg uit dat de deelnemers in kleine groepjes gaan samenwerken om korte rollenspellen te maken in verband met pesten. 2. Legin een korte bespreking met de deelnemers uit wat pesten is, en dat pesten kan voorkomen op elke school, universiteit, jeugdgroep of op het werk 3. Verdeel de deelnemers in drie groepen en geef aan elke groep een scène om uit te beelden. Geef iedereen 15 minuten om hun rollenspel voor te bereiden. 4. Vraag aan iedere groep, wanneer ze klaar zijn, de scène die ze hebben voorbereid te spelen. 5. Bewaar alle opmerkingen tot iedereen zijn rollenspel heeft gespeeld. Kom daarna samen voor de groepsbespreking. 1 Kan het anders?

2 Nabespreking en evaluatie Begin met de bespreking van de rollenspellen. Waar haalde de groep haar informatie om de scènes vorm te kunnen geven? Uit verhalen of films over pesten, of uit eigen ervaring? Waren de scènes realistisch? In scène 1: welke uitspraken waren constructief in de uitgebeelde situatie, welke uitspraken niet? In verband met scène 2: hoe moeilijk/gemakkelijk is het om eerlijk te praten met een vriend die pest? Welke techniek heeft een positief resultaat, welke een negatief? In verband met scène 3: hoe moeilijk/gemakkelijk is het eerlijk te praten met een vriend die gepest wordt. Welke techniek biedt de beste oplossing en is ook aanvaardbaar voor het slachtoffer? Vraag nu aan drie deelnemers de drie echte verhalen voor te lezen. Vraag naar algemene opmerkingen over de echte verhalen en praat dan verder over de oorzaken van pesten en hoe een pestprobleem kan aangepakt worden. Hoe denk je dat het aanvoelt gepest te worden? Is diegene die wordt gepest daar zelf verantwoordelijk voor? Proberen pesters aan anderen iets te bewijzen door sommige mensen te misbruiken? Is pesten een vorm van geweld? Heeft pesten met macht te maken? Is pesten onvermijdelijk? Indien je bevriend bent met iemand die wordt gepest moet je dan hiervan een gezagsdrager op de hoogte brengen, ook al heeft jouw vriend je in vertrouwen genomen? Wat zijn de meest voorkomende vooroordelen tegen mensen die worden gepest? Wie is er verantwoordelijk voor het onder controle houden van pesten? Tips voor de begeleider Pesten kan direct of indirect gebeuren. Direct pesten betekent: iemand uitschelden, plagen, duwen of trekken, slaan of aanvallen, tassen of andere bezittingen vastpakken en deze rondgooien, iemand dwingen geld of andere bezittingen af te geven, iemand aanvallen of bedreigen omwille van zijn godsdienst, ras, handicap of gewoonte. Indirect pesten betekent: het verspreiden van geruchten zodat het slachtoffer sociaal geïsoleerd raakt. Dit soort gedrag wordt meestal geïnitieerd door één of meerdere mensen tegen een bepaald slachtoffer of meerdere slachtoffers. Zowel bij direct als indirect pesten gaat het om systematische fysieke of psychologische intimidatie gedurende een bepaalde tijd waardoor een voortdurend patroon van misbruik en intimidatie gecreëerd wordt. Indien je dit thema behandelt in een jeugdgroep, de universiteit of op de werkvloer, dan wil je misschien de scènes aanpassen aan je individuele situatie. Wees je ervan bewust dat er misschien jonge mensen deel uitmaken van de groep die misschien zelf reeds met pesten geconfronteerd zijn. Vorm vervolgens de groepjes en deel de scènes uit, rekening houdend met de individuele ervaringen van de deelnemers. 2 Kan het anders?

3 Suggesties voor follow-up Zoek uit of er in de buurt programma s bestaan die jonge vrijwilligers trainen in conflictbemiddeling. Vraag een spreker die met de groep kan komen praten en denk na over de mogelijkheid een systeem van conflictbemiddelaars op te zetten in je school, universiteit of jeugdgroep. De groep wil misschien een antipestbeleid ontwikkelen voor zijn school of organisatie. De methode beschreven in Een antwoord geven op racisme over hoe een antiracistische gedragscode te ontwikkelen, is ook geschikt voor de ontwikkeling van een antipestbeleid. Indien de groep van rollenspelen houdt en thema s over conflictoplossing wil uitdiepen, dan kan ze de activiteit doen die beschreven staat in Speel het spel!. Ideeën voor actie Vind een groep of vereniging in jouw land die pesten bestrijdt en bied jouw hulp aan; Indien je werkt met een zeer creatieve groep, stel dan voor dat ze hun eigen scènes schrijven en deze voor de anderen spelen; Leden van de groep kunnen in hun school of gemeenschap een debat over pesten organiseren of leiden. Vorm samen met vrienden in je eigen school of gemeenschap een groep die jonge slachtoffers van pesten helpt. 3 Kan het anders?

4 Bijlage 1: Scènes voor de rollenspelen Scène 1 Een leerling gaat naar een gezagsdrager en probeert uit te leggen dat één van zijn/haar klasgenoten gepest wordt. De directeur is autoritair en traditioneel en gelooft dat de normen vervagen en dat het gedrag van de jongeren erop achteruit gaat. De klasleraar weigert verantwoordelijkheid te nemen voor de situatie. Andere leerkrachten onderschatten het probleem en onderkennen het probleemgedrag van de pester niet. De plaatselijke maatschappelijk werker, verantwoordelijk voor dergelijke problemen is bezorgd maar heeft teveel werk om dadelijk tussenbeide te komen. Scène 2 Een groep leerlingen probeert een vriend om te praten die een jongere leerling pest. Scène 3 Verschillende leerlingen komen samen om te praten over een vriend die wordt gepest door een groep oudere leerlingen. Ze zouden hun vriend willen helpen en bespreken alle mogelijke tactieken. 4 Kan het anders?

5 Bijlage 2: Waar gebeurde verhalen Verhaal 1 Ik ben 12 en ga helemaal niet graag naar school omdat niemand mij graag heeft. Er is een groepje kinderen dat mij telkens opnieuw scheldnamen geeft. Ze zeggen dat ik lelijk ben, en dik, en dat mijn ouders zich om mij zouden moeten schamen. Mijn beste vriend praat niet meer met mij, en nu heeft ze zelfs vrienden gemaakt met sommige kinderen van deze groep. Ik haat haar. Ik voel me zo eenzaam en ik ben bang dat het waar is wat ze van mijn ouders zeggen. Rosanna Verhaal 2 Dit jaar ga ik naar een nieuwe school, en van de eerste dag af voelde ik dat sommige meisjes raar naar me keken. Ik had door dat ze jaloers waren omdat de meeste jongens vriendelijk begonnen te zijn tegen mij. Nu wil ik weer van school veranderen omdat ik briefjes krijg die mij bedreigen. En thuis krijg ik anonieme telefoontjes. Ze hebben zelfs meermaals mijn boeken gestolen. Vorige week volgden drie meisjes me toen ik naar het toilet ging. Ze riepen naar mij, bedreigden me met een mes, zeiden me dat ik elders naar school moest gaan en noemden me een hoer. Ik kan dit niet meer verdragen. Ik ben bang en boos. Ik heb gepoogd er met de directeur over te praten maar ze luisterde niet echt naar mijn probleem. Ik weet niet wat ik moet doen. Lisbeth Verhaal 3 Mijn beste vriend vertelde me dat andere leerlingen hem op school lastigvielen. Omdat ik hem wou helpen besliste ik met hen te gaan praten, maar nadien begonnen ze hetzelfde te doen met mij. Nu worden we beiden gepest: ze lachen ons uit, spelen vuile spelletjes en hebben gedreigd ons een pak rammel te geven. We hebben beiden beslist onze mond te houden omdat we bang zijn dat het nog erger wordt als we het iemand vertellen. Andrey 5 Kan het anders?